Вестник таразского государственного педагогического института

26 
 
тәсілдер формасы нақтыланып, жаңартылып отырған жағдайда ғана жақсы  нәтижелерге қол 
жеткізуге  болады.  Осы  мақсат-міндеттерді  шешу  барысында  студенттердің  рухани  – 
эстетиткалық  тұрғыда дамуын,  кӛркемдік ӛнер құралдары арқылы студенттердің  санасына 
әсер ете отырып, кӛркем - білімнің  мақсат міндеттері мен мүмкіндіктері жӛніңде  теориялық 
мағлұмат  берілуі  тиіс.  Осыған  орай  бүгінде  бейнелеу  ӛнерін,  оның  мүмкіндіктерін,  озық 
тәжірибелерін, ӛміршең идеяларын  және ӛнегелі дәстүрлерін жоғары мектептің кӛркем білім 
берудің  оқу-тәрбие  үдерісінде  пайдалану  арқылы  студенттердің  бойына  Қазақстан  кәсіби 
бейнелеу ӛнерінің бай  тарихи мұрасы мен рухани, мәдени, кӛркемдік ӛнер құндылықтарын  
жан жақты қалыптастыруды жүзеге асыру бүгінгі күннің негізгі  мақсаты екені  баршамызға 
аян. 
Осы орайда, ЖОО да   кӛркем білім беру  жүйесінде «Қазақстан бейнелеу ӛнері тарихы 
мен  теориясы»    курсында  4  курс  студенттеріне  Қазақстан  бейнелеу  ӛнері  суретшілерінің 
шығармашылығында  кӛркем  бейнелердің  трансформациясының  қазақстандық  тәжірибесін 
және заманауи бейнелеу ӛнерінің ӛнерлік, мәдени бастауларының негіздерін ендіру мен  ХХ 
ғасырдағы  қазақ  ұлттық  бейнелеу  ӛнері    шығармаларының    оқу,  тәрбиелік  мән-маңызы 
арқылы  ЖОО  да  кӛркем  теориялық  білім  беру  мәселесінің  оңтайлы  шешімдерін  іздестіру 
және  оның  теориялық,  практикалық  тұрғыдан  жеткіліксіз  деңгейде  зерделенгендігі  
арасындағы қарама-қайшылықтың бар екендігі анықталды, атап айтсақ: 
-  Қазақстан  кәсіби бейнелеу ӛнері шығармаларының образдық тілі, форма мен форма 
құрастыру  мәдениеті,  Қазақстан  кәсіби  суретшілерінің  кӛркем  шығармаларындағы  рәміздік 
белгілері  мен  мән  мағынасы,  кӛркем  бейнелердің  трансформациялық  заманауи  шешімдерін 
зерттеу  мен  зерделеу,  қазақстандық  тәжірибесіне  талдау  жасауға    байланысты  қоғамның 
әлеуметтік  тапсырысы  мен  оның  жоғары  мектептің  кӛркем  білім  беру  жүйесінде  
(студенттердің  ӛз  бетімен  жеке-дара  жұмыс  түрлерінде,  арнайы  курстар  мен  элективті  
курстар негізінде қарастыру мәселесі) Қазақстан бейнелеу ӛнері тарихы мен теориясы курсы 
бағыты бойынша кӛркем-теориялық білім беру шеңберінде оларды жүзеге асыруға мүмкіндік 
беретін педагогикалық шаттардың нақтыланбауы арасында,ы қарама қайшылықтар; 
-    студенттерге  қазақстан  кәсіби  бейнелеу  ӛнері  тарихы  мен  теориясы  курсы  негізінде  
кӛркем  білім    беру  барысында  қазақстан  бейнелеу  ӛнері  шығармаларының  образдық  тілі, 
суретшілер  шығармаларындағы  кӛркем  бейнелердің  трансформациясының  заманауи 
қазақстандық  тәжірибесі  негізінде  студенттердің  ұлттық  рухани,  адамгершілік  құндылық 
мәдениетін қалыптастыру  қажеттілігі мен заманауи бейнелеу ӛнері, ұлттық ӛнер мен рухани 
мәдениет  құндылықтарының  бастауларын  студенттерге  үйретудің  әдітерін  нақтылап, 
Қазақстан  бейнелеу  ӛнері  тарихы  мен  териясы    курсының  мазмұнында  жеткілікті  деңгейде 
қамтылу қажеттілігін ескеру деп білеміз. 
Студенттерге  қазақстан  кәсіби  бейнелеу  ӛнері  тарихы  мен  теориясы    курсы  негізінде  
кӛркем білім  беру  сатысында қазақстан кәсіби бейнелеу ӛнері  шығармаларының образдық 
тілін, суретшілер шығармаларының кӛркем бейнелік трансформациялық ӛзгерістерін бүгінгі 
күндердегі  орнын,  оның  заманауи  даму  бағыттарын  зерделеп,  қазақстандық  тәжірибесі 
негізінде қарастыру деп білеміз. Осыған орай бүгінгі күндері студенттердің ұлттық рухани, 
адамгершілік,  құндылық  мәдениетін  арттыру  қажеттілігі  мен  заманауи  бейнелеу  ӛнеріндегі  
ұлттық  ӛнер  нақыштарымен  таныстыру  маңыздылығының  мәселесі  күн  ӛте  артуда. 
Сондықтан да қазақстан кәсіби бейнелеу ӛнері тарихы мен теориясы  курсында  суретшілер 
шығармаларының  кӛркем  бейнелік  трансформациялық  ӛзгерістеріне  деген  студенттердің 
қызығушылығын  арттыра  отырып,  олардың  мәдениет  аумағын  кеңейтіп,  дүниетанымдық 
кӛзқарастарын  арттырып,  рухани,  ӛнер  құндылықтарына    деген  ӛзіндік  қатынастарын 
қалыптастыру  бүгінгі  күннің  ӛзекті  мәселелерінің  бірі.  Осыған  байланысты  біздердің 
айтайын  деген  ойымыз  бүгінгі  күндері  ЖОО  да  Қазақстан  бейнелеу  ӛнері  тарихы  мен 
териясы  курсында  Қазақстан  кәсіби  бейнелеу  ӛнері  тарихы  мен  теориясы    курсы  негізінде  
кӛркем  білім    беру  сатысында  Қазақстан  кәсіби  бейнелеу  ӛнері  шығармаларының  кӛркем 
образдық  тілін,  суретшілер  шығармаларының  кӛркемдік,  бейнелік,  трансформациялық 

27 
 
ӛзгерістерін  жеткілікті  деңгейде  ендіру,  кіріктіру  мен  оқу  үдерісінде  барынша  қамту 
қажеттілігі артуда. 
ЖОО-ң    кӛркем  білім  беру  жүйесінде  студенттерге  кӛркем  –  білім  беруде  Қазақстан 
кәсіби бейнелеу ӛнеріндегі кӛркем бейнелердің трансформациясын оқытуда тиімді әдістерді, 
тәсілдерді 
пайдалана 
отырып, 
студенттердің 
білімділік, 
іскерлік, 
дағдыларын  
қалыптастырумен  қатар    қызығушылығын  арттыру.  Сонымен  қатар  қазірде  студенттерге 
кӛркем бейнелердің трансформациясын  таныстыру  барысында оның сабақтастығын сақтап, 
айқындаудың маңызы зор екендігін айрықша атап кетуге болады.  
ЖОО  студенттеріне  «Бейнелеу  ӛнеріндегі  кӛркем  бейнелердің  трансформациясы; 
Қазақстандық  тәжірибе  (живопись)»  элективті  курс  бағдарламалары    әзірленіп,  соның 
негізінде  дәріс,  семинар-практикалық  жұмыстар,    әнгіме,  пікір  талас,  ойын  сабақтарының 
тиімді  әдістерін  пайдалана  отырып    ӛткізіледі  .Әрбір  сабақ  үнемі  зерттеу  нәтижесі  арқылы  
тексеріліп, бағаланып отырады. (1 - сурет). 
 
1 – сурет «Бейнелеу ӛнеріндегі кӛркем бейнелердің трансформациясы 
материалдарының қолдану бағыттары» 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ұйымдастыру  тәртібі  зерттеліп  отырған  диссертациялық  жұмыстың  тақырыбына 
байланысты    5В010700  -  «бейнелеу  ӛнері  және  сызу»  мамандығының  4  курс  студенттеріне  
тәжірибелік  эксперимент  жұмыстарын  жүргізу  барысында  ең  алдымен  жоспарланған 
тақырыпта  теориялық  материалдар  жинақталып      сараланды.  Олар  мынадай  тӛмендегідей 
бағыттарға негізделді: 
1.  Этнографиялық  материалдармен  қазақстанның    бейнелеу  ӛнері  тарихы    жайлы 
деректер мен материалдар жинақтау;  
2.  Қазақ  халқының  ұлы  ойшылдары  мен  ірі  ағартушыларының  ой  пікірлеріне 
тұжырымдалған талдау жасау;  
3.  Қазақстан  ұлттық  бейнелеу  ӛнерінің  тарихи,  табиғи  дамуы  мен  қалыптасу  тарихына 
негізделе сүйену;  
4.  Қазақстан  ұлттық  суретшілерінің  ұлттық  тақырыпта  орындалған    кӛркем 
туындылары мен  бейнелеу ӛнері шығармалары туындыларын талдау, сұрыптау мен жіктеу; 
5.  Қазақстан  ұлттық  суретшілерінің  кӛркем  туындыларындағы  кӛркем  бейнелердің 
трансформациялық даму жолдарын зерделеу;  
Бейнелеу ӛнеріндегі кӛркем бейнелердің трансформациясы 
материалдары екі бағытта қарастырылады. Олар: 
 
Қазақстан бейнелеу ӛнері тарихы мен 
теориясы курсында Қазақстан кәсіби 
бейнелеу ӛнері суретшілерінің кӛркем 
туындыларында бейнелердің 
трансформациялануының түрлерін, 
жолдарын, тарихын, ерекшеліктерін 
оқыту 
Студенттердің Қазақстан бейнелеу 
ӛнері тарихы мен теориясы курсында 
Қазақстан кәсіби бейнелеу ӛнері 
суретшілерінің кӛркем туындыларында 
бейнелердің трансформациялануы 
бойынша білімін деңгейлерін арттыру 
мақсатында «Қазақстан бейнелеу 
ӛнерінде кӛркем бейнелердің 
трансформациясы» атты арнайы курсты 
СӚЖ жүргізу