Дәріс тақырыбы.Тыңдалым, айтылым дағдыларын қалыптастыру әдістемесі

түсініп ҕабылдауға таныс және бейтаныс таҕырыптағы сӛйлесімнің негізгі ойын түсінуге, 
т.б. үйрету. 
Дәрісте қаралатын мәселелер:
Оҕушыларды ҕоршаған ортадағы кез келген аҕпаратты 
тыңдау арҕылы түсінуге бейімдеу керек. Ол үшін сабаҕ барысында түрлі белсенді жұмыс 
түрлерін пайдалану кӛп септігін тигізеді. Оҕушыда тыңдалым дағдысын ҕалыптастыру 
үшін белсенді жұмыс түрлері ӛзекті, ҕызыҕты, әр түрлі болуға тиісті. 
 
Жоспары: 
1.Тыңдалым туралы түсінік 
2.Ҕатысымдыҕ дағдылардың ішкі заңдылыҕтары 
3.Тыңдалым дағдысының Әдебиеттік оҕу пәнініде жүзеге асыру әдістемесі 
Тыңдалым тӛрт тілдік дағдылардың бірі. Оҕылым сияҕты ол да ҕабылдаушы 
дағдылар ҕатарына жатады. Тыңдалым дегеніміз тілге сай әрекет ету, яғни тілдің 
дыбыстыҕ мағынасын түсіну. Ол үшін біз контекстіні, тілді және әлем туралы білімді 
пайдаланамыз. Тыңдалым ауызекі сӛйлеу тілін ҕамтығандыҕтан, оның тілі жазба тілден 
ӛзгеше болып келеді. 
Тыңдалым түрлері: 
Әңгімелесу(диалог), әңгімелер(оҕиға), хабарландыру, әндер, нұсҕау(инструкция), 
лекция және жарнама және т.б. 
Тыңдалым дағдылары бірнеше ішкі дағдылардан тұрады: 
Мазмұнын түсіну үшін тыңдау – жалпы мазмұнын, идеясын түсіну үшін тыңдау. 
Наҕты аҕпараттарды алу үшін тыңдау - тыңдалымдағы ҕажетті аҕпараттарды алу 
үшін тыңдау. Мысалы, теміржол вокзалында ӛзіңізге ҕажет уаҕытты немесе пойызды білу 
үшін сол аҕпаратты ғана тыңдайсыз, басҕа аҕпаратты ҕажет ҕылмайсыз.
Детальді түрде тыңдау- әрбір сӛздің мағынасын түсіну үшін әрбір сӛзін зер салып 
тыңдау, түсіну. Мысалы, маңызды жаңалыҕтарды айтып жатырған кезде оны дұрыс 
түсіну үшін әрбір сӛзін мұҕият тыңдап шығасыз.
Cӛйлеушінің ҕарым-ҕатынасын аныҕтау үшін тыңдау – сӛйлеушінің кӛңіл-күйін не 
айтҕысы келіп отырғанын түсіну үшін тыңдау. 
Интенсивті тыңдалым – сӛйлеу барысындағы сӛйлемдердің грамматикалыҕ 
ҕұрылымын, белгілі бір таҕырыпҕа арналған сӛздерді талҕылау үшін тыңдау. Мұндағы 
маҕсат оҕушылардың тілді дұрыс ҕолдана білудегі білімін арттыру. Мысалы, белгілі бір 
грамматикалыҕ таҕырыптарды ӛткен кезде тыңдалымды пайдалану, біраҕ бұл жерде басҕа 
дағдыларды араластырмайсыз.

жүктеу 449,14 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: