Сыныбы: 8 «а»,8 «ә»,8



жүктеу 1,34 Mb.
бет4/9
Дата12.02.2018
өлшемі1,34 Mb.
#9403
түріСабақ
1   2   3   4   5   6   7   8   9

ҚҚС.

1.Осман империясын кім,қашан құрды? (Осман бей, 1299ж)

2. 1400 ж Осман империясы қай қалаға шабул жасады? ( Константинопольге)

3. 1453ж қандай жерлер Түркияның иелігіне көшті? ( Кіші Азия және Балқандағы барлық византиялық аумақтар)

4. Осман империясы күшті мемлекет болсада нені бастан кешірді? ( артта қалған әскери –феодалдық мемлекет )

5. ХҮІІ ғ.жер иеленудегі қандай жүйеге өзгерістер енгізіле бастады? ( сипахилік жүйеге)

6. Осман империясының әлсіреу себебі не? ( жағ.нашарлауы,ашаршылық,яничарлар көтерлісі,сарай төңкерісі,өзара соғыс)

7. Түріктер халқы қалай бөлінді? ( мұсылман және мұсылман емес)

8. 1475ж Қандай хандық бағынышты болды? ( Қырым хандығы)

9. Қай жерлерді басып алу халықаралық сауданың дамуына себепші болды? ( Кіші Азиядағы Анадолының шығыс бөліктерін)

10. 1514 ж Кімді түріктер женді? ( сефидік Иранды)

11. Иранды басып алу қандай жерге шығуға мүмкіндік жасады? ( Шығысқы шығуға)

12. 1516-1517ж.ж қандай жерлер Түрік билігіне көшті? ( Мысыр,Сирия,Хиджаз,Мекке мен Медине)

13.Қуатты Осман империясы қандай елдерге қауіпті болды? ( Еуропа,Ресей)

14. 1684ж Осман империясына қарсы қандай коалиция құрылды? ( «Қасиетті Лига»)

15. «Қасиетті Лига» құрамына қандай мемлекеттер кірді?

( Австрия,Польша,Мальта,Ресей)

16. І Петр қай жылы Осман империясынан қандай жерді тартып алды? ( 1696ж.Азов бекінісін)

17. Тиса өзені бойында түрік әскерін кім талқандады? ( австриялық қолбасшы Евгений

Савойский)

18. 1699ж Карловыдағы келісімшарт бойынша Австрия қандай жерлерді қайтарып алды?

(Венгрия,Трансильвания,Словенияны)

19. Ресеймен қай жылы бітім жасады? ( 1700ж)

20. ХҮІІІ ғ.Түркия қандай мемлекеттермен сауда байланысын жасады? (Англия,Франция,Голландия)

21. Мемлекеттік баспахана қашан пайда болды? ( 1729ж)

22. 1730ж не себептен қала халқы көтерліске шықты? ( жоғары әскери салықтыңи енгізілуі)

23. Стамбулда көтерлісті кім бастады? ( Патрон Халил)

24. Көтерлісшілерге кімдер қосылды? (Яничарлар)

25. Кімді тақтан түсірді? ( ІІІ Ахмет сұлтанды)

26. Таққа кім отырды? (І Махмұт)

27. 1768-1774ж.ж не болды? ( орыс-түрік соғысы)

28. ІІІ Селим не істеді? (реформа жасады)

29. Не себептен реформалар сәтсіз болды? ( феодалдық құрлысты жоюға еш әрекет жасамады)

30. Көтерлісті ұйымдастырушылар кімдер болды? ( яничарлар)

Ұқсас және жаңа жағдаяттарда өз бетімен білімді қолдану. Мұғалім дәріс оқиды. Дәрістің уақыты: 5 минуттан кем емес және 10 минуттан артық емес болуы шарт.

Бақылау және өзіндік бақылау. Егер оқушы, мұғалімнің жоспарлаған ұғымдарынан қажетті бағанға 60%-дан кем емес сөз жазса, осы сәйкестіктің санына қарай плюс қойылады. Оқушыларды сұрау және бағалау ООМ арқылы «Арнайы» бағанынан басталады. Екінші белгі.

Түзету. Бұл кезеңде «Арнайы» бағанын толтыру бойынша оқушылардың жұмысын талдау жүргізіледі. Мысалдар келтіріліп, оқушылардың қателіктері анықталады. Қойылан міндетті шешуге дұрыс қатынас көрсетіледі. Мұғалім кезеңнен кейін және белгі қойылған соң, өзінің жоспарлы ұғымдарын оқиды.

Рефлексия. Мұғалім таға да «Жаңа» бағанды толтыру тәртібін түсіндіреді. Мұнда «Арнайы» бағанындағы ескертулер ескеріледі. Бірінші кезеңнен табысты өткен оқушылар ауызша мадақталады.



ІІ. Кезең. «Жаңа» бағанын толтыру. І кезең қайталанады.

Егер уақыт болса, мұғалім оқушылардан үш бағанды да оқуын сұрайды, бірақ белгі тек жоспарлы кезеңге қойылады. Үшінші белгі.

ІІІ. Кезең. «Белгілі» бағанын толтыру. І кезең қайталанады.

Егер уақыт болса, мұғалім оқушылардан үш бағанды да оқуын сұрайды, бірақ белгі тек жоспарлы кезеңге қойылады. Төртінші белгі.

Сөздік қор. Өткен тақырып бойынша оқушылар тақырыптық сөздік қор жазады. Бесінші белгі.

Бағалар. Журналға бағалар келесі норматив бойынша қойылады.


4 - 5 белгі – 5 ұпай.

3 белгі – 4 ұпай

2 белгі – 3 ұпай Сапа нормативі: оқушылардың 63%-ы

1 белгі – 2 ұпай 5 ұпай алулары тиіс.



Дәріс.

Б.з.б. 140 – 87 жылы конфуцийшілдік ресми идеологияға айналды. Хань әулеті тұсында бірыңғай қытай халқы қалыптасты. Халық өзін ханьдықтармыз деп атай бастады. Бірақ 184 жылы 20 жылдан астам уақытқа созылған көтерілістен Хань әулеті құлап, үш патшалық құрылды. Хань әулетімен бірге Қытайда құл иеленушілік қатынастар да жойылып, жаңа қоғамдық қатынастар (феодализм) орнады. Солтүстік Қытайды көшпелі тайпалар басып алды. Елде түрлі кезеңдерде қытайлық емес 16 патшалық құрылды. 589 жылы ел Суй әулетінің төңірегіне қайта бірікті. 618 жылы оның орнына Тан әулеті келді. Қытай елі қайта гүлденді. Империя түрлі бағытта басқыншылық соғыстар жүргізді. 630 жылы Шығыс Түрік қағандығын жойды. 8 ғасырдың бас кезінде Жетісуға басып кіріп, 751 – 52 жылы Атлах шайқасында арабтар мен жергілікті түркі тайпаларының одағынан күйрей жеңілді. 10 ғасырдың басына қарай Тан империясы ыдырап, 960 – 1279 жылы Оңтүстік Қытайды Сун әулеті біріктірді. Солтүстікте, солтүстік-шығыста, солтүстік-батыста көшпелі тайпалар билеген мемлекеттер өмір сүрді. Олар бір-бірімен және Сун әулетімен үздіксіз соғыстар жүргізді. 13 ғасырдың бас кезінен Қытайды Шыңғыс хан билеген түркі-моңғол тайпалары жаулап ала бастады. 1271 жылға қарай Шыңғыс ханның немересі Құбылай бүкіл Қытайды өзіне бағындырып, Юань әулетінің негізін қалады. 14 ғасырдың 2-жартысында Юань әулеті биліктен кетіп, орнына қытайлық Мин әулеті келді. 16 ғасырда Қытайға еуропалықтар келе бастады. 1551 жылы Португалия Аомэн (Макао) жерін жалға алады. Миссионер-иезуиттер келіп, христиан дінін уағыздай бастады. 17 ғасырда солтүстікүстіктен көшпелі тайпалардың шабуылы күшейді, аса ірі шаруалар көтерілістері басталды. Мин әулеті биліктен кетіп, өкімет көтерілістерді басу үшін көшпелі маньчжур билеушілерінен көмек сұрауға мәжбүр болды. Билікке маньчжурлік Цинь әулеті (1644 – 1911) келді. Жаңа әулет Қытайды қайта біріктірді. 17 ғасырдың аяғына қарай олар Халханы (қазіргі Моңғолияны) жаулап алды, 1757 жылы жоңғар хандығын жойды, Шығыс Түркістан Шыңжаң (жаңа шекара) деп аталды. 18 ғасырдың аяғына қарай Тибет алынды. Осы кезден Цинь әулеті дағдарысқа ұшырай бастады. 19 ғасырда Қытайға еуропалықтардың әсіресе ағылшындардың экспансиясы күшейді. 1840 – 42, 1856 – 60 жылы еуропалықтармен арада «апиын соғыстары» болды. Жеңіске жеткен Англия, Франция, АҚШ өкіметтері елдің кейбір аралдарын алды. Солтүстікте пайда болған қуатты көрші Ресеймен шекара белгілене бастады. Халықтың тұрмысы күрт төмендеді. 1850 – 64 жылы елде аса ірі шаруалар көтерілісі болып, еуропалықтардың көмегімен зорға басылды. Шеткі аймақтарда да халық көтерілістері болып жатты. Оның ішіндегі ең ірілері 1862 – 77 жылы болған дүнгендер мен ұйғырлардың көтерілістері еді. 1860 – 70 жылы Қытайда капиталисттік қатынастар дами бастады. Жаңа экономикалық орталықтар (Шанхай, Ухань, тағы басқа) құрылды. Цинь империясы дағдарысқа ұшырап, Англия, Германия, Жапония, Франция, Ресей, АҚШ, тағы басқа елдер Қытайды өзара бөліске сала бастады. Халық тұрмысының нашарлығымен шетелдіктердің үстемдігі төңкерісшіл қозғалыстардың күрт күшеюіне алып келді. 1898 жылы басталған Ихэтуаньдар көтерілісі шетелдіктердің көмегімен басылып, Қытайдың ішкі-сыртқы саясатына толық бақылау орнатылды. 1911 – 13 жылы елде Синьхай революциясы болып өтті. Цинь әулеті биліктен кетіп (1912 жылы 12 ақпан), оңшыл күштер билікке келді

Қытай тарихын мерзімдеу


Қытай тарих ғылымында қабылданған қысқа реттік кестеЖылдар Мемлекет (әулет)

Біздің заманымызға дейін

б.з.д. 2357. — б.з.д. 2255 Аты аңызға айналған Яо билеуші

б.з.д. 2255 — б.з.д. 2205 Аты аңызға айналған Шунь билеуші

б.з.д. 2205 — б.з.д. 1766 Аты аңызға айналған Ся әулеті

б.з.д. 1766 — б.з.д. 1122 Аты аңызға айналған Шан-Инь әулеті

б.з.д. 1122 — б.з.д. 247 Чжоу әулетінің дәстүрлі мерзімдері

б.з.д. 246 — б.з.д. 207 Цинь әулетінің дәстүрлі мерзімдері

б.з.д. 206 — б.з.д. 220 Хань әулетінің дәстүрлі мерзімдері (в том числе Западная Хань — с 206 до н. э. по 25 н. э., Восточная Хань — 25 — 220 н. э.)

Біздің заманымыз

220 — 264 Вэй әулеті

265 — 420 Цзинь әулеті (Батыс Цзинь: 265 — 316, Шығыс Цзинь: 317 — 420)

420 — 479 Сун әулеті

479 — 501 Ци әулеті

502 — 556 Лян әулеті

557 — 588 Чэнь әулеті

589 — 618 Суй әулеті

618 — 907 Тан әулеті

907 — 959 Бес әулеттің заманы

960— 1279 Сун әулеті

1280 — 1368 Юань әулеті (моңғол)

1368 — 1644 Мин әулеті

1644 — 1911 Цин әулеті (манчжур)

1912 — 1949 Қытай мемлекеті



1949 ж. 30 қыркүйегі Қытай Халық Республикасы
Бірақ Қытай жартылай отар ел ретінде қалып қойды. 1-дүниежүзілік соғыс жылдарында (1914 – 18) Жапония еуропа елдердің өзара соғысып жатқанын пайдаланып, Қытайға жаңа талаптар қойды. Жаңа үкімет ол талапты мойындап, Жапонияға тәуелді елге айнала бастады. 1917 жылы Ресейдегі Ақпан революциясынан кейін елде Сунь Ятсен басқарған ұлт-азаттық қозғалысы басталды. Қозғалыс Оңтүстік Қытайда жеңіске жетіп, Сунь Ятсен Кеңес өкіметіне хат жазып, «империалистерге» қарсы бірлесіп күресуді ұсынды. 1923 жылы ақпанда, Кеңес өкіметі Сунь Ятсен басқарған Гоминьдан партиясының өтініші бойынша Қытайға саяси, әскери кеңесшілер, қару-жарақ, тағы басқа көмек жібере бастады. 1927 жылы 18 сәуірде Гоминьдан партиясының оңшыл қанаты әскери төңкеріс жасап, билікті өз қолдарына алды. Оған қарсы 1921 жылы іргесі қаланған Қытай Коммунистік партиясы (ҚКП) бірқатар көтерілістер ұйымдастырды. Сөйтіп, солтүстік. Аудандарда ҚКП-ның басшылығымен Қытай Қызыл Армиясы мен Кеңестер деп аталатын өкіметтік органдар құрылды. 1930 – 36 жылы Гоминьдан өкіметі солтүстікке үздіксіз жорықтар жасап, ҚКП -ның базасын жойып жіберуге тырысты. 1931 жылдан бастап Жапония Қытайды жаулап алуға кірісті. Солтүстік-шығыс Қытайды басып алған жапондар орталық аудандарға ұмтылды. 1937 жылы шілдеде Жапония Қытайды толық жаулап алу үшін шабуылға шықты. Олар Солтүстік, Орталық Қытайдың едәуір бөлігін және Оңтүстік Қытайдағы теңіз порттарын басып алды. 1945 жылы 8 тамызда Кеңес өкіметі Жапонияға соғыс жариялап, Солтүстік-Шығыс Қытайды және Ішкі Моңғолияны азат етті. КСРО жапондардан қолға түскен қару-жарақтар мен әскери техниканы ҚКП-на беріп, оны күшейтіп жіберді. 1946 жылы басталған ҚКП мен Гоминьдан өкіметі арасындағы азамат соғысы, 1949 гоминьдан әскерлерінің талқандалып, Тайвань аралына қашуымен аяқталды. 1949 жылы 1 қазанда Қытай Халық Республикасы жарияланды. 1950 жылы 14 ақпанда кеңес-қытай келісімі жасалып, ол бойынша КСРО ҚХР-ға 300 миллион доллар көлемінде көмек көрсетті. 1953 – 57 жылы тағы да бірқатар келісімдерге қол қойылып, КСРО Қытайға 125 ірі өнеркәсіп орындарын салуға көмектесті. 50 жылдардың 2-жартысынан бастап Мао Цзедун бастаған ҚКП басшылығы ұлтшылдық бағыттағы саясатты күшейтті. «Үлкен секіріс» саясатын жүргізді. Аз ұлттарға қысым күшейді. 1960 жылдан бастап кеңес-қытай шекарасы жиі бұзыла бастады. 1966 – 76 жылы «мәдени революция» саясатын жүргізді. «Үлкен секіріс» және «мәдени революция» жылдарында мыңдаған адамдар репрессияға ұшырады. Мао Цзедун қайтыс болғаннан (1976) кейін, 1978 жылы желтоқсан айынан бастап ҚКП ОК елде Дэн Сяопиннің басшылығымен экономикалық реформалар жүргізе бастады. Бұл реформа нәтижесінде ҚХР экономикасы тез дамып, халықтың тұрмысы күрт жақсарды. Қытай әлемдегі жетекші елдермен бәсекеге түсе бастады. 2003 жылы күзде ҚКП ОК басшылығы ауысып, билікке жаңа буын өкілдері келді (Бұрынғы басшы Цзян Цзэминнің орнына Ху Цзиньтао тағайындалды).
Үйге тапсырма : : §9 Жоңғар мемлекеті. (БАЖ картасы)
Сыныбы: 8 «а»,8 «ә».

Пәні: Дүние жүзі тарихы

Сабақтың тақырыбы: §7 ХVІІІ ғасырдағы Осман империясы.

Сабақ түрі: «АС-№2»

Сабақ әдісі: ББД қалыптастыру.

Көрнекілігі: карта, кесте,суреттер.

Сабақтың мақсаты: Оқушыларға дүние жүзілік мемлекеттердегі ревалюциялар туралы үйрету. Өз елінің тарихын білетін,елін қорғай алатын патриот ұрпақ тәрбиелеу ХVІІІ ғасырдағы Осман империясы мемлекетінің саяси-экономикалық жағдайы туралы түсінік беру.

Білім: тарихи анықтама,терминдер.

Біліктілік: ауызша және мәтіннен танып білу.

Дағды: жылдамдық,есте сақтау.

Сабақ барысы : І..МЖ (7 бет-10 мин)КС

ІІ.КС. (14 сөз.ООМ бойынша)

ІІІ. ҚҚС. (ООМ бойынша)

ІV.КС (анық) (ООМ бойынша)

V. Т.С.Қ.(5 мин)

Жылдамдық: 1.билік

2.мемлекет

3.бей

4.империя



5.дағдарыс

6.көтерліс

7.соғыс

І.ҚҚС ( үй тапсырмасын тексеру)

1.Үндістанның Солтүстігінде қандай мұсылман мемлекеті құрылды ? (Дели сұлтандығы)

2. Қай жылы,кім Дели сұлтандығын жаулап алды? (1526ж,Орта Азиядан шыққан Бабыр)

3. Бабыр кім? ( Әмір Темірдің ұрпағы)

4. Бабырдың Ауғаныстан мен Солтүстік Үндістандағы иеліктері қалай аталады? ( Ұлы Моғолдар мемлекеті)

5. Барлық билік кімнің қолында болды? ( падишахтың )

6. Моғолдардың соңғы билеушісі кім,оның билігі кезінде мемлекет неше облсқа бөлінген? ( Аурангзеб падишах,19 обл)

7. Әр облысты кім басқарды? ( падишах тағайындаған субаттар)

8. Не себептен Ұлы Моғол мемлекеті әлсіреді? ( мұсылмандар мен үнділер арасы шиелен,дағдарыс,халық қозғалысы)

9. Феодалдық жеке меншік жерлерді ата? ( джагир,заминдар,инам,уакф)

10. Джагир дегеніміз не? ( әскери қызмет үшін берілген жер)

11. Инам және уакф деген не? ( мұсылман дінбасшысына берілген жер,уакф- діни орындардың меншік жерлері)

12. Ұлы Моғол мем.құрамына кірген Үндістанның ұлыстарын ата?

( Бенгал,Маратха,Гуджарат,Пенджаб)

13.Касталық жүйе дегеніміз не? (халықтың әлеуметтік жағынан бөлінуі)

14. Неше сатыға бөлінеді? ( 5, «ең жоғарғылар». «жоғарғылар» «орташалар» «төменгілер» «ең төменгілер»)

15. Пенджабта қандай қозғалыс болды,себебі не? ( сикхалардың діни қозғалысы,кастаны жою....)

16. Қашан Сикха мемлекеті құрылды? (ХҮІІІ ғ.ІІ жарт)

17. 20 жыл бойы моғолдарға қарсы партизандық қозғалысты басқарған кім? ( Шиваджи)

18. 1739ж кім Делиге шабул жасады? (Иран билеушісі,Нәдір шах)

19. Ауған мемлекетінің негізін салушы кім? ( Ахмед-шах-Дурранид)

20. ХҮІІІғ.орт.Үндістанды отарлауда Еуропа мемлекеттері ішінен қандай мемлекеттер белсенді әрекет етті?( француздар мен ағылшындар)

21. 1756-1763ж Франция мен Англия арасында не болды? (7 жылдық соғыс)

22. Қандай мемлекет жеңді,қандай компания құрды? ( Англия,Ост-Үнді компаниясы)

23. Сипайлар кімдер? ( еуропаша тәрбиеленген үнді әскері)

24. Үндістандағы ірі сауда орталықтары болған қалаларды ата? ( Бомбей,Мадрас,Калькута)

25. Алғаш Үндістанда пайда болған еуропалықтар кімдер? ( португалдықтар)

26. Үнді тауарлары ішінде Шығысқа не тасылды? (маталар)

27. Үндістанда мануфактура қашан пайда бола бастады? ( ХҮІІ-ХҮІІІ ғас)

28. Раджалар кімдер? ( үнді ақсүйектері)

29. 1757-1780ж Англия Үндістаннан неше млн. Стерлинг тауар мен ақша алып кетті? ( 38млн)

30. Отар ел мен метрополиялы елдер дегеніміз не? ( бағынышты ел,үстемдік етуші ел)



І.МЖ(1 бетке 1,5 мин тақырып 6 бет- 10 мин)

(Оқушылар өз бетімен мәтінмен жұмыс жасайды)



ІІ.КС (14 сөз тақтаға жазылған,салыстырады)

1.империя

2. дағдарыс

3 Осман бей

4. провинция

5. ұлт


6. феодал

7. сұлтан

8. халифат

9. «Қасиетті Лига»

10. сипахилік әскер

11. ІІ Мұстафа

12. бітім

13. сауда

14. Патрон Халил

Жаттайды,есіне сақтауға 1 мин. беріледі,қайта жаңғыртып,дәптерге жазуға

1 мин.ООМ бойынша тексеріледі.

ІІІ. ҚҚС қою.(ООМ бойынша сұрау)

1.Осман империясын кім,қашан құрды? (Осман бей, 1299ж)

2. 1400 ж Осман империясы қай қалаға шабул жасады? ( Константинопольге)

3. 1453ж қандай жерлер Түркияның иелігіне көшті? ( Кіші Азия және Балқандағы барлық византиялық аумақтар)

4. Осман империясы күшті мемлекет болсада нені бастан кешірді? ( артта қалған әскери –феодалдық мемлекет )

5. ХҮІІ ғ.жер иеленудегі қандай жүйеге өзгерістер енгізіле бастады? ( сипахилік жүйеге)

6. Осман империясының әлсіреу себебі не? ( жағ.нашарлауы,ашаршылық,яничарлар көтерлісі,сарай төңкерісі,өзара соғыс)

7. Түріктер халқы қалай бөлінді? ( мұсылман және мұсылман емес)

8. 1475ж Қандай хандық бағынышты болды? ( Қырым хандығы)

9. Қай жерлерді басып алу халықаралық сауданың дамуына себепші болды? ( Кіші Азиядағы Анадолының шығыс бөліктерін)

10. 1514 ж Кімді түріктер женді? ( сефидік Иранды)

11. Иранды басып алу қандай жерге шығуға мүмкіндік жасады? ( Шығысқы шығуға)

12. 1516-1517ж.ж қандай жерлер Түрік билігіне көшті? ( Мысыр,Сирия,Хиджаз,Мекке мен Медине)

13.Қуатты Осман империясы қандай елдерге қауіпті болды? ( Еуропа,Ресей)

14. 1684ж Осман империясына қарсы қандай коалиция құрылды? ( «Қасиетті Лига»)

15. «Қасиетті Лига» құрамына қандай мемлекеттер кірді?

( Австрия,Польша,Мальта,Ресей)

16. І Петр қай жылы Осман империясынан қандай жерді тартып алды? ( 1696ж.Азов бекінісін)

17. Тиса өзені бойында түрік әскерін кім талқандады? ( австриялық қолбасшы Евгений

Савойский)

18. 1699ж Карловыдағы келісімшарт бойынша Австрия қандай жерлерді қайтарып алды?

(Венгрия,Трансильвания,Словенияны)

19. Ресеймен қай жылы бітім жасады? ( 1700ж)

20. ХҮІІІ ғ.Түркия қандай мемлекеттермен сауда байланысын жасады? (Англия,Франция,Голландия)

21. Мемлекеттік баспахана қашан пайда болды? ( 1729ж)

22. 1730ж не себептен қала халқы көтерліске шықты? ( жоғары әскери салықтыңи енгізілуі)

23. Стамбулда көтерлісті кім бастады? ( Патрон Халил)

24. Көтерлісшілерге кімдер қосылды? (Яничарлар)

25. Кімді тақтан түсірді? ( ІІІ Ахмет сұлтанды)

26. Таққа кім отырды? (І Махмұт)

27. 1768-1774ж.ж не болды? ( орыс-түрік соғысы)

28. ІІІ Селим не істеді? (реформа жасады)

29. Не себептен реформалар сәтсіз болды? ( феодалдық құрлысты жоюға еш әрекет жасамады)

30. Көтерлісті ұйымдастырушылар кімдер болды? ( яничарлар)



ІV. Т.С.Қ

Сыныбы: 8 «а»,8 «ә».

Пәні: Дүние жүзі тарихы

Сабақтың тақырыбы: §6 ХVІІІ ғасырдағы Үндістан.

Сабақ түрі: «АС-№2»

Сабақ әдісі: ББД қалыптастыру.

Көрнекілігі: карта, кесте,суреттер.

Сабақтың мақсаты: Оқушыларға дүние жүзілік мемлекеттердегі ревалюциялар туралы үйрету. Өз елінің тарихын білетін,елін қорғай алатын патриот ұрпақ тәрбиелеу ХVІІІ ғасырдағы Үндістан мемлекетінің саяси-экономикалық жағдайы туралы түсінік беру.

Білім: тарихи анықтама,терминдер.

Біліктілік: ауызша және мәтіннен танып білу.

Дағды: жылдамдық,есте сақтау.

Сабақ барысы : І..МЖ (7 бет-10 мин)КС

ІІ.КС. (14 сөз.ООМ бойынша)

ІІІ. ҚҚС. (ООМ бойынша)

ІV.КС (анық) (ООМ бойынша)

V. Т.С.Қ.(5 мин)

Жылдамдық: 1.билік

2.мемлекет

3.падишах

4.салық


5.каста

6.заң


7.отар

І.ҚҚС ( үй тапсырмасын тексеру)

1. І Петрдің реформалары қалай жүзеге асырылды? (халықтың үлкен құрбандығы нәтижесінде жүзеге асырылды)

2. 1705 ж. шілдеден-1706ж наурызына дейін Астраханда кімдердің көтерлісіне себеп болды? (салық төлеушілер мен атқыштардың көтерлісіне)

3. Астрахан ненін орталығы және халқының құрамы қандай? ( сауда-өнеркәсіп орт.халқы құрамы әртүрлі)

4. І Петр Астрахандағы көтерлісті қалай шешпек болды? ( бейбіт жолмен)

5. Кездесуге патша өкілі жағынан кім жіберілді? ( фельдмаршал Шереметьев)

6. Не мақсатпен Шереметьев көтерлісшілермен жағдайды шиеленістірді? ( патшадан сый алу үшін)

7. Шереметьев әскері Астраханды басып алған соң,қай жерлерді соғыссыз алды? ( Красный Яр және Гурьевті)

8. Бұл көтерліс ішкі саясатқа қалай әсер етті? ( уездерде салық жинау тоқтатылды ,кейбір міндеткерліктерге тыйым салды)

9. 1725-1762 ж.ж Ресей экономикасының жетекші саласы қандай шаруашылық болды?

(ауылшаруашылығы)

10. ХҮІІІ ғ.ІІ ширегінде қандай өндіріс жедел дамыды? ( мануфактуралық өндіріс)

11. І Петр өлгеннен кейін таққа кім отырды? ( І Екатерина)

12. 1725-1762ж.ж 37 жылда неше император ауысты? ( 6 император)

13.1725-1727ж.ж тақта кім отырды? ( І Екатерина)

14. 1727-1730ж.ж кім? ( ІІ Петр)

15. 1730-1740ж.ж кім? ( Анна Иоанновна)

16.1740-1741ж.ж кім? ( ІҮ Иван)

17. 1741-1761ж.ж кім? (Елизавета Петровна)

18.1761-1762ж.ж кім таққа отырды? (ІІІ Петр)

19. В.О.Ключевский бұл кезеңді қалай атады? (сарайлар төңкерісі дәуірі деп атады)

20. 1762ж 28 маусымда қандай оқиға болды? ( мемлекеттік төңерісболды)

21. «Патша ана» кім? ( ІІ Екатерина)

22. ІІ Екатерина билік құрған 50 жылда қандай кезеннің дамуына жағдай жасады? ( ағартушылық абсолютизм)

23. ІІ Екатерина билік құрған кезенің неше кезенге бөледі? (1773-1775ж Пугачев көтерлісіне дейін және одан кейінгі кезең)

24. 1765ж 17 қаңтардағы жарлық не туралы? ( шаруны азапты жұмысқа салу)

25. 1773ж шаруалар соғысын кім басқарды? ( Е.Пугачев)

26. Немен аяқталды? (1775ж басып тасталды,Пугачев басы алынды)

27. 1775ж қандай заңнамалық акт шықты? (Губернияларды басқару мекемесі)

28. ІІ Екатерина мәдениеттің дамуына қандай үлес қосты? (12 томдық шығармалар жинағын жазған)

29. ІІ Екатерина кезінде мануфактура саны қалай ұлғайды? ( 500 ден 2000 ға)

30. ІІ Екатерина қашан қайтыс болды? ( 1796ж)



І.МЖ(1 бетке 1,5 мин тақырып 6 бет- 10 мин)

(Оқушылар өз бетімен мәтінмен жұмыс жасайды)



ІІ.КС (14 сөз тақтаға жазылған,салыстырады)

1.мемлекет

2. реформа

3 Бабыр


4. падишах

5. каста


6. Джагир

7. заминдар

8. инам

9. Сикха


10. моғол

11. ұлыс


12. буржуазия

13. Ост-Үнді

14. отар

Жаттайды,есіне сақтауға 1 мин. беріледі,қайта жаңғыртып,дәптерге жазуға

1 мин.ООМ бойынша тексеріледі.

ІІІ. ҚҚС қою.(ООМ бойынша сұрау)

1.Үндістанның Солтүстігінде қандай мұсылман мемлекеті құрылды ? (Дели сұлтандығы)

2. Қай жылы,кім Дели сұлтандығын жаулап алды? (1526ж,Орта Азиядан шыққан Бабыр)

3. Бабыр кім? ( Әмір Темірдің ұрпағы)

4. Бабырдың Ауғаныстан мен Солтүстік Үндістандағы иеліктері қалай аталады? ( Ұлы Моғолдар мемлекеті)

5. Барлық билік кімнің қолында болды? ( падишахтың )

6. Моғолдардың соңғы билеушісі кім,оның билігі кезінде мемлекет неше облсқа бөлінген? ( Аурангзеб падишах,19 обл)

7. Әр облысты кім басқарды? ( падишах тағайындаған субаттар)

8. Не себептен Ұлы Моғол мемлекеті әлсіреді? ( мұсылмандар мен үнділер арасы шиелен,дағдарыс,халық қозғалысы)

9. Феодалдық жеке меншік жерлерді ата? ( джагир,заминдар,инам,уакф)

10. Джагир дегеніміз не? ( әскери қызмет үшін берілген жер)

11. Инам және уакф деген не? ( мұсылман дінбасшысына берілген жер,уакф- діни орындардың меншік жерлері)

12. Ұлы Моғол мем.құрамына кірген Үндістанның ұлыстарын ата?

( Бенгал,Маратха,Гуджарат,Пенджаб)

13.Касталық жүйе дегеніміз не? (халықтың әлеуметтік жағынан бөлінуі)

14. Неше сатыға бөлінеді? ( 5, «ең жоғарғылар». «жоғарғылар» «орташалар» «төменгілер» «ең төменгілер»)

15. Пенджабта қандай қозғалыс болды,себебі не? ( сикхалардың діни қозғалысы,кастаны жою....)

16. Қашан Сикха мемлекеті құрылды? (ХҮІІІ ғ.ІІ жарт)

17. 20 жыл бойы моғолдарға қарсы партизандық қозғалысты басқарған кім? ( Шиваджи)

18. 1739ж кім Делиге шабул жасады? (Иран билеушісі,Нәдір шах)

19. Ауған мемлекетінің негізін салушы кім? ( Ахмед-шах-Дурранид)

20. ХҮІІІғ.орт.Үндістанды отарлауда Еуропа мемлекеттері ішінен қандай мемлекеттер белсенді әрекет етті?( француздар мен ағылшындар)

21. 1756-1763ж Франция мен Англия арасында не болды? (7 жылдық соғыс)

22. Қандай мемлекет жеңді,қандай компания құрды? ( Англия,Ост-Үнді компаниясы)

23. Сипайлар кімдер? ( еуропаша тәрбиеленген үнді әскері)

24. Үндістандағы ірі сауда орталықтары болған қалаларды ата? ( Бомбей,Мадрас,Калькута)

25. Алғаш Үндістанда пайда болған еуропалықтар кімдер? ( португалдықтар)

26. Үнді тауарлары ішінде Шығысқа не тасылды? (маталар)

27. Үндістанда мануфактура қашан пайда бола бастады? ( ХҮІІ-ХҮІІІ ғас)

28. Раджалар кімдер? ( үнді ақсүйектері)

29. 1757-1780ж Англия Үндістаннан неше млн. Стерлинг тауар мен ақша алып кетті? ( 38млн)

30. Отар ел мен метрополиялы елдер дегеніміз не? ( бағынышты ел,үстемдік етуші ел)


жүктеу 1,34 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау