№1 зертханалық жұмыс Автотракторлық қозғауыштардың кривошип-шатун механизмі

Аппараттың негізгі бөлімдері (жинақталу бірліктері): жұмыс сұйықтығы үшін бак, бензин үшін бак, ауа қол насосы, жану камерасы, аэрозол трубкасы, шашушы, оталдыру жүйесі, сақтандыру клапаны, манометрлер және крандары бар құбырлар.

Аппарат жұмысы: жабық крандармен сөндірілген оталдыруда ауаны бензобакқа насоспен итереді, нәтижесінде қысым көтеріледі. Содан кейін электродтарың арасында от болу үшін, от алдыру кнопкасын басады, бензин кранын ашады. Құбыр арқылы бензин араластырғышқа беріледі. Мұнда бензин ауамен араласып, қол насосымен берілетін және жану камерасына барады. Жану ерітіндісі оттан жанады. Нәтижесінде камерада қысым көтеріледі. Жабылғыш клапаны жабылады және жану қалдықтары трубадан атмосфераға кетеді. Босаған камерада сиректеу пайда болады, клапаны ашылады, жану қыпасын береді, процесс қайталанады.
6.8 Аэрозоль генераторы ЛАГО-У

Бүркіткіш генератордың негізгі жинақталу бірліктері: рама УД-2 қозғалтқышы, сыртқа тепкіш желдеткіші, бүркіткіш құрылым, сұйық әкелу құбыр өткізгіштері, жұмыс сұйықтығы әкелу-қосылу краны, бүркіткіш қосындысын әкелу. Бүркіткіштің қосымшасы.

Бүркіткіш түріндегі генератор жұмысы: Бактан шлангага келетін ауа арқылы артық қысым арқылы жұмыс сұйықтығы басқа шлангамен бактан бүркіткішке беріледі. Бұнда желдеткіштен келетін ауа оны азайтып, өнделу объектісіне апарады.

Бүркіткішті бұратын құрылым фиксаторы бар тұтқадан, сектор мен гребенкадан тұрады. Құрылым Бүркіткіштің трубасының 300 бұрышқа айналуын және берілген күйлерде орнықтылуын қамтамасыз етеді.

Орман химиялық АЛХ-2 агтегатының негізгі (жинақталу) бөлімдері: агрегат тұрқысы, онда 2 жұмыс жинақталуының –аэромонитор, автомонитор және инъекциялы жабдық орналасуы мүмкін.

Агрегаттың тұрқы құрылымы: рама, кардан берілісі, резервуар, крандар, сору түтік, фильтр, жұлдызды аралық вал, насос, дистанциялық әрекеті клапаны, байланыс шлангалары және арматура, бұл автомонитор мен инъектор жұмысы кезінде орналастырылады.

Автомонитор құрылымы: рама, екі сатылы беріс және қисықтісті редукторлар, химикатты бөлетін редуктордың аралық валына жасалған клапан (редуктор қиғаш тісті шестерияның осі әрекетіне мен іс әрекетке қосылады), жұмыс тәртібін қосу рычагы, сонымен бірге, желдеткіш жұмыс дөңгелек сөндіру рычагы. Желдеткіш корпусы тірекке тіреледі, оларда сырғанау подшипниктері бар. Бұл жұмыс дөңгелегіне ос айналасында айналуға мүмкіндік береді. Желдеткіш асыру терезесі әр түрлі аралық күйде болуы мүмкін, турасынан 300 солға қарай (көлік жүрісі бойынша) және көлденен күйде. Аэромонитор желдеткіш тұрқысын гидравликалық механизмі құрылысымен жасалған, ол трактормен оператор бөлмесінен дистанционды басқарылады.

Аэромонитор түріндегі агрегат жұмысы: агрегат жұмысы кезіндегі жұмыс ерітіндісі, агрегат тұрқы коллекторы мен тығынды кран арқылы майысқақ шлангалармен бүркіткішке барады, одан өңделу объектісіне шашылады. Үлкен тамшы шашу үшін де жасалады.

Аэромотор түрінде агрегат жұмысы: жұмыс кезінде жұмыс ерітіндісі шашырау жасайтын құрылымға түседі,онда ауамен өңделу объектісіне шашыратылады, жиі өз тамшылау шашырату үшін қолданылады.

Су шашушы заттегі шашушы ақаулық себептерін және жою жолдарын оқушылар білу керек (5 кесте)

Істелген жұмыс есебі: бүркіткіштің аэрозол генераторлармен озаңдатқыштарың реттелуі және құрылымы жөнінде айту.

№ 7 Зертханалық жұмыс. Орман кесу жұмыстары үшін көліктер мен механизмдер
7.1 Жұмыс мақсаты

ВМ-4 вал көлігінің, вал-трель көлігінің, ЛП-17А, ЛП-19А вал-пакеттік көлігінің, ТБ-ІМ бесчокер трелевчик көлігінің, ЛП-18А бесчокер трель көлігінің жалпы құрылымын білу.

Жұмыс орнының құрал жабдықтары: техника сақтайтын алаң, ВМ-4 вал-пакеттік көлік, ЛП-17А

Жұмыстың орындалу барысы: 1,2 бөлімдері, У3 енінші бөлім оқу, орман кесу жұмыстарына арналған көліктер мен механизмдер құрылымымен танысу.

Вал көлігінің негізгі жинақталу бірліктері: ілгішімен кесу механизмі, ағаштарды түсіру механизмі, технологиялық (толтыру) рычагы, қар тазалатқышы мен итергіш, бөлме шеті, гидрожүйе насосы, жұмыс сұйықтығы үшін бак және гидроүлестіргіш, оқушылар кесу, түсіру механизмдерін, технологиялық рычагтарды білу керек. Аталған механизмдер Н3-І00-Л2 насосымен және Р-150 үлестіргішімен жұмысқа қосылады. Кесу механизмі тура және көлдеңен беттерде 1000 мм дейін жылжуы мүмкін, бұл жер деңгейінде кесусіздікті ағаштардың кесуін максималдық диаметрі (120 см) қамтамасыз етеді.

Түсіру механизмі рычакты-технологиялық құрылым болып табылады, ол бұрылу және шығару балкаларынан, гидроцилиндрдан, кілт құрылымы мен рычагтар жүйесінен тұрады. Трактордың орталық осінен вал рычагының максималды шығысы 2,2 см, оның дамыған күйі 25 кН дейін. Технологиялық рычаг кесілген ағашты алып сол жақтан оңға қарай лақтырады (әрекет барғанда). Трактордың орталық осінен жұмыс рычагының шығысы 3,2 м, ал салмақ көтерілуі-30кН. Н3-50-Л2 насосы Р75-ПГ үлестіргіш құрылымымен, итергіш, қар тазалағыш механизміне,шығару балкалары бар вал механизміне,тура ілгіш (параллелограмм көтеру және түсіру), ілгіш шығару механизмі мен ілгіш бұрылу механизміне қызмет етеді.

ВМ-4 көлігінің жұмысының технолнгиялық процесі: көлік технологиялық құрал арқылы ағашты бағыттап, кесіп түсіреді, технологиялық рычаг кесілген ағашты жолдарды тазалауда басқа жаққа лақтырады және жолды тазалайды. Керекті ағаштар қалдықтарын түзейді.

Көліктің негізгі жинақталу бірліктері: ЛХТ-55 базалық трактор, стрела мен тұтқасы бар бұрылу колонасы, алу-кеу басымен бітеді. Бұрылу гидроцилиндрімен ілгіш гидробасқарудың пантографтық жүйе мүшесі болып табылады және базалық көлік рамасына қатысты өз күйін өзгертпейді. Алып-кесетін бас шарнир көмегімен бұрылу цилиндріне ілінген. 2 гидроцилиндр стреланы көтеріп түсіреді, ал басқасы тұтқаны бұрады.

Алып-кесу басының іс-әрекетімен құрылымы, ағашты кесуде, оны басқару күшімен тік салмақкөтергіш арқылы және гидроцилиндр рычагтары жасалған іс-әрекеттер арқылы. Тұрқыда бекітілген шаршир айналасында рычаг айналады. ОН (гидроцилиндр мен тірек) домкрот және ағаштың бағыттық түсуін қамтамасыз етеді. Ағаш консольді түрдегі тіркеу кесу аппаратымен кесіледі, ол гидроқозғалтқыш арқылы жұмысқа қосылады, ал кесу шинасы гидроцилиндрмен қозғалады. Тік және көлдеңен беттердегі алып-кесу басының бұрылуы 220 және 1200 гидроцилиндрмен іске асады.
7.4 Вал-пакеттік көлік ЛП-18А

Көліктің негізгі жинақталу бірліктері: табан шынжыр жүйесі, қарама-қарсы салмағымен бұрылу платформасы, күштік орналастыру, бұрылу механизмі, жабдықталу бөлмесі, гидро және электро жабдық, стрела және тұтқа, алып-кесу құрылым. Күштік қою, бұрылу механизмі, трактор кабинасы, гидрожабдық, электрожабдық, стрела және тұтқа бұрылу бетінде орналасқан. Барлық аталған бөлімдер, кабина, тұтқа және стреладан басқалары бұрылу бетімен ЭО-НІ-21 эксковаторынан алынған. Кесу аппаратының кесу құралы болып ПЦУ-30 кесу ұзақтығы болып табылады. Цеп жылдамдығы 16 м/с, ал стрела шығуы 7 м, минималды шығыс 3,5 м, салмақ көтергіш 22 кН. Жұмыс басында көлік жол осінде кеңстік 14-15 м, 2 км/с жылдамдықпен жүреді.

Көліктің негізгі құрылым бірліктері: гидрокүшейткіш пен тұрқысымен рама, басу жылжуы мен жиналуы үшін байланыс жиынтығы.

Байланыс жиынтық құрылысы және оның жұмысы: байланыс жиынтық щитімен трактор рамасына шарширді түрде бекітіледі. Щит байланыс жиынтық пен салмақ алаңы үшін негізі болып табылады, сонымен бірге ағаштар қисықтарын түзу үшін пайдаланады. Ағашты жатқызу алдында трактор лебедкасы тежелмейді. Бір ағаш немесе жиынтық байланысы бастапқы күйге тірек және негіздердің бұрылуы арқылы іске асады, сонымен бірге лебедка қосылуымен байланыс құрылысы басып тартады.

Істелген жұмыс есебі: орман кесу жұмыстары үшін пайдаланатын көліктер мен механизмдер жұмыс принципі мен құрылысын көрсету.

№ 8 Зертханалық жұмыс. Аз мөлшерлі мотопомпалар мен ранцелық шашушылар, олар орман өрттерін қарсы пайдаланылады
8.1 Жұмыс мақсаты

МЛН-2,5/0,25, МЛП-0,2, МЛВ-1 өз мөлшерлі мотопомпалар және орман шашушылары РЛО-М, ОРХ-3 (ОРХ-3М) құрылысын білу; өз мөлшерлі мотопомпалар мен ранцелық шашушылар жұмысқа дайындылығын негізгі жұмыс операцияларды білу.

Жұмыс орнының құрал-жабдығы: алаң, су арнасы, МЛН-2,5/0,25 мотопомпа, жүзу түріндегі МЛП-0,2 мотопомпа, РЛО-М, ОРХ-3 (ОРХ-3М) иыққа асатын бүркіткіш, оқу плакаттары.

Жұмыс барысы: өз мөлшерлі мотопомпалар мен иыққа асатын бүркіткішмен дайын күйінде танысу және реттеу үшін дағдыларды игеру.

Мотопомпаның негізгі бөлшіктері мен бірліктері: «Дружба-4» мотопиланың қозғалтқышы, орталық насос, илгіш валымен және осьты насосымен сору түтігі, илгіш валды сөндіру механизмі, және өртке қарсы қолданылатын иілгіш түтігінің. Остік насос орталық насостың жұмыс дөңгелегіне аз уақытқа қосылады-тек қана сору түтігі сумен толу үшін, орталық насос жұмыс дөңгелегі содан кейін сөнеді.

Мотопомпа жұмысының технологиялық процесі: суға мотопомпа түтігін сеткалы фильтрмен 25-30см тереңдікке түсіреді. Қысым түтігін беру қолдарын өртті сөндіру жеріне қояды немесе сумен толтыру үшін резервуарға салады содан кейін қозғалтқышты қосады, су ернеуіне беру жеріне келгенде, остік насосты сөндіреді. Суды беру қашықтығын реттейді, аралық су 1 мотопомпа толтыру үшін, ал басқасы суды әрі қарай береді.

8.3 МЛП-0,2 жүзу түріндегі мотопомпа

Мотопомпаның негізгі жинақтау бірліктері: пенопластадан жасалған понтондар, рама-сырты, орталық бір бағанды насос, мотоара МП-5 «Урал-2» қозғалтқышымен байланысқан, жанармай бағы, 2 штативпен бекітілген, сонымен бірге сору түтегі мен қондырғылары бар тірек. Мотопомпа контейнерде болады, ол дорба ретінде мотопомпаны арқалап жүру үшін пайдаланылады және жанармай бағын орналастыру үшін.

Мотопомпа жұмысының технологиялық процесі: мотопомпа қалыпты жұмысы істеу үшін судың айнасы 0,9*0,9 м² және тереңдігі 0,15м. Мотопомпаның судың бетінде орналасуы тірек құрылыс арқылы жасалады. Су сору түтігк арқылы сукөлінен, өртке немесе бактарға беріледі.

8.4 МЛВ-1 орман өртін сөндіру жоғары қысымды мотопомпасы

Мотопомпаның негізгі құрылым бөлшектері: жанармай бағымен рама, МП-5 «Урал-2» мотопила қозғалтқышы, 3 сатылы орталық су насосын қосу үшін автоматтың фрикциялық муфта, арқылы қозғалтқыштан насос валын айналдырады, қозғалтқышты басқару гашеткасы, диаметрі 26мм, ұзындығы 120м қысым түтігі, бас жағында ауыстыратын шарыратқыш қондырғысы бар. Диаметрі 32мм, сорғыш, иілгіш түтік, мотопомпа насосын алдын ала толтыру үшін қол насосы, от сөндіру сұйықтықты соратын иілгіш түтік.

Мотопомпа жұмысының технологиялық процесі: 3 сатылы орталық насостың болуы өртке ұсақ дисперсті сұйықтықты беруді қамтамасыз етеді, бұл оның булануына жақсы әсер етеді, суытуды жақсартады. Су немесе отты сөндіру сұйықтық, иілгіш түтік арқылы өрт ортасына беріледі.

Қысым түтігі арқылы судың беру алыстығы және брандспойт арқылы су шашырауы дәрежесін реттеу: судың алысқа беруі, түтіктің өнімділігімен қысымынан, көлденең кимасынан, ішкі жағының өқдеу сапасына байланысты. Ол формуламен анықталады:

L = H/A Q²
L-түтіктің ұзындығы, H-насоспен дамытылатын күш, A-түтік қарсыласының коэффициенті, Q-су шығыны.

Су құрылысының өртпен төмен болуына байланысты суды белгілі қысыммен беру керек. Сондықтан:

L = H - (h1+h2) / A Q²
h1-түтіктің басталу және аяқталу айырмашылығы; h2-түтіктің аяғындағы қысым.

Брандспойт үшін (наконечник) бұрау арқылы су ағуын реттейді.

Бүркіткіштің негізгі және жинақталу бірліктері: иық қабы, қол насосы, резенке шланга арқылы қапқа қосылған гидропульт, қап аузына орналасқан фильтр, ол құйылатын сұйықтықты фильтрлеу үшін орналасқан және ұзындығы реттелетін иық белбеулері.

Бұнда штоктың сыртқы қабырғалары мен цилиндрдің ішкі жағында артық қысым болады және сұйықтық одан шток ішіне шашыранушыға ұмтылады да, сыртқа шығады. Кері әсер кезінде цилиндрдің шариктік клапаны жабылады, ал шток клапаны ашылады. Бұнда қаптан сұйықтық берілуі тоқталады. Сұйықтық бөлігі үлестіргішке келіп сыртқа шығады. Су берілуі жапқыш орналасуымен реттеледі. Жапқыштың жабылғанда су ақпайды, жапқыштың басқа күйлерінде су шашыраңқы, дөңгелекке дейін, бір қалып болады. Қалыптанған ағыс ұзындығы 8 м, ал шашыраңқы 2 м. Сөмкелі орман шашыратушы РЛО-М орман өрттерін сөндіруде өз қолданысын табады.