88
2 қосымша
Мектеп оқушыларының тамақтануын
ұтымды ету үшін жағдай жасау бойынша
Қазақстан Республикасының
жалпы білім беретін мектептеріне арналған
КЕШЕНДІ БАҒДАРЛАМАНЫҢ
ЖОБАСЫ
89
Алматы 2017
90
Жобаның төлқұжаты
Жобаның мақсаты – мектеп оқушыларының тамақтануын ұтымды ету
үшін жағдай жасау, салауатты тамақтану мәдениетін енгізу арқылы ағарту
үрдісінің барлық қатысушыларының денсаулығын нығайтуға және сақтауға
бағытталған, денсаулықты сақтайтын және түзетін ортаны қалыптастыру.
Жобаның міндеттері:
✓ Әрекет ететін мектеп бағдарламасының негізінде оқу курстарына
салауатты тамақтануға арналған модульдерді енгізу.
✓ Оқушыларды сапалы тағаммен қамтамасыз ету үшін оңтайлы жағдай
жасау.
✓ Мектептің оқушыларда салауатты тамақтану мәдениетін қалыптастыру
бойынша оқушылардың отбасыларымен, қоғамдастықпен, мемлекеттік,
коммерциялық емес және бизнес-құрылымдармен тиімді өзара әрекеттесуін
ұйымдастыру.
✓ Ағарту үрдісінің барлық қатысушыларының тиімді өзара әрекеттесуін
ұйымдастыру, оқушыларды сапалы тағаммен қамтамасыз ету және
оқушылардың салауатты тамақтану мәдениетінің деңгейін жоспарлы үздіксіз
арттыру үшін оңтайлы жағдайды құруға және қолдауға өкілеттілікті
тағайындау және бөлу.
Жобаны іске асыруға қатысушылар:
✓ Жалпы білім беретін мектептердің оқушылары.
✓ Оқушылардың ата-аналары.
✓ Жалпы ағарту мекемесінің әкімшілігі.
✓ Жалпы ағарту мекемесінің ұстаздар ұжымы.
✓ Медициналық және әлеуметтік қызметкерлер.
✓ Қоғамдастық.
✓ Мемлекеттік, коммерциялық емес және бизнес-құрылымдар.
Жоба бес бөлімнен тұарды:
I. Ұйымдастыру-талдау жұмысы, ақпараттық қамтамасыз ету.
II. оқушының отбасымен жұмыс.
III. Жасқа байланысты ерекшеліктерді ескерумен оқушылармен сыныптан
тыс іс-шаралар.
IV. Оқушылардың арасында салауатты тамақтануды насихаттау бойынша іс-
шаралар.
V. Мектепте оқушылардың салауатты тамақтануын ұйымдастыруға
мониторинг.
91
Жобаны іске асыру шеңберіндегі қызметтің негізгі бағыттары:
• Оқушы денсаулығының төлқұжатын құру, оған тамақтану тәртібі және
ұйымдастыру
бөлімдері
кіреді. Денсаулық
төлқұжаты оқушының
денсаулығы, дене дамуы, психо-эмоционалдық жағдайы, жыл сайынғы
диспансерлік тексерілуінің мәліметтері, егілу мен медициналық тексерілудің
және басқа мәліметтерді жинауға мүмкіндік береді. Денсаулық төлқұжаты
балаларды өз денсаулығын бақылауға үйретеді, сәйкесінше, оқушыда болады,
және оны ата-анасының немесе мұғалімнің басшылығымен бала өздігінше
толтырады.
• Ағымдағы мектеп пәндерінің шеңберінде 1-11 сыныптарға арналған
«Ұтымды тамақтану негіздері» бағдарламасы бойынша сабақтарды өткізу.
• Мектеп тағамын, медициналық қызметті ұйымдастыру, себебі,
оқушылардың денсаулығын қорғау және нығайту ағарту ұйымының
қызметінің біріне жатады.
• Ата-аналарды медициналық-психологиялық-педагогикалық тұрғыдан
ағартуды ұйымдастыру.
• Ата-аналармен
жаппай
іс-шаралар
жүйесін
ұйымдастыру,
оқушылардың салауатты тамақтануына қатысты мәселелердегі ата-аналар
мен оқушылардың қоғамдық маңызды қызметін және демалысын
ұйымдастыру бойынша жұмыс. Жыл сайын әкімшілік мектептің жылдық
жұмыс жоспарын құрады, онда ата-аналармен ортақ жұмыс қарастырылады.
Түрлі іс-шараларды сынып жетекшілері, мектеп медицина маманы, мектеп
инспекторы, психолог, әлеуметтік педагог, мектеп әкімшілігі, түрлі ғылыми,
медициналық мекмелердің мамандары өткізеді.
• Тәжірибелік қызметте ұтымды салауатты тамақтану мәселесін шешу
бойынша отбасылық оң тәжірибені анықтау және қолдану. Ата-ана
қоғамдастығын шақырумен балаларда ұтымды салауатты тамақтану
дағдыларын қалыптастыру тәжірибесімен алмасу бойынша ата-аналар
жиналыстарында, конференцияларда, салауатты тамақтану мәселесін
қозғайтын мейрамдарда (сынып жетекшісінің жоспары бойынша) ата-аналар
балаларда ұтымды салауатты тамақтану дағдыларын қалыптастыру бойынша
тәжірибесімен белсенді алмасады.
• Салауатты өмір салтын қалыптастыру және дұрыс тамақтанбауға
байланысты теріс факторлардың алдын алу бойынша ата-аналарға және
оқушыларға кеңестік көмек.
• Салауатты тамақтануды насихаттау бойынша сыныптан тыс іс-
шараларды ұйымдастыру.
• Салауатты тамақтану негіздерін игеру деңгейіне мониторинг. Мектеп
әкімшілігі ұтымды тамақтану негіздерін игеру деңгейін және мектеп
92
тағамының сапасын анықтау үшін ағарту мекемесінің қызметкерлерінен
тұратын комиссияны құрады.
Салауатты тамақтану мәселелерінде сауаттылықты арттыру,
денсаулықты нығайтуда салауатты тамақтанудың маңыздылығын балалардың
түсіну дәрежесін арттыру мақсатында әрекет ететін «Ұтымды тамақтану
негіздері» бағдарламасының шеңберінде оқыту бағдарлмасын енгізу
қарастырылған. 1-14 сыныптарда курсты оқыту үшін «Әлемді тану»
сабақтарында әр сыныпта жылына 7 сағат , 5-6 сыныпта «Жаратылыстану»
сабақтарында әр сыныпта жылына 7 сағат , 7-6 сыныпта «Биология»
сабақтарында әр сыныпта жылына 7 сағат , 1-11 сыныпта «Өзін-өзі тану»
сабақтарында әр сыныпта жылына 72 сағат бөлінеді. Аталған мектеп
пәндерінің шеңберінде дұрыс тамақтану негізіне арналған тақырыптарға
сағаттарды оқу бағдарламасының қосымша сағаттарынан жоспарлау
мүмкіндігі бар.
«Ұтымды тамақтану негіздері» бағдарламасы оқушыға өз денсаулығына
сауатты қамқорлық жасау үшін оң тұлғалық қатынасты қалыптастыруға,
денсаулық үшін маңызды фактор ретінде салауатты тамақтану мәселелерінде
хабардарлық деңгейін арттыруға, салауатты тамақтану ережелерін
қадағалауға дайындықты қалыптастыруға көмектеседі. Оны зерттеу
барысында оқушылар адам туралы тәжірибелік бағдарланған негізді,
салауатты тамақтану ережелерін игереді, өмір салты, тағамдық мінез-құлық
және денсаулық арасындағы себеп-салдарлық байланысты түсінуге үйренеді.
«Ұтымды тамақтану негіздері» оқыту бағдарламасының жалпы
сипаттамасы
Бағдарламаға үш мазмұнды бөлім кіреді:
1 бөлім. «Дұрыс тамақтану туралы әңгіме»
2 бөлім. «Денсаулық лагеріндегі екі апта»
3 бөлім. «Дұрыс тамақтану формуласы»
4 бөлім. «Тағам және қоректік заттектер»
5 бөлім. «Физиологиялық нормалар және тамақтану тәртібі»
1 бөлім. «Дұрыс тамақтану туралы әңгіме» 1-2 сыныптың балаларына
арналған.
Бұл курстың мақсаты – балаларда өздерінің денсаулықтарына
қамқорлық қажеттілігін алдымен, дұрыс тамақтанудың денсаулық негізі
ретіндегі маңызын нақты түсінуді қалыптастыру. Мұнда тамақтану
дәстүрлері ескеріледі, сондай-ақ, ата-аналарды оқыту үрдісіне белсенді
қатыстыру қарастырылады.
Достарыңызбен бөлісу: |
