Қазақстан республикасы білім және ғылым

Сурет-66. Педагогикалық қарым-қатыныс түрлері

жүктеу 4,42 Mb.

бет	194/260
Дата	03.03.2023
өлшемі	4,42 Mb.
	#41578
түрі	Оқулық

1 ... 190 191 192 193 194 195 196 197 ... 260

Білім берудегі менеджмент. Кітап

Мимика
Басқарушылық қарым-қатынас, оның түрлері. Іскерлік қарым- қатынас технологиясы педагогикалық менеджмент құралы ретінде.
Жалпы этикалық принциптері және іскерлік қарым-қатынас сипаты. Педагогикалық ұжымдағы қарым-қатынас ерекшеліктері: ресми- бейресми

Сурет-66. Педагогикалық қарым-қатыныс түрлері

Вербальды қарым-қатынас екі түрге бөлінеді: аксиалды және ретиалды.
Аксиалды қарым-қатынас – ақпаратты бір адамнан екінші бір адамға жеткізу процесі (мұғалім және жеке бір оқушы арасындағы қарым-қатынас).
Ретиалды қарым-қатынас – ақпаратты бір адамнан бір топ адамға жеткізу процесі (мұғалім және сынып оқушылары арасындағы қарым-қатынас).
Вербальсыз қатынас – мимика, ым-ишара, пантомимика арқылы сөзсіз қарым қатынас.
Мимика – адам бетінің бұлшық еттерінің қимыл-қозғалыстары арқылы оның психикалық жағдайының, сезімдерінің, көңіл-күйінің көрінісі.
Ым-ишара (жест) – қарым-қатынас барысында адамның психикалық көңіл-күйіне байланысты қолдарының белсенді қимыл-қозғалыстары.
Пантомимика – қарым-қатынаста адамның қолының, денесінің, аяқтарының кимылдарының қатысуы.
Вербальды қарым-қатынасқа қарағанда вербальсыз қарым-қатынастан көбірек ақпараттар алуға болады. Өмірде естуге қарағанда адам көру арқылы көбірек ақпарат алады екен.
Сөйлеу барысында адамның мимикасы, іс-қимылдары да қатысып тұратыны белгілі. Қарым-қатынас барысында адамның бет-әлпеті, әсіресе көзі көп ақпарат береді. Көзі арқылы да адамның қандай көңіл-күйде екенін түсінуге болады.

Басқарушылық қарым-қатынас, оның түрлері. Іскерлік қарым- қатынас технологиясы педагогикалық менеджмент құралы ретінде. Жалпы этикалық принциптері және іскерлік қарым-қатынас сипаты. Педагогикалық ұжымдағы қарым-қатынас ерекшеліктері: ресми- бейресми қарым-қатынас түрлері. Менеджердің басқару құзырлығы оның құқықтық, экономикалық, психологиялық және педагогикалық сауаттылығын анықтайды.

Педагогикалық менеджмент негізінде басқарылған ұжым төмендегідей параметрлерді жетілдіреді:

басқаруды орталықтандыру мен орталықсыздандыруды тиімді үйлестіру;
ұжымның барлық мүшесін педагогикалық процесті басқаруға қатыстыру;
ұжымдағы психологиялық ахуалды жақсарту;
басқару шешімін қабылдау тиімділігін арттыру;
ұжымдағы жанжалды дұрыс шешуге бағыттылық;
ұжымның интеллектуалдық және әлеуметтік әлеуетін көтеру.

Ең соңында жоғарыда көрсетілген параметрлер оқу-тәрбие процесінің тиімділігін анықтайды.
ХХ ғасырда атақты экономист Н.А.Витке: «Басшы – үкімін жүргізуші емес, ол психологиялық қарым-қатынасының координаторы, әлеуметтік құрылысшы, адамдардың күш-жігерін жинақтаушы» – деп, атап көрсетті.
Менеджмент негізінде басқару алдына төмендегідей міндеттер қояды:

біріккен іс-әрекетке адамдарды жұмылдыру;
адамдардың күш-жігерін бір мақсатқа жұмылдыру, тиімділігін арттыру және әлсіз жақтарын табу;
ұжымның әрбір мүшесінің ұсынысын қанағаттандыру және оған қолайлы жағдай тудыру;
ұжымның әрбір мүшесінің кәсіби өсуіне толық жағдай жасау;
ұжымның әрбір мүшесі өз іс-әрекетін өзі бақылай алатындай өзіндік жауапкершілікті қалыптастыра отырып, ұжымдық іс-әрекетті ұйымдастыру;
ұжымдық іс-әрекетті олар шығаратын өкіммен өлшеу;
алдағы істелінетін жұмыстың мақсатын айқындау, соңғы күтілетін нәтижені білу;
ұжымның әрбір мүшесінің міндеттерін бөліп көрсету, бұл міндеттерді орындаудың операцияларын жете білу;
мақсатқа жету үшін қажеттінің бәрін дайындау;
істелінетін жұмыстың нәтижесін өлшейтін сапалық көрсеткіштерді анықтау;
жұмысқа қатыстырылатын адамдардың әрқайсысының міндеттері мен жауапкершіліктерін анықтау;
жұмысты орындаушыларды жұмысты бастар алдында, жұмыс барысында «Не?», «Немен?», «Қалай?», «Қайда?», «Қашан?», «Кіммен?» деген сұрақтарға жауаптар беретіндей нұсқаулармен қаруландыру.

Ұжымда шығармашылықпен жұмыс жасайтындай жағдай жасау қажет. Адамдарды басқару ғылыми іс-тәжірибесі көрсеткендей, адами орталықтандырудың басты құралы – адамдарды құрметтеу және адамдарға деген сенім, жеке тұлғаны сыйлау.

жүктеу 4,42 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 190 191 192 193 194 195 196 197 ... 260