64
калық ойындар т.б. арқылы оқу мазмұны оқушылардың белсенді әрекетінде
игеріледі. Ал қорытынды бӛлім шығармашылық жұмыстарға арналады.
Жаңа оқыту технологиялары бойынша сабақ түрі оқушының білімді
меңгеру үдерісінің құрылымына қарай ұйымдастырылады
1
. Олар:
1.Қабылдау
2.Мәнін түсіну
3.Есте сақтау
4.Қолдану
5.Қорыту
Әрбір сабақ түрі ӛзіне тән белгілі логикасына қарай құрылады. Оларды
саралар болсақ, бірінші сабақ типі: «Бастапқы жаңа білімді оқып үйрену
және есте сақтау іс-әрекеттерінің тәсілдері» делінеді.
Сабақтың мақсаты – оқушылардың қабылдау, мәнін түсіну және
бастапқы білімді оқып үйрену, есте сақтау әрекетінің әдіс-тәсілдерін ұйым-
дастыру.
Сабақтың құрылымы (кезеңдері):
1.Мотивация
2.Оқушылардың оқу-таным түсініктерін ӛзектілеу кезеңі
3.Оқушы түсінігін алғаш тексеру кезеңі
4.Алғашқы қайталауды ұйымдастыру кезеңі
5.Талдау кезеңі
6.Рефлексия.
Бұл сабақты кӛбіне дәріс, кино сабақ, саяхат сабақ, әңгімелесу т.б.
сабақтары түрінде ұйымдастыруға болады.
Екінші сабақ типі: «Оқушы білімін және іс-әрекет тәсілдерін жетіл-
діру» сабақтары.
Сабақтың мақсаты – білімнің беріктігін орнықтыруды қамтамасыз ету
және іс-әрекет тәсілдерін жетілдіру.
Сабақ құрылымы (кезеңдері):
1.Мотивация.
2.Жетекші білімді қалыпты және ӛзгерген жағдайда ӛзектілеу, білімді
ӛз бетінше қолдану.
3.Бақылау және ӛзін-ӛзі бақылау.
4.Түзету.
5.Рефлексия.
Бұл сабақ практикум, семинар сабақ, «ашық ойлар» сабағы, «Брейн-
ринг» ойыны, тренинг-сабақ, ӛзіндік жұмыс т.б. сабақ түрінде жүзеге асады.
Үшінші сабақ типі: «Білім және іс-әрекет тәсілдерін кешенді
қолдану».
1
Управление образовательными системами. Шамова Т.И., Давыденко Т.М., Шибанова
Г.Н. 4-е изд., стер. - М.: 2007. - 384 с.
65
Мұндай сабақтардың мақсаты – оқушылардың кешенді білім және іс-
әрекет түрлерін ӛз бетімен қолдану үшін мазмұндық және ұйымдастыру
жағдайларын жасау.
Сабақтың құрылымы (кезеңдері):
1.Мотивация.
2.Кешенді білім мен іс-әрекет әдістерін ӛзектілеу.
3.Ұқсас және жаңа жағдайларда білімді ӛз бетімен қолдану, бақылау
және ӛзін-ӛзі бақылау.
4.Түзету.
5.Рефлексия.
Аталған сабақ типін әңгімелесу және практикалық сабақ, дәріс және тренинг
түрінде жүргізу тиімді.
Төртінші сабақ типі: «Білім мен іс-әрекет тәсілдерін жүйелеу және
қорытындылау» деп аталады.
Сабақтың мақсаты – оқушылардың білімін және іс-әрекет әдістерін
қорытындылау жұмыстарын ұйымдастыру.
Сабақтың құрылымы (кезеңдері):
1.Мотивация.
2.Оқу материалының мазмұнын талдау.
3.Оқу материалындағы басты мәселені ерекшелеу.
4.Жүйелеу және қорытындылау.
5.Пән аралық және пәнішілік байланыс орнату.
6.Рефлексия.
Бірінші және екінші сабақ типтеріндегі сабақ түрлерін белсенді қол-
дануға болады.
Бесінші сабақ типі: «Білімді және іс-әрекет әдістерін тексеру, бақы-
лау, түзету сабағы» делінеді.
Сабақтың мақсаты – оқушылардың ӛз білімдерін және іс-әрекет тәсіл-
дерін түзетуді ұйымдастыру.
Сабақтың құрылымы (кезеңдері):
1.Мотивация.
2.Тапсырманы ӛз бетімен орындау.
3.Ӛзін-ӛзі бақылау.
4.Бақылау.
5.Талдау.
6.Бағалау.
7.Түзету.
8.Рефлексия.
Әдебиет пәні бойынша бұл сабақ типін кӛбіне бақылау жұмыстарында,
мазмұндама, шығарма, кейс-стади, эссе, тестілеу т.б. сабақ түрлерінде
қолдануға болады.
Әр сабақ типіндегі сабақ кезеңдері іштей кіріктіріле жүргізіледі. Әр
кезең құрылымына қойылатын талаптар, дидактикалық мақсат, міндеттерге
сайкес анықталады.
66
Жаңа оқыту технологиясымен жүргізілген сабақтың үлгі жоспары.
Қазақ әдебиеті. (7- сынып).
Сабақтың типі: Бастапқы жаңа білімді оқып үйрену және есте сақтау
іс-әрекеттерінің тәсілдері.
Сабақтың түрі: «Оқу мен жазу арқылы сын тұрғысынан ойлау»
технологиясына негізделген.
Сабақтың тақырыбы: С.Сейфуллиннің «Сыр сандық» ӛлеңі.
Сабақтың мақсаты: Оқушыларға ақын шығармасының идеялық,
кӛркемдік қырларын таныту, ӛлеңнің ерекшелігін, авторлық ұстанымды
таныту. Оқушылардың кӛркем мәтінмен жұмыс барысында мәтіннің ішкі,
сыртқы композициялық құрылымдар жүйесін, кӛркемдік сипатын саралай алу
қабілетін, мәтін талдау түрлері мен жолдарына сәйкес сараптамалық жұмыс
қабілеттерін шыңдау. Оқушыларды топтық жұмысқа қатыстыру арқылы,
шығармашылық ынтымақтастыққа, кӛшбасшылыққа, түрлі жағдайларға
икемді және ұтқыр болуға баулу, сезімталдық пен жаңа идеяларды қабыл-
дауға икемділік қабілетін дамыту, білім, білікті мақсатты пайдалана алу қабі-
леттерін шыңдау.
Танымдық міндеттері: 1. «Сыр сандық» сӛзінің тудыратын ұғымдары,
символдық белгілерін тану; 2. Ақынның аллегория арқылы жеткізетін ойын
анықтау: амал достықты мысал ете отырып, адамның ішкі сыры, болмысы,
жан дүниесінің күрделі қатпарларын түсініп, түйсіну үшін шын ниет,
шынайы достық керектігін тану; 3. лирик ақынның адамның ішкі әлемін
танытуда қолданған сӛз образдарын айқындау; 4. ӛлеңнің кӛркем айшықтары
мен композициялық құрылымын тану.
1. Дамытушылық міндеті: «Сыр сандық» сӛзінің кӛмегімен ой қозғау,
оқушылардың образды ойлауын дамыту, саралау, талдау, ойды жинақтай білу
қабілеттерін жетілдіру; шығармашылығын дамыту.
2. Тәрбиелік міндеті: Лирикалық шығарма арқылы эстетикалық,
әлеуметтік тәрбие беру.
Әдістері: ассоциация, кластер, кубизм, елес жетелеу.
Оқу материалы: 7-сынып Әдебиет оқулығындағы С.Сейфуллиннің
«Сыр сандық» ӛлеңінің мәтіні.
Сабақтың барысы:
Ұйымдастыру кезеңі: Сабақты ұйымдастыру үшін сыныптың ішкі-
сыртқы жағдайын қамтамасыз ету. Студенттерді қарым-қатынасқа психоло-
гиялық жағынан дайындау.
Тақырыпқа қызығушылықты ояту кезеңі: Студенттер жыл мезгіліне
қатысты тӛрт топқа бӛлінеді. Сұрақ: «Сыр сандық»; «досық»; «тау» «перне»,
сӛздері қандай ассоциация тудырады?
Мағынаны тану: Кластер құру. Идеялық, мағыналық қырларын
қарастыру. Кӛркемдік ерекшеліктерін іздеп, жүйелеу, жинақтау.
Кубизм:
Суреттеңіз – достыққа зәру жанның кӛңіл-күйі мен мінез-құлқын
суреттеңіз.
Достарыңызбен бөлісу: |
