№3 Аралық бақылау сұрақтары

жүктеу 1,36 Mb.

бет	4/24
Дата	08.10.2022
өлшемі	1,36 Mb.
	#39563

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 24

№3 Аралы ба ылау с ра тары

4.Сигналдардың құрылым ерекшеліктері, берілу кезеңдері. Медициналық маңызы.
Фосфорлау және фосфорсыздандыру

Мембраналық рецепторлар - клеткалардың плазмалық мембранасының бетінде орналасқан, олардың табиғаты бойынша мембрана арқылы өте алмайтын химиялық заттарды анықтауға мүмкіндік беретін жасушалық рецепторлардың түрі. Әдетте, мембраналық рецепторлар - бұл пептидтік гормондар, нейротрансмиттерлер және кейбір трофикалық факторлар сияқты химиялық сигналдарды анықтауға мамандандырылған мембраналық ақуыздар; кейбір дәрі-дәрмектер мен токсиндер рецепторлардың осы түрлерімен де байланысуы мүмкін. Олар біріктірілген жасуша ішілік каскад түріне қарай жіктеледі және қайсысы тиісті ұяшыққа мақсатты ұяшық немесе мақсатты ұяшық деп аталатын соңғы әсерді анықтайды. Осылайша, үш үлкен топ сипатталды: 1)иондық каналдармен, 2)ферменттермен және 3)G ақуызымен байланысқан, лигандтардың рецепторлармен байланысуы рецепторда конформациялық өзгеріс тудырады, ол жасуша ішілік сигнал каскадын іске қосады. мақсатты ұяшық. Мембраналық рецепторлармен байланысқан сигналдық тізбектер сигналдарды күшейтуге және мақсатты ұяшықта уақытша немесе тұрақты жауаптар немесе өзгерістер тудыруға мүмкіндік береді. Бұл жасушаішілік сигналдар жиынтықта «сигнал беру жүйесі» деп аталады.
Жасушалық рецепторлар орналасуына қарай: мембраналық рецепторлар (жасуша мембранасында ұшырасатындарға) және жасушаішілік рецепторлар (цитоплазмалық немесе ядролық болуы мүмкін) болып жіктеледі. Мембраналық рецепторлар үш түрге бөлінеді:

Иондық каналдармен байланысқан
Ферменттермен байланысты
G ақуызымен байланысқан

4.Сигналдардың құрылым ерекшеліктері, берілу кезеңдері. Медициналық маңызы.
Жасушаға сигнал беру кезеңдері: 1. Сигналдың лигандпен байланысуы 2. Рецептордың активтенуі 3. Сигналдың жасушаішілік медиаторға берілуі 4. Протеинкиназалардың автивтенуі 5. Сигналдың әлсіреуі
Барлық жасушааралық сигналдық заттарды 3 топка топтастыруга болады:
1) гормондар-эндокриндік жасушалар пайда ететін жене жасуша нысанаға қан аркылы жеткізілетін ретгегіштер;
2) нейромедяаторлар - сигналды синапстың пресинаптикалық үштарынан постеинаптикалык мембранага өткізуші қосылыстар;
3) гистогормондар (яғни цитокиндер және өсу факторлары)- эндокриндік емес жасушалардың кантамырлардан тыс кеңістікке бөліп шығаратын, сондыктан да жергілікті эсер ететін реттегіштері.
Фосфорлау генетикалық материал түзілуінде, нәруыз трансляциясында, биологиялық мембрана құрғанда және басқа да көптеген жасушаішілік үдерістерде маңызды рөл атқарады. Фосфорлау және фосфорсыздандыру – жасушаішілік сигнал берудің негізгі механизмдері. Бұл үдерістерге қатысатын ферменттердің екі типі, атап айтқанда киназалар мен фосфотазалар сигнал беру үдерістерінде маңызды рөл атқарады.

жүктеу 1,36 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 24