суды сіңіріп, бөртуі мен өнуі
үшін қажет.
Жарық фотосинтез үдерісі үшін
қажет, соның нәтижесінде
өсімдік
жапырақтарында
қоректік зат тар түзіледі. Өсімдік
минералды заттарды топы
рақтан алады.
Сен білесің бе?
Оқушыларға жылыжайларда
өсімдіктерге бар лық жағдайлар
жасалатындықтан, олар жыл
бойы өсе алатындығын
түсіндіріңіз. Кейде онда осы
өлкеге тән емес өсімдіктерді
өсіреді. Егер сіздің өлкеңізде
жылыжайлар болса, экскурсияға
апарыңыз.
алаңқай немесе жапырақты орманның суретін көрсетіңіз. Бұл жұмысты
оқушылар өз бетімен “өсімдікке жарық қажет” деген қорытынды жасай
алатындай етіп ұйымдастырыңыз. Оқушыларға күн жарығы өсімдікке
күш-қуат беретінін және олар осының нәтижесінде қоректік заттар
түзетінін түсіндіріңіз.
Шөл. Оқушыларға шөлді жерлердің, орманныңсуреттерін көрсетіңіз,
оқушылар суреттерді салыстырсын. “Неге өсімдіктердің барлығы шөлді
жерде тіршілік ете алмайды?” деп сұраңыз. Оқу шылар өз жауаптарын
негіздесін. Тамыр туралы өткен сабақты естеріне түсіріңіз. Шөлді жерде
тіршілік ететін өсімдіктердің тамырының ұзындығы қандай? Неге?
Зерттейік. Жұмысты еркін құрылған топтардаұйымдастырыңыз.
Үрмебұршақ немесе асбұршақтың тұқымдарын, бөлме өсімдігін (немесе
өніп тұрған үрмебұршақты), 3 құты (пластикалық стақандар), топырақ,
қорап және “су, жарық”; “су, жарықсыз”; “жарық, сусыз” деген жазулары
бар қағаздарды пайдаланыңыз.
Нұсқаулар
Құтыларға жазулары бар қағаздарды жабыс тырып, сол күнді, топтың
атауын немесе оқу шының атын жазып қою. Құтыларға топырақ салу.
Әрқайсысына бір үрмебұршақ тұқымын отыр ғызу. Тұқымды сабаққа бір
тәулік қалғанда сулап қойған дұрыс. Құтыларды терезенің алдына қою.
Бірінші құтыдағы топырақты суарып, қақпағын ашып қою.
Екінші құтыдағы топырақты суарып, қораппен жабу.
Үшінші құтыдағы топырақты ашық қалдырып, суармау.
Тура осыны бөлме өсімдіктері немесе алдын ала
өнген тұқымдар арқылы да жасауға болады.
Оқушыларға нәтижесінде не болатынын бол жауды тапсырыңыз.
Айнымалы және тұрақты көрсет.
Суреттерді салыстыр.
Екінші сурeттегі өсімдіктерге не болғанын түсіндір. Оларға не жетіспеді?
Зерттейік
Өсімдіктерге өсу үшін не қажет?
49
Пәнаралық байланыс
Қосымша тапсырмалар
Математика.
“Тексер”
тапсырмасын
орындаубарысында ұзындық
өлшем бірліктерін пайдаланады.
Оқушылар өсімдіктердің өсуіне қажет жағдай ларды біледі.
Өсімдікке жасалатын жағдай. Оқушылар су реттерді сәйкес сөздермен
байланыстырады. Жұ мыс барысында оқушылар өсімдіктердің өсуіне
және тіршілігіне қажет жағдайларды тағы бір рет түйіндейді, артық сөзді
анықтайды. Егер уақыт болса, оқушылар суреттерді бояйды.
Жауабы:
Су, жарық, жылу, топырақ.
Зерттеу нәтижесі. Оқушылар зерттеу жұмы сының нәтижелерінің суретін
салып бере алады. Бұл үшін олар бірнеше күн бойы үш өсімдікті
бақылайды, негізгісін таңдап, суретін салады. Оқушылар өсім діктің
өзгеруіне назарын аударсын, маңызды өзге рістерге көңіл бөліп отырсын.
Қорытынды бағамдау
Қандай екі нәрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?
1: Оқушыларды сабақтың әр кезеңінде бағалау.
2: Дарынды және үлгерімі төмен оқушылардың ерекшелігіне көңіл бөлу.
Қандай екі нәрсе сабақты жақсарта алады ( оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?
1: Сабақтың нәтижесіне көңіл бөлу.
2: Рефлексия.
Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды жетілдіруге
көмектесетін не білдім ?
* * * * *
Оңтүстік Қазақстан облысы, Сайрам ауданы, Қарабұлақ ауылы
Далабазар атындағы жалпы орта мектебінің
бастауыш сынып мұғалімі Авезова Хилола
Фан номи: Савод таълими
Мактаб:
Куни:
Муаллимнинг исми:
Синф: 1-« »
Қатнашганлар:
Қатнашмаганлар сони:
Мавзу:
Товушлар
Дарсга асосланган ўқиш
мақсадлари:
1.1.9.1.Сўздаги товуш турларини (унли, ундош, жарангли жарангсиз
товушлар) ажратиш ва тўғри талаффуз қилиш.
1.1.9.3 Товушлар ва уларнинг нимани англатишини (функцияни) билиш.
1.1.3.1.Ўқитувчи ёрдамида ўқилган матн мазмунин тартиби билан сўзлай
олиш.
Барча ўқувчилар: Ўзбек тилида нечта товуш бор эканлигини билади.
Ўқувчиларнинг босим бўлаги: Товуш ва ҳарфнинг фарқини айта олади.
Товуш билдирмайдиган белгини ҳам айта олади.
50
Айрим ўқувчилар: Сўзларни фонетик таҳлил кила олади. Расм асосида гап
туза олади.Матн мазмуни буйича ўз фикрини билдира олади.
Тил мақсади
Асосий терминлар: Товуш, ҳарф, айиқ, қурбақа, сичқон, ғоз, товуқ.
Мулоҳазага оид саволлар: Нима учун «қўрқоқ меҳмонлар» деб аташган?
Бурундан бор билими
Овқатланиш қоидасини билади.
Режа ҚМЖ,
Режаланган вақт
Режадаги машқлар, (қуйида режаланган машқлар билан ёдномаларни
ёзинг)
Боши 5 минут
2 минут
3 минут
10 минут
Шодлик доираси:
Айиғим бор қўнғир тус, Алпон-талпон
юради. Дарахтларни оралаб,
Баьзан ҳидлаб кўради.
Сичқон, товуқ. қурбақа гуруҳларига бўлинади. Ҳар бир гуруҳ, ўз гуруҳи ҳақида
гапиради.
Ўтилган мавзуни мустаҳкамлаш. “Иссиқ ўрин” усули орқали ўтилган мавзулар
ҳақида савол берилади. Меҳнат ҳақида мақоллар айтинг? Соқи нега овқатни
мазасиз деб ўйлайди?
1-топшириқ.
Қўрқоқ меҳмонлар.
Қурбақа айиқнинг уйи олдига сакраб келибди. Деразанинг тагида туриб “Вақ-
вақ- вақ- Сизникига меҳмон бўлиб келдим!”- дебди. Сўнг сичқон югуриб
келибди ва “Пи-пи-пи сизнинг сомсаларингиз жуда мазали дейишиябди!”. Шу
вақт товуқ келибди.
Айиқни уйига қайси меҳмонлар келишди?
2-топшириқ. Ҳайвонлар қандай товуш чиқардилар?
Дам олиш дақиқаси Катта
ўрмонда Яшаркан Айиқ.
Иш қилмас экан Ўзига лойиқ.
Бир кун келиб Маймун ёнига,
Ҳар хил гап билан Тегиб жонига
Дебди:-Биродар, Ишларинг хунук!
Дарахтда мендай Юролмайсан
тик...
Дафтар билан ишлаш. 3-топшириқни дафтарга кўчиринг.Ҳар бир сўздаги
товушлари сонини аниқланг: Тойчоқ, стол, боғ, уйча, қалдирғоч, тошбақа, олма,
майна, қишлоқ.
4- топшириқ. Жавобини топинг:
Ўзи жуда ҳосилдор, Қорнида қора
холи бор. Ётади қатор – қатор.
Пастаккина буйи бор, Етти қават тўни
бор.
Товушни айтамиз ва эшитамиз. Ҳарфни кўрамиз ва ёзамиз.
51
