1.Дәріс тақырыбы.
Әдебиеттік оҕу пәні бағдарламасының маҕсаты,
міндеттері және мазмұны
Мақсаты.
Қаралатын мәселелер:
Әдебиет оҕу пәнінің білім беру жүйесіндегі орны және ӛзіндік
ерекшеліктері. Әдебиетті оҕу пәнін мектепте оҕытудың маҕсат-міндеттері. Әдеби білім
мазмұнын, оны аныҕтайтын ұстанымдарды және ӛмір талабына ұлттыҕ тәрбие мен
адамгершілік ҕасиеттерінің дамуын жетілдірудің теориялыҕ-методологиялыҕ негіздері.
Жоспары:
1.Әдебиеттік оҕу бағдарламасының жаңартылған мазмұнын талдау
2.
«Әдебиеттік оҕу» 2-4 сыныптарға арналған үлгілік оҕу бағдарламасының мазмұнымен
ерекшелігі
«Әдебиеттік оҕу» пәнінің маңыздылығы «Әдебиеттік оҕу» пәні – бастауыш сынып
оҕушыларының оҕырмандыҕ және ҕатысымдыҕ дағдыларын ҕалыптастыруға,
олардың
адамгершілік, әдеби-эстетикалыҕ ҕұндылыҕтар жӛнінде түсініктерін кеңейтуге, сӛйлеу
мәдениетін ҕалыптастырып, сӛз ӛнерін сезінуге, кӛркем шығарманы оҕуға деген
ҕызығушылығын арттыруға мүмкіндік беретін негізгі пәндердің бірі. «Әдебиеттік оҕу»
пәнін оҕу барысында бастауыш сынып оҕушылары әлем туралы,
жалпы адамзат туралы
білім алады. Шығармадағы кейіпкерлердің іс-әрекетіне, мінез-ҕұлҕына, сӛйлеген сӛзіне
талдау жасай отырып, адамдардың жан-дүниесін түсінуді және оған ӛз кӛзҕарасын
білдіруді үйренеді. «Әдебиеттік оҕу» пәні:
˗
кӛркем шығармалар арҕылы оҕушының
бойында ұлттыҕ тәрбие мен адамгершілік ҕасиеттерінің үйлесімді дамуына;
˗
халыҕ ауыз
әдебиеті үлгілері мен кӛркем әдеби шығармаларды оҕыпталдау арҕылы ҕазаҕ тілінің бай
эстетикалыҕ мұрасымен танысуына;
˗
әдеби шығармалар арҕылы ҕазаҕ ұлтының
мәдениетін,
тарихын меңгеруіне;
˗
сӛз ӛнеріне деген ҕызығушылығы мен эстетикалыҕ
талғамының ҕалыптасуына;
˗
әдеби мәтіндердің жанрын, стилін, ҕұрылымын, таҕырыбын,
тілдік және баяндау ерекшеліктерін ажырата білуіне;
˗
отандыҕ және әлемдік балалар
әдебиетінің озыҕ үлгілерімен танысуына;
˗
әдеби-теориялыҕ білім негіздерінен бастапҕы
түсініктерді меңгеруіне;
˗
әдеби туындыларды ӛз бетімен оҕу арҕылы тұраҕты
оҕырмандыҕ ҕызығушылығының ҕалыптасуына;
˗
сын тұрғысынан ойлау дағдысының
дамуына;
˗
оҕу сауаттылығы мен шығармашылыҕ жазу тілінің ҕалыптасуына;
˗
аныҕтамалыҕтармен, сӛздіктермен, библиографиялыҕ
әдебиеттермен, басҕа да аҕпарат
кӛздерімен жұмыс істей білуге дағдылануына ыҕпал етеді. 2 «Әдебиеттік оҕу» пәні
бағдарламасының маҕсаты «Әдебиеттік оҕу» пәнінің бағдарламасы оҕушыларды ҕазаҕ
және әлем балалар әдебиетінің түрлі жанрдағы кӛркем шығармаларымен таныстыруға,
олардың оҕу дағдылары мен оҕырмандыҕ біліктілігін ҕалыптастыруға, әдеби эстетикалыҕ
талғамын жетілдіре отырып, ізгілікті-елжанды жеке тұлға ретінде тәрбиелеуге
бағытталады. «Әдебиеттік оҕу» пәнінің маҕсаты – бастауыш сынып оҕушыларының
кӛркем шығарманы сезіммен ҕабылдауы, түсінуі, санасында ҕайта жаңғырта алуы және
шығармадан ҕабылдағанын ӛзінің шығармашылыҕ әрекетінде 5 жүзеге асыруға ұмтылуы
арҕылы функционалдыҕ сауаттылығын ҕалыптастыру. «Әдебиеттік оҕу»
пәні бойынша
тӛмендегідей міндеттерді жүзеге асыру кӛзделеді:
˗
Әдеби кӛркем шығармаларды оҕыту
арҕылы ҕазаҕтың рухани ҕазынасын меңгерту;
˗
коммуникативтік (айтылым, тыңдалым,
оҕылым, жазылым) дағдыларын ҕалыптастыру;
˗
ауыз әдебиетінің, отандыҕ және әлемдік
балалар әдебиетінің озыҕ үлгілерімен таныстыру арҕылы оҕушыларға адамдардың ӛзара
түсінісуі, сыйластыҕ, ҕұрмет сезімдері, адамгершілік ҕасиеттері, ӛзінің және ӛзгенің
ісәрекетіне жауапкершілікпен ҕарай білуі сияҕты ізгілікті ҕасиеттерді ҕалыптастыру;
˗
оҕу
сапасын (дауыстап, түсініп, іштей, мәнерлеп, кӛз жүгіртіп, болжап оҕу)
жетілдіру;
˗
оҕушылардың оҕырмандыҕ мәдениетін ҕалыптастыра отырып, сӛз әдебі нормаларын
орынды ҕолдану дағдыларын меңгерту;
˗
сыни ойлауын жетілдіру;
˗
кӛркемдік-танымдыҕ
сипаттағы мәтіндерді ӛз маҕсатына сай іріктеп, саралап, талдап, ой ҕорытындысын
жасауға үйрету;
˗
алған білімін ӛмір жағдаяттарына байланысты ҕолданып, дұрыс шешім
жасай білуге үйрету;
˗
оҕылған шығарма сюжетінің ізімен немесе еркін таҕырыпта
ауызша, жазбаша шығармашылыҕ жұмыс түрлерін орындауға дағдыландыру. Оҕу
бағдарламасының мазмұны кӛркем шығармалар арҕылы оҕушылардың сӛздік ҕорын жаңа
сӛздермен байытуды, кӛркем туындылардағы айтылған ойларға пікірін білдіруді және оны
дәлелдеуді, белгілі бір таҕырыпҕа байланысты ӛз ойын толыҕ, жүйелі, түсінікті етіп
ауызша және жазбаша жеткізе білуге дағдыландыруды, шығарма кейіпкерлерінің іс-
әрекетіне
баға беруді, мәтін бойынша ӛздігінен сұраҕтар ҕұрастырып, мүмкін болатын
жауаптарды болжап, ӛзін-ӛзі баҕылауды, шығармадағы негізгі ойды ӛз бетінше
тұжырымдауды, мәтін бӛлімдері арасында мағыналыҕ байланыс орнатуды, жоспар
ҕұруды; сӛйлеу мәдениетін ҕалыптастыруды, кӛркем шығармаларды басҕа ӛнер
түрлерімен
салыстыруды, кӛркем шығармалардың элементтерін ажыратуды ҕамтиды.
«Әдебиеттік оҕу» пәнін меңгеру оҕушының:
˗
ҕазаҕ балалар әдебиеті мен әлем әдебиеті
үлгілерін талдай отырып, ұлттыҕ және жалпыадамзаттыҕ рухани ҕұндылыҕтарды бойына
сіңіруіне;
˗
кӛркем шығармадағы тілдік ҕолданыс ерекшеліктеріне баҕылау және талдау
жасай отырып, тілдік ҕұралдарды саналы түрде дұрыс таңдауына және ӛмірлік
тәжірибесінде ҕолдануына;
˗
алған білімі мен дағдыларын ӛмірлік жағдаяттарда және
басҕа адамдармен ҕарым-ҕатынас барысында пайдалануына кӛмектеседі.
