| Мысалы: Судың температурасы - С кӛлемі , мл түтікше- ден аққан судың салмағы , г, градустағы мл судың салмағы -
, г. Тексерілетін түтікшенің кӛлемі - , : , , мл, немесе , мл кӛлемі жоғары. Әрбір түтікшені үш рет тексереді. Айырмашылығы , г аспауы керек. , мл түтікшеден аққан судың салмағы С температурада , г болуы керек.
кесте- Температурасына түзету енгізілген судың салмағы
Судың
температурасы,С
|
мл судың салмағы, г
|
Судың
температурасы,С
|
мл судың салмағы, г
|
|
,
|
|
,
|
|
,
|
|
,
|
|
,
|
|
,
|
|
,
|
|
,
|
|
,
|
|
,
|
|
,
|
|
,
|
Бюреткада түтікшені тексергендей тексеріледі.
кесте- Бюретка кӛлеміне жіберілетін ауытқу
|
Бюретка кӛлемі
|
Бюретка бӛлімі, мл
|
Бюретка класына қарай кӛле-
міне жіберілетін ауытқуы, мл
|
|
|
|
,
|
,
|
,
|
|
,
|
,
|
,
|
|
,
|
,
|
,
|
Лабораториялық ыдыстарды жуу. Лабораториялық ыдыстарды жуу үшін ,-% ӛткір сода, ,-% күйдіргіш сода және % үш натрий фосфат ертіндісін қолданады. Осы ертінділерді қолданғанда ыдыстың ішіне жұмсақ қағаз бӛлшектерін салуға болады, ӛйткені ол ыдыстың кірін тез кетіруге кӛмегін тигізеді. Шыны ыдыстарды жуғанда ӛзен құмын қолдануға болмайды, оның әсерінен ыдыстардың бетінде сызықтар пайда болып, шынының беріктігі бұзылады. Ыдыстарға, ерекше тазалық қажет болса немесе олар жақсы тазаланбаса, хром қосындысын қолдану керек. Хром қосындысын дайындау үшін шыныға
, л құрама күкірт қышқылын және араластыра отырып - г ұсақ ұнтақталған екі хром қышқыл калиін қосу керек (хромпик - К2Сr2O7). Бұл қосынды қызғылт сары-қызыл түсті. Ыдысты жуу үшін бұл қосындыны ашық жасыл түрге боялғанша қолданады.
Ыдыстың тазалық белгісі - ыдыстың қабырғасынан шайған судың біркелкі ағуы. Химиялық ыдыстардың ластануына байланысты, оларды әртүрлі тәсілдермен жуады.
Сүт сынағының шынысын, шыны сауыттарды, түтікше, стакан- дарды және басқа шыны ыдыстарды жұмыс аяқталған соң, жылы сумен (температурасы -о) немесе салқын сумен шайып, сосын ұқыптап ыс- тық -% сода ертіндісімен, сонан соң ағынды сумен, ал кейбір жағдай- да тазартылған сумен шайып кептіру керек. Сүттің ыдыстарын бірден ыстық сумен жууға болмайды, алдымен салқын немесе жылы сумен шаю керек, ӛйткені сүт ақуыздары (альбумин, глобулин) ұйып, май еріп ыдыстың қабырғасына жабысып, жууды қиындатады.
Ӛлшегіш ыдыстардан (түтікше, шыны сауыт, бюретка, стакан- дар) жұмыс аяқталған соң ертінді қалдықтарын тӛгіп, құбыр шүмегінің суымен және тазартылған сумен жуу керек. Түтікшені жуғанда хром қосындысын резеңкелі сорғыш арқылы қолданады. Хром қосындысы мен жуылған ыдыстарды бірнеше мәрте таза сумен шайып, сосын - рет тазартылған сумен шаю қажет. Бюреткаға, хром қосындысын ворон- ка арқылы құю керек. Марганцовкалы калий қышқылы құйылған бюрет- каны қымыздық қышқыл ертіндісімен жуады.
Май ӛлшегіштің ішіндегі қосындыны жұмыс аяқталысымен мұқият араластырып, ақырын тығынын ашып арнаулы шыны ыдысқа құю керек. Сосын май ӛлшегіштерді (температурасы -С) жылы сумен шайып, % ыстық сода ертіндісінде жуып, тағы - қайтара таза сумен шаяды. Май ӛлшегіштің бас жағындағы суды қатты сілкіп кетіріп, оларды тӛмен қаратып қояды. Таза май ӛлшегіштердің ішкі жағында су тамшылары калмайды.
Егер, май ӛлшегіштер жұмыс аяқталғаннан кейін жуылмай қалса, оларды жуар алдында ыстық моншаға, немесе ыстық су құйылған ыдыста жылытып, майы түгел ерігенше ұстайды.
Тәжірибелік ыдыстарды кептіргіш шкафтарда немесе ілгіші бар тақталарда кептіреді. Қажет жағдайда, суы ағып болған ыдыстарды сүзгілі қағаз салынған кептіргіш шкафтарға қояды.
Май ӛлшегіштердің тығындарын қолданып болған соң, жылы
,% сода ертіндісімен жуып, - рет таза сумен шайып, орамалмен сүр- теді. Май ӛлшегіштің тығындарын жумай қалдыруға, күнге ұстауға, аспаптардың қасына жақындатуға, кептіргіш шкафтарда кептіруге бол- майды, ӛйткені олар ӛздерінің созылғыштық қасиетін жоғалтады. Ты- ғындарды - C температурада сақтау қажет. Аспаптарды күтіп - сақ- тау және кӛрсеткіштерінің дұрыстығын тексеру.
Бақылау сҧрақтары:
1 Лабораторияда талдау ӛткізгенде қандай ережелерді сақтау керек?
Лабораториядағы техникалық қауіпсіздіктің негізгі ережелерін атаңыз?
Технохимиялық таразыға, рефрактометрғе, ареометрғе қандай күтім қажет?
Бюреткенің, түтікшенің және май ӛлшегіштің дұрыстығын қалай тексереді
Лабораториялық ыдыстарды қалай жуу керек
Достарыңызбен бөлісу: |
