261
Ұлттық тәрбие қазір елімізде орын алып отырған көптеген мәселелерді:
ана тілін, ата тарихын, ұлттық салт-дәстүрін білмейтін жастар, тастанды
жетім балалар, «қиын» балалар, қарттар үйлеріндегі әжелер мен аталар,
нашақорлыққа салынған жастар, тағы басқаларды бірте-бірте жоюдың және
олардың алдын алып, болдырмаудың негізгі жолы. Ұлттық тәрбие алған
ұрпақ дені сау, білімді, ақылды, ұлтжанды, еңбекқор, сыпайы, кішіпейіл
болып өседі. Сондықтан да ұлттық тәрбие – ел болашағы.
Қорытынды сөзімді ҚР Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевтың
жастарға арнап айтқан сөзімен аяқтағым келім тұр: «Жас қазақстандық
азамат дегеніміз – бұл тек құқық қана емес, бірінші кезекте өзі, өзінің отбасы
және біздің Отанымыз үшін ұлы жауапкершілік екенін есте ұстаулары тиіс».
Әдебиеттер тізімі
1. Бурбаев Т.Қ. Ұлт менталитеті - А., 2002.
2. Қазақ халқының философиялық мұрасы. /Аударма/ - Астана: Мәдени
мұра, 2006.
3. Бөлеев Қ., Бөлеева Л.Қ. Мұғалім және ұлттық тәрбие. –А.: Нұрлы
Әлем, 2000.
4. Жарықбаев Қ., Қалиев С. Қазақ тәлім-тәрбие тарихы дәрісінің
бағдарламасы. –А.: РБК, 1994.
5. Қазақтың тәлімдік ой-пікір антологиясы: 1 том /Құрастырғандар
Қ.Жарықбаев, С.Қалиев. –А.: Рауан, 1994.
6. Ұзақбаева С.А. Тамыры терең тәрбие.- А.: Білім, 1995.
7. Ғаббасов С. Халық педагогикасының негіздері. – А.: Әл-Фараби, 1995.
8. Табылдиев Ә. Қазақ этнопедагогикасы. Оқу бағдараламасы. –А.: Әл-
Фараби атындағы ҚМҰУ, 1999.
9. Төлеубекова Р. Бала тәрбиесіндегі халықтық педагогика. –А.: РБК,
1994.
10. "Қазақстан-2030" даму стратегиясы.
11. Қорқыт ата /Энциклопедиялық жинақ/. - А., 1999.
262
12. Интернет материалдары. //
http://kk.wikipedia.org/wiki/этнос
ҮШ ТІЛДІ БІЛІМ БЕРУ ЖӘНЕ БІЛІМ МАЗМҰНЫН ЖАҢАРТУ
ЖАҒДАЙЫНДА МҰҒАЛІМНІҢ КӘСІБИ ҚҰЗЫРЕТТІЛІГІН ДАМЫТУ
Оспанова Гульмира Нургазыевна,
химия және биология пәндерінің мұғалімі,
техника және технологиялар ғылымының магистрі,
№4 «Болашақ» облыстық дарынды
балаларға арналған мамандандырылған
мектеп-интернат КММ
Степногорск қаласы, Ақмола облысы
Summary
Teaching in three languages will open new horizons for our future
generation. It will give us a chance to learn miracles of world science, and show
our own knowledge and achievements. Developing Kazakh, using Russian, and
learning English are the requirements of the modern world.
263
Бүгінгі таңда Қазақстан Республикасында білім беру жүйесін, оның
ішінде жалпы орта білім беруді жетілдіру бойынша кең көлемді іс-шаралар
жүзеге асырылуда.
«Қазақстан Республикасында білімді және ғылымды дамытудың 2016-2019
жылдарға мемлекеттік бағдарламасының» басты мақсаттарының бірі жалпы
орта білім берудің мазмұнын жаңарту болып табылады. Бұл оқытудың
құзыреттілікке бағдарланған оқыту моделіне біртіндеп өтуге жағдай
жасайтын білім беру жүйесін дамыту бағдарламасын әзірлеуді және жүзеге
асыруды талап етеді. Мұндай бағдарламалардың бірі - «Үш тілде білім беруді
дамыту» пәндік-тілдік кіріктіріп оқыту технологиясы.
Пәндік-тілдік кіріктіріп оқыту ұстанымын қолдану шет тілін оқуға
бөлінген уақыт мөлшерінің аздығынан және оны меңгеру деңгейіне қойылған
талаптардың жоғарлауынан пайда болып отыр. Бұл тәсіл бір мезетте екі пәнді
бірдей оқытуды жүзеге асыруға мүмкіндік береді, алайда негізгі назар тілге
де, тілдік емес пәнге аударылуы мүмкін. Пәндерді кіріктіріп оқытудың жаңа
тәсілдері де қолға алынып отыр. Ал білім беру мазмұнын жаңарту оқытуды
ұйымдастырудың әдістері мен түрлерін, сондай-ақ түрлі пәндерді кіріктіріп
оқыту сабақтарында қолдануды талап етеді. Сол себепті де білім берудің
жаңа технологиялары пайда болуда, олардың бірі – CLIL пәндік-тілдік
кіріктіріп оқыту технологиясы.
CLIL технологиялары- шет тілін басқа пәндерді оқытуда оқудың
қажетті құралы ретінде қарастырылады. Яғни тілді үйрену кез келген пән
саласы арқылы жүргізіледі, демек CLIL шет тілі сабағы емес, шет тілінде
өтетін пән сабағы. Сонымен бірге оқушылардың тілдік қарым-қатынастағы
қажеттілігі мен мүмкіндіктерін ана тілінде ойлануларына жағдай жасайды.
CLIL (Content and Language Integrated Learning) өз мәнінде бұл
дегеніміз -шет тілдің басқа оқу пәндерімен кіріктіріліп оқытылуын көздейді.
CLIL негізін мынаны құрайды:
CONTENT (Мазмұн) – бұл пән саласындағы ілгері басатын білімдер,
біліктер мен дағдылар;
264
COMMUNICATION (Қатынас) – бұл оқытуда шет тілін пайдалану
біліктері;
СOGNITION (Таным) – бұл жалпы түсінікті қалыптастыратын (нақты
және абстрактілі) танымдық және ойлау қабілеттерін дамыту;
CULTURE (Мәдениет) – бұл өзін мәдениеттің бір бөлігі ретінде
ұғыну, сонымен қатар балама мәдениеттерді қабылдау.
CLIL технологиясының мақсаты – жаратылыстану-математика бағытындағы
(информатика, физика, химия, биология, жаратылыстану) пәндер мен
ағылшын тілін кіріктіріп оқыту әдістемесі. Кіріктіріп оқыту барысында
идеялар мен ұстанымдардың ұқсастығы айқын байқалады, сонымен бірге
алынған білімді түрлі салаларда пайдалану мүмкіндігі пайда болады. Сондай-
ақ, кіріктіріп оқыту барысында екі немесе одан да көп пәнді қарастыру және
әлемдегі құбылыстар мен нысандардың өзара тығыз байланысын көрнекі
көрсету мүмкіндігі болады. Пәндерді кіріктіріп оқытудың ұстанымдарының
басты мақсаты – оқушылардың ойлау қабілетін дамытуды жүзеге асыруға
бағытталған. Барлық тапсырмалар ең алдымен коммуникативтік, яғни шет
тілінде жазбаша және ауызша қарым-қатынас жасау дағдыларын дамытуға
бағытталған болуы тиіс. Кіріктіру барысында түсіндіру-көрнекілік, іздеу,
зерттеу әдістері, пікірталас, білімнің түрлі дереккөздері, теледидар
бағдарламалары, кино үзінділері, мультимедиа курстары, интернет-
технологиялары, оқыту мен бақылаудың басқада техникалық құралдары
қолданылады. Сонымен қатар топтық, ұжымдық, жұптық, жеке жұмыс
түрлері кеңінен қолданылады
Оқытудың бинарлық моделі екі мұғалімнің өзара қарым-қатынас
жасауын қарастырады. Бұндай сабақтарды құрастыру барысында
байланысты пәндер мұғалімдерінің ынтымақтасып жұмыс істеуі емес, тілдік
пәннің және тілдік емес пәннің мұғалімдерінің бірігіп сабақ өткізуі негізгі
қиындықты туғызады.
Достарыңызбен бөлісу: |
