Жалғасы
106
2. Жерге қатысты денелер қозғалысында
инерция заңының орындалмайтынын
қандай жағдайларда байқалады? Жеке
тәжiрибелерден өздерiң таңдаған санақ
жүйесiнде Ньютонның бiрiншi заңына
қайшы келетiн құбылыс байқалатынына
бiрнеше мысал келтiрiңдер.
3. Қандай физикалық шама векторының
бағыты денеге түсiрiлген теңәсерлi
күш тiң бағытына тәуелдi болады:
жыл дам дық, орын ауыстыру, үдеу?
И.Нью тон осындай бақылаулар мен
тәжiри белердi қорытындылай келе,
қозғалыстың маңызды заңын төмен-
дегiдей тұжырымдады: “денеде туын-
дайтын үдеу оған әсер етушi күшке
тура пропорционал, ал оның массасына
кepi пропорционал” деген қорытындыға
келеді.
Дескриптор.
а) Бiр инерциялық санақ жүйесi берілген.
Басқа санақ жүйесiнiң қозғалысы
бойынша санақ жүйесінің инерциялық
немесе инерциялық емес екенiн қалай
анықтауға болатынын анықтайды.
ә) Жерге қатысты денелер қозғалысында
инерция заңының орындалмайтынын
қандай жағдайларда байқалады? Жеке
тәжiрибелерден өздерiң таңдаған санақ
жүйесiнде Ньютонның бiрiншi заңына
қайшы келетiн құбылыс байқалатынына
бiрнеше мысал келтіреді.
б) Қандай физикалық шама векторының
бағыты денеге түсiрiлген теңәсерлi
күштiң бағытына тәуелдi болады: жыл-
дамдық, орын ауыстыру, үдеу болтынын
анықтайды.
2)
Зерделенген материалды бекіту.
Мұғалім сұрақтар береді:
1. Қандай да бiр инерциялық жүйеге
қатысты үдеумен қозғалатын санақ
жүйесi инерциялық бола ала ма?
2. Қандай физикалық шама векторының
бағыты денеге түсiрiлген теңәсерлi
күштiң бағытына тәуелдi болады:
жылдамдық, орын ауыстыру, үдеу?
Жалғасы
107
3. Күштердiң тәуелсiздiк принципiнiң
мәнiсi неде?
Дескриптор.
1) Қандай да бiр инерциялық жүйеге
қатысты үдеумен қозғалатын санақ
жүйесi инерциялық бола ала ма
түсіндіреді.
2) Қандай физикалық шама векторының
бағыты денеге түсiрiлген теңәсерлi
күштiң бағытына тәуелдi болады: жыл-
дам дық, орын ауыстыру, үдеу сипат-
тайды.
3) Күштердiң тәуелсiздiк принципiнiң
мәнiн жазып көрсетеді.
Оқулықтағы графиктер мен суреттерге
сүйеніп өтілген тақырыпты қайталау.
“Ойлан-жұптас-бөліс” әдісі. Берілген
тапсырма (сұрақ) бойынша әрбір
оқушы жеке жұмыс жасау арқылы өз
ойын қорытып, жұп болып пікірлерімен
бөліседі; бұл бүкіл топтық талқылауға
ұласады.
Жеке жұмыс. Оқушылар, өз бақы-
лауларына сүйене отырып, орындалған
жұмыс туралы қорытынды жазады.
Жұппен, топпен жұмыс. Әрбір топтан
бір оқушы жұмыс нәтижелері туралы
айтады, ал қалған оқушылар оны
толықтырады.
Қалыптастырушы бағалау.
Оқушылар арасында өзара бағалау
өткізіледі.
М ұ ғ а л і м о қ у ш ы л а р д ы ү ш т о п қ а
біріктіріп, әр топқа тапсырма береді.
Әр топтың оқушылары тапсырма
тақырыбын талқылайды. Постер
презентациясын дайындайды және
сынып алдында сөйлейді.
Бағалау критерийлері.
1. Постер тақырыбын ашу.
2. Эстетикалық безендіру.
3. Ғылыми сауаттылық.
4. Ресурстар тізімі.
5. Бірігіп орындайтын жұмыс.
Жалғасы
108
Топтар арасында жоғарыда аталған
талаптар бойынша өзара бағалау
өткізіледі.
Мұғалім сабақтың мақсатына жеткен-
дігі туралы қорытынды жасайды.
сабақтың
соңы
5 мин
Мұғалім үйге тапсырма береді. Үй тапсырмасы. §4, 1-5
сұрақтарға жауап беру.
Кері байланыс.
Нені білген едім?
Нені білдім?
Нені түсіну оңай болды?
Нелер түсініксіз болып қалды?
Нені қосымша зерделеу қажет?
пән: Физика
ұзақ мерзімді жоспардың 10.1 бөлімі
Күні:
Мұғалім:
сынып: 10
Қатысушылар саны:
Қатыспағандар:
2-сабақ
сабақтың тақырыбы: Бүкіләлемдік тартылыс заңы.
сабақ түрі:
Жаңа материалды зерттеушілік сипаттағы презентациялау
элементтерін пайдаланып зерделеу.
осы сабақ
арналған
оқытудың
мақсаттары
10.1.2.2 — бүкіләлемдік тартылыс заңын түсіну және ғарыш
аппаратының қозғалысын сипаттау.
сабақтың
мақсаты
— Бүкіләлемдік тартылыс заңы жайлы мағлұмат беру;
— Бүкіләлемдік тартылыс заңы формулаларын есептер
шығаруда қолдана білуге үйрету;
— Өзін-өзі бағалай білуге баулу.
бағалау
критерийлері
— Бүкіләлемдік тартылыс заңы жайлы мағлұмат беру;
— Бүкіләлемдік тартылыс заңы формулаларын есептер
шығаруда қолдана білуге үйрету;
— Топта бағалай білуге баулу.
тілдік
мақсаттар
— Бүкіләлемдік тартылыс заңы жайлы мағлұмат беру;
— Бүкіләлемдік тартылыс заңы формулаларын есептер
шығаруда қолдана білуге үйрету;
— Өзін-өзі бағалай білуге баулу.
Құндылық-
тарды дарыту
Топпен жұмыс жасау барысында оқушыларда: ынтымақ-
тастық, өз білімі үшін жауапкершілік сияқты құндылықтар
дамиды.
Жалғасы
109
пәнаралық
байланыс
Ìàòåìàòèêà: сызықтық функция және оның графиктері,
квадрат теңдеулер, теңдеулер жүйесі, тригонометрия
элементтері.
аКт қолдану
дағдылары
Электрондық оқулық, Интерактивті тақта, видеороликтер,
слайдтар.
осыған дейін
меңгерілген
білім
Физика, 10-сынып: Ньютон заңдары.
Жабдықтар
Видео-сабақ: “Бүкіләлемдік тартылыс заңы”.
сабақ барысы
уақыт
бойынша
бөліп
жоспарлау
сабақтағы жоспарланған іс-әрекеттер
ресурстар
сабақтың
басы
5 мин
сабақтың басталуы.
Ұйымдастыру кезеңі.
1. Сабаққа оң көңіл күймен ыңғайлану.
2. “Қар кесегі” әдісі арқылы сабақтың
тақырыбына жетелеу.
Сұрақтар:
а) Қандай да бiр инерциялық жүйеге
қатысты үдеумен қозғалатын санақ
жүйесi инерциялық бола ала ма?
ә) Қандай физикалық шама векторының
бағыты денеге түсiрiлген теңәсерлi
күштiң бағытына тәуелдi болады: жыл-
дам дық, орын ауыстыру, үдеу?
б) Күштердiң тәуелсiздiк принципiнiң
мәнiсi неде?
в) Бiр инерциялық санақ жүйесi берілген.
Басқа санақ жүйесiнiң қозғалысы
бойынша санақ жүйесінің инерциялық
немесе инерциялық емес екенiн қалай
анықтауға болады?
3. Сабақтың тақырыбы, мақсаты айты-
лады.
4.
Бағалау критерийлерін анықтау
(оқушылармен бірге):
— Бүкіләлемдік тартылыс заңы жайлы
мағлұмат алады;
— Бүкіләлемдік тартылыс заңы
формулаларын есептер шығаруда
қолдана білуге үйренеді;
“Бүкіләлемдік
тартылыс заңы”
тақырыбына
презентация.
Достарыңызбен бөлісу: | 
