Курстық жұмыс

Өздік жұмыстардың әдістері

жүктеу 94,95 Kb.

бет	9/15
Дата	19.01.2022
өлшемі	94,95 Kb.
	#33686

1 ... 5 6 7 8 9 10 11 12 ... 15

Документ Microsoft Word

Байқау әдісі нәтижелі болып шығуына қажетті кей шарттар

2.4 Өздік жұмыстардың әдістері

1.Байқау 2. Оқу эксперименттері 3. Есеп шығару 4.Оқулықтар мен жұмы Байқау- белгілі бір мақсат қойып , объектіні әдейі қабылдау . Ой жүгірту , зейін қою байқаудағы негізгі әрекеттер . Психологияда кең тараған әдіс , оның мәнісі : зерттеуші басқа адамның іс - әрекетін , оның мінез - құлығын , психикасын , сыртқы көріністерін ( қимыл қозғалыстарын , сөйлеген сөзге реакцияларын , мимикасын , жалпы әрекетін ) , сондай - ақ адамның ерік - күшін , сезім ерекшеліктерін , темпераментін , жүріс - тұрыстарын жүйелі , жоспарлы түрде бақылайды , осыған орай ол адамның психикалық үрдістері жай - күйі және психикалық қасиеттері жөнінде қорытынды жасайды . Белгілі жоспар бойынша жүйелі біраз уақыт бойына зерттелуші адамның психикалық ерекшеліктерін қадағалауды байқау әдісі деп атайды . Байқау әдісі әдетте , табиғи жағдайда , зерттелінуші адамның әрекетіне әдейі араласпай - ақ жүргізіл Байқау әдісі әрі жүйелі , әрі мақсатты үрдіс , арнайы жүргізілген әрекет . Ғылыми байқау кездейсоқ , дұрыс ұйымдастырылмаған және жоспарлы түрде жүргізілмейтін қарапайым байқаудан өзгеше болып келеді . Ғылыми байқау үрдісінде аса сақ , дәлме - дәл болып байқаланты обьектіге ешқандай бұрмалау жасамау керек . Мысалы , мектептегі оқушының ойлау және сөйлеу ерекшеліктерін зерттеу керек болса , ол үшін зерттеуші оқушының сабақ үстіндегі жеке сөздерін , сөйлемдерін стенографиялап , күнделікке түсіреді , кейін оны тиянақты түрде талдайды да, тиісті қорытынды шығарады . Ғылыми зерттеу жұмыстарының түрлі ерекшеліктеріне қарай байқау әдісінде кейде аспаптар да қолданылады . Мысалы , зерттелінетін объектіні суретке түсіру үшін фотоаппараттар , сыналушының сөз тіркестерін жазып алып , кейін оны қайтадан жан ырту үшін диктофон , магнитофон т.б. пайдаланылады . Байқау әдісі нәтижелі болып шығуына қажетті кей шарттар : 1 ) Байқаудың ұзақ уақыт бойына жүргізілуін және бір фактінің өзі бірнеше рет қайталанып зерттелінуін қамтамасыз ету ; 2 ) Зерттепетиш - абъектіні айқын белгілеу және байқаудың мақсатын түсіне білу қажет . Мысальна байлау объектісі ретінде сабаққа үлгерімі нашар оқушыны алатын болсақ , мақсатымыз шын сабақ дайындау кезіндегі ой жұмысының ерекшеліктерін білу ; 3 ) Байқалған фактілерді сол сәтте жазып отыру , кейін оған мұқият талдау жасау басты фактілерді сұрыптап алу — осы әдіске қойылатын негізгі талаптардың бірі . Сан рет жүргізілген байқаудың нәтижесіне байланысты сол сыналушыға қатысы барлармен бірлесе отырып , оқушының оқу әрекетін дамыту үшін нақты жұмыстар белгіленеді . Байқау кезінде адамның мінез - құлқын дұрыс түсіне білудің де маңызы үлкен . Қазіргі кезде күнделікті іс - тәжірибемізде де , белгілі ғылым салаларында да объективтік байқау әдісі қолданылады . Бұл әдістің үш түрі бар : Бір түрі — мәнді және қызық тапқан психологиялық фактілерді анда - санда баяндап отыру әдістаннындай жолын кездейсоқ байқау деп атайды . Екінші тури и нысанаға алынған объектінің қимыл - қозғалыстарын жүйелі түрде үздіксіз байқау . Бұл уайы байқау әдісі . Үшінші түрі байқауға алынған объектіге белгілі бір мерзімде назар аударып отыру . Әдістің бұл түрін таңдамалы байқау деп атайды.

Осы аталған байқаулардың қандай түріне болса да қойылатын талап — байқаушы бақылаған фактілерді баяндап қоюмен қанағат стей , сол құбылыстардың сырт көрінісіне сүйене отырып , ішкі сыры мен психологиялық мазмұнын ашуға міндеттілігі . Байқау кезінде — байқауға алынған объектінің байқау бағдарламасын , жоспарын жасап алу қажет етпесе байқауының зейіні зерттеліп отырылған объектінің екінші бір кездей со директорына ауып кетуі мүмкін , ал мұндай фактілердің жиынтығы арқылы жасалған маи коагу иялық байқау жалған болып шығуы ғажап емес . Психикалық үрдістерді зерттеудегі ой - өзі байқау ( интроспекция ) әдісінің бүгінде маңызды орны бар , сондықтан оны объективтік байқау әдісіне жәрдемші әдіс ретінде пайдалану дұрыс . Байқау әдісімен психикалық құбылыстарды колденең әсерлермен өзгертпестен , объектіні өзінің үйреншікті ортасында байқауға болады , сонымен қатар байқау әдісі арнайы лабораторияларды , қымбат құралдарды керек етпейді . Байқау әдісі кейбір кемшіліктері де бар . Біріншіден , зерттеуші мұнда өзіне керек құбылыстарды оп - сәтте зерттей алмайды да , көп уақытын жіберіп алады , екіншіден , байқауды әр уакытта тыңғылықты , ойлағандай ұйымдастыруға жағдай болмай да қалады . Бұл ор түрлі кездейсоқ объективтік ( байқауға алынған оқушының сабаққа келмей калуы ) , субъективтік ( бақылаудың қиынға соғуы , зерттеушіде бақылағыштық қасиеттің жоқтығы т.б. ) себептердің кездесетіндігіне байланысты . Байқау-өмірдегі әр түрлі жағдайлардағы адам іс - әрекеті мен қылықтарының фактілерін жинауға көмектесетін әдіс Оқу экспериментері Химияны меңгеруде химиялық эксперимент оқу процесінің құрамды бөлігі ретінде маңызды роль атқарады . Әрбір ғылыми түсінік қойылған міндеттен қисынды ( логический ) шығуы керек және практика жүзінде орнығуы керек , сонда ғана химияның эксперименттік сипаты танылады . Химия пәні бойынша оқу тәрбие процесінде оқушыларда терең сапалы білім қалыптасуы үшін эксперимент пен теория тығыз байланыста болу керек . Химия ғылымында және оны білім ретінде оқыту процесінде химиялық эксперименттің бірнеше түрі бар : демонстрациялық эксперимент ( демонстратиялық столда мұғалім өзі жасап көрсетеді ) ; оқушылар жасайтын эксперименттер ( практикалық жұмыстар , зертханалық тәжірибелер есептер ) . Эксперименттің түрлерін оқушылар өздерінің жұмыс орындарында мұғалімнің және лаборантты барлауымен жасайды , кейде өз беттерімен жасайды . Мұғалім үшін химиялық эксперимент бір жағынан , оқушыларды түсіну мен танып білу , олардың өзіндік ерекшеліктерін бағалауға , екінші жағынан , өзіндік құндылық , жұмысқа деген шығармашылық ізденіс және жеке ойларын жүзеге асырудағы негізгі мүмкіндік болып табылады . Мұғалімнің іс – әрекеті оқушыларды өзіне тартады , окулуар бақылаған экспериментті мұғалім көрсеткендей етіп жасауға тырысады . Мұғалім көрсеткен эксперименттерді байқай отырып , оқушылар құбылыстың мәнін түсінумен қатар , құрхалдың құрылысы , оның бөлектерінің орналасуы , жеке жұмыстарды орындау реті , жұмысты дұрыс істеу мен құрал – жабдықтарды дұрыс қолдана білу жөнінде түсінік алады . Оқушы үшін химиялық эксперимент – өзіндік шығармашылық қабілеті мен жекелік сапасын дауаттуға мүмкіндік береді , нәтижесінде оқушылар өздері жеке реактивтер мен жұмыс түкшы танууп , эксперименттің орындалу жоспарын құрады және құрал – жабдықтардан алайды , содан кейін экспериментті жүргізеді . Химиялық есептер шығару оқытудың жалпы жүйесінде сарамандық әдістердің тобына жатады . Есеп - шығару оқушылардың теориялық білім мен тәрбие арасындағы байланысты жүзеге асырады . Оқушылар есеп барысында химиялық ұғымдарды , теорияларды қалыптастыруға , олардың химиялық тілмен сөйлеу мәдениетін байытуға , іскерлікке , ізденгіштікке тәрбиелеуге мүмкіндік береді . Химиялық есептер : жаңа сарамадық іскерліктер мен дағдыларды қалыптастыру химиялық ұғымдар мағлұматтарды уйрету білімнің тереңдігі мен баяндылығын тексеру проблема қою және пробл слідивах ил туғызу ; материалды пысықтау , жалпылау және қайталау ; оқушылары ару рлі деңгейдегі шығармашылық қабілетін тәрбиелеу максатында беріледі . Химия есептері сан және сапа есептері болып екіге жіктеледі . Сапа есептері эксперимент есептері деп те атайды , өйткені оларда сандық мәліметтер болмайды , химиялық 2 тәжірибелер жасау арқылы шығарылады . Химиядан білім мен білік қалыптастыруда , оқушылардың алған білімін бақылап , бағалауда маңызы зор . Эксперимент есептерін шығару арқылы оқушылар теориялық білімін баянды етеді , іс жүзінде қолдана білуге үйренеді . Олар химиялық құрал – жабдықтармен және реактивтермен жұмыс істеу дағдыларын нығайтып , жетілдіре түседі . Эксперимент есептерін үзбей шешіп , машықтанғанда оқушылар өздігінен жұмыс істей білуге , ұқыптылыққа , өз ісіне сын көзімен қарауға үйренеді . Оқушылардың химиядан білім сапасы мен сарамандық әзірлігі эксперименттесеттерін шығару үстінде айқын білінеді . Сондықтан химиядан мектеп бітіру емтихины диктеттерінің бір сұрағы эксперимент есебі түрінде беріледі . Эксперименттік есептерді орындаудың мақсаты – теориялық білімді практика жүзінде өз бетінше қолдана білуге үйрету , әрбір зерттеу жұмыстарын жүргізіп үйрену үшін эксперименттік білік пен дағдыны қалыптастыру . Практикалық сабақтар мен зертханалық тәжірибелерден эксперименттік есептердің айырмашылығы материалды меңгеру , қорытындылау , бекіту кезінде оқушының білімін тексеру және үй жұмысын тексеру үшін жүргізуге болады . Эксперименттік есептерді жеке — жеке топпен немесе бір мезгілде бүкіл сынып болып орындауға болады . Оқушылар эксперименттік есептерді орындай отырып , бұрынғы калыптаскан білік пен дағдыларын жетілдіріп қана қоймай алған білімдерін қолдана білуге үйренеді . Бұл алға қойған міндеттердің теориялық шешімін өз бетінше табуға және алынған нәтиженің дұрыстығын тәжірибелік жолмен тексеруге мүмкіндік береді , Эксперименттік- cciттерге арнайы нұсқаулар жоқ . Сондықтан оны орындау оқушылардың өз бетімен мыс істеуді көбірек талап етеді . Танымдық жағынан сандық есептерге қарағанда эсдерименттік есептерді орындау оқушыларға тиімді . Себебі , эксперименттік есептерді шешу үшін оны теориялық негіздеу қажет , сәйкес тәжірибе жүргізу қажет және тәжірибе нәтижелерін теориямен салыстырып түсіндіру қажет . Эксперименттік есептерді орындау мұғалімдер оқушылардың материалды қаншалықты меңгергендігін және алған білімдерін практика жүзінде қалай қолдана алатындығын қысқа уақыттың ішінде тексеруге және бағалауға мүмкіндік береді . Есеп нәтижелерін талдау оны шешудегі қателіктерді табуға , себептерін анықтауға және оларды түзете білуге мүмкінді береді . Сонымен қатар , кейбір оқушыларга эске көмек бере отырып , эксперименттік білік пен дағдыны қалыптастыруына жол көрсетеді . Зерттеу әдісі шығармашылық жұмыс тәжірбиесін жақсы үйрену үшін қолданылады . Зерттеу әдісі артылы оқушы білімін қолданып , ғылыми таным әдістерімен жұмыс істеп үйреніт , у каселелерді шешу тәжірбиесін жинақтайды . Зерттеу жұмыстарды сабақта , үйде орындалып , бір апта , бір айда орындалатын тапсырмалар жоспарланады . Мысалы , әдебиеттің мұғалімі « Қазақстан жазушыларының нарық кезінде жазған шығармалары » деген тақырыпта тапсырма береді . Оқушылар барлық жұмысты өз беттерімен орындайды . Өсімдіктер өсіру үшін қолданылған агротехникалық тәсілдердің пайдасын анықтау жөнінде тапсырмалар беріліп , зерттеу жұмысының жоспары жасалып , қорытындыларының дұрыстығы тексеріледі .Осы жоспармен туған олен тарихын зерттеуге болады .Оқушылар эксперимент жүргізеді , ғылыми эксперименттерге қатысады , ұзақ уақыт кететін тапсырмалар көп болмау керек .Әр пәннен жылына бір рет таппсырма берген жақсы .Бір оқу жылы ішінде барлық пәндерде зерттеу жұмыстарын беру тиімсіз .Зерттеу жұмысының түрлері : өсімдіктерлі , жануарларды табиғат құбылыстарын бақылау , баяндамалар оқу , технологиялық процесі студі жетілдіру туралы ұсыныстар айту , ғылыми - көпшілік әдебиеттерді талдау , т .б IX - X сынып оқушыларын әдебиеттерді іріктеуге , аннотация жасауға , конспектілеуге , картотекалар жасауға , жоспар жасауға , материал жинауға , оның жоспарын жасауға , құрастыруға , баяндауға үйрету керек , Зерттеу кезеңдері : Факті не құбылыстарды бақылау , зерттеу Зерттелетін мәселелерді анықтау Мәселені шешу жөнінде жорамал айту Зерттеудің жоспарын жасау Зерттеу Нәтиже Оны калау туралы ұсыныс Оқушыннансисши у ін мәселелері оқу бағдарламасына ену керек .Оқушвның зерттеуі ғылымның зерттеуіне ұқсас , күрделі болмау керек .Оларды әдіскер - ғалымдар жасайды .Қандай да бір ғылыми жұмыстар болмасын , олардың тіректі ұстанымдар қатарына жалпы ғылыми - әдіснамалық зерттеудің бір құралы ретінде оқу - тәрбие үрдісінің және бір бірімен байланысты құбылыстарды жүйелі зерттеуге өзіндіа сапалылығы мен сипатталатын ғылыми амал.Жүйелік амалдың мәні төменде көрсетілген қағидаларда айқындалып , жүйелі объектілердің сапасын және оны жетілдіру жолдарын анықтауға көрсетеді . Олар : - сыртқы ортаға байланысты жүйенің тұтастығы және оны ортамен бірлікте зерттеу .Мысалы , білім берудің мәселесін жүйелік амалы арқылы зерттегенде , бұл тақырыпты еліміздегі әлеуметтік және экономикалық даму үрдісімен және қоғамның сұранысына ораф ұштастыра зерттейміз - тұтас педагогикалық үрдісті бөлшектеп элементтерге бөлу , өйткені , элементтердің сапалық қасиеттері белгілі бір жүйеге жатуына байланысты. Ал жүйенің салалық қасиеті , оның элементтерінің өзара байланысындағы нәтиделері кейде бір - бірімен ұштаспай жатуы мүмкін - барлық жүйенің элементтері бір - бірімен өзара байланыста болғанымен , рдың ішінен ең басты анықтаушы жүйе құрушы элементін іріктеп алу керек - элементтердің жиынтығын объект жүйесінің құрылымы Імдастыру технологиясы жайлы түсініктер айтамыз - жүйе элементтерінің бір - бірімен байланыстарын арнайы реттеу және олардың өзгерістерін басқару ( мақсат қою , құралдарды таңдау , бақылау және түзету , қорытындысын талдау ) қажет Жалпы ғылыми ұстанымдардың бірі - зерттеудің тұжырымдымылық бірлік ұстанымы дйміз .Зерттеушінің оған ғылыми тұжырымдымасын жасап немесе басқа зерттеушінің тұжыры млынадай идеясына негіздеп , ізденіс жүргізер алдында оны қорғау , зерттеу барысында алдына қойған мақсат - міндеттерін ғылыми болжамын анықтап , ғылыми ізденісін жүргізсе , нақты ғылыми жетістіктерге жетуге болады .Ол үшін алғашқы ғылыми болжамын тексеріп , дамытып , қажет болсаіздену жұмысна түзетулер енгізіп , тұжырымды мысын жетілдіреді . Әлеуметтік - педагогикалық үрдістердің ішкі және сыртқы факторарының қызметтері мен дамуы , олардың элементтері мен қарым - қатынастары жүйелік тұрғыдан зерттелуі

Жоғары да айтылған әдіснамалық ұстанымдырдың ішінднгі зерттеу амалдарының ең бастысы маңнка стылық ұстаным , зерттеу объектісі жайлы шындықты бейнелеу , оның әрбір к былы сына ықпал жасаған , дамытқан факторларды , шар т - тәсілдерді дұрыс қолданып , жиналған фактілерді бағалай білу , қорытындысын шығаруда ақиқатты ұғым түсініктер жасауға мүмкіндіктер туғызады .

Әрине ақиқатты тану ұстанымы зерттеу жұмысының алғашқы болжамын , қисынын және оның қорытындысына дәлелді талап қоятын болғандықтанфактілерді іріктеп , жүйелеуде , оларды талдаудан жасалған қорытындысығылыми айналымға түсетін болғандықтан ақиқат шындық тұрғысынан қарастырылуы тиіс .

Ғылыми ізденістердің объектісін баламалық ұстаным тұрғысынан қарастырғанда және оған дәлелді талап қойғанымызда тарихи - педагогикалық үрдісті талдағанда , күрделі педагогикалық мәселелердің шешімін табуда әр түрлі көзқарастар айтылады . Ел Президенті Н.Ә Назарбаевтың « Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан » атты халыққа жолдауында ак акстан әлемдегі бәсекеге барынша қабілетті елу елдің қатарына енуі үшін : бинант е зерделі , жан - жақты дамыған дарынды , қабілетті ұрпақ керек » деген . Бүкіл әлемде білім беру жүйелерінің келешек ұрпаққа қандай білім беретіні туралы мәселе қайта қаралуда . Осы мәселе аясында « Балалар ХХІ ғасырда табысты болу үшін нені үйренуі керек ? » және « Оқытудың тиімді әдістері қандай ? » деген сияқты негізгі сауалдар туындап отыр . Бұл сауалдар білім беру бағдарламасымен және білім беру бағдарламасын жүзеге асыруда қолданылатын педагогикалық тәсілдермен тығыз байланысты Қазіргі кезде Қазақстанда жаһандық проблемаларға жауап бере алатындай деңгейде ұлттық мәнмәтіндегі жұмыстар жүргізілуде . Білім беру бағдарламасындағы ұлттық стандарттарға , бағалауға , оқулықтар мен оқыту әдістеріне қатысты білім беру саласындағы өзекті құндылықтар мен мақсаттар мектеп оқушыларының жалпы үлгерімін арттыруды , сондай ақ инновация мен көшбасшылыкты сягізу үшін талап етілетін дағдыларды дамытуды , мектеп мәнмәтіні арқылы ұлттық сананы қалыптастырып , іске асыруды және ауқымды халықаралық тәжірибемен өзара әрекеттесуді көздейді . Жаңартылған білім беру бағдарттасы мен бағалау жүйесін енгізу аталған міндеттерді шешу үшін қабылданған шаралардың бірі болып табылады . Осы реформалау аясында бастауыш сыныптарға арналған білім беру бағдарламасы да өзіндік ерекшеліктер де бар . Бұл оқушылардың оқылым , жазылым , айтылым , проблемаларды шешу , ғылыми зерттеу жүргізу және анықтамалық материалдарды зерделеумен байланысты дағдыларын дамытуға көмектеседі . Оқушылар бастауыш сыныпта оқытылатын әр пәндік саланы түсінетіндігін cere отырып , алдағы уақытта осы білімдерін басқа жағдайларда қолдана білулері қажет . Сондықтан оқушыларды өз білімдерін кез келген жағдайға қалай бейімдеу керектігін біліп , болашақта кездесуі мүмкін кез келген күрделі тапсырмаларды шешуге икемді болуға баулу маңызды болып табылады . Жаңаша білім беру жүйесінде белсенді оқытудың әдістері жеке тұлғаның қалыптасуында маңызы зор . Оттудың белсенді әдістері — оқу материалы игеру үдерісінде оқушыларды белсенді ойлау және практикалық әрекетке итермелейтін әдістер . Белсенді оқыту мұғалімнің дайын білімдерді баяндауына , оларды есте сақтауы мен қайта жаңғыртуына емес , оқушылардың белсенді ойлау және практикалық әрекет үдерісінде өз бетінше білімдер мен біліктерді меңгеруіне бағытталған әдістер жүйесін пайдалануды білдіреді . Белсенді оқыту әдістерінің ерекшеліктері олардың. Жекелеген оқушыларда жоспарлау барысында ескерілуі тиіс белгілі бір сыр , негізінде практикалық және ойлау әрекетіне ояту жатыр . Онсыз білімдерді игеруде алға жылжушылық болмайды . Оқытудың белсенді әдістерінің пайда болуы және дамуы оқытудың алдына оқушыларға білім ғана беріп қоймай , танымдық қызығушылықтар мен қабілеттердің , шығармашылық ойлаудың , өз бетінше ақыл - ой еңбегінің қалыптасуы мен дамуын қамтамасыз ету тб . жана міндеттер қойылуымен байланысты . Белсенді оқыту мен окулалтерін таңдау , пайдалану және әзірлеу – оңай жұмыс емес , өйткені мұғалімдердце кренуллй да бір тәсілді қолданардың алдында көптеген сұрақтар туындайды. Осы сабақ білім алушылардың жасына сәйкес келе ме ? Сыныпта кандай балалар жиналған , мысалы , қабілеттерінің деңгейлері әртүрлі , жынысы және т.б. , өзіндік мән - жайлар бар ма ? Белсенді оқыту мен оқудың белгілі бір әдісін пайдаланардың алдында мұғалімдер өздеріне әртүрлі сұрақтар қойып , өзінің үдеріст ролі мен іс - қимылын ұдайы ойластырып отыруы керек . Белсенді оқу тәсілі жаңа білім і бұған дейінгі біліммен байланыстырады , қателіктер бізге өзімізді тексеріп , түсінігімізді жетілдіруге жол ашып , нәтижесінде терең білім мен көзқарасын өтертеді . Белсенді оқуда өз тәжірибесінің негізінде үйреніп , оқушыларға эксперимент жасап , мәнін ұғынып , түсінік қалыптастыруға мүмкіндік береді . Бірлескен олуу тәсілі құрылымдалған топтық жұмыстан тұрады . Бұл әдісте тұлғааралық қарым - қатынас дағдылары жетіліп , ақпарат алу және жоғары деңгейлі ойлау дағдылары дамиды . Оқу пәндері арасында байланыс орнату білім беру бағдарламасының аясын теңестіреді , тереңірек білім алуға мүмкіндік береді , көптеген дағдыларды қалыптастырады , түсінік пен дағдыларды дамытуға көмектесе алады , оқудың анағұрлым саналы меңгерілуіне көмектеседі , оқуға деген уәжді арттыра алады . Оқушылардың қажеттілігін қанағаттандыру тәсілінде оқушылардың оқуға қолдау көрсету мақсатында тексеру және кері байланыс ұсынылады . Яғни , уәжді және өзін - өзі бағалау деңгейін арттыра отырып кай бағытта оқыту керектігін анықтауға көмектесеміз . Сонымен бірге окутнылардың өз жұмысын жақсартуына мүмкіндік беріп , оқушылардың барынша тиімді оку колдарын түсінуіне көмектесеміз . Оқушылар одамгі білгімелесу арқылы тапсырмаларды талқылауы бір - біріне білім мен дағдыларды үйрете отырып , тақырыпты терең түсінуіне жол ашады . Оқушылардың өз үлгерімі туралы ойланып , әрі қарай не істеу керектігі туралы шешім қабылдауына мүмкіндік ала отырып , тапсырманы күрделендіріп , оқушылардың оқуға деген уәжін арттырып отырады . Оқыту процесінде білім алушының қойылған оқыту мақсаттарын түсінгендігін растау ретінде басқа да оқу міндеттері қойылып және тиімді сыныптық пікірталас қалыптасқаны маңызды . Мұғалімнің тұрақты түрде кері байланыс жасауы білім алушыларды алға қарай жылжуға , жақсы нәтижеге жетуге ынталандыратын болады . Топтық жұмыс барысында мұғалім әрбір топтағы білім алушылардың талқылауын тыңдайды және бақылайды : кейбір білім алушылар бағалау критерийлеріне сәйкес оқу мақсатына жетигендігін жылдам көрсете алады . Мұғалім одан әрі оқу мақсатына жетуге ұмтын бутълушылардың іс - әрекетін бақылауы және қосымша сұрақтар қоюы тиіс : Бұл туралы не ойлайсыздар ? Сіздің топта не блқыланғаны туралы түсінік бере аласыз ба ? Егер білім алушылар практикалық жұмыс орындаса , онда сұрақты әр тапсырма бойынша қоюға болады. Сіздер қазір не істеп жатырсыздар ? Сіздің ойыңызша бұдан әрі не болады ? Сіз бұл тапсырманы орындау барысында ерекше бірдеңені байқадыңыз ба ? Топтық жұмыс барысында мұғалім барлық топтардың жұмысын бақылауы тиіс . Топты бақылауды тапсырманы орындауға қатысумен бірге жүргізуге де болады . Жауаптарды бағалі удар исемні мұғалім оқу мақсатына жетуге ұмтылған топтарға қайтадан келіп , олардың оқу макол гына жетулеріне тағы бір мүмкіндік беруіне болады . Бұл жағдайда білім алушыларға жаңа идеяны тұжырымдауды , екі ( немесе одан да көп ) идеяны салыстыруды , идеяларды бағалауды , топтық талқылаулар негізінде қорытынды жасауды , сұрақтарға жауап беруді ұсынады . Электронды оқу және жаңа технологияларды пайдалану белсенді оқудың тәсілдеріне жатады . Бұл оқушының уәжін арттыра және зерттеу жүргізу , қарым - қатынас жасау , ынтымақтастық орнату және тапсырмаларды тиімді іске асыру үшін қолданылады . Оқушылардың ақпарат іздеп , өз тәсілдерін табуына мүмкіндік бере отырып , олардың өз үлесін қосуына септігін тигізеді, сыныптан тыс өз бетінше білім алуға мүмкіндік беретін тәсілдердің бірі болып табылады . Модельдеу тәсіл іске асып жаппай ойлау үдерістерін түсіндіре отырып мысал ұсыну , яғни оқушы ылды бір мезгілде пән мазмұны туралы ойлануға және сарапшы ретінде әрекет етуге келеді . Оқушылардың өз бетінше жұмыс істеуіне көбірек мүмкіндік беріп , тапсырманы кескендерге бөледі және үдеріс туралы ойланып , рефлексия жасауға ынталандырады . Саралау тәсілі әр оқушының оқудағы қажеттіліктерін қанағаттандырып , жекелей түсінік пен дағдыларын тереңдейді . Сонымен бірге , өзіне деген сенімі мен оқуға деген уәжін артады , оқушыларға идеяларды тереңірек түсінуге көмектесе отырып , шығармашылыққа ынталандырады . Саралауда барлық оқушылар үшін тиімді , барлық оқушылардан күтілетін нәтижені арттыра алады . Оқушының білімге деген ынтасына мұғалім мен ата - ана , қоршаған орта әсер етеді . Мұғалiм белсенді әрекет ете отырып , оқушылардың танымдық қабілетін дамытып , ғылым негіздерін игеруге , белгілі бір білімдердің , дағдылар мен іскерліктерін қалыптастырып , оқушының рухани , физикалық және еңбек қабілеттері.

жүктеу 94,95 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 5 6 7 8 9 10 11 12 ... 15