ЕСТЕ САҚТА
1. Омонимдер жеке-жеке мағынаға ие бола алады. Мысалы: бас – дене мүшені, бас – іс-әркетті білдіреді.
Ал көп мағыналы сөздердің қолданысында бір-біріне жақындық болады. Мысалы: судың басы, көшенің басы, жұмыстың басы, әңгіменің басы, таудың басы.
2. Омонимдер бір немесе бірнеше сөз табына жатады. Мысалы: бас – «Не?» деген сұраққа жауап беріп зат есім болады. Бас – «Не істе?» деген сұраққа жауап беріп, етістік болады.
Көп мағыналы сөздер бір ғана сөз табына қатысты болады. Мысалы: судың басы (несі?), көшенің басы(несі?), жұмыстың басы(несі?), әңгіменің басы(несі?), таудың басы(несі?) деген мысалдарда ауыспалы мағынадағы сөз бір сөз табына (зат есім) қатысты болып тұр.
Омонимы могут иметь отдельные значения. Например: голова означает часть тела, голова означает действие.
А в употреблении многозначных слов наблюдается близость друг к другу. Например: начало воды, начало улицы, начало работы, начало разговора, начало горы.
2. Омонимы принадлежат к одному или нескольким классам слов. Например: голова(бас) - это существительное. И отвечает на вопрос «Что?»
Наступи(бас)- «Что делать?» отвечает на вопрос и становится глаголом.
Многозначные слова принадлежат только одному части речи. Например: начало воды (что?), начало улицы (что?), начало работы (что?), начало рассказа (что?), начало горы (что? )
|
2-тапсырма. Көп мағыналы сөздер мен омонимдердің қолданысын ажыратыңыз.
1.Нұржан аяғын жылдам басты.
2. Басты жылы ұстау керек
|
Омоним
|
1.Мұрат басына тымағын киді.
2. Марат бұлақ басына барды.
|
Көп мағыналы
|
1.Мектеп көшенің аяғында орналасқан.
2. Концерттің аяғында көрермендер орындарынан тұрып, әншілерге құрмет көрсетті.
|
|
1.Ержан бауырымен ұзақ уақыт кездеспеді.
2. Бауыр қызметі – күрделі жүйе.
|
|
1.Назымның бетіне күлкі үйірілді. 2.Кітаптың бетін жыртуға болмайды.
|
|
|
|
1.Қазақ халқы үш жүзден құралған. 2. Суда жүзу – кең таралған спорт түрі.
|
|
1.Алмат онға дейін санап үйренді. 2.Хикая мазмұны Айдардың санасына әсер етті.
|
|
3-тапсырма. Сөздердің синонимдерін сәйкестендіріңіз.
Сұлулық
|
|
Өте
|
|
Махаббат
|
|
Баяу
|
|
Оңаша
|
|
Дыбыс шығармау
|
|
Қозғалыс
|
|
Тыйым
|
|
Ірі
|
|
КЕРЕКТІ СӨЗДЕР: үлкен, әдемілік, жалғыз, тым, сүйіспеншілік, дара, үнсіз, әрекет, шектеу, ерекше, қимыл, жеке.
4-тапсырма. Мәтінде кездескен сөздердің антонимдерін сәйкестендіріңіз.
Керекті сөздер: шектеулі, заманауи, атақты, әлсіз, жаңа, бақилық, құлдырау
Ежелгі -
Көне -
Сансыз -
Өрлеу -
Қарапайым -
Құдіретті -
Көзі тірі –
5-тапсырма. Бос орынға антонимдік жұптардан дұрысын тауып жазыңыздар.
1.___________ атақ – кісінің екінші өлімі. (жақсы, жаман)
2. ___________ өрге баспайды. (өтірік, шын)
3. Ауырлық түскенде ___________ бас ойланады, ___________ бас айланады. (ақымақ, ақылды)
4. ___________ жылатып айтады, ___________ күлдіріп айтады. (дұшпан, дос)
Достарыңызбен бөлісу: |