Белсенді бақылаудың автоматтары. Бӛлшекті ӛңдеген кезде ӛлшемдерді орындайды. Және де тікелей ӛңделетін бӛлшекті (тікелей әдіс), құралдың немесе білдек бӛлігінің орналасуын (жанама әдіс), сондай-ақ бӛлшек және құралдың орналасуын (аралас әдіс) ӛлшеуге болады. Кейбір кезде белсенді бақылауды ӛңдеу үрдірісінде емес, ӛңдеу аумағына сояуышты енгізуге қиын кезде ӛңдеудің соңында жүзеге асырады. Бӛлшекті ӛлшеп, белсенді бақылаудың автоматы берілген мӛлшердердің сәйкессіздігінен, құралдардың бұзылуынан және басқа себептерден білдектің тоқтатуына сигнал беруі мүмкін. Ол білдектің қайта баптауына да сигнал бере алады.
Белсенді бақылау — ең озық әдіс, ӛйткені ол ақауларды белгілемей, оның алдын алады, бұйымның берілген параметрілеріне қол жекізгенінен байланысты жұмыскерді білдекті басқару міндетінен босатуға және автоматты баптауды жүргізуге мүмкіндік береді. 13.3 а суретте кірме сыртқы ажарлау кезіндеге ӛлшемдерге арналған үштүйіспелік ӛлшегіш қапсырма кӛрсетілген. 1 салмалы қапсырма ажарлауыш шарықтың қаптасымен 4 амортизатор арқылы байланысқан. 5 бӛлшектің автоматты ӛлшемі және ажарлауыштың үрдісін басқару 3 электртүйіспелі бергіш арқылы іске асырылады. Бергішті эталон бӛлшек бойынша немесе қапсырмада орналасқан 2 индикатор арқылы ретке келтіреді. Білдек жұмысының циклі келесіден тұрады. Бӛлшек білдекке орнатылады. Ӛлшегіш қапсырма бӛлшекке орнатылады. Содан кейін ажарлауыш шарық әкелініп, бӛлшектің ӛңделуі басталады. Бӛлшектің диаметрі қаралтым ажарланған бӛлшектің диаметріне сәйкес мәніне дейін азаюы кезінде сояуыш тӛменгіге түсіп, қаралтым ӛңделгеннен тазаӛңделгенге дейін беріске кӛшіру сигналын беретін түйіспелерді тұйықтайды. Бӛлшек мӛлшері соңғы нұсқаға тең болған одан әрі ажарлау кезінде сояуыш тӛменгіге түсуді жалғастырып, ӛз кезегінен бӛлшекті ӛңдеу үрдісінен кейін білдекті ӛшіретін берісті және уақыттың релесін тоқтату үшін сигнал беретін басқа түйіспелерді тұйықтайды. Ішажарлағыш білдектерде ӛңдеу кезінде автоматты бақылауды 13.3, б сур. кӛрсетілген сұлба бойынша 6 және 7 калибр кӛмегімен іске асыру мүмкін. Калибрлер білдек айналдырғысынан ӛтетін 5 сояуышта бекітілген. Сояуыш пен калибрлер білдек айналдырғысымен бірге айналады. 7 калибр қаралтым ӛңделген тесіктің мӛлшері бойынша, 6 калибр таза ӛңделген тесіктің мӛлшері бойынша орындалған. 11 серіппе арқылы 10 сояуыш және 4 кронштейн арқылы бӛлшектің жағына калибрлердің тоқтаусыз қысылуы қамтамасыз етіледі.
Сурет 13.3. Осылар арқылы тікелей әдістегі белсенді бақылаудың орындалуы:
а — үштүйіспелі қапсырма: 1 — қапсырма; 2 — индикатор; 3 — электртүйіспелікбергіш; 4 — амортизатор; 5 —бӛлшек; б — калибрлер: 1,2- микрометрлік бұранда; 3, 5, 10 — сояуыштар; 4 — кронштейн; 6, 7 — калибрлер; 8
— ажарлағыш басша; 9 — тіреуіш; 11 — серіппе; 12, 13 — түйіспелер
Ажарлау үрдісінде 8 ажарлағыш басша қозғалған кезде 9 тіреуіш ажарлауға бӛгет жасамағандай калибрлерді бӛлшектерден ажыратады. Басша оңға кеткен кезде калибрлер ӛлшенетін тесіктерге енеді. 7 калибрдің кіргені кезде 12 түйіспе тұйықталады, ажарлауыш шарықтың автоматты түзетуіне және таза ажарлауға ӛтуге пәрмен беріледі. 6 калибр кірген кезде 13 түйіспе тұйықталады, және жұмыстың тоқталуына пәрмен беріледі. 1 және 2 микрометрлік бұранда 12 және 13 түйіспелерін реттеу үшін қызмет етеді. 3 және 10 сояуыштар 4 кронштейннің орналасуын айқындайды.
Достарыңызбен бөлісу: |