Азаматтық авиацияда әуеайлақтық қамтамасыз ету қағидасын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 14 қыркүйектегі №1057 Қаулысы «Қазақстан Республикасының әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы»

М деселерометрінің көмегімен тежеу жағдайын бағалау

жүктеу 2,55 Mb.

бет	8/14
Дата	25.11.2017
өлшемі	2,55 Mb.
	#1574

1 ... 4 5 6 7 8 9 10 11 ... 14

1. Қар NOTAMы нысаны
2. Қар НОТАМын толтыру жөніндегі нұсқаулық
Ұшып көтерілу-қону жолағын қардан немесе мұздан тазарту кезіндегі жылу немесе жел машиналары қозғалысының схемасы

2. 1155 М деселерометрінің көмегімен тежеу жағдайын бағалау
      6. 1155 М деселерометрі манар осі көлденең орналастырылып, ал маятниктің тербеліс жазықтығы автомашина қозғалысының бойына параллелді болатындай, автомашинаның маңдай алды терезесінде 2 сорғыш көмегімен қондырылатын көшірмелі аспапты (3-сурет) білдіреді.
      7. Деселерометр 3 және 4 бекіту бұрамасының көмегімен маятникті тік осьтік жазықтығы бақыланатын 7-сурет арқылы келетін, корпус қабырғасының ашық бөлігіне салынған жағдайда орнатылады.
      8. Деселерометрмен бетінің жабындысының жай-күйін бағалау қағидаты автомашинаның тежеуі кезінде туындайтын инерциялық күштердің әсерімен маятнигінің шамасына негізделген. Ауытқу шамасы тежеу кезінде машина қозғалысының теріс жылдамдау шамасына пропорционалды. Маятник ауытқуының ең жоғары шамасының мәні деселерометр шкаласы бойынша 6-бағдармен бекітіледі.
      Деселерометр шкаласы м/с бөлінген. Бөлу диапазоны 0-8. Ілінісу коэффициентінің шамасы оған қарсы ол аяқталғаннан кейін тежеу тәртібі тежегіштер гидрожетегі бар массасы 1-2 т болатын автомобильді пайдалану кезінде бекіту бағдары орнатылатын деселерометр шамасы бойынша көрсетілген 0,1 мәніне тең және тежегіштің пневматикалық жетегі бар массасы 4-6 т болатын автомобильдерді пайдалану кезінде шкала мәні плюс 0,1.
     Мысалы: УАЗ-452 автомобилінде орнатылған деселерометр жабындысының жай-күйін бағалау кезінде бекітілген бағдар теріс жеделдетудің 5,5 м/с тең мәніне қарсы орнатылды, осы мән 0,55 тең ілінісу коэффициентінің шамасына сәйкес келеді; ПМ-130 машинасында орнатылған деселерометр жабындысының жай-күйін бағалау кезінде бағдар 3 м/с тең теріс жеделдету шамасын көрсетті, осы мәнге 0,4 тең ілінісу коэффициентінің көлемі сәйкес келеді.
      9. Ілінісу коэффициентін өлшеу тәртібі:
      1) деселерометр 1155 М УАЗ – 452, ГАЗ-69, УАЗ – 469 үлгісіндегі автомобильдерге және оларды түрлендіруге орнатылады. ЗИЛ-130 немесе ПМ-130 үлгісіндегі автомобильдерді пайдалануға рұқсат етіледі. Автомобильдің техникалық паспортқа сәйкес кәдімгі ауа қысымы бар сериялы шиналары болуы тиіс. Шина протекторларының азғана біркелкі тозуына рұқсат етіледі. Автомобильдің тежеуіш жүйесі барлық доңғалақтарды бір мезгілде бұғаттауға бейімделуі тиіс.
      2) Ілінісу коэффициентін өлшеу үшін автомобильді 11,1 м/с (40км/с) жылдамдыққа дейін айдайды, жүргізуші жылдам, бірақ шұғыл 1-2 с-қа тірегенге дейін аяқ тежеуішінің басқышын басады. Автомобильдің тежеуішін толық тоқтағанға дейін басу міндетті емес, тежеу кезінде деселерометрдің маятнигі тіркеуші стрелкамен бірге қозғалыс бағытына ауытқиды. Тіркеуші стрелканың ауытқу шамасы есептеледі.
      3) Әрбір келесі өлшеу алдында стрелканы 5 қайту тұтқасының көмегімен «0» белгісіне орнату қажет. Өлшеу оның осінен 5-10 м қашықтықта ҰҚЖ ұзындығының әрбір 1/3 жүргізеді. Әр учаскеде кемінде үш өлшем жасалады.
      4) Ілінісу коэффициенттер мәнінің орташа арифметикалық шамасы ҰҚЖ әрбір 1/3 нормативті болып табылады және ұшу алаңының жай-күйі журналына жазылады.
      Өлшеу нәтижелерін өңдеу кезінде коэффициенттердің тән емес шамасы есептеуде ескерілмейді.
Азаматтық авиацияда
әуеайлақтық қамтамасыз ету
қағидасына 8-қосымша
1. Қар NOTAMы нысаны
SNOWTAM                Кезектілік индексі
Мекенжайлар

Толтырылған күні және уақыты	Құрастырушы индексі	SNOW NOTAM сериялық нөмірі (S сериясы)				NOTAM S

1		2	3	4	5	6	7
Әуеайлақ		А
Бақылау күні және уақыты (өлшеудің аяқталу уақыты)		В		В		В
ҰҚЖ белгіленуі		С		С		С
ҰҚЖ тазартылған бөлігінің ұзындығы (егер ҰҚЖ жарияланған енінен аз болса, м)		Д		Д		Д
ҰҚЖ тазартылған бөлігінің ені (егер ҰҚЖ жарияланған енінен аз болмаса), м, ығысқан кезде ҰҚЖ осьтік желісінен «L» (солға) және «R» (оңға) қосу		Е		Е		Е
ҰҚЖ ұзындығы бойындағы жауын-шашын (барынша төмен белгілеу нөмірі бар шектен бастап ҰҚЖ әрбір үштен бірінде): NIL – ашық және құрғақ 1 - ылғалды 2 – дымқыл (кей жерлерде) 3 – шық немесе қырау (қабат қалыңдығы әдетте 1 мм кем емес) 4 – құрғақ 5 – ылғалды қар 6 – жылымық қар 7 – мұз 8 – тығыздалған немесе тапталған қар 9 – беті тегіс емес қатқан қар
ҰҚЖ ұзындығының әрбір 1/3 жауын-шашынның орташа тереңдігі, 0 мм		G		G		G
ҰҚЖ ұзындығының әрбір 1/3 тежелу тиімділігі және өлшеу жабдығы Ілінісу коэффициентінің өлшемді немесе есептік мәні немесе қоса жүретін тежелу тиімділігі: 04 және жоғары – жақсы (5) 0,39 – 0,36 – орташа/жақсы (4) 0,35-0,30 – орташа (3) 0,29-0,26 – орташа/нашар(2) 0,25 және төмен – нашар (1) 0 – сенімсіз (9)		Н		Н		Н
Ескертпе. Өлшенген коэффициентті көрсету үшін екі сан, олардан кейін пайдаланылатын өлшеу жабдығына қатысты қысқару болады, ал тежелудің өлшемді тиімділігін көрсету үшін – бір сан пайдаланылады
Омбы қар (егер бар болса, биіктікті, см/ҰҚЖ шетінен арақашықтық, м және қажеттілігіне қарай «L» (сол жақтан ), «R» (оң жақтан немесе «LR» (сол жақтан – оң жақтан))) көрсету керек		J		J		J
ҰҚЖ оттарын (айырып-ажырату нашар болса, «иә» деп және қажеттілігіне қарай «L» (сол жақтан), «R» (оң жақтан немесе «LR» (сол жақтан-оң жақтан)) көрсету керек		K		K		K
Одан әрі ҰҚЖ тазалау жүзеге асырылады (егер жоспарланып отырса, ұзындық көрсетілу керек), м/ені, м. Егер бүкіл ҰҚЖ тазартылатын болса, «Бүкіл ҰҚЖ» деп көрсету керек		L		L		L
Одан әрі тазалауды ... қарай аяқтау болжанады		M		M		M
РД (тиісті РД жоқ болған кезде «Жоқ» деп көрсету керек)		N		N		N
РД-дағы омбы қар (егер оның биіктігі 60 см асатын болса, «Иә» деп және олардың арасындағы арақашықтықты, м көрсету керек)		P		P		P
Перрон (егер пайдаланылмайтын болса, «Жоқ» деп көрсету керек)		R		R		R
Келесі жоспарланатын бақылау/өлшеу... (күнін, айын, уақытын көрсету керек) жүргізіледі		S		S		S
Ашық мәтінмен ескертулер (ҰҚЖ ластануы туралы ақпаратты және жедел қатынастағы, мысалы мұз басуға қарсы күрес сияқты басқа да маңызды ақпаратты қоса алғанда)		T

2. Қар НОТАМын толтыру жөніндегі нұсқаулық
      Екі немесе үш ҰҚЖ-ға қатысты хабар беру кезінде 3-бағаннан (1-ҰҚЖ) бастап, ақпаратты, одан кейін 5 (2-ҰҚЖ) және 7 (3-ҰҚЖ) бағандарының ақпаратын беру керек (егер қажет болса).
      Ақпаратты беру үшін метрлік бірліктер пайдаланылуға тиіс. SNOWTAM ең жоғары пайдалану мерзімі – 24 сағат. ҰҚЖ жағдайына қатысты маңызды өзгерістер мыналар болып табылады:
      ілінісу коэффициенті мәнінің шамамен 0,05-ке өзгеруі;
      мына шектерден асатын жауын-шашын көлемінің өзгеруі:
      құрғақ қар үшін – 20, дымқыл қар үшін – 10 және жылымық қар үшін – 3 мм;
      10 %-ды немесе одан астамды құрайтын пайдаланылатын ҰҚЖ ұзындығына немесе еніне қатысты өзгеріс;
      жауын-шашын түріне немесе оның таралу аймағына қатысты кез келген өзгеріс;
      егер ҰҚЖ бір немесе екі жағында үлкен омбы қар болса, оның биіктігіне немесе ҰҚЖ осьтік желісінен оған дейінгі арақашықтыққа қатысты кез келген өзгеріс;
      ҰҚЖ оттары көрінуінің кез келген өзгерісі.
      А – әуеайлақ (тұрған жерінің төрт әріптік белгіленуі);
      В – күнді/уақытты (бақылау күні, айы және уақыты) белгілейтін 8 саннан тұратын топ.
      С – ҰҚЖ белгіленуі.
      Д – егер ҰҚЖ хабарланған ұзындығынан кем болса, ҰҚЖ-ның тазартылған бөлігінің ұзындығы (ҰҚЖ-ның тазартылған бөлігіне қатысты емес хабар беру үшін Т-бағанын қараңыз).
      Е – егер ҰҚЖ хабарланған енінен кем болса, ҰҚЖ-ның тазартылған бөлігінің ені, ҰҚЖ осьтік желісінен солға немесе оңға ығысу кезінде бұл белгілену нөмірі барынша аз ҰҚЖ шегінен анықталатынын ескере отырып, «L» немесе «R» қосу керек.
      F – SNOWTAM-да көрсетілгендей ҰҚЖ бүкіл ұзындығы. ҰҚЖ жеке учаскелерінде әртүрлі шарттарды белгілеу үшін көрсетілген нөмірлердің тиісті құрамалары пайдаланылуы мүмкін. Егер ҰҚЖ бір учаскесінде жауын-шашынның бірден астам түрі түссе, көрсетілген нөмірлер кіші нөмірден үлкен нөмірге жүйелі түрде берілуге тиіс. Егер жауын-шашын қабатының қалыңдығы рұқсат етілетін мәндерден асып кетсе, онда олар туралы Т-бағанында ашық мәтінмен хабарланады.
      G – жауын-шашынның орташа қалыңдығы, мм, ҰҚЖ ұзындығының әрбір 1/3 баға мынадай нақтылықпен беріледі: құрғақ қар үшін - 20-ға дейін, дымқыл қар үшін – 10 және жылымық қар үшін – 3 мм.
      H – белгілену нөмірі барынша аз шектен бастап жүйелі түрде ҰҚЖ ұзындығының әрбір 1/3 тежелу шарттары және ілініс коэффициентін өлшеу үшін қолданылатын құралдар. Егер үстіңгі беттің жағдайы немесе қолда бар өлшеу жабдығы тежелудің сенімді тиімділігін анықтауға мүмкіндік бермесе 9 кодын көрсету керек. Ілінісу коэффициентін өлшеу құралдарын ашық мәтінмен көрсету керек.
      Ескертпе. АТТ-2 көмегімен ілініс коэффициентін өлшеу кезінде нормативтік мәнге келтірілмеген (екі таңба) оның мәнін немесе болжанып отырған тиімділікті (бір таңба) көрсету қажет.
      J – үлкен омбы қар. Егер бар болса, биіктігін, см және ҰҚЖ шетінен арақашықтықты, м, қажеттілігіне қарай бұл белгілену нөмірі барынша аз ҰҚЖ шегінен анықталатынын ескере отырып, бір жағында «L» (сол жақтан) немесе «R» (оң жақтан) немесе екі жағында «LR» (сол жақтан - оң жақтан) көрсету керек;
      және биіктік сантиметрмен, ал ҰҚЖ шетінен арақашықтық метрмен өлшенеді;
      K – ҰҚЖ оттарын ажырату нашар болса, «Иә» деген белгіні және тиісінше «L» (сол жақтан), «R» (оң жақтан) немесе бұл белгілену нөмірі барынша аз ҰҚЖ шегінен анықталатынын ескере отырып, екеуін де - «LR» (сол жақтан - оң жақтан) көрсету керек.
      L – егер одан әрі тазарту болжанып отырса, ҰҚЖ ұзындығы мен енін көрсету; егер ҰҚЖ тазартылатын болса, «Бүкіл ҰҚЖ» белгісін көрсету керек.
      М – жұмыстарды аяқтаудың болжамды уақытын көрсету керек.
      N – РД-дағы шарттардың сипаттамасы үшін Р-бағанында көрсетілген кодты пайдалануға болады, ҰҚЖ-мен біріктірілген тиісті РД болмаған кезде, «Жоқ» деп көрсету керек.
      Р – егер қажет болса, «Иә» деген белгіні және бүйірлік аралықты, м, көрсету керек.
      R – перрондағы шарттардың сипаттамасы үшін Р-бағанында көрсетілген кодты пайдалануға болады, егер перрон пайдаланылмаса, «Жоқ» деп көрсету керек.
      S – кейінгі бақылауды/өлшеуді жүргізудің болжамды уақытын көрсету керек.
      T – маңызды жедел мәнге ие кез келген ақпаратты кез келген ақпаратты ашық мәтінмен беру, бірақ әрдайым тазартылмаған ҰҚЖ ұзындығын (Д-бағаны) және мынадай деректерге сәйкес ҰҚЖ ластану сипатын (F-бағаны) көрсету керек:
      ҰҚЖ ластануы – 10 %, егер ол 10 %-дан аз болса;
      ҰҚЖ ластануы – 25 %, егер ол 11-25 %-ды құраса;
      ҰҚЖ ластануы – 50 %, егер ол 26-50 %-ды құраса;
      ҰҚЖ ластануы – 100 %, егер ол 51-100 %-ды құраса.
Азаматтық авиацияда
әуеайлақтық қамтамасыз ету
қағидасына 9-қосымша
Кесте

Өлшеу жабдығының көрсеткіші		Ілінісу коэффициентінің нормативтік мәні	Тежелу тиімділігі
Деселерометр 1155М	АТТ-2 SFT	Ілінісу коэффициентінің нормативтік мәні	Суреттемелік сипаттамасы	Коды
0,42 және жоғары	0,4 және жоғары	0,42 және жоғары	Жақсы	5
0,41-0,40	0,39-0,36	0,41-0,40	Орташа/жақсы	4
0,93-0,37	0,35-0,30	0,39-0,37	Орташа	3
0,36-0,35	0,29-0,26	0,36-0,36	Орташа/нашар	2
0,34 және төмен	0,25 және төмен	0,34 және төмен	Нашар	1
0,29 және төмен	0,15 және төмен	0,29 және төмен	Cенімсіз	9

Азаматтық авиацияда

әуеайлақтық қамтамасыз ету
қағидасына 10-қосымша
Ұшып көтерілу-қону жолағын қардан немесе мұздан тазарту кезіндегі жылу немесе жел машиналары қозғалысының схемасы

Азаматтық авиацияда
әуеайлақтық қамтамасыз ету
қағидасына 11-қосымша
нысан

жүктеу 2,55 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 4 5 6 7 8 9 10 11 ... 14