Оқулық «Білім беруді дамытудың Федералдық институты»

Бӛлшектер пішінінің автоматты бақылауы

жүктеу 6,23 Mb.

бет	110/142
Дата	21.12.2022
өлшемі	6,23 Mb.
	#40728
түрі	Оқулық

1 ... 106 107 108 109 110 111 112 113 ... 142

Шишмарев Технологиялық үрдістерді автоматтандыру. Оқулық (1)

Бӛлшектер пішінінің автоматты бақылауы

Сызбамен берілген бӛлшектер жазықтарының пішіндері ӛңдеу кезіндегі қателіктері нәтижесінен қомақты ауытқуға ие болуы мүмкін. Цилиндрлі жазықтарда сопақтық; бедерлік; дӛңгелек еместік

оське перпендикулярлы қимада пайда болатын пішіннен ауытқушылық; конустылық; дӛңестік; батыңқылық; қайқылық – ось бойында қимада пайда болатын пішіннен ауытқушылық пайда болады.

Бӛлшектің геометриялық пішінінің дұрыстығына жоғарыланған талаптары жағдайында ауытқу шектері талап етілетін пішіннен қойылады. Ауытқуларды бӛлшекті орнатуға арналған құрылғыдан, ӛлшеуіш құрылғыдан, жарықты немесе дыбыс сигнализация беруге арналған аспаптардан, кӛліктік және сұрыптау құрылғыдан тұратын пассивті бақылауға арналған аспаптармен ӛлшейді. Цилиндрлі пішіндегі бӛлшектің кӛлденең қимадағы ауытқуларын бақылау үшін бақылайтын жазықтықпен 2 бӛлшекті 1 призмаға орнатады (13.6 а сурет) және бӛлшектің тексерілетін жазықтығына амплитудалық бергіштің 3 сояуышын жүргізеді. Содан кейін бӛлшек призмада 180- 200° бұрылады. Егер пішіннің ауытқуы рұқсат етілген мәннен асатын болса, 8 тетік бұрылып, 5 кӛпірдің орнын 6 алаң ауыстырғаны арқасында бергіштің 4 бір және содан кейін 7 түйіспеліктері тұйықталатын болады.
Оське қарасты жазықтық пішінінің (соғылуының) ауытқуын бақылаған кезде 9 бӛлшекті 12 орталықтарда ӛлшеуіш базаға (бӛлшектің ӛсі, бұл жағдайда ол технологиялық базалармен – орталық ұялармен сәйкес болады) орнатады, ал цилиндрлі жазықтыққа амплитудалық бергіші немесе 10 индикаторы бар 11 түзеткішті жеткізеді (сурет 13.6, б.). Бӛлшек 180-200° бұрылғанда ӛлшеуіш сояуыш немесе индикатордың тілі бір және басқа жаққа ауытқиды, ӛйткені соғу бӛлшектің осіне перпендикулярлы қимадағы шеңбер радиусы мӛлшерінің ӛзгеруіменен сипатталады. Соғу
бақылауы секілді бӛлшектің осі жағының перпендикулярлығын тексеруге болады. Бұл үшін 14 бӛлшекті (сурет 13.6, в.) орталыққа немесе 18 призмаға бір жағын 13 тіреуішке тіреп орнатады, ал тексерілетін жаққа 16 амплитудалық бергіштің немесе индикатордың сояуышын жеткізеді. Бӛлшек 180-200° бұрылғанда жақтың соғуы анықталады. 17 бӛлшектің 14 басқа бӛлшекке қарасты цилиндрлі жазықтықтың параллельдігін тексерген кезде ӛлшеуіш базалық жазықтықты призмаға орнатқаны, ал тексерілетінге – 15 бергішті жеткізгені жӛн.

Рис. 13.6. Схемы контроля (а... д) отклонений форм детали:

1 — призма; 2, 9, 14, 17, 20, 21 — деталь; 3, 16 — шток; 4, 7 —
контакты; 5 — мостик; 6 — сектор; 8 — рычаг; 10 — индикатор;
11 — оправка; 12 — центр; 13 — упор; 15 — датчик; 18 — призма; 19 — сопло; 22 — измерительная
головка
Бӛлшек призмада айналған кезде ӛлшенетін жазықтықтың рұқсат етілетін шектерден асып теңселуі бергіш түйіспелердің тұйықталуына әкеледі. Берілген пішіннен ауытқуларды бақылау үшін екі тесік арасындағы қашықтықты (сурет 13.6, г.), бүйіржақ және буылтық арасындағы мӛлшерлерді (сурет 13.6, д.) және т.б. бақылайтын пневматикалық бергіш қолданылуы мүмкін. 20 бӛлшектің екі ӛтпелі тесіктері арасындағы қашықтықты бақылаған кезде калибрдің 19 ӛлшегіш шүмекте ӛлшенетін тесіктерге енгізілетін екі арна бар. Тесіктердің түрлі ӛзікаралық қашықтық жағдайында ӛлшеуіш арналар тесіктердің жазықтарынан түрлі қашықтықтарда орналасатын болады, бұл бергіштің жұмыс камерасындағы қысымының ӛзгеруіне әкеледі. 21 бӛлшектің жағынан буылтыққа дейін қашықтықты ӛлшеген кезде бӛлшекті буылтықпен 22 ӛлшеуші бастиекке орнатады. Бастиектің жағында ӛлшегіш шүмек бар. Буылтықтан жаққа дейін қашықтыққа байланысты жақ ӛлшегіш шүмекке жақынырақ немесе алыстау болады, бұл бергіштің жұмыс камерасындағы қысымының ӛзгеруіне әкеледі. Ауа бастиектен бірнеше тесіктерден шығады.

жүктеу 6,23 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 106 107 108 109 110 111 112 113 ... 142