Бюджеттiк процесс жəне қаржы бақылауы

97
ГФР-дің бюджеттiк жылы күнтізбелікке  дəл келедi. Федерал-
ды бюджеттi (парламентпен) бундестагпен бекидi. Құрастыру, 
бекiту жəне федералды бюджеттi орындау күтiлетiн өткiзуден 
 
басқа  табыстар мен шығындардың бюджеттiк жоспарындағы 
анықтау жəне бюджеттiк есепке алуды жүргiзу, бюджеттi орын-
дауды нақты шағылысуды ескередi.
Мекеменiң жəне министрлiктiң орталық бюджетiн құрастыру 
кезеңдерiнде қаржы министрлiгiне келесi жылдың шамамен 9 
айын алып шамаланған шығындар сметаларын бағыттайды. Бол-
жанатын табыстардың негiзiнде қаражат министрлiгi бюджеттiң 
шығыс бөлiгiн айқындайды жəне федералды үкiметке бекiтуге бюд-
жет жобасын алып бередi. Бюджет жобасының министрлiктерiнiң 
мақұлданған кабинетiмен заң шығару органдарында бекiтуге 
бағытталады. Бюджет бастапқыда үш апталар iшiнде қаралатын 
(бундесрат) Парламентте жоғарғы палатаға бағытталады. (бун-
дестаг) Парламент оны бюджет туралы заң жобасының бундес-
ратын төменгi палатасына бағыттайды. Бюджет түзетулерiнiң 
Парламент палаталарында бiрлерiнiң енгiзуi, ол жағдайда 
қайтадан қарастыруға қайтарылады, үкiметтiң басшысымен заң 
жобасының бундестагтi заң жобасының қабылдануларынан кейiн 
қол қойылады жəне заң болып қалыптасады.
Сондай тiзбектер мен  сол мерзiмдерде жерлер  жəне 
қауымдардың бюджет жобаларының қорытындысы  жасалады. 
Дегенмен Федералды үкiмет үстiрт жерлердің  қаражаттарын 
тексеруге құқығы болмаса да, жерлер өз жер қауымдарының 
 
бюджеттерiне мұндай бақылау орнатуы керек. Жерлердің 
бюджеттерi бiр жылға ландтагтермен бекидi, бiрақ ұзақ мерзiмнен 
астамға кейде есептелiне алады. Салықтарды бiр қалыпты түсетiн, 
жер кассалық үзiлудiң жамылғылары үшiн байланысты қысқа 
мерзiмдi заемдердi шығаруға құқығы болады. Заемдерге барлық 
өзге жағдайларында  арнайы  рұқсатқа жүгінуі керек.
Мемлекеттiк қаражат төңiрегін  ГФР-дің жоғарғы бақылау ор-
ганы федералды есептiк палата болып табылады. Бюджеттi орын-
дау туралы есептеу нəтижесi парламентке жəне есептiк палата-
ны қаражат министрлiгiмен қорытынды жасалып бағытталады. 
Бюджеттi орындау туралы заңды парламенттiң есептiк 
палатасының шешiмдерiнен кейiн бекiтедi.
ГФР  бюджет саясат экономикалық саясаттың бiр мақсаттарына 
7–1540

98
бағынады жəне табыс пен мемлекеттiк бюджеттiң шығын 
бабының құралдары жəне құрастырудың əдiстерiнiң оның iске 
асыруының тетiгi болып келеді.

жүктеу 1,13 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: