Тәжірибе жасау тәртібі мен тәжірибелік мағлұматтарды өңдеу
Жұқа қабырғадағы саңылау үшін:
В1 бұрандасын ашып күбіше 1 толтыру керек (мұнда В3, В4, В2 жабық)
Саңылау 6 алдында Н1 деңгейін орнатқаннан кейін міндетті түрде анықталған диаметрлі саңылаудан кезекпен қалпағын бұрап ағын траекториясын (Х және У) және өлшегіш күбішенің толу уақытын өлшеу керек.
Микрометрмен сығылған арын диаметрі өлшенеді. Өлшеу шама келгенше екі бағытта 2-3 реттен жүргізіледі және орташа мәні қабылданады.
Содан соң мына өлшемдер анықталынады:
а) ағынның сығылу коэффициенті
б) су шығыны
в) жылдамдық коэффициенті
г) шығын коэффициенті
д) кедергі коэффициенті
Тәжірибе 2-3 рет жасалынады. Өлшенген және есептелген шамаларды 6.1 - кестеге енгізу қажет.
6.1 -кесте
Өлшеу мен есептеу мағлұматтары
№
|
Аталуы
|
Белгіленуі
|
Тәжірибелер
|
1
|
2
|
3
|
1
|
Саңылау ортасының арыны, м
|
Н
|
|
|
|
2
|
Саңылау диаметрі, м
|
d
|
|
|
|
3
|
Саңылау ауданы, м2
|
S
|
|
|
|
4
|
Сығылған арын диаметрі, м
|
dc
|
|
|
|
5
|
Сығылу коэффиценті
|
|
|
|
|
6
|
Саңылаудан өткен судың көлемі, м3
|
W
|
|
|
|
7
|
Шығын, м3/с
|
Q
|
|
|
|
8
|
Өлшегіш күбішенің толу уақыты, с
|
t
|
|
|
|
9
|
Шығын коэффициенті
|
|
|
|
|
10
|
Жылдамдық коэффициенті
|
|
|
|
|
11
|
Кедергі коэффициенті
|
|
|
|
|
12
|
Горизонталь осьтегі белгі, м
|
Х
|
|
|
|
13
|
Вертикаль остьтегі белгі, м
|
У
|
|
|
|
14
|
Шығын коэффициентін тәжірибелік жолмен анықтаудан теориялық жолмен анықтаудың қателігі, %
|
|
|
|
|
15
|
Тәжірибелік жолмен анықталған жылдамдық коэффициентінің қателігі, %
|
|
|
|
|
Цилиндрлік саптамалар үшін:
В1 бұрандасын ашып күбіше 1 толтыру керек (мұнда В3, В4, В2 жабық)
Саңылау 6 алдында Н1 деңгейін орнатқаннан кейін міндетті түрде цилиндрлік саптамадан кезекпен қалпағын бұрап сұйықтық ағынның диаметрін және өлшегіш күбішенің толу уақытын өлшеу қажет.
Содан соң мына өлшемдер анықталынады:
а) су шығыны және жылдамдық
б) жылдамдықты арын
в) шығын коэффициенті
г) кедергі коэффициенті
Тәжірибе 2-3 рет жасалынады. Өлшенген және есептелген шамаларды 6.2 - кестеге енгізу қажет.
6.2 - кесте
Өлшеу мен есептеу мағлұматтары
№
|
Аталуы
|
Белгіленуі
|
Тәжірибелер
|
1
|
2
|
3
|
1
|
Саңылаудың кіру қимасының диаметрі, м
|
d
|
|
|
|
2
|
Су көлемі, м3
|
W
|
|
|
|
3
|
Өлшегіш күбішенің толу уақыты, с
|
t
|
|
|
|
4
|
Саптаманың центріндегі арын, м
|
Н
|
|
|
|
5
|
Шығын, м3/с
|
Q
|
|
|
|
6
|
Су қозғалысының жылдамдығы, м2/с
|
|
|
|
|
7
|
Жылдамдықты арын, м
|
|
|
|
|
8
|
Шығын коэффициенті
|
|
|
|
|
9
|
Саптамадағы арын шығыны, м
|
|
|
|
|
10
|
Кедергі коэффициенті
|
|
|
|
|
Тәжірибенің бірінші жартысында өлшеу мен есептеулер аяқталған соң В2 бұрандасын ашып 1 арынды күбішеде судың Н2 деңгейін орнату керек. Содан соң жоғарыда көрсетілген тәртіп бойынша арынды күбішедегі судың жаңа деңгейі Н2 сәйкес келетіндей етіп, сұйықтықтың жұқа қабырғадағы саңылаудан және цилиндрлік саптамадан ағуы үшін өлшеулер мен есептеулер жүргізіледі. Тәжірибе және сәйкес есептеулер жүргізілген соң міндетті түрде саңылаудың шығын коэффициентін саптаманың шығын коэффициентімен салыстыру керек.
Есеп беру мазмұны
теориялық бастама;
қондырғы сұлбасы;
өлшеу мен есептеу кестелері;
қорытынды.
Бақылау сұрақтары
Қандай саңылаулар кіші деп аталады?
«Жұқа қабырға» дегеніміз не?
Жұқа қабырғадағы кіші саңылаудағы сұйықтық шығынының формуласы?
Саптама орнатқанда шығын неліктен көбейеді?
Саптаманың қандай түрлерін білесіз және олар қандай жағдайда қолданылады?
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
М.С. Овчаров, И.С. Өтебаев. Гидравлика және гидрожетек негіздері. Қарағанды: ҚарМУ баспасы, 2004.
В.Г. Гейер и др. Гидравлика и гидропривод. М.:Недра, 1991.
Т.М. Башта и др. Гидравлика, гидромашины и гидроприводы. М.: Машиностроение, 1982
Д.Шольц. Электрогидроавтоматика. Германия, Фесто, 2002.
Расчет и проектирование гидропневмосистем. А.А. Митусов, О.С. Решетникова. Караганда, КарГТУ, 2007.
Чугаев. Гидравлика. Ленинград: Энергия, 1975.
Альтшуль А.Д., Калицун В.И., Майрановский Ф.Г. и др. Примеры расчетов по гидравлике: Учебное пособие. - М.: Стройиздат, 1976. 256 с.
Андреев А.Ф., Барташевич Л.В., Боглан Н.В. и др. Гидро- пневмоавтоматика и гидропривод мобильных машин. Объемные гидро- и пневмомашины и передачи. - Минск: Высшая школа, 1987. 310 с.
Богомолов А.И., Михайлов К.А. Гидравлика: Учебник. Изд. 2-е, перераб. и доп. - М.: Стройиздат, 1972. - 648 с.
Васильченко В.А. Гидравлическое оборудование мобильных машин: Справочник. - М.: Машиностроение, 1983. - 301 с., ил.
Задачник по гидравлике, гидромашинам и гидроприводу: Учеб. Пособие / Некрасов Б.Б., Фатеев И.В., Беленков Ю.А. и др.; Под ред. Б.Б.Некрасова. - М.: Высш.шк., 1989. - 192 с.: ил.
Каверзин С.В. Курсовое и дипломное проектирование по гидроприводу самоходных машин: Учебное пособие. - Красноярск: ПИК "Офсет", 1997. - 384 с.
Каминер А.А., Яхно О.М. Гидромеханика в инженерной практике. - К.: Техника, 1987. - 175 с.
Копырин М.А. Гидравлика и гидравлические машины. - М.: Высшая школа, 1961. - 302 с.
ТЖМ және С кафедрасының мәжілісінде ҚАРАЛДЫ
«__» ______________ 2016 ж
№ _____ хаттама
Кафедра меңгерушісі
______________ Г.С.Жетесова
|
Машинажасау факультетінің оқу әдістемелік кеңесінде БЕКІТІЛДІ
«__» ______________ 2016 ж
№ _____
Оқу-әдістемелік кеңесінің төрағасы
______________ Т.М.Бұзауова
|
5В072400 мамандығының студенттері үшін
«Гидравлика» пәні бойынша зертханалық жұмыстарды орындауға арналған
ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР
Құрастырғандар: аға оқытушы Ж.Н. Нокина
асс. Окимбаева А.Е.
асс.Жунусбекова Г.Ж.
Редакторы Асқаров Қ.Б.
Басуға 16.06.2016ж. қол қойылды. Пішімі 60х90/16.
Есептік баспа табағы 2,4. Таралымы 20 дана. Тапсырыс _____
ҚарМТУ баспасы, 100027. Қарағанды, Бейбітшілік бульвары, 56
Достарыңызбен бөлісу: |