52
Сонымен қатар, батыс бөлігіндегі ықшам
аудандарындағы респонденттер (35%) қалалық орта
қауіпсіздігіне көбірек көңіл бөледі, мұнда ата-аналардың 76%
-ы 13 жасқа дейінгі балаларды өз бетімен серуендеуге жіберуге
дайын. Ал жеке сектордың тұрғындары (17%) көше қауіпті
жер деп санайды; бұл жағдай таңқаларлық емес, бұл топтағы
респонденттердің жартысынан көбі балаларына тек 14 жастан
бастап өз бетімен серуендеуге рұқсат етеді, ал қалған төрттен бір
бөлігі ересектердің қадағалауынсыз баланы серуенге жіберуге
дайын емес. Тарихи орталығының респонденттерінің арасында,
жаңа әлеуметтік тұрғын үй алаңдары мен қаланың солтүстік
бөлігіндегі жиі айтылған жауап «Балаға ересек адамның
қадағалауынсыз серуендеуге рұқсат беруден басқа таңдау жоқ
болды» (28%, 20% және 19%).
40 диаграмма
53
Сондай-ақ, сауалнама барысында баланың қалаға
деген сенім деңгейінің әртүрлі екенін және жасөспірім үшін
үйден алыстаған сайын қауіпсіздік сезімі қаншалықты өзгеретіні
анықталды. 11-17 жас аралығындағы балалардың ата-аналарына:
«Балаңызға жалғыз немесе достарымен бірге қаншалықты алыс
жерге баруға рұқсат етесіз?»
Қаланың солтүстік бөлігіндегі (62%), әлеуметтік тұрғын
үй жаңа массивтер мен жеке меншік сектордың респонденттері
(58% әрқайсысы) «Тек аулада» серуендеуді рұқсат етеді. «Көше,
аудан» нұсқасы қаланың тарихи орталығы мен орта таптың жаңа
тұрғын үй кешендерінің респонденттері таңдады (сәйкесінше
64% және 50%).
Жалпы, қалаға сенім білдіріп, «Қаланың басқа
аудандары» деген жауапты батыс аудандарындағы тұратын
(«нөмірленген» «Ақсай», «Жетісу») 11-17 жас аралығындағы ата-
аналары таңдады. Қаланың солтүстік бөлігіндегі аудандардың
респонденттері (0%) балаларын қаланың басқа бөліктеріне
мүлдем жібермейді. Бұл зерттеуге түскен «Көкжиек» және
«Құлагер» ықшамаудандар қаланың алыс аймақтарында
орналасқан және қаланың басқа аудандармен көлік қатынасы
нашар болғандықтан болуы мүмкін.
41 диаграмма
54
0-10 жас аралығындағы балалардың ата-анасына
және 11-17 жас аралығындағы жасөспірімдерге мынадай сұрақ
қойылды: «Бала қалада қиын жағдайға түссе, оған кім көмектесе
алады?» және «Егер сіз қалада қиын жағдайға тап болсаңыз,
Сізге кім көмектесе алады»? Бірінші топтағы респонденттердің
77%-ы тек өздеріне ғана емес сенетінін айтты. Сауалнамаға
қатысқан жасөспірімдердің жартысынан көбі ата-аналарының
көмегіне, ал бестен бір бөлігі — достардың көмегіне жүгінетінін
айтты.
Ата-аналардың тек 7% -ы және жасөспірімдердің 8% -ы
ғана полицияның көмегіне жүгінеді. Құқық қорғау органдарына
деген сенімнің төмендігі, екі топтың полиция қызметкерлерінен
гөрі кез келген кездейсоқ адамның көмегіне жүгінетіннен (9%)
байқалады.
42 диаграмма
55
2. БАЛА МЕН ЖАСӨСПІРІМДЕРГЕ АРНАЛҒАН
ҚЫЗМЕТТЕР
2.1. Медициналық қызметтер
Денсаулық сақтау қызметтерінің қолжетімділігі мен
сапасын бағалау үшін 0-ден 10 жас аралығындағы балалардың
ата-аналары болып табылатын респонденттер тобына
ұсынылды. Бұл аурулардың алдын алу, ерте диагностикалау
және профилактиканы қамтамасыз етуде ең әлсіз топтар.
Респонденттердің медициналық қызмет сапасы туралы пікірлері
шамамен бірдей: 41% оң баға берді, 38% - жағымсыз баға берді.
Қалалық жерлердің түрлері бойынша талдау келесіні көрсетті:
- Баланың денсаулығына қанағаттанбаған
респонденттердің басым көпшілігі әлеуметтік тұрғын үйдің
жаңа үй-жайларында (76%) тұрады. Басқа да орталықтан
басқа аудандарда тұратын тұрғындарының 30%-50% дейін өз
балаларына көрсетілетін медициналық қызметтердің сапасына
төмен баға берді. Бұның себебі аудандық клиникаларда
мамандардың жетіспеушілігі, кезек пен жекелеген
клиникалардан қашықтығы болуы мүмкін.
-
Медициналық қызметтердің таңдауы мүмкіндігі мен
алуан түрлілігі тұрғысынан ең дамыған деп, қаланың тарихи
орталығын және орта таптың жаңа тұрғын үй кешендерін атайды.
43 диаграмма
56
2.2. Мектепке дейінгі мекемелер
Біз таңдаған сауалнамадағы әдіснамасының шектеулері
мектеп жасындағы балалардың ата-аналарын респонденттердің
жеке тобына бөлуге мүмкіндік бермеді. Дегенмен, білім беру
қызметтерін пайдалануды зерттегенде, біз балалардың мектепке
дейінгі мекемелеріне бармайтын себептерін анықтай алдық.
Ата-аналардың 56%-ы балабақшаның үйге жақын жерде
болмауын және кез келген жерге баланы апару мүмкіндігінің
жоқтығын атап көрсетеді. Сауалнамаға қатысқан ата-
аналардың 53% -ы балаларды өздері бағады немесе жақын
туысқандарының көмегіне жүгінеді.
44 диаграмма
57
Балаларды мектепке дейінгі мекемелерімен қамтамасыз ету - балаларға мейірімді қаланың көрсеткіштерінің
бірі. Бүгінгі таңда қалада балабақшалар тапшылығы мен оларда орын жоқтығы өзекті мәселе болып тұр.
Жергілікті атқарушы орган өкілінің айтуынша, әкімдіктер мемлекеттік және жеке меншік балалар мекемелеріне,
соның ішінде шағын орталықтардың форматына қолдау көрсетеді.
«2017 жылы Алмалы ауданында біз 24 шағын орталық аштық», - дейді аудандық білім беру бөлімінің
маманы Абылай Исабек.
Мектепке дейінгі мекемелердің ең үлкен тапшылығын
қаланың батыс бөлігіндегі респонденттер атап өтті, онда
респонденттердің 50%-ы «Үйдің маңында балалар бақшасының
жетіспеушілігі» нұсқасын таңдады. Қаланың тарихи орталығында
және орта таптың жаңа тұрғын үй кешендерінде респонденттер
баланың балабақшаға келмейтін себептері ретінде бұл нұсқаны
таңдамады. Әлеуметтік тұрғын үй жаңа массивтерінде тұратын
әрбір төртінші респондент мектепке дейінгі мекемелердің
жетіспеушілігін, ал екінші жартысы балабақшаларда бос
орындарының болмауына назар аударды.
45 диаграмма
Достарыңызбен бөлісу: | 
