Лекция 1 Кіріспе. Қазақстанның мұнай-газ саласы. Мұнай өңдеу өнеркәсібінің даму болашағы. ҚР және тмд отын энергетикалық балансы

Мұнай дистилляттарының гидрокрекингі

жүктеу 6,39 Mb. бет 66/93 Дата 13.04.2023 өлшемі 6,39 Mb. #42139 түрі Лекция

Навигация по данной странице:

• Мұнай дистилляттарын гидротазалау.

Мұнай дистилляттарының гидрокрекингі. Гидрогенизациялық процестер каталитикалық крекинг сияқты каталитикалық процестерге жатады. Алайда, олардың ерекшелігі - сутегінің немесе сутекті газдың қатысуымен каталитикалық түрленулер болып табылады. Гидрогенизациялық процестерге әдетте мынадай процестер жатады: гидрокрекинг, гидрирлеу, гидродеароматизация, гидродепарафиндеу және мұнай фракцияларын гидротазалау. Риформинг және бензинді фракцияларды изомерлеулау, әдетте, бөлек қаралады, өйткені олардың гидрогенизациялық процестерден елеулі айырмашылықтары бар. Гидрогенизациялық процестер арасындағы нақты шектерді тұтас реакция тобының өтуі салдарынан жүргізуге болмайды. Шикізаттың табиғатын, технологиялық жағдайлардын және катализаторды өзгерту жолымен әрбір процесс үшін реакциялардың белгілі бір тобының өтуін қамтамасыз етеді. Сондықтан процесті белгілеу үшін жиі гидробайыту, гидроконверсия және т. б. с.с.атауларды енгізеді. Мысалы, дизель отынын терең гидротазалаудан вакуумдық газойльдің жеңіл гидрокрекинг процесі өзгеше, яғни ол жерде катализатор құрамының өзгеруімен және технологиялық кейбір қатаң тәртіппен алынатын шикізаттың терең түрленуі ғана. Гидрогенизациялық процестердің катализаторлары ретінде никель, кобальт, молибден, вольфрам сияқты металдардың тотықтары мен сульфидтері қышқылдық тасығыштарда — алюмосиликат, алюминий тотығы және т. б. қолданылады. Мұнай дистилляттарын гидротазалау. Термиялық және каталитикалық крекинг кезінде шикізатқа бензинге толық айналдыру үшін сутегі жетіспейді. Сондықтан крекинг кезінде бензиннің шығуы 40-50% аспайды. Демек, ауыр мұнай шикізатын мотор отынына қалдықсыз қайта өңдеу үшін сутегіні сырттан енгізу қажет. Бұл жағдайда ыдырайтын көмірсутектердің сынықтары сутегімен қанықтырылатын болады. Гидрокрекинг және гидротазалау-каталитикалық процестер. Гидрокрекинг кезінде қышқылдық компонент ретінде соңғы уақытта алюмосиликаттардың кристалдық формаларын (синтетикалық цеолиттер) қолданады. Гидрокрекинг шикізаттың қасиеттеріне және процестің мақсатына байланысты екі немесе бір сатыда жүзеге асырылады. Шикізаттың ауыр түрлері үшін гидрокрекинг екі сатыда жүргізіледі. Гидротазалау процесі әрқашан бір сатыда, неғұрлым жұмсақ жағдайларда алюмокобальтмолибден, алюмо—никель-молибден немесе аралас катализаторда (360-420°С; 2,5-6 МПа) жүзеге асырылады. Көлемдік жылдамдық 1-ден 10 сағатқа дейін ауытқиды және бастапқы өнімнің сапасына да, қажетті тазалау дәрежесіне де байланысты. Гидрокрекинг кезінде келесі өзгерістер орын алады: 1) жоғары молекулалық қосылыстардың ыдырауы, қанықпаған ыдырау өнімдерін гидрирлеу; 2) циклдық көмірсутектерді деалкилдеу; 3) алкандар мен цикландарды изомерлеулау; 4) ароматты сақиналарды гидрирлеу; күкіртті, оттекті және азотты қосылыстарды гидрирлеу. Гидротазалау кезінде барлық көрсетілген химиялық өзгерістер міндетті түрде болуы мүмкін. Алайда процестің шарттары күтпеген көмірсутектерді қанықтыру реакцияларының күшейуін, күкіртті, оттекті және азотты қосылыстарды деструктивті гидрирлеуді қамтамасыз ететіндей етіп іріктеледі. Дизель отынын гидротазалау қондырғысының технологиялық.схемасы 22.1 суретте келтірілген. I-шикізат; II - көмірсутек газы; III - риформинг қондырғысынан жаңа сутегі; IV - құрамында газ бар сутегі; V - бензин; VI - гидротазылған дизель отыны; VII-моноэтаноламин; VIII-10% күйдіргіш натрий ерітіндісі; ІХ - күкіртті сутегі; Х- су. жүктеу 6,39 Mb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз