Санақ жүйесі. Зерттеліп отырған қозғалысты сипаттау үшін дененің уақытқа байланысты өз орнын қалай өзгертетіндігін білу керек. Ол үшін санақ денесімен байланысқан координаталар жүйесін саламыз

Санақ жүйесі. Зерттеліп отырған қозғалысты сипаттау үшін дененің уақытқа байланысты өз орнын қалай өзгертетіндігін білу керек. Ол үшін санақ денесімен байланысқан координаталар жүйесін саламыз. Координата жүйесі өзара тікбұрыш жасап қиылысатын үш түзу сызықтан тұрады. Санақ денесі осы түзулердің қиылысу нүктесінде, яғни O нүктесінде орналасқан деп есептелінеді.

Санақ денесімен байланысқан сызықтар жүйесін координата жүйесі деп, ал сызықтардың қиылысу нүктесін санақ басы немесе координата басы деп атайды.

Дененің орнының уақыт өтуіне қарай өзгеруін бақылау үшін тек координата жүйесін таңдап алу жеткіліксіз. Сондықтан қозғалыс, басталған мезеттен бастап уақытты есептейтін сағат қажет. Уақытты өлшеу арқылы координата жүйесі деген ұғымның орнына санақ жүйесі деген ұғымды да пайдалануға болады.

Қозғалысты сипаттау үшін әр түрлі санақ жүйесін таңдап алуға болады. Бір ғана дененің әр түрлі түрлі санақ жүйесіне қатысты қозғалысы түрліше көрініс береді. Мысалы, Жер бетіндегі денелердің қозғалысын қарастырғанда Жермен байланысты санақ жүйесін алған тиімді. Ал Жердің өз қозғалысын қарастырғанда санақ жүйесін Күнмен байланыстырған ыңғайлы, т.с.с.

Бұл формулалар бірқалыпты қозғалып бара жатқан санақ жүйесіндегі оқиға координаттарын пайдаланып, ты-ныштықта тұрған санақ жүйесіндегі координаттарын анықтауға мүмкіндік береді.