Естен кетпес кездесу

№24 (5687) 23 АЋПАН 2019 ЖЫЛ

15

almaty-akshamу.kz

 almaty-aksham@mail.ru

ТАЅЗЫМ

ЖАЗЫЛЅАН ЖАЙЅА ОРАЙ

«ТЉГЕЛ

ЋОСБАСАРДЫЃ

ТЉБI БIР,

ТЉП АТАСЫ –

ТЌТТIМБЕТ»

(«Аћаѓныѓ аманаты»,

«Алматы аћшамы», 21.02.2018.)

Бљгiнгi кљнi болмыспен (шындыћпен, кейбiр

кзћарастармен,  ћайшылыћтармен, жљйесiздiктермен, т.б.

деп тљсiнiѓiз) бетпе-бет келгенде оларѕа жљгiнуге де тура

келедi. Ћысћасы, тџлѕа ћайсыбiр џлылардыѓ айтћанындай,

баѕыт-баѕдар берушi адам. «Алматы аћшамы» осы

баѕыттаѕы «Тџлѕатану», «Тџлѕа-таѕдыр», «Адамдар.

Жылдар. Таѕдырлар» атты айдармен берiлетiн жария-

ланымдарын одан ќрi жалѕастыра отырып, бљгiнгi рухани

ћажеттiлiктiѓ орнын толтыру маћсатымен тџлѕалар мiрiне

ќр ћырынан љѓiлетiн болады. Бџл реттегi жарияланым-

дардыѓ да оћырман тарапынан ћолдауѕа ие болып, тыѓ

деректермен толыѕып жатуы да бiздiѓ жџмысымызѕа

жаѓаша, тыѓ серпiн бередi.

Бџрнаѕы кљнi газетiмiзде «Тџлѕатану» айдарымен

жарияланѕан «Аћаѓныѓ аманаты» атты маћалаѕа орай

ќлеуметтiк желiлерде, редакциямызѕа ћоѓырау шалып,

iлтипат бiлдiргендердiѓ кпшiлiгi кешегi Аћселеу Сейдiм-

бек бейнесiндегi кемел кiсiлер туралы толѕаныстарын

айтып жатыр.

– Аћселеу Сейдiмбек ћазаћ руханиятына лшеусiз

љлес ћосћан тџлѕа едi, – дейдi белгiлi нер зерттеушiсi,

кљйшi, Ћазаћстанныѓ еѓбек сiѓiрген ћайраткерi Жан-

ѕали Жљзбаев. – Ћайран Аћселеу аѕам-ай! Кљйдi таза

тартатын. Сайдалы Сары Тоћаныѓ кiсiге кеткен кљйлерiн

санап отырушы едi. «Тљгел ћосбасардыѓ тљбi бiр, тљп

атасы – Тќттiмбет» деп отыратын. Бiраз сырды бiлушi едi,

айтпай кеттi ѕой. Ал ендi Ахаѓныѓ мына хатын сенсация

деуге болады, оѕан бей-жай карай алмайсыѓ. Осы хатты

саћтаѕан Ћали Сќрсенбайѕа мыѓ алѕыс.

Ал ендi белгiлi ќдебиеттанушы Мамай Ахет болса,

«Алматы аћшамыныѓ» 20 жылдыѕында Аћаѓ тљнiмен

крсетiлетiн порнографиялыћ фильмдер туралы айта

келiп, «Бџл батыстыѓ рухани экспансиясы» деп едi.

Мџныѓ нќтижесiн санаулы жылда кретiнiмiздi

ескерткен болатын, айтћаны айнымай келдi. Ол тџста

жќй сз сияћтанып едi», – дейдi осы маћалаѕа љн ћосћан

ќлеуметтiк желiдегi пiкiрiнде.

Белгiлi азаматтардыѓ бџл пiкiрiне

ќбден ден ћоюѕа болады. Егер

архивке тљсiп, ћаузай беретiн болсаћ,

танымал тџлѕалардыѓ ќлi де

ашылмай жатћан ћаншама дљниесiне

кезiккен болар едiк. Ћазаћтыѓ кљй-

шежiресiн бiр iзге тљсiрiп, жљйелеп,

$лшеусiз еѓбек ћалдырып кеткен

Аћселеу Сейдiмбектiѓ мџраларын

тереѓ зерделесек  талай тылсымныѓ

куќсi болѕан болар едiк.

– Ќлеуметтiк желiдегi осы екi пiкiр маѕан кп ой

салды, – дейдi «Шаѓыраћ-2» ыћшамауданынан

хабарласћан оћырманымыз О.Ћоѓыров. – Ел љшiн

лшеусiз еѓбек еткен тџлѕалардыѓ осындай еѓбектерiн

тарих тереѓiнен аршып алып, халыћ талћысына џсыну

ќрi парыз ќрi те сауапты iс болмаћ. Мџндай туындылар

ой салады, пiкiр туѕызуѕа зор себеп болады. Ћазiргi мiрi-

мiзде рухани эпидемия ршiп тџрѕан тџста елдiѓ деѓгейiн

тљсiрмес љшiн осындай биiк ойлар керек. Сонда нердiѓ

парћы тљспейдi. Тектi нердiѓ тереѓiнде, н бойында

тектiлiк жатады. Ќсiресе, аса аћсљйек нер кљй тiлiн

бљгiнде тљсiнбейтiн џрпаћ сiп келе жатћан тџста мџндай

еѓбектерi тиiстi оћу орындарыныѓ баѕдарламасына енгiзу

зiнен-зi сџранып тџр. Олардыѓ сзi, ойы, пiкiрi,

џстанымы ешћашан згермейдi, ћџнын тљсiрмейдi. Керi-

сiнше, оныѓ маѓызы, мазмџны арта бередi. Маћаланыѓ

соѓында «Ћазаћћа љш Аћаѓды – Ахмет (Байтџрсынџлы),

Ахмет (Жџбанов), Аћселеудi (Сейдiмбек) берген ѕасырѕа

мыѓ таѕзым. Бљгiнгi ессiздеу ћоѕамныѓ кзiмен ћарасаћ,

осылар болмаса бiз рухани мљсќпiрлiктiѓ ћџрсауында

ћалѕанымыз ћалѕан екен» деп ћалай дп айтћан.

Шынында да солай ѕой.

Жазып алѕан – А.ТЏРЫСБЕК.

Тарихтыѓ ћай кезеѓiнде, ћай толћынында

болсын тџлѕаларѕа ћайта оралып отыру,

олардыѓ ойлау жљйесiнен, биiк

деѓгейiнен, пайым-парасатынан, бiлiм-

бiлiгiнен таѕылым тљю, љйренiп отыру

љздiксiз жалѕасып отыратын процесс

болуы керек.

Бiрiншi курстан бастап, жазѕан-сызѕандарымныѓ пайдасы

тидi. Бiрнеше рет ндiрiстiк тќжiрибеден ттiк. Соѓѕы

курста басылыммен байланысым белсендiрек болды. Бiраћ

редакция менi ћызметке ћабылдай ћояды деп ойлаѕан жоћ

едiм. Бiр кљнi Ержџман аѕа шаћырды. Ћабылдау

блмесiндегi «Ятрань» машинкасыныѓ зегiне «Лениншiл

жастыѓ» фирмалыћ бланкасын  енгiзiп, з ћолымен ќлдебiр

мќтiндi жаза бастады.

— Орталыћ Комитетке сенi газетке ћалдыру жнiнде хат

жазып жатырмын, — дедi маѕан сынай ћарап. — Мџндай

хатты машинисткаларѕа жаздыруѕа болмайды. Ешкiм

бiлмеуi керек. Сосын зiм...

Жљрегiм атћаћтап кеттi. Бџл – менiѓ мiрiмдегi еѓ ба-

ћытты сќттердiѓ бiрi едi. Университеттi бiтiрген тљлектер бџл

газетке љш-трт жылда бiр рет ћана шаћырылатын. Ол љшiн

Компартияныѓ Орталыћ Комитетiнiѓ идеология блiмiнiѓ

келiсiмi керек. Ал ол келiсiмге ћол жеттi дегенше ћазаћтыѓ

еѓ мыћты журналистерiмен бiрге ћызмет iстеуге жол

ашылады.

Осы сќтте Ержџман аѕам менiѓ бљкiл мiрiме жолдама

жазып жатты. Бiраћ басылымѕа келген соѓ, ол кiсiнiѓ

тќрбие-тќлiмiн кп ала алмадыћ. Бiр жылѕа жетер-жетпес

уаћытта «Социалистiк Ћазаћстанѕа» ауысып кеттi.

Кейiннен «Егемен Ћазаћстан» атанып, жаѓаша тљрленген

басылымѕа ћызметке шаћырды. Бармадыћ. Бќлкiм,

балалыћ, бќлкiм, шалалыћ...

Ержџман Смайыл ќскерде теѓiзшi болыпты. Ќрине, бiз

Ераѕаѓныѓ мџхитпен ћош айтысып, теѓiзшiнiѓ жолаћ-

жолаћ жейдесiн киiп алып, телпегiнiѓ лентасын желбiретiп,

Алматы мен Талѕардыѓ кшесiнде адымдап жљргенiн

кргенiмiз жоћ. Бiраћ ол кiсiнiѓ бойында ћиындыћпен

кљресiп, дауылмен арпалысатын теѓiзшiге тќн ћасиеттердiѓ

бар екенiн аѓѕаруѕа болады.

Iз басым Ераѕаѓныѓ менiѓ бастыѕым болѕан кездегi

жасынан ќлдећашан асып кетсем де, одан ќлi кљнге дейiн

именем. Жџмыс бабымен кеѓесер кезде баяѕы «Лениншiл

жастыѓ» бас редакторыныѓ орынбасарыныѓ алдында

тџрѕандай кљй кешем. Ћапелiмде айтар сзiмнiѓ бас-аяѕы

ћџралып болмайды. Айтар ќѓгiмемдi дџрыс жџптамасам,

топшысымен ћаѕып жiберетiндей крем. Ћорыћпаймыз,

бiраћ ћорѕалаћтаймыз, бџћпаймыз, бiраћ ыѕамыз... Ќйтеуiр

сондай бiрдеѓе... Байћаймын, жалѕыз мен емес, зiм

ћџралпы басћалар да сйтетiн тќрiздi. Бџл не сонда?

Айбарлы аѕамыз ќлде бiздi кљшiгiмiзден талап тастады ма

екен? Олай емес секiлдi. Бiз талауѕа жарайтын кљшiк болып

та жарытпадыћ. Яѕни ол кiсiнiѓ ћарамаѕында кп iстей

алмадыћ. Сосын Ераѕаѓныѓ бiздi талап жљруге уаћыты да

болмады-ау деймiн. Сiрќ, осыныѓ бќрi ћазаћ баспасзiндегi

ћара нардыѓ орнын ешкiм баса алмайтындыѕынан болуы

керек.

Бiз «Лениншiл жастыѓ» босаѕасын аттаѕанда, газеттiѓ

жарыћћа шыћћанына алпыс бес жыл толып жатыр екен.

Осы мерекенi Алматы маѓындаѕы тоѕай iшiне барып

тойладыћ. Бџл бiр керемет кезеѓ едi. Бас редактор

Сейдахмет Бердiћџлов шиыршыћ атып, кгалда волейбол

ойнап жљр. Бљгiнгi алпысты алћымдаѕан аѕаларымыздыѓ

бќрi жап-жас. Жарылћап Бейсенбайџлы ћџндаћтаулы

cќбиiн ктерiп, ыћтасын iздеп ќлек. Мiне,  Ерѕали Саѕат

пен Ержџман Смайылдыѓ џлдары Iѓкќр мен Ержан кк

майсаныѓ љстiне кљреске шыћты. Екеуiнiѓ де спорт

секциясына ћатысатындары бiрден байћалады. Тљрлi амал

ћолданып жљрiп, аћыры итжыѕыс тљстi. Ћазiр екеуi де

есiмдерi елге мќшњљр атаћты ѕалым-дќрiгерлер. Бiр кезде

бiр-бiрiмен ен далада алысћан екi џлан бљгiнде кљнi-тљнi

тынбай адам бойындаѕы ауыр дертпен кљреседi. Сол

тџстаѕы ѓшеѓ сарыауыз балапан бiздер осы аѕалары-

мыздыѓ ћызметтегi баѕы мен љйдегi бабына керемет

ћызыѕатынбыз. Бџл кiсiлердiѓ мiрлiк негесiн ќлi кљнге

дейiн љлгi етiп џстанып келемiз.

ЋАТЕЛЕСIП К+РГЕНБIЗ,

ЋАДIРIЃДI БIЛГЕНБIЗ

мiр бiзге љйiндей ќкемiздiѓ,

Жiберемiз ќкесiн ћатеѓiздiѓ.

(Жарасћан Ќбдiрашев).

«Лениншiл жастан» ќуелi ќйгiлi Сейдаѕаѓ, одан

соѓ кп џзамай Ераѕаѓ кеткен соѓ, кѓiлiмiз

ћоѓылтаћсып ћалды. Олардыѓ орнына келген

аѕаларымыз бiзге алаћаныныѓ жылуын аямай-аћ

тктi. Бiраћ студент кљнiмiзден ћызметке тартып,

бауырына басћан осы екi азаматћа деген ыћыласымыз

айрыћша едi. Неге екенiн бiлмеймiн, редакцияныѓ еѓ

жаћсы ќдет-даѕдылары солармен бiрге кеткендей

крiндi. Айталыћ, басылымдаѕы жасы љлкен аѕаларды

«Ераѕа» (Ерѕали Саѕат), «Сатаѕа» (Саттар

Сапарбеков), «Несаѕа» (Несiп Жљнiсбаев), «Ћасаѕа»

(Ћасым Ќзiмханов) деп атайтын дќстљр бiрте-бiрте

ћожырай бастады. Мысалы, џжымѕа кейiнiрек келген

жасы бiзден де љлкен Жолдасбек Дуанабайды ешкiм

де «Жолаѕа» демейтiн болды. Оныѓ есесiне басћа жаѓа

дќстљрлер орныћты.

Ераѕаѓ кеткен соѓ ќбден еркiнсiдiк. «Iмiр бiзге љйiндей

ќкемiздiѓ, Жiберемiз ќкесiн ћатеѓiздiѓ» деп Жарасћан аћын

айтћандай, басылым бетiнде ћатенiѓ жетi атасын жiбере

бастадыћ. Алдымен Арменияда болѕан жойћын жер

сiлкiнiсiнiѓ жай-жапсарын баяндаймыз деп жаныѕып

жљрiп, таћырыпты ћате жаздыћ. Ћап тауындаѕы зiлзала-

ныѓ мерзiмiн тура бiр жылѕа кешiктiрiп крсетiппiз. Жџрт

шыбындай ћырылып жатћан сол тџс љшiн бџл рескел

нќрсе едi. Сол кезде Ераѕаѓ есiмiзге тљстi.

Одан кейiн ЦеКаныѓ хатшысы болып сайланып, аюдай

аћырып шыѕа келген адуынды Ануфриевтiѓ аты-жнiн

жаѓсаћ жаздыћ. Сол жолы бiрiнiѓ жљзi нџрланып, екiн-

шiсiнiѓ тљрi сџрланып тџрѕан екi дкейдiѓ суретiн ћатар

бергенбiз. Соныѓ бiрi — Ануфриевтiѓ атын аймаѓдай ћы-

лыппыз. Iзiнiѓ есiмi мен ќкесiнiѓ аты да адам шаты-

сатындай бiрдеѓе едi. Бџл жолы ћатенiѓ ккесiн сауыс-

ћаннан саћ «Социалистiк Ћазаћстанныѓ» зi жiберiптi. Аѕа

газеттiѓ аћ батасын алып љйренiп ћалѕан жазѕан басымыз

кздi жџмып ћойып кшiре салыппыз. Мџны газет тiлiнде

«шпек» дейдi. Сол «шпек» басымызѕа пiспек болып тидi.

Ќйтеуiр, «Соц. ћазаћтыѓ» сауытыныѓ мыћтылыѕыныѓ

арћасында жеѓiл жазамен ћџтылдыћ. Кердеѓдеп кеткенiѓдi

кпке дейiн кешiре алмайтын комсомол кiжiѓдеп-кiжiѓдеп

ћойды. Бџл жолы да Ераѕаѓды ойладыћ.

Ал љшiншi ћатенi еске алѕан «Лениншiлжастыћтар»

тереѓнен бiр кљрсiнер едi. Бџл ћате талай жџрттыѓ басын

жџта жаздады. КПСС Орталыћ Комитетiнiѓ ћаулысынан

бiр емес, сегiз абзац тљсiп ћалып,.. газетке жарияланып

кеттi! Басћа газеттердiѓ бќрiнiѓ бiрiншi бетiнде кеѓiнен

жайылып жатћан ћаулысы ћџрѕыр бiздiѓ «Лениншiл

жастыѓ» етегiнде тљлкiнiѓ ћџйрыѕындай шолти-е-еп тџр.

Аналар кљллi адайды ћџшаћтап жатћан Каспийдiѓ кеѓ

айдыны сияћты, бiздiкi ындыны кепкен Аралдыѓ тамыры

тартылѕан блiгi секiлдi. Сйтсек, алас-ћапаста ћаулыныѓ

ќлгi блiгi секретариаттаѕы ћаѕаздардыѓ арасында ћалып

ћойыпты. Сегiз абзацты ћџрайтын бiр параћ... Сегiз абзац

тљгiлi сегiз ќрпiнiѓ ћайсысыныѓ ћџйрыѕы, ћайсысыныѓ

белдеуi ћисайып тџрѕанына дейiн ћадалаѕап отыратын

ћыраѕы кздер байћамай ћалѕан жоћ. Мџндайды ешћашан

ћџр жiбермейтiн дќу ЦеКа таѓертеѓнен дабыл ћаћты.

Оларѕа ћосылып, аттандап шабуѕа даяр тџратын кiшi ЦеКа

шiѓк-шiѓк еттi. «Iлтiрем... Ћырам... Жоям»... Содан кейiн

басталды бќрi. Сол кљнi кезекшi болѕан жџмысшы жастар

блiмiнiѓ меѓгерушiсi жауапты хатшыныѓ орынбасары

ћызметiне тмендетiлдi. Жауапты хатшыныѓ орынбасары

корректорлыћтан бiр-аћ шыћты. Екiншi кезекшi болѕан аѕа

тiлшi жай тiлшiлiкке ауысты. Ал сол кљнi кезекшiлiк еткен

секретариат ћызметкерi мен ћаулы жарияланѕан беттiѓ

корректоры жџмыстан босатылды. Осы кљнi ойлап ћарасаћ,

сол кездегi бас редактор Уќлихан Ћалижанныѓ екi

ЦеКаныѓ арасында екi кљн шапћылап, мќмiлегерлiк

крсеткенiнiѓ арћасында жаза сќл жеѓiлдедi-ау деймiн.

Ќйтпесе, бџл ЦеКАѕа сегiз абзац љшiн бiр-екi ћызметкердi

ѕана ћџрбандыћћа шалу жеткiлiксiз едi. Осы кезде џжым

бiр кiсiдей Ержџман Смайылды еске алды.

Бќрiн де уаћыт з орнына ћойды. Сол жолы жазалан-

ѕандарды ќлгi даулы ћаулыныѓ ќлегi ширыћтыра тљскен

сияћты. Блiм меѓгерушiсiнен жауапты хатшыныѓ орын-

басарлыѕына тмендеген Ертай Айѕалиев кейiн «Ана тiлi»

газетiнiѓ жауапты хатшысы, журналист-жазушы болып

елге танылды. Талай бќйгелерде бас жљлде иелендi. Ћазiр —

«Ћазаћстан-Заман» газетiнiѓ бас редакторы. Жауапты

хатшыныѓ орынбасарлыѕынан корбюроѕа «жер ауда-

рылѕан» Ќнуар Тараћ — бљгiнде филология ѕылымдары

докторы, Ћазаћ џлттыћ университетiнiѓ профессоры.

Тiлшiлiкке тмендеген Баян Болатханова нер таћырыбына

жазатын эстет журналист болып ћалыптасты. Ал еркек

тоћты ћџрбандыћ болып, жџмыстан шыѕып кеткен

секретариат ћызметкерiнiѓ аты-жнiн бiлесiз бе? Ол —

талай белгiлi басылымдардыѓ крiгiнде шыѓдалѕан бiлiктi

басшы, ћарымды ћаламгер, бљгiнгi «Алматы аћшамы»

газетiнiѓ бас редакторы, Президент сыйлыѕыныѓ лауреаты

Ћали Сќрсенбай болатын. Сол кездегi жас журналист,

танымал макетшi Ћалекеѓ бес-алты бояу ћаламын

смкесiне салып, бiр-екi бумасын ћолтыѕына ћысып,

редакциядан шыѕып жљре бердi. Љш-трт баласы бар едi,

љйдiѓ кезегiнде тџр едi, бќрi де ћалды. Соны крiп, Ћалидан

да жасы кiшi бiр топ журналист љрпиiсiп отырдыћ. Бџл

ЦеКамен ойнауѕа болмайды екен. Салы суѕа кетiп, еѓсесi

езiлiп бара жатћан жiгiт ендi бiр оншаћты жылдан кейiн

осы газеттiѓ бас редакторыныѓ бiрiншi орынбасары болып

келедi десе, ол кезде ешкiм де сенбес едi.

Жџмыстан босап кеткен корректор Сќдуаћас Жџбат та

несiбесiз ћалѕан жоћ. Бiраз уаћыт басћа басылымдардыѓ

крiгiнде шыѓдалѕан ол iшкi iстер баспасзiне ћызметке келдi.

Ћазiр Iшкi iстер министрлiгiнiѓ «Ћалћан» газетiнiѓ бас

редакторы. Iшкi iстер ћызметiнiѓ подполковнигi. «Ћалћанныѓ»

басшысы  ћиын-ћыстау кезде зiне ешкiм ћалћан бола

алмаѕанын жиi еске алатын болар. Сйтiп, оларды бiр сќттiк

сабаћ шыѓдап шыѕарды. Бiраћ бљйтiп шыѓдаѕаны бар бол-

сын. Талайыныѓ жљйкесi жџћарды, кейбiрi ауруѕа шалдыћты.

Ендi осы кљнi ойлаймыз... Бљкiл ми жљйесi басылымда

тќртiп орнатуѕа баѕытталѕан Ержџман Смайыл шынында

да сол кљнi газеттiѓ версткасын баћылап отырса, бџл оћиѕа

болмауы да мљмкiн бе едi?.. Ераѕаѓ зi тљзейдi, салыс-

тырады, тоѕыз ћабатты ѕимараттыѓ ќр мљйiсiнде шыѕып

жатћан басћа басылымдардыѓ гранкасын алдырып,

мџћият тексерiп ћарайды. Ћадаѕалайды... Сџрайды... Талап

етедi... Ћалѕып-мљлгуге жол бермейдi... Кќсiби корректор-

дыѓ крмеген ћатесiн кзi шалады. Еѓ бастысы, ќлгi елдi

дљрлiктiрген ћаулыныѓ  бiр данасын ћолына џстап отыра-

ды. Тiптi сол ћаулыны жастанып жатып џйыћтайтын едi

ол кiсi. Сол тиянаћтылыѕыныѓ арћасында ќлгi бейбаћ-

тарды жаза басудан саћтап ћалар едi. Басћа аѕаларымыз-

дыѓ бќрi де саћ, бќрi де џћыпты. Бiраћ бќрiбiр Ераѕаѓныѓ

жнi блек. Ержџмандай орынбасары бар бас редактор-

лардыѓ џйћы берiп, ћайѕы алѕан мазасыз заманда да

алаѓсыз мызѕи беретiнi сондыћтан.

Кейде мiрде елдiѓ бќрi ћуана ћол соѕатын ќдiл iс

болады. Соныѓ бiрi —  Ержџман Смайылдыѓ Президент

сыйлыѕыныѓ тџѓѕыш лауреаты атануы. Неге атанбасын?!

Еѓбегi адал, жџмысы жанкештi. Кешке дейiн кабинетiне

бармай, машбюро мен корбюрода жљретiн ћай басшыны

крдiѓiз Ержџманнан басћа? Ћазаћ баспасзiнiѓ кќтептi

ћара нары бiзге сонысымен ћымбат!

* * *

«ОСЫЛАЙ ДА ОСЫЛАЙ, СIЗ ТУРАЛЫ МАЋА-

ЛА ЖАЗАЙЫН ДЕП ЕДIМ» ДЕП АЛДЫЃЫЗЅА

БАРСАМ, «МЕНДЕ НЕ ШАРУАЃ БАР? БАСЋАЛАР-

ДЫ ЖАЗСАЙШЫ. АЙНАЛАЙЫН, ТЫНЫШ ЖЉРЕ

АЛМАЙСЫЃ БА, ОСЫ?!», — ДЕП ДЉЃК ЕТЕ ЋА-

ЛУЫЃЫЗ МЉМКIН. СОНДЫЋТАН DЗIЃIЗГЕ БIЛ-

ДIРМЕЙ ОСЫ ДЉНИЕНI ЖАЗДЫМ. ЖАЗБАСЫМА

БОЛМАДЫ. КЕССЕЃIЗ, БАС МIНЕ...

2009 жыл.

○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○

○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○○