37
Ата-аналарға арналған сауалнама
Ата-ананың аты-жөні
____________________________________________________
Балаңыздың аты-жөні
____________________________________________________
Сыныбы
______________________
1. Сіз барлық отбасы мүшелері тең құқықты деп санайсыз ба?
2. Сіз балаңыздың құндылықтарын ескересіз бе?
3. Сіз күшпен жазалау тәрбиенің ең қолайлы әдісі дегенге келісесіз бе?
4. Сіз балаңызбен отбасы проблемасы және әлемдегі, елдегі жағдайлар
туралы жиі пікір алысасыз ба?
5. Балаңыз «неге мені түсінбейсіңдер»- деген сөзді өте жиі; жиі;
сирек; өте сирек; мүлдем айтпайды; (астын сызыңыз) айтады?
6. Балаңыздың ата-аналарды сынауға құқы бар ма?
7. Баланың отбасы мүшелерінің келісімін бұзуға құқысы бар ма?
8. Баланы дұрыс тәрбиелеу үшін ата-аналар әрқашан белгілі бір
принциптерді ұстану керек пе?
9. Сіздің балаңыз таңертең сабаққа барады: ынтамен; еріксіз;
көңілсіз қызықпайды; (астын сызыңыз)
10. Сіз балаңыздың қызығушылықтарын ескересіз бе?
11. Балаңыз қандай пәндерді өзінің болашағына қажет деп таңдауда?
12. Балаңыздың болашақ мамандығын таңдауға, сіздің қосар үлесіңіз қандай?
13. Балаңыздың оқу барысында, сізді не уайымдатады?
14. Сіздің ойыңызша балаңызға ұстаздан қандай көмек қажет?
15. Ұстаздарға сіздің тілегіңіз, ұсыныстарыңыз бар ма?
Ата-аналарға арналған сауалнама
1. Балалардың қабілеті туралы не айтасыз?
2. Үйдегі бос уақытты қалай пайдаланасыздар?
3. Баланың жақсы адам болып өсуіне не кедергі?
4. Балаларда өзімшілдік мінездің қалыптасуы неліктен?
5. Баланы еңбек етуге неше жастан және қалай үйретесіз?
6. Бала тәрбиесінде сіздің қателіктеріңіз неде?
7.
Жақсы оқу үшін балаларға қалай көмектесесіз?
8. Бала тәрбиесі үшін үйдегі жауапкершілік күшті ме, жоқ мектептің
жауапкершілігі күшті болуы керек пе?
9. Баланың досы кім, оған сіз қалай бағыт бересіз?
Баламен қарым-қатынасқа қалай түсуге болады?
(ата-аналарға ұсыныстар)
1. Міндетті түрде оны қабылдау.
2. Оның алаңдаушылықтары мен қажеттіліктерін сезіну.
3. Бірге болу (оқу, ойнау, жаттығу).
4. Сұраған кезде көмектесу.
5. Өзі істей алатын әрекеттерге кіріспеу.
38
6. Жетістіктерін қолдау.
7. Өзіңнің сезімдеріңмен бөлісу (яғни, сену).
8. Келіспеушіліктерді бірге шешу.
9. Күнделікті қарым-қатынаста жағымды сөздерді пайлану. Мысалы: Маған
сенің қасымда болғаның жақсы. Мен сені көргеніме қуаныштымын.
Сенің келгенің қандай жақсы болды. Маған сенің ... ұнайды. Мен сені
сағынып кеттім. Қанеки бірге (отырайық, істейік, ойланайық). Әрине, сен,
істей аласың. Сенің бар болғаның бізге қандай жақсы. Сен менің
сүйіктімсің.
10. Күніне төрттен кем емес, тіпті сегіз рет құшақтаңыз.
Жазалап жатып, «неге?» деп ойланыңыз
1. Жазалау баланың физикалық және психикалық денсаулығына залалын
тигізбеуі керек. Негізінен жазалау пайдалы болуы керек емес пе, иә?
Ешкім дауласпайды. Бірақ та жазалаушы ... ұмытып кетеді.
2. Егер жазалайын ба, жазаламайын ба деген күдік болса, жазаламаңыз. Көп
жағдайда жұмсақ, сенгіш және батылқадам жасай алмайтыныңызды
түсінсеңізде. Ешқандай «алдын алудың», ешқандай «жаман айтпай жақсы
жоқ дегендейін» жазалаудың қажеті жоқ.
3. Біреуі үшін – біреу. Егер бірнеше тәртіп бұзылса, жазалау ауыр болуы
мүмкін, бірақ әрбіреуі үшін жеке емес, барлығы үшін біреу ғана. Жазалау
– бұл жылулықтан шектеу емес, қандай жағдай болса да, баланы
мадақтау мен мақтаудан шектемеңіз.
4. Өткен уақыт. Уақыт өткеннен кейін жазалағанша, жазаламай-ақ қойған
дұрыс. Балаға ұмытылып кеткен бір ал немесе бір жыл ұрын істеген
әрекеттері үшін ұрсады.
5. Жазаланды – кешірімді. Біткен оқиға. Беттің келесі жағы аударылған.
Бұрынғы теріс әрекеттер туралы бір сөз айтылмайды. Жаңадан өмір
бастауға кедергі жасамаңыз!
6. Кемсітусіз. Қандай кінә жасаса да, бала жазалауды біздің оның әлсіздігіне
көрсеткен күшіміз, кемсітуіміз деп қабылдамауы керек. Егер бала бізді
әділетсіз деп ойласа, жазалау керісінше әсер етеді.
7. Бала жазалаудан қорықпауы керек. Ол жазалаудан емес, біздің
ашуымыздан емес, ал біздің көңіліміздің түсуінен қорқуы керек.
8. Махаббат жетпеген кезде өмірдің өзі жазалау болады, сонда жазалау
махаббатқа деген жалғыз үміт болады.
39
«Отбасылық тәрбиелеудің стратегиясы» тесті
1. Сіздің ойыңызша адамның мінезі көбінесе немен анықталады, тұқым
қуалаушылықпен бе әлде тәрбиемен бе?
А. Көбінесе тәрбиемен.
Б. Туа біткен болашақтың ортаның талабымен үйлесуімен.
В. Бастысы - туа біткен болашағымен.
Г. Анау да емес, мынау да емес, өмірлік тәжірибемен.
2. Балалар өз ата-аналарын тәрбиелейді деген ойға қалай қарайсыздар?
А. Бұл шындыққа қатысы аз сөздер ойыны, сопышылдық.
Б. Әбден келісемін.
В. Егер өз балаларының тәрбиешісі ретінде ата-аналардың дәстүрлі ролі туралы
ұмытпасақ, мұнымен келісуге дайынмын.
Г. Жауап беруге қиналамын, бұл туралы ойланбаппын.
3. Тәрбие туралы қай пікірді дұрыс деп санайсыз?
А. Егер балаңызға айтарыңыз болмаса, жуынуға жіберіңіз. (Эдгар Хоу.)
Б. Тәрбиелеудің мақсаты – біздің көмегімізсіз мәселені шешу. (Эрнст Легуве.)
В. Балаларға нұсқау емес, мысал керек. (Жозеф Жубер.)
Г. Ұлыңды тіл алуға үйретсең, қалғанына да үйретерсің. (Томас Фуллер).
4. Ата-аналар балаларымен жыныс туралы әңгіме қозғау керек деп ойлайсыз ба?
А. Мені бұған ешкім үйретпеген, оларды да өмір өзі үйретер.
Б.Ата-аналар
балалардың
бұл
сұрақтарына
түсінерлік
жағдайда
қанағаттандырарлықтай жауап беруі керек деп ойлаймын.
В. Балалар есейген кезде, бұл туралы да әңгіме қозғау керек. Ал мектеп жасында
ең бастысы – адамгершіліксіздіктен қорғау.
Г. Әрине, бірінші кезекте мұны ата-аналар жасау керек.
5.Балаға қалтасына күнделікті ақша беретін кезде сіз әдетте қалай жасайсыз?
А. Сұраса, беруге болады.
Б. Ең жақсысы нақты мақсаттар үшін тиісті соманы беріп тұру және шығынын
бақылау.
В. Бала өз шығынын өзі жоспарлауға үйрену үшін мақсатқа сай кейбір мерзімге
(бір аптаға, бір айға) ақша беріп тұру.
Г. Кейбір соманы белгілі бір мерзімге береміз, кейін ол шығынды сенімді
әңгімелесу кезінде талқылаймыз.
6. Сіздің балаңызды сыныптасы ренжіткенін білсеңіз не істейсіз?
А. Ренжимін, баланы жұбатуға тырысамын.
Б. Ренжіткен баланың ата-анасына мәселенің басын шешу үшін барамын.
В. Балалар өз қарым-қатынастарын өздері шешсін, оның үстіне олардың реніші
көпке созылмайды.
Г. Мұндай жағдайда не істеу керектігін айтамын.
7. Өз балаңыздың боғауызшылдығына қалай қарайсыз?
А.Біздің отбасымызда, ар-ұяты бар адамдардың арасында бұған жол
берілмейтінін түсіндіруге тырысамын.
Б.Боғауызшылдықты ұрықта жою керек! Жазалау қажет, ал тәрбиесіз
жолдастарымен достығын тоқтату керек.
В. Қайтер! Бәріміз бұндай сөздерді білеміз. Шектен шықпай тұрғанда бұған
назар аударудың қажеті жоқ.
Достарыңызбен бөлісу: | 
