173
Болжамды
Әлеуметтік-экологиялық жағдайларды талдау негізінде тұлғаны
дамыту процесі болжанады, өзінің әлеуметтік педагогикалық іс
әрекетін жоспарлайды.
Ұйымдастырушы және
қарым-қатынастық
Әлеуметтік тәрбиелеуде субъектілерді, жұртшылықты, шағын
аудан тұрғындарын қоғамдағы экологиялық жұмыс процесінде
бірге жұмыс жасап демалуға, жеке байланыс орнату, айналадағы
адамдармен сөйлесу арқылы қарым-қатынас жасауға ықпал етеді.
Түзетушілік
Әлеуметтік ортада адамдарға әсер ететін барлық ұсынылған
тәрбиелік әсерлерді түзету жұмыстарын іске асырады. Оң әсерді
күшейтеді және теріс әсерлерді бейтараптандырады (жоғары
радиациялық деңгей, ауа мен судың ластануы), денсаулыққа
зиянды әдеттерден арылуға көмектеседі.
Үйлестіруші-
ұйымдастырушылық
Шағын әлеуметте балалар мен үлкендердің әлеуметтік
экологиялық
іс
әрекетін
ұйымдастырады,
әлеуметтік
тәрбиеленушілердің барлық іс әрекеттерін үйлестіреді.
Психотерапиялық
Балалар, жасөспірімдер, үлкендер арасында сенімді қарым-
қатынас орнатады, адамдар арасындағы қақтығыстарды шешуге
көмектеседі.
Әлеуметтік-алдын
алушылық
Балалар мен жасөспірімдердің девиантты және бұзақы мінез-
құлқына жол бермеу үшін бірқатар алдын-алу шараларын
ұйымдастырады.
Оңалтушылық
Қоғамдық, отбасылық және т.б. қарым-қатынас барысында әр
түрлі себептерге байланысты әлеуметтік экономикалық, кәсіби
т.б.
қиындықтарға
тап
болған
адамдарға
әлеуметтік-
педагогикалық көмек көрсету шараларын ұйымдастырады.
Әлеуметтік-
педагогикалық
көмек
функциялары
Адамдарға өзін-өзі дамытуда, өзін-өзі ұйымдастыруда, өзін-өзі
оңалтуда, өзін-өзі танытуда білікті әлеуметтік-педагогикалық
көмек көрсетеді, адамның әлеуметте қолайлы әлеуметтік-
психологиялық климат
орнатуға ықпал етеді
Қорыта келгенде, экологиялық іс-әрекет арқылы болашақ әлеуметтік педагогтарды
ізгілікке үздіксіз тәрбиеленіп, өзгелердің үлгі өнегесі арқылы біртіндеп қалыптасатын
комплексті қасиет. Басқа оқу пәндерімен қатар, экологиялық білімді студенттер санасына
тиянақты қалыптастыруда пәнаралық байланыстардың
алатын орны ерекше. ЖOO- да 2
курстан басталатын «Әлеуметтік педагогика»,»Тәрбие жұмысының әдістемесі және
технологиясы», «Педагогика»,» Этнопедагогика» пәндерінің интеграциясы арқылы болашақ
әлеуметтік педагогтың экологиялық іс-әрекетін әлеуметтік-педагогикалық мәселе ретінде
ұйымдастырғанда ғана қалыптастыруға мүмкіндік береді.
Сонымен қатар, әлеуметтік педагогтың экологиялық іс-әрекетінің мәні мен
ерекшеліктерін әр түрлі бағытта талдау әлеуметтік педагогтың экологиялық іс-әрекетін
маманның кәсіби мәдениетінің компоненті ретінде айқындауға мүмкіндік берді, ол қоршаған
ортаға жауапкершілікпен қарауды дамытуға бағытталған, қоғамда экологиялық мақсатқа сай
қызметті ұйымдастырудың кәсіби біліктерінде іске асырылатын, қалыптасқан ғылыми
экологиялық дүниетанымды, құндылықты бағдарларды және мінез-құлықтың моральдық-
этикалық нормаларын қамтиды.
Әдебиеттер тізімі
1. Моисеев Н.Н. Расставание с простотой.- М: Аграф.- 1998.- 480с.
2. Ананьев Б.Г. О проблемах современного человекознания.- М.,1997.-381с.
3. Сериков В.В. Личностный переход в образовании: концепция и технологии.- Волгоград, 1994.-
263с.
4. Печчеи А.Человеческие качества.- М., 1986.- 86с.
5. Белозерцев Е.П. На пути к русскому образованию в России //Экологическое образование.
Концепции и технологии: Сборник научных трудов.- Волгоград:
Перемена, 1996.- 62с.
174
6. Қожаева С.Қ. Тәрбие кеңістігінде ізгілік қасиеттерінің теориялық - әдістемелік негіздері.
Монография, ЕНУ баспасы. 2013.Б.-332
7. Қожаева С.Қ. Экологиялық білім негіздерін Педагогика пәніне енгізу жүйесі. Еуразия ұлттық
университетінің хабаршысы. 2011.
N3. - 41- 45 бет.
УДК 502:37.03
ОБУЧЕНИЕ ЭКОЛОГИЧЕСКОЙ ГРАМОТНОСТИ ШКОЛЬНИКОВ МЕТОДОМ
"РАВНЫЙ РАВНОМУ"
Дулатбекова Жанна
Магистрант Евразийского национального университета имени Л.Н.
Гумилев, г. Астана, Казахстан.
yadulatbekova@gmail.com
Абисова Асия
Магистрант Евразийского национального университета имени Л.Н.
Гумилев, г. Астана, Казахстан.
abisova_asiya@mail.ru
Аннотация. Қазіргі уақытта бейресми оқыту әдісі - тең-теңімен (peer to peer) теңдестіру. Күн
сайын күнделікті қарым-қатынаста, бірлескен сабақтарда және т.б. көптеген жаңа ақпарат
аламыз. Жасөспірімдерге үлкен рөл беріп, олардың пікірлері, кәсіптері және олардың
қызығушылығы бар. Мектеп оқушыларының экологиялық сауаттылығын барынша тиімді
оқыту тең дәрежеде білім алады.
Түйін сөздер: экология, тең – теңімен әдісі, оқыту, мінез-құлық, әсер.
Annotation: Nowadays informal education is peer to peer equalizing. We get a lot of new
information in everyday life and joined classes etc. Teenagers have big responsibility, their own
opinion, occupation and interests. School students get the most effective knowledge of
environmental literacy on the appropriate level.
Key words: ecology, peer to peer, education, behavior, impact.
Кто такие равные и почему они должны нас учить? Еще со времен первого ликея
Аристотеля обучение представляло из себя прогулочные беседы, во время которых и усваи-
вались новые знания. Эти прогулочные беседы можно сравнить с современным неформаль-
ным методом обучения равный- равному.
Принцип "равный - равному" - это принцип, при котором значимая информация пере-
дается через доверительные отношения, подготовленными волонтерами к их сверстникам.
Методика обучения проходят в виде обучающих семинаров, тренингов, бесед, акций и дру-
гих форматов. Равным в этой методике может быть не только сверстник, но и человек с оди-
наковым состоянием
здоровья,
социального статуса, религии, вида деятельности и др [1].
Разработанная Альбертом Бандурой социально- когнитивная теория (1986 г.) утвер-
ждает, что одним из элементов, наиболее сильно влияющих на изменение поведения, являет-
ся восприятие человеком социальных норм или установок тех людей, мнение которых для
него важно ( Фишбейн и Айзен, 1975.). Сторонники этой теории заявляют,
что люди с одного
круга общения непосредственно влияют друг на друга, способствуя изменению поведения
других членов этой группы [3].
Используя принцип "равный - равному" происходит безбарьерный доступ к информа-
ции, волонтеры, обученные методу имеют свободный физический доступ к естественной
среде, не привлекая внимания.
Изменяется поведенческое мышление - люди изменяются не потому, что им стано-
вятся доступны научные данные или доказательства, а в результате суждений близких им и