Аналитические материалы по обучению предмету «география» Астана

23 
 
8-кесте  –  2013-2014  оқу  жылындағы  аймақтарға  бөлгендегі  «География» 
пәнін таңдау және ҰБТ нәтижесі туралы мәлімет 
Облыс/қала 
Барлық 
түлектер 
Географияны 
таңдаған 
түлектер 
Пайыздық 
қатынас 
ҰБТ 
бойынша 
орташа балл 
Ақмола  
3023 
659 
21,8% 
17,1 
Ақтөбе 
4508 
674 
14,9% 
18,1 
Алматы 
10255 
1880 
18,3% 
15,8 
Атырау 
3799 
491 
12,9% 
13,2 
ШҚО 
6825 
908 
13,3% 
16,2 
Жамбыл 
6683 
952 
14,2% 
16,2 
БҚО 
3307 
344 
10,4% 
18,5 
Қарағанды 
5282 
1109 
20,9% 
15,3 
Қостанай 
2728 
347 
12,7% 
17,0 
Қызылорда 
5208 
579 
11,1% 
16,4 
Маңғыстау 
2507 
656 
26,2% 
15,0 
Павлодар 
3211 
371 
11,6% 
17,3 
СҚО 
2410 
340 
14,1% 
15,5 
ОҚО 
18805 
1424 
7,6% 
17,2 
Алматы қ. 
5176 
1633 
31,5% 
18,8 
Астана қ. 
3383 
941 
27,8% 
18,0 
Республика 
бойынша 
87110 
13308 
15,3% 
16,8 
 
Кестеде  көрсетілген  деректер  2013-2014  оқу  жылында  географияны 
бейіндік пән ретінде 15,3% (13308 оқушы) таңдағанын дәлелдеп отыр. 
ҰБТ  бойынша  жоғары  көрсеткіш  республиканың  үш  аймағы:  Алматы 
қаласы,  Батыс  Қазақстан  және  Ақтөбе  облыстарының  еншісінде.  ҰБТ-да 
төменгі  нәтижені  Атырау  облысының  түлектері  көрсетіп  отыр,  орташа  балл 
3,6 баллға төмендеген. 
Аймақтарға бөлгендегі бейіндік пән география бойынша соңғы үш жылдағы 
ҰБТ  бойынша  орташа  балл  көрсеткіштерінің  динамикасы  келесі  диаграммада 
көрсетілген (8-сурет). 
 
 
8-сурет – География пәні бойынша ҰБТ-2012, ҰБТ-2013, ҰБТ-2014 нәтижелері 
(аймақтар бойынша) 
0
5
10
15
20
ҰБТ-2012
ҰБТ-2013
ҰБТ-2014

24 
 
 
Географияпәні  бойынша  соңғы  үш  жылдағы  ҰБТ-ның  орташа 
көрсеткіштерінің аймақтар бойынша салыстырмалы талдауы: 
- оқушылар ҰБТ-2012-де жақсы нәтижеге қол жеткізгенін; 
-  ҰБТ-2014  нәтижесі  республиканың  барлық  дерлік  аймақтарында  орташа 
көрсеткіштің төмендегенін; 
-  Атырау  облысы  мектептері  оқушыларының  ҰБТ-да  орташа  баллдары 
жылдан-жылға төмендеп отырғанын; 
-  аймақтардың  еш  қайсысында  тұрақты  орташа  көрсеткіш  байқалмағанын 
көрсетеді [8]. 
Республикада 
1998 
жылдан 
бастап 
жоғары 
білімді 
тұлғаны 
қалыптастыруға  жағдай  жасау  бойынша  мақсатты  жұмыс  жүргізілуде.  Бұл 
жұмысты республикалық ғылыми-практикалық «Дарын» орталығы, дарынды 
балалармен  жұмыс  бойынша  аймақтық  орталық,  сондай-ақ  дарынды 
балаларға арналған мамандандырылған ұйымдар жүйесі жүзеге асыруда. 
Жалпы  білім  беретін  ұйымдар  қызметі  нәтижесінің  бірі  оқушылардың 
білімдерінің  жоғары  деңгейі,  олардың  негізгі  пәндер  бойынша  түрлі 
халықаралық  және  республикалық  олимпиадалар  мен  ғылыми  жарыстарға 
қатысуы болып табылады. 
2012-2013,  2013-2014  оқу  жылдары  және  2014-2015  оқу  жылының  І 
жартыжылдығында география пәні бойынша республикалық олимпиадаларға 
252  оқушы  қатысқан.  Олардың  115-і  бірінші  орындарға  ие  болған,  бұл 
қатысушылардың 45,6%-ын құрайды. 
География  пәні  бойынша  республикалық  олимпиадаларға  қатысушылар 
туралы мәлімет 9-кестеде берілген. 
 
9-кесте  –  Қатысушылар  мен  жүлдегерлер  туралы  мәлімет  (аймақтар 
бойынша) 
 
 
Облыс/қала 
2012-2013 оқу жылы 
2013-2014 оқу жылы 
2014-2015 оқу жылы 
І жартыжылдық 
Барлық 
қатысу- 
шылар 
Олардың 
ішінде 
жүлдегер
лер 
Барлық 
қатысу-
шылар 
Олардың 
ішінде 
жүлде-
герлер 
Барлық 
қатысу- 
шылар 
Олардың 
ішінде 
жүлде- 
герлер 
Ақмола  
4 
3 
4 
0 
5 
1 
Ақтөбе  
5 
1 
4 
2 
4 
2 
Алматы 
5 
3 
5 
6 
5 
1 
Атырау 
4 
1 
0 
0 
6 
2 
ШҚО 
4 
2 
4 
0 
7 
5 
Жамбыл 
4 
3 
4 
2 
6 
4 
БҚО 
3 
0 
6 
0 
6 
3 
Қарағанды 
4 
1 
5 
4 
4 
2 
Қостанай 
4 
4 
4 
3 
7 
5 
Қызылорда 
3 
2 
4 
2 
2 
0 
Маңғыстау 
4 
2 
4 
3 
7 
4 
Павлодар 
6 
3 
4 
2 
6 
1 

25 
 
СҚО 
6 
1 
5 
1 
6 
1 
ОҚО 
7 
3 
4 
2 
4 
1 
Алматы қ. 
4 
2 
4 
4 
8 
6 
Астана қ. 
6 
3 
6 
4 
7 
2 
О.Жәутіков 
ат. 
РФММ 
4 
1 
4 
1 
6 
4 
НЗМ 
3 
0 
2 
0 
3 
0 
Барлығы 
80 
35 
73 
36 
99 
44 
«Дарын» РҒПО деректерінен 
 
Географияпәнінен  республикалық  олимпиадаларға  қатысушылар  саны 
туралы  мәліметтің  аймақтар  бойынша  салыстырмалы  талдауы  келесі 
диаграммада берілген (9-сурет). 
 
 
9-сурет –География пәні бойынша республикалық олимпиадаларға қатысу 
динамикасы 
Географияпәнінен  республикалық  олимпиадаларға  қатысушылар  саны 
туралы  мәліметтің  аймақтар  бойынша  салыстырмалы  талдауы  келесі 
диаграммада берілген (10-сурет). 
 
 
10-сурет – География пәні бойынша республикалық олимпиадаларға қатысу 
динамикасы 
 
0
1
2
3
4
5
6
7
8
Ақмола
Ақтө
бе
Ал
маты
Аты
р
ау
 
ВКО
Ж
амбы
л
 
Б
ҚО
Қар
ағ
анд
ы
Қостан
ай
Қы
зы
л
о
р
д
а
Ма
ңғыс
тау
П
ав
л
о
д
ар
 
СҚО
ОҚ
О
Ал
маты
 қаласы
Аст
ана 
қаласы
РФМ
Ш 
…
Аб
ай
 а
ты
н
д
ы
ғы 
…
Н
ЗМ
АРМИ 
2013
2014
2014-2015 (І-жартыжылдығы)
0
1
2
3
4
5
6
7
Ақмола
Ақтө
бе
Ал
мат
ы
Аты
р
ау
 
ВКО
Ж
амбы
л
 
Б
ҚО
Қар
ағ
анд
ы
Қостан
ай
Қы
зы
л
о
р
д
а
Ма
ңғыс
тау
П
ав
л
о
д
ар
 
СҚО
ОҚО
Ал
маты
 қаласы
Аст
ана 
қаласы
РФМ
Ш 
…
Аб
ай
 а
ты
н
д
ы
ғы 
…
Н
ЗМ
АРМИ 
2013
2014
2014-2015 (І-жартыжылдығы)