Әож 378. 091. 3: 37 Қолжазба құқығында

11
 
 
- болашақ педагогтардың  басқарушылық құзыреттілігін қалыптастырудың 
әдістемесін  жасау  және  оның  тиімділігін  тәжірибелік-эксперимент  жүзінде 
тексеру.  
Зерттеудің  жетекші  идеясы:жоғары  педагогикалық  оқу  орындарының 
мүмкіндіктерін 
тиімді 
пайдалану 
негізінде 
болашақ 
мұғалімдердің 
басқарушылық  құзыреттілігін  қалыптастыру  отандық  білім  беру  саласының 
әлемдік  білім  кеңістігіне  енуі  жағдайында  ізгілікті  тұлғалық  сапалары,  кәсіби, 
менеджерлік  білім,  білік,  дағдылары    дамыған  бәсекеге  қабілетті  маман 
даярлауға септігін тигізеді.   
Зерттеудің теориялық-әдіснамалық негіздері болып «тұлға», «басқару», 
«менеджмент», «құзыреттілік» ғылыми ұғымдарын аша түсетін философиялық, 
әлеуметтік-психологиялық  және  педагогикалық  тұжырымдар  мен  қағидалар, 
адамның  өмірдегі  мәні  мен  дамуы  туралы,  оның  өзін-өзі  жетілдіруінің 
креативтік мүмкіндіктері туралы, өзін-өзі басқару, өзін-өзі жүзеге асыру, өзін-
өзі жетілдіру механизмдерін тудыратын ішкі және сыртқы факторларының өзара 
байланысын  көрсететін  тұлғаның  жекелік,  өзін-өзі  дамытушылық  тұтастығы 
тұрғысындағы  гуманистік  тұжырымдамалары;  ұжымдық-шығармашылық 
тәрбиелеу  теориялары;  педагогикалық  құбылыстар  мен  үдерістерге  қатысты 
қарастырылған синергетикалық тәсілдің, жүйелі-құрылымдық талдаудың негізгі 
қағидалары;  аксиологиялық,  іс-әрекеттік  және  тұлғалық-бағдарлық,  кешендік 
амалдарының психологиялық тұжырымдамалары және т.б. табылады. 
Зерттеу  көздері:басқару,  басқару  іс-әрекеті  мәселесі  қарастырылған 
философиялық,  психологиялық,  педагогикалық  ғылыми  зерттеулер;  Қазақстан 
Республикасы Үкіметінің білім беру саласына қатысты қаулы қарарлары, Білім 
және ғылым министрлігінің орта негізгі білім беру, жоғары кәсіптік білім беруді 
дамыту  тұжырымдамалары,  мемлекеттік  бағдарламалары,  нормативтік 
құжаттамалары;  алыс  және  жақын  шетелдік,  қазақстандық    психолог,  педагог 
ғалымдардың  ғылыми  жетістіктеріне  негізделгенозық  тәжірибелері;  ғылыми-
әдістемелік  журналдар;  докторанттың  ғылыми-ізденушілік  және  практикалық 
тәжірибесі. 
Зерттеу кезеңдері:зерттеу жұмысы 3 кезеңмен өткізілді. 
1-кезең  (2015-2016  жж.)  –  зерттеу  проблемасы  саласынан  материалдар 
жиналды,  талдау  жасалды,  ғылыми  аппарат  негізделді,  жоғары  педагогикалық 
оқу орындарының озық тәжірибелері жинақталып, қорытыланды, тәжірибелік-
эксперимент жұмысының бағдарламасы әзірленді.  
2-кезең  (2016-2017  жж.)  –  басқарушылық  стиль,  басқарушылық  рөлдер, 
басқарушылық  түрлері,  басқарушылық  құзыреттілік  бойынша  материалдар 
сұрыпталды,  болашақ  педагогтардың  басқарушылық  құзыреттілігі  ұғымының 
мәні  анықталды.  Педагог-менеджер  тұлғасының  құрылымы  жасалды, 
сипаттамасы негізделді. Болашақ педагогтардың басқарушылық құзыреттілігін 
қалыптастырудың моделі және оның мазмұны жасалды. Болашақ педагогтардың 
басқарушылық 
құзыреттілігі 
қалыптасуының 
деңгейін 
анықтаудың 
диагностикалық әдістемесі (сауалнамалар мен анкеталық  сұрақтар, тест түрлері, 
ойын-жаттығулар  және  т.б.)  іріктелді.  Болашақ  педагогтардың  басқарушылық 

12
 
 
құзыреттілігін қалыптастырудың әдістемесі жасалды. Базалық міндетті пәндер, 
бейіндеуші  міндетті  пәндер  бағдарламаларының  мазмұнына  қосымшалар, 
тренингтер  мен  педагог-менеджер  үйірмесі  бағыттарын  анықтау  және  оларды 
жүзеге  асыру  бойынша  әдістемелік  нұсқаулар  әзірленді.  Айқындау, 
қалыптастыру эксперименті жүзеге асырылды, аралық кесінділер алынды.  
3-кезең (2017-2018 жж.) – тәжірибелік-эксперимент жұмысы кезеңінде қол 
жеткізген қорытынды нәтижелерге талдау жасалды және статистикалық өңдеу 
жұмыстары  жүргізілді,  қорытыланды.  Диссертация  материалдары  талапқа  сай 
рәсімделді. 
Зерттеу 
әдістері:жалпы 
теориялық-зерттеу 
мәселесіне 
қатысты 
философиялық, психологиялық-педагогикалық әдебиеттерге теориялық талдау; 
ҚР  білім  беру  саясатының  нормативті-құқықтық  құжаттарымен,  тәрбие 
тұжырымдамаларымен  танысу;  озық  тәжірибелерге  талдау  жасау;  тәрбие 
технологияларын  жобалау,  іс-әрекет  нәтижелерін  салыстырмалы  талдау; 
сауалнама,  тестілеу,  диагностикалық,  педагогикалық,  түзетушілік  әдістемелер, 
математикалық өңдеу әдістері мен тәсілдері. 
Зерттеудің базасы:Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық университеті. 
Зерттеудің ғылыми жаңалығы мен теориялық мәнділігі: 
- болашақ  педагогтардың  басқарушылық  құзыреттілігін  қалыптастырудың 
теориялық негіздері айқындалды; 
- педагог-менеджер тұлғасының құрылымы анықталды және оған сипаттама 
берілді; 
- болашақ  педагогтардың  басқарушылық  құзыреттілігін  қалыптастырудың 
құрылымдық-мазмұндық моделі жасалды; 
-  болашақ педагогтардың басқарушылық құзыреттілігін қалыптастырудың 
әдістемесі  жасалды  және  оның  тиімділігі  тәжірибелік-эксперимент  жүзінде 
тексерілді, оны ендіру бойынша ұсыныстар берілді.  
 
Зерттеудің практикалық маңыздылығы: 
-  болашақ педагогтардың  басқарушылық  құзыреттілігін  қалыптастырудың  
әдістемесі  (басқарушылық  құзыреттілігі  қалыптасуын  айқындау  мен 
қалыптастыру әдістемелері, рефлексивтік диагностика және т.б.); 
-  базалық  міндетті  пәндердің  (Педагогика,  Білім  берудегі  менеджмент, 
Тәрбие жұмысының теориясы мен әдістемесі);  
-  бейіндеуші  міндетті  пәннің  (Бағалаудың  өлшемдік  технологиялары) 
бағдарламаларының мазмұнына қосымшалар; 
- педагог-менеджер үйірмесінің мазмұны жасалып, тиімділігі іс-тәжірибеде 
тексерілді.  
Зерттеу жұмысының барысында алынған нәтижелер мен олардың негізінде 
дайындалған нақты  ғылыми-әдістемелік  ұсыныстарды,  зерттеу  материалдарын 
жоғары  педагогикалық  оқу  орындарында,  жалпы  білім  беретін  мектептердің, 
гимназия  мен  лицейлердің  жоғары  сатысында,  колледждердің  тәжірибесінде, 
педагог  мамандардың  біліктілігін  жетілдіру  және  қайта  даярлау  жүйесінде 
пайдалануға болады. 
Қорғауға ұсынылатын қағидалар