15
- Жоғары педагогикалық білім беруге дуальді оқытудың элементтерін
ендіру бойынша әдістемелік ұсыныстар;
Диссертациялық зерттеу барысында алынған нәтижелер мен жасалған
нақты ғылыми-әдістемелік ұсыныстарды, зерттеудің материалдарын жалпы
білім беретін мектептердің, гимназия мен лицейлердің жоғары сатысында,
колледждердің тәжірибесінде, жоғары педагогикалық оқу орындарында,
педагог мамандардың біліктілігін жетілдіру және қайта даярлау жүйесінде
пайдалануға болады.
Қорғауға ұсынылатын қағидалар
- Германия мен Қазақстан жерлерінде балалар мен жастарды қолөнер
кәсіпшілігіне баулудың формасы дуальді оқыту дамуының бастамасы.
Германияда ХІІ-ХІІІ ғасырлардың өзінде-ақ мұндай оқыту сол кезеңнің
әлеуметтік серіктестерінің - кәсіптік-сословиелік ұйымдардың - бақылауында
болды. Оның дамуына тарихи-экономикалық, әлеуметтік-педагогикалық
алғышарттар себеп болды.
- Қазақ халық қолөнеріне үйретудің өндірістік ортада (шеберхана, дүкен,
ұстахана, отбасылық қоныс орындарында және т.б.) жүргізілуі, үйрете отырып
(көрсет-қайтала-машықтан) біліктерін қалыптастыруы; белгілі бір кәсіпке
баулуы(зергер, ағаш ұстасы, темір ұстасы, тоқымашы, тігінші және т.б.),
кәсіби-тұлғалық сапаларын дамытуы (өнерге құрмет, кәсіпті сүю, еңбекқорлық
және т.б.) сияқты қалыптасқан дәстүрлер жүйесі – кәсіби білім берудегі дуальді
оқытудың пайда болуына негіз бола алады.
- Германияның кәсіби білім беру жүйесінде дуальді оқытудың дамуы
тарихи кезеңдерге сәйкес орта ғасырларда пайда болды, XVII-XVIII ғғ. -
кәсіпорындар мен жексенбілік мектептердегі кәсіби даярлау, ХІХ ғ.
жексенбілік мектептерде мамандардың біліктілігін арттыру жүйесінде дамыды.
ХХ ғасырда 1969 жылдан бастап Кәсіби білім беру Заңының бекуіне сәйкес
50% -теориялық оқыту, 50% - практика жүзеге асырылды. Қазіргі уақытта
бастауыш кәсіби білім беру жүйесінде 70-80% өндірісте, 20-30%-ы оқытылады.
- Қазақстанда дуальді оқыту Қ Республикасының Үкіметінің Қаулысымен
бекітілген Жол картасы негізінде орта білімнен кейінгі техникалық және
кәсіптік білім беру (ТжКББ) ұйымдарында 2014 жылдан бастап табысты жүзеге
асырылып келеді.
- Германияның кәсіби білім беру жүйесінде дуальді оқытудың
тұжырымдамалық моделі кәсіптік мектеп пен өндірістіңөзараәрекеттестігін
реттейтін, заңдастыратын өкілетті органдардың бірлестігінде болашақ маман
даярлығының аксиологиялық, онтологиялық технологиялық компоненттерін
қамтамасыздандырады.
- «кәсіби білім беру жүйесіндегі дуальді оқыту –аксиологиялық (білім
беру және өндірістік құндылықтар мен мақсаттардың теңдігі), онтологиялық
(модульдік-құзыреттілік тәсіл), технологиялық (білім беру және кәсіби
қызметті ұйымдастыру) үш әдіснамалық бірлік негізінде мамандар
даярлаудағы білім беру және өндіріс салаларының өзара іс-қимылын
үйлестіретін мақсатты кәсіптік оқытуды ұйымдастырудың инновациялық түрі
16
- кәсіби білім беру жүйесінде дуальді оқытудың дидактикалық негіздемесі
мемлекеттік стандарт негізінде жасалатын нормативтік оқу-әдістемелік
құжаттарды, өндірісте кәсіби білім беруді ұйымдастыру Ережесін, оқытудың
функцияларын, әдістерін, педагогикалық құралдарын, формаларын қамтиды
және өзара әрекеттестік, субъект-субъектілік қарым-қатынастарына негізделеді
- Германия мен Қазақстан тәжірибесінде кәсіби білім берудегі дуальді
оқытудың дамуын зерттеу негізінде әзірленген жоғары педагогикалық білім
беруде дуальді оқыту элементтерін пайдалануға арналған ғылыми-әдістемелік
ұсыныстар
теориялық-әдіснамалық,
ұйымдастырушылық-құқықтық,
практикалық-бағдарлық әдістемелік ұсыныстардан тұрады және болашақ
мұғалімдердің
кәсіби
даярлығының
практикалық
бөлігін
тиімді
қамтамсыздандырады.
Зерттеуді сынақтан өткізу. Зерттеу жұмысының негізгі тұжырымдары,
теориялық және практикалық нәтижелері халықаралық конференцияларда
талқыланды:
1. Білім беру жүйесіндегі дуальді оқытудың тиімділігі. //Қазақ
хандығының 550 жылдығына арналған «Қазақ хандығының құрылуының
тарихи тамырлары» атты халықаралық ғылыми-тәжірбиелік конференция
материалдары. –Алматы, 2015. –Б.263-265.
2. Кәсіби білім беру жағдайында тұлғаның құзыреттілігін қалыптастыру.
//«Қазақстан халықаралық білім беру кеңістігінде» атты Жас ғалымдарға
арналған YIII халықаралық ғылыми конференция материалдары. –Алматы,
2016. – Б.48-51
3. Германия мемлекетінің болашақ мамандарды даярлаудағы дуальді
оқыту тәжірбиесінен. //«Қазақстан республикасының педагогикалық білімін
жүйелі жаңғырту: мәселелері, шешу жолдары» атты халықаралық ғылыми-
тәжірбиелік конференция материалдары. –Алматы, 2016. –Б. 589-591.
4. Дуальді оқыту – сапалы маман даярлау негізі. //«Қазақстан
Республикасының әлемдік кеңістіктегі білім мен ғылымның даму тарихы мен
заманауи тенденциялары» атты Халықаралық ғылыми-тәжірбиелік
конференция. – Алматы, 2016. - Б.64-68
5. Білім беру жүйесінде дуальді оқытудың мәні. International Scientific and
Practical Conference WORLD Science. The goals of the World Science. – Dubai
UAE, 2017. – Р. 24-27.
6. Development of the dual formof professional education of Germany.
International Scientific and Practical Conference. «International Trends in Science
and Technology». – Warsaw,Poland May, 2018. –Р-7-11.
7. Polylingual
specialists
training
and
dual
education
as
ways
to
create
varied
training
conditions
in the republic of Kazakhstan. Materialsof the XXIinternationalresearchand practice
conference. –Munich, Germany 2018. – P 55-70.
Достарыңызбен бөлісу: |