Таубаева ш. Т., Иманбаева с. Т., Берикханова а. Е



жүктеу 5,09 Mb.
Pdf просмотр
бет153/184
Дата19.09.2022
өлшемі5,09 Mb.
#39328
1   ...   149   150   151   152   153   154   155   156   ...   184
Педагогика Таубаева Ш, Иманбаева С, Берикханова А (1) (1) (2)

10.5. 
Оқушылардың сабақ барысындагы жұмысын ұйым-
дастырудың дара турі.
Бұл эр окушы өзінің дайындығы мен оқу 
мүмкіншіліпне сэйкес арнайы таңдалған тапсырманы өз бетімен орың- 
дайды дегенді білдіреді. Ондай тапсырмалар ретінде кітаппен, басқа да 
ғылыми эдебиетпен, эр түрлі білім көздерімен жұмыс, есеп шығару, 
мысалдар карау, шығарма жазу, мазмұндама, реферат, баяндама даяр- 
лау болуы мүмкін. Дара жұмыс бағдарланған окытуда кең қолда- 
нылады.
Педагогикалық эдебиетте оқытуды үйымдастырудың даралык 
түрінің дара жэне дараланган екі жолы ерекшеленеді. Алғашқысы - 
жалпы сыныпка арналған тапсырманы оқушының баска оқушылармен 
араласпай отырып бір қалыпты орындауы, екіншісі - оқушылардың 
оку-танымдық әрекетінде арнайы тапсырмаларды орындауы болып та- 
былады. Ол эрбір оқушының оқу қарқынын реттеуге оның даярлы- 
ғына, оку мүмкіндіктеріне сэйкес мүмкіндік береді.
Оқушы ларды ң оку жүмысын үйымдастырудың топтык 
формасы. Оқушылардың сабақгағы топтық жүмысының негізгі 
белгілері:
- сынып оқушылары сабақ барысында накты тапсырмаларды 
орындау үшін топтарға бөлінеді;
- эр топ өздеріне арналған тапсырманы алып, оны топ басы 
немесе мүғілімнің баскаруымен шешеді.
- топтардағы тапсырмалар топтың эр мүшесінін жеке үлесін да- 
ра бағалайтындай етіп орындалады, топтьін эр мүшесінің оқу мүм- 
кіндіктері ескеріледі.
Топ қүрамы бір қалыпты емес, топтың мүшелерінің оку мүм- 
кіндіктерін тиімді жүзеге асыруына сай топтың кұрамы эртүрлі. Ол 3-6 
адамнан құралады. Топ құрамы тұрақты емес. Ол келешек жүмыстың 
мазмүны мен сипатына байланысты өзгеріп отырады. Бүл жерде топ- 
тың жартысы дара жүмыспен айналыса алатын оқушылар болуы керек.
Топтардың жетекшілері жэне топтар құрамы түрлі оқу пэнде- 
рінде түрлі болуы мүмкін жэне олар оқушылардың жетістіктері мен 
кемшіліктері бірін - бірі толтырып отыратындай окыту деңгейі эртүрлі 
оқушылардын қүралады, осы пэннен олардың сабактан тыс уақытта 
акпаратты білуі, оқушылардың бір-бірімен бірігіп жүмыс істей алуы 
есепке алынады. Топта бірін-бірі ұнатпайтындар болмау керек.
Оқушыларды озара оқыту, ұжымдық танымдық іс-әрекет, 
оларды мүғалімнің басқару ерекшеліктері.
265


Сабақты ұйымдастырудың дәстүрлі емес формапары: «авторлык 
сабақтар», конференция-сабақ, пікірталас-сабақ, брифинг-сабақ, семи- 
нар-сабақ, бинарлы сабақ, сипатгау сабағы, ойландыру сабағы, 
пікірсайыс сабақ, ойын сабағы, зерттеу сабағы жэне т.б.
10.6. 
Мүгалімді сабаңқа дайындау жүйеси
Мұғалімнің сабаққа 
дайындалуы өзара байланысты екі кезеңнен түрады: сабақ жүйесін та- 
кырып бойынша жоспарлау және осы жоспарды әрбір сабаққа нақты- 
лап ойластыру, басқа да жеке сабақтардын жоспарын кұру. 
Тақы-
рыптық жоспарлау.
Тақырыптық жоспарлау оқу бағдарламасының 
"белгілі бір бөлімінде, оқу-тәрбие үдерісінің сабақ жүйесінде білім 
жетілдіруді анықтаудын ең қолайлы тэсілі. Бұл жүйеге дидактикапық 
негізгі мақсатқа байланысты, эр түрлі сабақгар, сонымен қатар оқушы- 
лармен сабақта жэне сабақтан тыс жұмыс жасауды ұйымдастыру кіре 
алады. Тақырыптық жоспарлаудын сәтгі болуы мұғалімнің оқушыга 
берілетін білім қаншалықты дәрежеде, олар не меңгеріп, үйренуі ке- 
ректігін накты анықтауына байланысты. Сол себепті де тақырыптық 
жоспарлау мұгалімнің белгілі бір тақырыпты қамтып, мұқият дайын- 
далуынан басталады. «Оқушылардың тәрбиесі, дамуының нәтижесі са- 
бақта бірден байқалмаса, бұл мәселелерді ұзагырак уақытқа жоспарлау 
қажет. Тек осындай алдын ала жұмыстың нәтижесінде тақырыптың 
жоспардағы "пайда болған" сабағын көруге болады.Тақырыптық жос- 
парлау жүйесін барынша сәтгі, ғылыми тұрғыда ұсынган педагог М.И. 
Махмутов болды.
Тақы ры п және сабак бойынша жоспарлау. Сабақ жоспары -
бұл шыгармашылык ізденістің басы, сабақты әсерлі өткізудің құралы, 
дарындылықтын іргетасы және тапанттың көрінісі.
Сабақты н м ақсаты - бағдарлама материалының мазмұнына, 
мектепте матерналдық базасына, оқушылардың оқу материапы мен 
жұмысының сипатына сүйене отырып аныкталады. Мұгалім оқушы- 
лардың түсініктермен жұмыс барысында белсенділігін оятатын мате- 
риалды іріктейді, қорытынды сұрақгар, мәселелік міндеттер арқылы 
бағыт-бағдар береді, сабақ құрылымын айқындайды. Сабак жоспарын- 
да сабақ тақырыбы мен сабақ өткізілетін сынып, сабақгың дидакти- 
калык міндеттері, нақтьшанған мақсаты, материалдын қысқаша маз- 
мұны көрініс табады, оқушылардың танымдық эрекетін, эдістерін, оқу 
құралдарын ұйымдастыру формалары анықгалады. Бұл жұмысты 
орындағанда бұрынғы меңгерілген тірек білімдер өзекгендіріледі, жа- 
на білімдер мен әрекет тэсілдері қалыптасады, оқытудың түрлі жағдай- 
лары оларды қолданудың дагдылары, оқушылардың оқу әрекетін ба- 
қылау жэне түзету, білмеуден білуге карай жылжуда кажет танымдық 
жэне практикалық іскерлікті сабақ үстіндегі оқу танымдык жэне прак- 
тикалық міндеттерді шешуде дамыту керек. Оқу жүйесінде оқушының 
келесі сабаққа дайындалуы былай анықталады:
266


- оқушыларды 
такырып 
бойынша 
құрылған 
жоспармен 
таныстыру;
- оқушыларды оқулықгын жекелеген бөлімдерінен хабардар 
ету, гылыми жэне көркем әдебиет оқыту, жаңа материалды менгертуге 
ықпал ететін пайдапы тәжірибелерді қолданып, бақылау өткізу.
Сабақты талдау және өзіндік талдау - баскару объектісінін 
сапасы туралы жана білімді алу әдісі. Сабақгы талдау және багалау 
педагогикалық шыгармашылықта манызды элемент больш табылады. 
Өз жұмысынды тапдау - мамандык деңгейін өсірудің тиімді шарасы. 
Оның сапасы эр түрлі факторларға, атап айтсақ, мұғапімнің сабак 
өткізу дагдыларына байланысты. Талдауды келесі сабакка дейін неме- 
се сабақтан кейін жасаган пайдалы. Осы кезде мұғалім сабакка дайын- 
далғанда бэрін ескердім бе деп ойлайды.
Педагогикалык әдебиеттерде сабақгы талдауға эр кырынан келу 
баяндалған. Мұғалімнің сабағын талдау жэне бағапау тэсілдерінің іші- 
нен ең колайлысы Т.А. Ильинаның тәсілін қолдану ұсынылады. Ол өз 
сабагын талдауға баға берудін мұғалімге 10 түрлі өлшемдерін 
бөлш
карастырады.
1. Сабақтың жалпы құрылымы;
2. Сабақгың негізгі дидактикалык мақсатын жүзеге асыру;
3. Оку үдерісінде окушылардың дамуын жүзеге асыру;
4. Сабақ үдерісіндегі тәрбие;
5. Дидактиканың негізгі үстанымдарын орындау;
6. Окыту эдістерін талдау;
7. Мұғалімнің сабақтағы жұмысы;
8. Сабақтагы оқушының жұмысы;
9. Сабақгың гигиеналық жағдайлары;
10. Кейбір арнайы тапсырмалар.

жүктеу 5,09 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   149   150   151   152   153   154   155   156   ...   184




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау