Жұлын екі негізгі:1. рефлекстік .өткізгіш қызмет аткарады.
1.. Мысалы, аяк-қолдың бүгіліп, жазьілуы, қолды тартып алу, тізе Рефлексі, 2. сондай-ак ми бакылайтын күрделі рефлекстер, т.б. Әрбір доғасы жұлынның белгілі орталығы — жүйке орталыгы арқылы өтеді. Жуйке орталыгы — мидың белгілі бөлігінде орналаскан ж\е қандай да бір мүшенің немесе жүйенің қызметін реттейтін жүйке жасушаларының жиналуы (27-сурет). Жұлынның жүйке орталығы рецепторлармен және мүшелермен байланысқан.Жүйке импульстері ішкі мүшелер мен тері рецепторларынан жұльшның ақ затымен мига, ал импульстер мидан жұлынныңқимыл-қозғалыс (атқарушы) нейрондарына бағытталады.
Бұл — жұлынныц өткізгіш қызметі.
Жүйке талшығының шоғыры
Жүйке қабығы
ІІІ.
Жүйке жүйесінің бөлімі н\е оның бөлігі
|
Құрылысы мен атқаратын қызметі
|
Ми
|
|
Жұлын
|
|
Шеткі жүйке жүйесі
|
|
Сұр зат
|
|
Ақ зат
|
|
Жұлын тамыршалары
|
|
Аралас жұлын жүйкелері
|
|
Нейрондар қызметі
|
Нейрон түрлері
|
1 Тітіркенуді жүйке импульстеріне түрлендіреді.
|
а) сезімтал;
ә) аралық;
б) қимыл-қозғалыс
|
2 Миға ішкі мүшелер мен сезім мүшелерінен жүйке импульстерін береді.
|
3 Мида бір нейроннан екіншісіне жүйке импульс-терін беруді жүзеге асырады.
|
4. Оларды бұлшык етке, бездерге және баска аткарушы мүшелерге береді.
|
|
Жауап жазу
ІV. §15.
V. Сұрақтарға жауап беру.
Мына сұрақтарға жауп беріңдер.
1. Жұлынның құрылысы қандай?
2. Жұлынның ақ және сұр заты дегеніміз не?
3. Жұлынның ақ және сұр заты қалай орналасқан?
4.Жұлын тамыршасы қалай аталады? Олар не
құрайды?
5. Жұлыннан қанша жұп аралас жұлын жүйкелері таралады?
6.Жұлында жұлын өзегі қалай орналасқан? Ол неге толы?
7. Қандай рефлекс доғасы жұлын арқылы өтеді?
Ойланып, жауап беріңдер
Жұлынның арткы тамыршалары закымданганда адам өзін калай сезінеді? Алдыңғы тамыршалары закымданса ше?
Жұлын жарақатының салдары қандай?
32-сурет. Мидың басты аймақтары
Қимыл-козғалыс
Күрделі ойлау
Сейлеу
1. Ми қайда орналасқан?
2. Ми қандаи бөпімдерден түрады?
3. Ми діңінің қүрамына қандай бөлімдер кіреді?
4. Жұлын мен ми діңі қызметінің үқсастықтары
5. Сопақша ми қызметі қандай?
6. Көпір қандай қызмет атқарады?
7. Орталық ми қызметін атаңдар.
8. Мишық қандай қызмет атқарады?
мен аиырмашылықтары недеі
Достарыңызбен бөлісу: |