81
Оптикалық кабельді тарту және монтаждау кезінде қауіпсіздік
техникасы бойынша нұсқауларды негізге алып, есте ұстау керек [17].
Талшықтардың қысқа сынықтары мен бөліктері жинақы әрі арнайы қорапшада
тұруы шарт. ОТ-ты тұтастыру және жалғауыштарды монтаждау кезінде тері
немесе киімге ОТ бөліктерінің тиюінен сақтанған дұрыс.
Жұмыстық құжаттамаларда қауіпсіздік техникасы тұрғысынан желілік
кабельдерді тарту жолында қауіпті аймақтар көрсетілуі керек және таңдалған
жерасты не жерүсті желілік ғимараттардың егелерімен немесе пайдаланушы
ұйымның келісім-шартындағы жобалық шешім мен талаптарына қатаң
сәйкестік тұрғысында құрылыстық-монтаждық жұмыстардың орындалу реті
мен әдістеріне қойылатын шарттар анықталуы қажет. Алдын ала ескертуші
таңбалар орнатылу керек, мысалы «Абайлаңыз, ТС», «Абайлаңыз газ
құбыры» және т.с.с. Өндірістік ортаның еңбек қызметіндегі орнын ескере
отырып, кабельді тартудың әдістері, амалдары және шарттарын тексере келе,
кейбір тапсырмаларды алға қоюға болады [17]:
- ток тарту кезінде неғұрлым жаңаланған техника мен тетіктерді
қолданады.
- қол еңбегін минимумға дейін барынша азайту.
- мамандардың, қажетті техниканың, құрал-сайман мен жабдықтардың
уақытылы жеткізілуін қамтамасыз ету.
- еңбек және демалыс кезеңдерін тәртіппен өткізу.
- жұмыс қауіпсіздігін қамтамасыз ететін ұжымдық және техникалық іс-
шаралардың барлығын жүргізіп отыру.
5.2 Еңбек жігерлігін арттыруға бағытталған іс-шараларды жасау
Қарастырылып отырған аппараттық ортаның негізгі цифрлық бекеті
АТС 4 қабатты ғимаратта орналасқан. Жобаланатын абоненттік рұқсат желісі
3-қабатта орналасады. Ол барлық қызмет көрсетуші регеренациялық
мекендерге ыңғайлы. Желі элементтері күйін бақылау, желінің желі
элементтерінің кескіндемесі арқылы қайта құрылуы мен дамуын, техникалық
қызмет көрсету және зақымдарды жоюмен айналысатын басқару
орталығының орналасу ортасының үлгісі 5.1 суретте көрсетілген [18].
82
5.1 сурет – Бөлменің қысқаша сипаттамалық үлгісі
Жұмыс белгіленген ортада жүргізіледі, оның өлшемдері, 6х6 м, биіктігі
3,5 м. Үстел арасы 1,2 м-ден кем емес. Оператордың жұмыс орнының
минималды өлшемі 5 м
2
ауданын қамтиды.
Бөлмеде 1,5 мх2 (ҰхБ)-лік өлшемді екі терезе бар, олар реттемелі
жалюзимен қамтылған. Залда төрт қызметкерге арналған 4 жұмыс орны бар:
құрылғыларға жауап беретін жане ҚК-де (қызметкер компьютері) биллингтік
бағдарламалармен жұмыс істейтін жетекші инженер, техникалық ақаулармен
айналысатын бағдарламашы инженер, ақпаратты қабылдау жане енгізу, ЭЕМ-
дағы есептерді тексеру, дұрыстау әрі машинаның бұзылуы кезінде уақытылы
шаралар қабылдау, сондай-ақ, тапсырыс берушіге натижелерді берудегі
ақпараттарды өңдеумен айналысатын IV дәрежелі екі оператор-
электромеханиктер [18].
Жетекші инженер мен желі администраторының жұмысы 8-сағаттық
және 5 күндік күндізгі апталық жұмыс. ГОСТ 12.1.005-88-қа сәйкес, жұмыс
санатын көрсететін мәлімет кестеде көорсетілген. Бұл ортадағы адамдар
жұмысы екінші санатқа тиесілі (Iб).
5.1 кесте – Жұмыс санатының сипаттамасы
Жұмыс санаты
Организмнің энергиялық
шығындары, ккал/сағ
Жұмыс сипаттамасы
Физикалық (1б)
138 - 172
Физикалық отыру, тұру не
жүру күйінде іске асады
Еңбек өнімділігін және жасалатын жұмыстардың сапасын жоғарылату
жұмыс қызметкеріне ең қолайлы әрі жағымды еңбек жағдайын тұрғызумен
83
қол жеткізіледі. Дене бітіміндегі мүшелер жүйесінің, соның ішінде
психологиялық жүйке-жүйесінің шаршауына алып баратын еңбектік үрдістің
өндірістік технологиямен тығыз байланыста екені белгілі. Еңбектің
санитарлы-гигиеналық шарттарына мыналар жатады: адам организміне
метеорологиялық
факторлардың
(температура,
дымқылдық,
ауа
қозғалысының жылдамдығы) әсері; ауаның бумен, газбен, шаңмен ластануы;
шу, діріл, радиацияны иондармен қанықтыратын электромагнитті сәулелену
және т.б [18]. Сонымен қатар, жұмыс аймағындағы ауаның қалыпты
микроклиматтық жағдайын қамтамасыз ететін жүйені қарастыру қажет.
Мұндай универсалды жүйе ретінде керекті сипаттамалар мен талаптарға ие
автономды салқындатқыштар есептеледі. Ауа температурасы адам
жұмысының нәтижесі мен коңіл күйіне айтарлықтай әсер береді. Төмен
температура организмнің суынуына алып барады да, тұмау ауруларына
шалдықтыруы мүмкін. Жоғары температура да организмнің қызуын көтеріп,
тердің шығуын жоғарылатып, жұмыс істеу қабілетін томендетуі мүмкін.
ГОСТ 12.0.003-74 ССБТ-қа сәйкес ортадағы микроклиматтық шарттарды
оңтайлы түрде сипаттауға болады [3].
5.2 кесте – Оңтайлы микроклиматтық параметрлер
Микроклиматты параметрлер
Жыл мерзімдері
Салқын
Жылы
Ортадағы ауа температурасы
22…24 ºС
23…25 ºС
Салыстырмалы ылғалдылық
40…60 %
40…60 %
Ауа қозғалысының жылдамдығы
до 0,1 м/с
0,1…0,2 м/с
Оптокросстың электрлік қауіпсіздігін келесі қорғаныштық техникалық
әдіснамалар қаматамасыз етеді: жерге тұйықтау, нөлге келтіру, қорғаныштық
тқйықтау, қорғаныштық нөлдеу; төменгі 42 В-тік кернеуді қолдану; жұмыс
орындарымен жанаспаған тоқ тасымалдағыш бөліктердің екіжақты
изоляциясы, авария кезінде қоректендіру көзінің автоматты өшуі [7].
Электрлік энергияны пайдаланумен байланысты шығатын өртті ескерту
үшін мыналар қажет [18]:
- тексерісті периодикалық түрде жүргізу және электр жабдықтарының
техникалық пайдаланылу ережелерінің орындалуын жүйелі қадағалау
- аппарат орналасқан ортаны өртке қарсы сайманмен қамту
- аппарат орналасқан ортаны тұтанудан сақтау үшін ОУ-2, ОУ-5, ОУ-
мен таңбаланған көмір қышқылды өртсөндіргіші пайдаланылуы тиіс.
Жұмысшылардың
қызметтік
компьютерлері
профилактикалық
тексерістен өткізіледі, сондықтан өмірге және денсаулыққа аса қауіп
төндірмейді. Алайда жұмыс күнінің ішінде жұмыс үрдісі компьютер арқылы
жүргізілетіндіктен, қызметкердің көру мүшелеріне белгілі бір салмақ
түсіріледі деп есептеуге болады. Және қызметтік компьютерлерді (ҚК) қазіргі
