Мүминдердің абзал аналарының бірі − хазірет Айша
65
– алланың елшісі қайтыс болған күні менің
үйімде азғантай арпадан басқа ештеңе болған жоқ.
Қанша екенін
79
өлшегенім есімде, біраз уақыт өткен
соң ол да таусылып еді.
алла елшісімен (саллаллаһу аләйһи уә сәлләм)
бірге сүрген өмір салты қаншалықты ауыр болған
болса, жесір қалған кейінгі жарты ғасырлық өмірі де
бұдан өзгеше болған жоқ. Қолына түскенін жұртқа
таратып беріп, көбінесе зәмзәм мен құрмаға қанағат
ететін. Бұл туралы өзі былай дейді:
– мен ерім қайтыс болғаннан кейін де тойып
тамақ жемедім
80
.
Өйткені, ол пайғамбардан үйренген, көрген-
білгенінен таймады. Бір күні расулалла оған:
– айша, жарты құрма беріп болса да өзіңді
тозақтан сақтауға тырыс. Өйткені, ол ашты
тойдырғаның секілді қиямет күні үлкен қажетіңді
өтейді,
81
– деп өсиет айтқан.
Қасына қайыршы келсе, пайғамбарымыз секілді
қолындағы барын ұстата салатын. Бір күні біреуге
садақа берді де, артынша әлгінің не істейтінін байқау
үшін қайта шақыртты. сонда сырттай бақылап тұрған
пайғамбарымыз айша анамызға:
– Жасаған жақсылығыңның соңын тексерме,
сонда сенің де артыңнан ешкім аңдымайтын болады,
– деп насихат айтты.
Тағы бір күні расулалланың:
79
Бұхари, Хумс 3 (2930); мүслим, Зүһд уә риқақ 27 (2973); Тирмизи,
Қиямет уә рақаиқ 31 (2467)
80
Әбу нуайм, Хилиятул әулия 2\46; Тахмаз, әс-сәйидәту аиша 38
81
ахмад ибн Ханбал, мүснәд 6\79 (24545); мүнзири, әт-Тәрғиб уәт-
Тәрһиб 2\6 (1278)
Барша мұсылманның ардақты анасы
−
хазірет Айша
66
– раббым! мені міскін түрде өмір сүргіз,
міскін қалпымда жанымды ал және қиямет күні
міскіндермен бірге қыл, – деп дұға еткенін естиді.
– не себепті? – деп сұрағанда:
– Өйткені, олар байлардан бұрын жұмаққа кіреді.
айша, жоқ-жітік пен мұқтаж адамдарды сен де жақсы
көр, олардың жанынан табыл. Өйткені, алла тағала
да қиямет күні сені жақындығымен қуантады!
82
Бір күні пайғамбарымыз (саллаллаһу аләйһи уә
сәлләм) айша намыздың қолынан күміс жүзіктерді
көріп:
– Бұлар не? – деп ұнатпаған кейіп танытады.
Бұндай салмақты сауалға жауап бермеу мүмкін емес
еді.
– Оларды сіз үшін сәнденейін деп тақтым.
– ал бұлардың зекетін төлеп пе едің?
айша анамыз жауап қата алмай қалшиып тұрып
қалды. Өйткені, бағасы аз мөлшердегі бұл жүзіктердің
зекеті болмайтынын білетін. сондай-ақ, одан: «мөрсіз
бес күміс ақшадан аз нәрсенің зекеті берілмейді»
83
дегенді де естіген. ал, саусағындағы бұл жүзіктердің
құны одан төмен еді. Дереу бойын жиып:
– Жоқ, – деп жауап берді.
Жақындығын
білдіріп,
қасындағылардың
да өзі секілді қарапайым өмір сүргенін қалаған
пайғамбарымыз өмірлік жолдасына:
– Тозақ ретінде бұл саған жеткілікті болар еді!
84
– деген сөздері нәзік жүрегін тітіркендіріп, естен
82
Тирмизи, Зүһд 37 (2352); Бәйһақи, сүнән 7\12 (12931)
83
Бұхари, Зекет 31, 41 (1378, 1390); мүслим, Зекет 6 (980)
84
Әбу Дәуіт, Зекет 3 (1565); Хаким, мүстадрак 1\547 (1437); Бәйһақи,
сүнән 4\139 (7338)
Мүминдердің абзал аналарының бірі − хазірет Айша
67
тандыра жаздады. айша анамыз сол күннен бастап
аз да болса дүниелік нәрсені ертеңгі күніме керек
боп қалар деп қолында ұстамай, қолындағы бар
затты мұқтаждарға таратып беретін болды. Дүние
мен ақыреттегі ең үлкен байлығы алла елшісі бола-
тын. айша анамыз секілді ақылды әйелдің мұндай
байлықтан айрылуы мүмкін емес еді. Өйткені, бір
күні жан жары оған:
– Егер маған ақыретте қауышуды қаласаң,
дүниеде жолаушы секілді бол! Байлардан бойын-
ды аулақ ұста, жарамсыз жағдайға жеткенге дейін
киіміңді ауыстырма
85
,– деп өсиет еткен.
алла елшісі (саллаллаһу аләйһи уә сәлләм) орта
жолды ұстанатын. Дүние мен ақырет арасындағы
теңдікті ең жақсы түсініп қабылдаған да күмәнсіз өзі
болатын. Оған келген хабарда алла тағала қолдағы
мүмкіндіктермен әрдайым ақыретті ойлау керектігін
ескертіп, мұны жасаған кезде дүниеден де нәсіпсіз
қалмауды ескертетін
86
. алайда, адамның табиғатында
тойымсыздық бар. Бар дүние қолында болса да
тойымсыздық танытады. алайда, бұл құмарлық
мәңгілік әлемдегі нығметтерге қол жеткізу үшін ар-
налуы тиіс. сондай-ақ, аяттың айтқанын ескеріп
дүниеге басы бүтін беріліп, ақыреттен ада қалуға
болмайды. расулалла өзі мұны өте жақсы ұстанатын.
сол себепті де үйіне келе сала аналарымызға осындай
тақуалықтан таймауды ескертіп:
85
Қараңыз: Тирмизи, либас 38 (1780); Хаким, мүстадрак 4\347 (7867).
алла расулының бұл жердегі мақсаты шүкіршілік етпеген және
тек байлығын басқалардан үстемдік деп санаған адамдар болуы
ықтимал.
86
Қараңыз: Қасас, 28\77
|
