З. Е. ЋАбылдинов, А. Т. ЋАйыпбаева (ХVIII ѕасыр – 1914 жыл)

жүктеу 44,75 Mb. Pdf просмотр бет 264/481 Дата 04.01.2022 өлшемі 44,75 Mb. #36216

Навигация по данной странице:

• Досан Тќжiџлы

3. Маѓѕыстаудаѕы кHтерiлiс.  Жаѓа ереже енгiзiлгеннен кейiн Маѓѕыстау тљбегiндегi адайларда жер мќселесi ћатты шиеленiсiп кеттi. 1870  жылѕы наурызда Маѓѕыстау приставы подполковник Ру- кин ћџрамында 38 казак солдаты, 4 зеѓбiрегi бар ќскери жасаѕын бастап жќне беделдi деген рубасыларын ертiп, Ћџрып деген жерде Хиуаѕа ћарай кшiп бара жатћан ауылдардыѓ алдынан шыћты. Оныѓ бџл ћылыѕы ћазаћтардыѓ ктерiлiске шыѕуына тљрткi болды. Боза- шы деген жерде  Досан Тќжiџлы,  Иса Тiленбайџлы 200-ге жуыћ ћарулы ћол жинады. Кескiлескен шайћас басталып кеттi. Кп џза- май Рукин бастаѕан ќскери жасаћ тас-талћан болып жеѓiлдi. Жа- ралы болѕан Рукин зiн зi атып лтiрдi. Бџл жеѓiс ктерiлiсшiлер- дiѓ рухын ктерiп, оларды жiгерлендiре тљстi. Ктерiлiс Маѓѕыстау тљбегiн тљгел ћамтыды. Александровск фортыныѓ жќне Николаев станицасыныѓ балыћшылары жџмысћа шыћпай, жаппай наразылыћ бiлдiрдi. Ћайыћтарды тартып ќкету бас- талды. Сарытау шыѕанаѕында тартып алынѕан ћайыћтардан ћазаћтар здерiнше флотилия ћџрып алды. Кейiнiрек ол флотилия Алексан- дровск фортын ћоршауѕа ћатысты. Ктерiлiске ћатысушылардыѓ саны 10 мыѓ адамѕа жеттi. 1870  жылдыѓ сќуiр айында ктерiлiсшiлер Александровск форты мен Николаев станицасына шабуыл жасады. Олар форттыѓ маягын ртедi жќне Нижнее бекiнiсiн ћиратты. Алайда зеѓбiректiѓ љстi-љс- тiне жарылѕан снарядтарына шыдай алмай, кейiн шегiнуiне тура кел- дi. Ктерiлiс жергiлiктi отаршыл кiмет билiгiнiѓ ѕана емес, сонымен ћатар орталыћ љкiметтiѓ де зќресiн џшырды. Осы кезде Англияныѓ Ирандаѕы ыћпалы едќуiр кљшейе тљскен едi. Патша љкiметi Хиуа хандыѕына ћарсы шабуыл жасау маћсатымен з ќскерiн Красноводск тѓiрегiне шоѕырландыра бастады. Маѓѕыс- таудаѕы ктерiлiс орталыѕы олардыѓ ту сыртында ћалды. Ондаѕы ктерiлiстi басу Кавказдаѕы аймаћтыѓ бастыѕына жљктелдi. Сйтiп мамыр айыныѓ аяћ кезiнде Кавказдан Маѓѕыстауѕа едќуiр мол ќс- кер кљшi жеткiзiлдi. Адай-ћазаћтардыѓ жан аямай ћарсы тџрѕанына ћарамай, ктерiлiс жеѓiлiске џшырады, кљштi ћаруланѕан тџраћты ќскерлерге ттеп бере алмады. Патша ќскерлерi ктерiлiсшiлердi жазалау љшiн оларды барлыћ жерден тiмiскiлеп iздестiрумен болды. жүктеу 44,75 Mb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз