Методические указания по прохождению третьей профессиональной практики Мамандық: 5В050900

Кесте Г.5  

Банк өтімділігін талдау 

Көрсеткіш 

анықтамасы 

Коэффициенттің 

шекті мәні 

Көрсеткіштің  экономикалық  мәні 

анықтайды 

k14 

= 

Кассалық  активтер  / 

Онкольды міндеттер 

0,2 – 0,5 

Өтімді 

активтермен 

ең 

тұрақсыз 

міндетердің 

жабу 

деңгейі. 

k15

 

= 

Кассалық  активтер  / 

Онкольды 

және 

мерзімдік міндеттер 

0,05 – 0,3 

Депозиттер 

мен 

салымдарды  өтімді  құралдармен 

жабу  дәрежесі,    депозиттер  мен 

салым 

құрылымын 

мүмкін 

болатын 

бұрмалаудан 

k

8  

пайдаланып  тегістеу;  басымдық 

коэффициент k

8

. 

 

Кесте Г.6  

Өтімділік талдауының есептеу көрсеткіштері. 

Көрсеткіштер 

2012 ж 

2013 ж 

2014 ж 

k14

 

0,16 

0,20 

0,24 

k15

 

0,15 

0,17 

0,20 

 

Сурет Г.4. Банк активтерінің өтімділігі 

 

-  k15  коэффициент  кассалық  активтердің  өсуі  нәтижесінде  0,15-тен 

0,20-ға  дейін  өсіп,  және  де  уақыт  аралығында  норматив  шегінде  болды.  Ол 

депозиттер мен салымдар өтімді құралдармен жабылатынын білдіреді. 

Қайталама  өтімді  қорларды  пайдаланғанда  өтімділіктің  әлеуетті  қоры 

тәжірибеде  банктің  жалпы  жағдайын  анықтағанда  пайдалануға  мүмкінді 

береді.  Бұл  коэффициент  құралдардың  қамтамасыз  етілуін,  талпкерлермен 

банкке  сеніп  берген  өтімді  активтер,  жылжымайтын  мүлік  және  заттай 

құндылықтарды көрсетеді. Бұл банк мүмкіндігінің берілген қарыздарды өтей 

алмай  қалған  жағдайда  шекті  қысқа  мерзімде  несиегерлердің  талаптарын 

қанағаттандыруды сипаттайды. 

Банк  қызметінің  тиімділігін  талдау.  Банк  қызметенің  тиімділігі  немесе 

пайдалылығы 

формуласы 

негізінде 

құрылған. 

Бұл 

құрамдастырым 

талдампазға  банк  қызметінің  әрбір  негізгі  құрамдас  бөлігінің  мәнін  «бір 

мезетте»  бағалауға  және  банк  қызметінің  қай  көрсеткіштері  оның 

табыстылығына  ең  көп  әсерін  тигізетінін  анықтауға  мүмкіндік  береді.  Банк 

қызметінің тиімділігін талдау Г.7-ші кесте бойынша жүргізілген. 

 

  Кесте Г.7  

  Банк қызметінің тиімділігін талдау 

Көрсеткіш анықтамасы 

Коэффициент

тің шекті мәні 

Көрсеткіштің  экономикалық  мәні 

анықтайды 

k16

 

=  Пайда  / 

Активтер  

1,0 

– 

4,0 

Активтер 

жұмысының 

тиімділігі. 

k17

 

=  Пайда  / 

Табыс 

8,0 

– 

20,0 

Әрбір  теңге  пайдасынан 

қанша табыс алынды. 

k18

 

=  Пайда  / 

Капитал  

15,0  – 

40,0 

Меншікті 

капиталды 

пайдаланудың тиімділігі. 

k19

 

= 

Мультипликатор 

капиталы 

8  –  6 

рет 

Актив көлемі, әрбір теңгесі 

меншікті капиталдан алынады. 

 

Есептелінген  коэффициенттер  негізінде  келесі  қорытынды  жасауға 

болады және талдау нәтижесі 8-кестеде берілген: 

-  k16    көрсеткіші    зерттелген    кезеңде    0,03-ке  көтеріліп,  норматив 

шегінен асқан жоқ, бұл дегеніміз, активтер жұмысының тиімділігін бідіретін, 

актив пен пайданың ара қатынасының оңтайлы мәнін білдіреді; 

-  пайданың  табысқа  қатынасы  k17  көрсеткіші  зерттелген  кезеңде 

көтеріліп, норматив шегіне кірді; 

- k18

   

көрсеткіші  кезең  аяғына  16,6-ға дейін  көбейді,  яғни меншікті 

капиталды пайдалану тиімді болып келеді.  

Банк тиімділігін талдау нәтижелері Г.5-ші суретте көрсетілген.   

 

Кесте Г.8  

Тиімділік талдауының есептеу көрсеткіштері. 

Көрсеткіштер 

2012 ж 

2013 ж 

2014 ж 

k16 

1,10 

1,13 

1,16 

k17 

8,35 

9,3 

15,8 

k18 

15,2 

16,3 

16,6 

k19 

11,7 

12 

12,01 

 

Сурет Г.5. Банк қызметінің тиімділігі 

 

Капитал    мультипликаторы  кезең  аяғына  нормативке  сай  оңтайлы  

мәнге    ие.    Бұл  банк  капиталдың  тиімді    мультипликативін    білікті 

пайдалануын  және  мүмкін  болатын  табысты  алып,  қарыз және  меншікті  

капиталының  кәсіпті  басқаруы.  

Нарықтық  қатынастар  жағдайында  кәсіпорынның  қызметі  және  оның 

дамуы  меншікті  капиталдың  көмегімен  жүзеге  асырылады.  Тек  меншікті 

капитал  жетпегенде  ғана  шеттен  капитал  тартылады.  Бұл  кезде  сырттан 

тартылған  капиталдан  қаржылық  тәуелсіздік  аса  маңызды  орын  алады. 

Меншікті  капиталдың  көлемін  ғана  анықтап  қоймай  сонымен  бірге, 

капиталдың  жалпы  сомасындағы  оның  үлес  салмағын  анықтау  да  маңызды. 

Қаржылық тұрақтылықты талдау Г.9-шы кесте бойынша жүргізілген. 

 

Кесте Г.9  

Банк қызметінің қаржылық тұрақтылығын талдау 

көрсеткіш 

есептеу 

мәні 

2012 ж 

2013 ж 

2014 ж 

k20  -    меншікті  айналым 

қаражатының жағдайы 

0,03 

0,03 

0,04 

>0 

к21 - маневрілілік 

1,00 

0,99 

0,99 

>0,5 

k22 - автономия 

2,41 

1,83 

1,87 

>0,5-0,6 

k23  =    пассив  /  тартылған 

қаражаттар 

0,78874174  0,65958993  0,51705446  >0 

 

k20 – көрсеткіші қарастырылып отырған уақыт аралығында нормативке 

сай  болды,  бұл  банктің  айналым  қаражаттарының  жеткілікті  екенін 

көрсетеді. 

k21  –  бұл  коэфицент  банктің  меншікті  айналым  қаражаттарының 

қандай  бөлігі  осы  қаржаттарды  еркін  жұмсауға  болатын  мобильді  нысанда 

икемді  көрсетеді,  біздің  жағдайда  көрсеткіш  нормативке  сай,  яғни  икемді 

болып табылады. 

Автономия  көрсеткіші  k22  -  таңдалған  уақыт  мезетінде  нормативтен 

жоғары  болып  келді,  бұл  көрсеткіштің  өсуі  банктің  қаржылық  тәуелсіздігі 

жоғары екендігін көрсетеді. 

Банктің  іскерлік  белсенділігі  және  қызметінің  тиімділігін  бағалау 

талдау  қаржылық  талдаудың  қорытынды  кезеңі  болып  табылады.  Банктің 

іскерлік  белсенділігі  қаржылық  жағдайында  ең  алдымен  оның  қаражат 

айналымының жылдамдығымен көрсетіледі.  

Іскерлік белсенділікті талдау банктің өз қаражатын қаншалықты тиімді 

пайдаланғандығын  анықтауға  мүмкіндік  береді  және  әртүрлі  қаржылық 

айналымдылық  коэфиценттердің  деңгейі  мен  қозғалысын  зерттейді.  Іскерлік 

белсенділікті талдау Г.10-ші кесте мәліметтеріне негізделген.  

0,0000

0,5000

1,0000

1,5000

2,0000

2,5000

2012

2013

2014

0,0306

0,0278

0,0362

0,9955

0,9925

0,9877

2,4101

1,8305

1,8710

0,7887

0,6596

0,5171

k23

k22

k21

k20

 

Сурет Г.6. Қаржылық жағдайдың тұрақтылығы көрсеткіштерінің 

динамикасы 

Кесте Г.10  

Банктің іскерлік белсенділігін талдау 

Көрсеткіш 

Есептеу 

Көрсеткіштер 

дің шекті мәні 

2012 ж 

2013 ж 

2014 ж 

1 

2 

3 

4 

5 

k24- 

активтерді 

пайдалану 

тиімділігі 

0,82 

0,80 

0,85 

>0,7<0,7 банк 

тің болашағы 

сенімсіздік 

туғызады. 

Г.10-ші кесте жалғасы

 

1 

2 

3 

4 

5 

к25-тартылған 

қаражаттарды 

пайдалану 

0,79 

0,66 

0,52 

0,65-0,75 

k26- тартылған қаражаттардың 

табыстылығы 

2,33 

4,13 

12,30 

>0 

k27-рамбурлық қабілеттілік 

0,79 

0,66 

0,52 

>0 

k28- қарыз қаражаттарын белсенді 

тарту 

3,38 

8,62 

5,93 

>0 

 

Банк іскерлігін талдау коэффициенттері Г.7-ші суретте бейнеленген.  

0,00

2,00

4,00

6,00

8,00

10,00

12,00

14,00

2012

2013

2014

к24

к25

к26

к27

к28

 

Сурет Г.7. Банктің іскерлік белсенділігі көрсеткіштерінің динамикасы 

 

Қорытындылай келе, банктің қаржылық жағдайы тұрақты деңгейге ие, 

мұны қаржылық көрсеткіштер реті дәлел болады. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Д ҚОСЫМШАСЫ 

Студенттерге іс-тәжірибеден өтпеу үшін жұмыс орнынан берілетін 

мамандығы бойынша сай келетін 

 

АНЫҚТАМА 

 

 

 Студент_____________________________________________________берілді 

(Аты-жөні, тегі) 

 

Ол  _______________________________________________________________ 

                                                      (кәсіпорын атауы

) 

________________________________________лауазымында жұмыс істейді 

 

 

 

Кәсіпорын директоры__________________________________     _________ 

                                              

(Аты-жөні, тегі)                                                                      (қолы) 

 

                                                                                                                                                     

 Мөр   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Е ҚОСЫМШАСЫ           

Анықтамаға қоса берілетін мінездеме           

 

 МІНЕЗДЕМЕ 

 

«АЛИ-ТУР»  ЖШС  қаржыгері  Нуриева  Жанар  Нурисламқызына 

берілді.  Ол  ШҚО,  Катон-қарағай  ауданы,  Өрел  ауылында  1987  жылдың 

қырқүйек  айының  15-ші  жұлдызында  дүниеге  келді.  2007  жылы  Шығыс 

Қазақстан  Мемлекеттік  техникалық  университетінің  техникалық  колледжін 

«Экономика,  бухгалтерлік  есеп  және  аудит»  мамандығы  бойынша 

тамамдаған. 

2008  –  ші  жылы  Ново-Поляковка  дәрігерлік  амбулаториясында 

бухгалтер  лауазымында  жұмыс  атқарды.  2009  жылдың  басынан  бастап 

«АЛИ-ТУР» ЖШС-нда қаржыгер болып жұмыс атқаруда.  

Осы  уақыт  ішінде  өзін  тек  жақсы  жақтарынан  көрсетуде,  жауапты, 

тапсырманы  уақытында  орындайды,  үлкенді  сыйлай  біледі,  жұмысына 

ұқыпты, оқу барысында алған білімін қолдана біледі. Кәсіпорын шараларына 

белсенді қатысады. Үнемі өзінің кәсіптік білімін жоғарлатып отырады. 

 

 

 

 

Директор                       мөр                                     Мамаев Б.Б. 

 

                                          

 

 

                                                                                                                                                                                                              

                                                                       

 

    

 

 

 

 

 

 

 

Д ҚОСЫМШАСЫ 

 

АНЫҚТАМА 

 

 

 Студент_____________________________________________________берілді 

(Аты-жөні, тегі) 

 

Ол  _______________________________________________________________ 

                                                      (кәсіпорын атауы

) 

________________________________________лауазымында жұмыс істейді 

 

 

 

Кәсіпорын директоры__________________________________     _________ 

                                              

(Аты-жөні, тегі)                                                                      (қолы) 

 

                                                                                                                                                     

 Мөр   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Е ҚОСЫМШАСЫ                     

 

 МІНЕЗДЕМЕ 

 

«АЛИ-ТУР»  ЖШС  қаржыгері  Нуриева  Жанар  Нурисламқызына 

берілді.  Ол  ШҚО,  Катон-қарағай  ауданы,  Өрел  ауылында  1987  жылдың 

қырқүйек  айының  15-ші  жұлдызында  дүниеге  келді.  2007  жылы  Шығыс 

Қазақстан  Мемлекеттік  техникалық  университетінің  техникалық  колледжін 

«Экономика,  бухгалтерлік  есеп  және  аудит»  мамандығы  бойынша 

тамамдаған. 

2008  –  ші  жылы  Ново-Поляковка  дәрігерлік  амбулаториясында 

бухгалтер  лауазымында  жұмыс  атқарды.  2009  жылдың  басынан  бастап 

«АЛИ-ТУР» ЖШС-нда қаржыгер болып жұмыс атқаруда.  

Осы  уақыт  ішінде  өзін  тек  жақсы  жақтарынан  көрсетуде,  жауапты, 

тапсырманы  уақытында  орындайды,  үлкенді  сыйлай  біледі,  жұмысына 

ұқыпты, оқу барысында алған білімін қолдана біледі. Кәсіпорын шараларына 

белсенді қатысады. Үнемі өзінің кәсіптік білімін жоғарлатып отырады. 

 

 

 

 

Директор                                                            Мамаев Б.Б.