66
АО «Казақтелеком» АҚ-да сәйкес ішкі құжаттар жасалып, іске асуда,
мәселен, абоненттер жайлы мағлұматтардың конфиденциалдығын сақтайтын
директорлар Кеңесімен қабылданған коммерциялық құпия жағдайлары.
4.7 Жобаның қаржылық-экономикалық тиімділігін есептеу
Телекоммуникациялық
желі
құрылысы
оның
коммерциялық
пайдаланылуын білдіретіндіктен, инвестициялық есептеулер құрамына
мыналар кіреді [12]:
- телекоммуникациялық рұқсат желісі құрылысына кеткен капиталдық
салымдар есептемесі;
- жылдық эксплуатациялық және жылдық табыс көлемін анықтау;
- жобаның экономикалық тиімділігінің негізгі көрсеткіштерін, яғни
капиталдық салымдардың дисконттау мен дисконттаусыз өтелу мерзімдерін
табу әрі анализ жасау.
Жобаны іске асыру үшін 4.1 кестеде көрсетілген жабдықтарға қол
жеткізу қажет. Тұрғын үйлік құрылысты GPON технологиясы бойынша
Қазахтелеком АҚ-ның құрылған желісіне қосу жобасын жүзеге асыру кезінде
жабдықтарға айтарлықтай көп шығын кетеді.
4.1 кесте – Қажетті жабдықтардың тізімі мен есептемесі
Аты
Саны
Бағасы, тг
Соммасы
Optimate 2500LT шасси, дана
1
740000
740000
500 NT атты абоненттік тораптар, дана
480
30000
14400000
1:2 – лік PLC-тармақтағышы, дана
1
8825
8825
1:96 – лық PLC-тармақтағышы, дана
5
29600
148000
Оптикалық муфта, дана
5
12600
63000
19-дюймдық тіреуше, дана
1
17650
17650
8 портқа арналған кросстық тіреулік шкафы,
дана
1
30300
30300
96 шығысты кросстық тіреулік шкафы, дана
5
29000
145000
телекоммуникациялық қабырғалық шкафы,
дана
5
16200
81000
сплайс-кассеталары бар кросстық үлестірмелі
құрылғылар, дана
80
3300
264000
механикалық қосылуларды ұстауыш, дана
5
3500
17500
екі жағынан FC типті адаптерлермен аяқталған
әр түрлі ұзындықтағы патчкордтар, дана
480
400
192000
10 талшықты оптикалық кабелі, м
260
155
40300
2 талшықты оптикалық кабелі, м
40
118
4720
48 талшықты оптикалық кабелі, м
410
98
40180
Қорытындысы
-
-
16 192 475
67
4.7.1 Телекоммуникациялық рұқсат желісін құруға бағытталған
капиталдық салымдар есептемесі
Желіні
ұйымдастыруға
қажетті
капиталдық
салымдардың
есептемесінде жабдықтарды алуға ғана кеткен шығындар ескеріліп қана
қоймай, сондай-ақ, оған кәсіпорынның толық жұмыс істеуі үшін қажетті
қосымша құралдар да қосылады.
Яғни, капиталдық салымдарға жабдықтардың, жұмыс орнының,
монтажды жұмыстар мен транспорттық қызметтердің құны кіреді [12]:
(4.1)
мұндағы
– жабдықтар алуға кеткен капиталдық салымы,
– жұмыс орнының бір жылдағы құны,
– жабдықтарды эксплуатациялау кезіндегі монтаждау
бағасына кеткен шығындар ( жабдықтар құнынан 5 %),
– транспорттық шығындар (жабдықтар бағасынан 5%).
4.2 кесте. Жұмыс орнын ұйымдастыруға кеткен шығындар есебі
Аты
Құны, тенге
Саны
Толық бағасы, тенге
Компьютер (жүйелі блок, монитор)
120 000
4
480 000
Компьютерлік стол
95 00
4
38 000
Орындық
8 800
4
35200
Шкаф
12 900
2
25800
Бағдрламалық қамсыздандыру
(есептемелік, сараптамалық және т.б)
120250
Қосымша ескерілмеген шығындар
50 000
Қорытындысы:
749 250
Жұмыс орнын ұйымдастырудың жалпы бағасы:
теңге
теңге
теңге
(4.1) формуласы бойынша капиталдық шығындарды есептейміз:
теңге
Сонда, желілік және бекеттік байланыс ғимаратын құруға бағытталған
капиталдық салымның қорытынды соммасы құрайды:
теңге.
4.3 – Капиталдық шығындар
Шығындар аты
Бағасы, тенге
Меншікті салмағы, %
Жабдықтар бағасы,
16 192 475
87,23
68
Жұмыс орнының бағасы,
749 250
4,03
Жабдықтарды монт. бағасы,
809 623,75
4,36
Транспорттық шығындар,
809 623,75
4,36
Қорытындысы
18 560 972,5
100,00
4.7.2 Жылдық эксплуатациялық шығындарды есептеу
Қызмет көрсету, эксплуатациялау және байланыс қызметтерін ұсыну
үрдістерінде кәсіпорын ресурстарының шығынын қажет ететін іс-әрекеттер
жасалады. Өнімнің фактілік өндірістік өзіндік құнын құрайтын шығындар өз
экономикалық мазмұнына қарай топталады да, мына формулаға сәйкес
анықталады [13]:
(4.2)
мұндағы ЕҚ – еңбекақы қоры (желі бөліміне қызмет көрсететін
қызметкердің әлеуметтік сақтандыру мен жұмысбастылық қорының
аударымын қосқандағы еңбекақысы);
ӘҚ – әлеуметтік қажеттіліктердің аударымы (ЕҚ-дан 11%);
– материалдарға, қор бөлімі және ағымдағы ремонтқа
кеткен шығындар ( –нан 0,5%);
– амортизациялық аударымдар, яғни кәсіпорынның тозған
негізгі қорларын өтеудің ақшалай түрі (негізгі қорлардың 15%-ы);
– өндірістік электр энергиясының төлеміне кеткен
шығындар;
– кредиттер (банктік шығындар);
– ұйымдастыру және басқарумен байланысты үстемелі
шығындар (үй-жай жалдауға кеткен және өзге де шығындар).
4.7.3 Жұмыскерлер штатының ЕҚ есептеу
ЕҚ негізгі және қосымша жалақылар қосындысынан тұрады:
(4.3)
мұндағы
– негізгі жалақы;
– қосымша жалақы;
Яғни, жұмыс істейтін қызметкерлердің еңбекақысының айлық қорының
12 айға көбейтіндісімен, Еңбектік кодекске сәйкес, өндірістік оңтайлы
көрсеткіштері үшін 25%-дық сыйақымен және түнгі уақытта, демалыс пен
мерекелік күндердің жұмысы үшін 30%-дық қосымша ақымен есептеледі.
Негізгі жалақыны есептеп шығару үшін қызметкерлердің алғашқы саны
мен олардың орташа айлық еңбекақыларын кесте түрінде көрсетеміз.
4.4 кесте - Жұмыс қызметкерінің еңбекақысы
Достарыңызбен бөлісу: | 
