Ескертпе:
- ҚР статистикалық Агенттігінің мәліметтері бойынша есептелген;
Өнеркәсіпте жұмыс істейтін персонал саны жыл сайын азайып келеді, бұл еліміздегі жұмыссыздар санының артуына әкелуі мумкін. Айлық еңбек ақы мөлшері жылдан-жылға артып отыр.
Республикада жүргізілген экономикалық реформа келесідей сандық және сапалық парметрлермен сипатталады.
Дамудың бірінші кезеңінде (1992-1994 жж.) басты назар шет елдік ірі инвестицияларды стратегиялық маңызы бар кәсіпорындарға тартуға аударылды. Ұлттық теңгенің енгізілуімен басталатын екінші кезеңде нарықтық шаруашылық жүргізу механизмінің тетіктерін (нормативті-құқықтық базаны жетілдіру, салықтық, бюджеттік, банктік реттеу, сыртқы экономикалық байланыстарды жетілдіру, кедендік істі жолға қою, нарықтық инфрақұрылымды дамыту) жасау арқылы ұлттық макроэкономикалық саясатты қалыптастыру жүргізілді. Осы кезеңнің нәтижесі болып, экономиканың либерализациясы, нарықтық экономика және инфрақұрылым институттарының калыптасуы, елдегі қаржылық тұрақтану танылады. Еліміздің дамуының үшінші кезеңінде (1997-2003 жж.) экономиканың тұрақтануы байқалады. ТМД елдерінің арасында Қазақстан Республикасы құрылымдық өзгерістердің кешендігі және көлемі бойынша алдыңғы қатарға шықты. Қабылданған шаралар қазақстандық қоғамның барлық жақтарын қамти отырып, ЖІӨ-нің, өнеркәсіптік өндірістің және экономиканың инвестициялану көлемінің артуымен сипатталады. Республикада жүргізілген реформалардың қорытындысында:
экономикалық, инфляциялық, төлем, инвестициялық дағдарыстарды басқару арқылы, экономикада даму қамтамасыз етілді;
ЖІӨ-де импорттың үлес салмағы азайып, экспорттың дамуы байқалады;
Тұрғылықты халықтың нақты табыстарының артуы және жұмыссыздық деңгейі азайғаны байқалады;
Экономиканың салалық құрылымы өзгеріп, өнеркәсіптің үлес салмағы артты .
Біздің ойымызша қазір республикада дамудың төртінші кезеңі (2000 жылдан басталады) орын алып отыр. Осы кезеңде экономикада өсу фазасы байқалады, шаруашылық жүйесінің реформациясы іске асып, экономикалық қатынастардың жаңа жүйесі қалыптасты деп айтуға болады. Өнеркәсіптің дамуы көрсеткіштерінің өсу серпіні байқалып, жалпы Қазақстан Республикасын нарықты экономикалық ел деп дүние жүзі танып; дамуын оң бағалап отырған кезде, тоқыма және кілем өнеркәсібінің дамуы қай деңгейде екендігі байқалады.
3 кестеде - тоқыма және кілем өнеркәсібі даму көрсеткіштерінің серпіні берілген.
3 кесте - ҚР-сы тігін және кілем өнеркәсібінің негізгі көрсеткіштері
№
|
Көрсеткіштер
|
өлшем бірлігі
|
2003 жыл
|
2004 жыл
|
өткен жылға пайызбен
|
1.
|
Өнеркәсіп өндірісінің көлемі
|
млн. тенге
|
39673
|
37474
|
94,5
|
2.
|
Өнеркәсіп өнімдерін өндірудің жалпы көлеміндегі сала өнімдерінің үлесі
|
%
|
1,7
|
1,4
|
82,3
|
3.
|
Өнеркәсіп кәсіпорындары мен өндірістерінің саны
|
бірлік
|
724
|
188
|
-
|
4.
|
Салық салынғанға дейінгі жиынтық табыс
|
млн.тенге
|
-760
|
-200
|
26,3
|
5.
|
Негізгі қызметтен табыс
|
млн.тенге
|
-490
|
-42
|
8,6
|
6.
|
Тиімділік деңгейі (залалдығы)
|
%
|
-2,1
|
0,3
|
14,3
|
7.
|
Негізгі капиталға салынған инвестициялар
|
млн. тенге
|
963
|
_
|
-
|
8.
|
Негізгі қызметтегі қызметкерлер
|
мың адам
|
24,4
|
25,4
|
104,1
|
9.
|
Өнеркәсіптің гізгі қызметіндегі қызметкерлердің орташа айлық жалақысы
|
теңге
|
9851
|
10669
|
108,3
|
Ескертпе:
- ҚР статистикалық Агенттігінің мәліметтері бойынша есептелген;
Тоқыма және кілем өнеркәсібінің өнеркәсіп өндірісінің көлемінің 2003 жылдан артқаны байқалады. 2003 және 2004 жылдарды осы көрсеткіштің төмендеуі саланың дамуын теріс бағалауға негіз болады. Өнеркәсіп өнімдері өндірудің жалпы көлемін деп сала өнімдерінің үлесі жылдан-жылға кеміп отыр. Тиімділік деңгейі (заладығы) 2003 жылдан бері артып отырғанымен, 2004 жылдың қорытындылары бойынша да теріс шаманы құрайды. Негізгі қызметтегі қызметкерлер саны 24-25 мың адам шамасында сақталып қалып отыр. Өнеркәсіптің негізгі қызметіндегі қызметкерлердің орташа айлық жалақысы қарастырылып отырған жылдары артып отырғанымен, жалпы өнеркәсіптегі жалақы мөлшеріне қарағанда артта қалуда.
4 кесте - ҚР-сы тоқыма және кілем өнеркәсібіндегі натуралдық өлшемі мен өнім өндірісі
№
|
Көрсеткіштер
|
Өлшем бірлігі
|
2003 жыл
|
2004 жыл.
|
|
Өткен пайызбен
жылға (%)
|
1.
|
Кардо немесе тарақпен түгілген майсызданған жуылған жүн
|
тонна
|
4707
|
6762
|
|
144
|
2.
|
Мақта талшығы, кардо және тарақпен түгілген
|
тонна
|
137364
|
131942
|
|
96
|
3.
|
Маталар-барлығы
|
мың шаршы метр
|
19162,9
|
22975,5
|
|
120
|
4.
|
Арнайы маталардан басқа, мақта маталары
|
мың
шаршы метр
|
14204
|
19926
|
|
140
|
5.
|
Төсек жаймалар
|
мың дана
|
1727,8
|
1599,8
|
|
93
|
6.
|
Кілемдер мен кілем бұйымдары
|
мың шаршы метр
|
133,6
|
97,7
|
|
73
|
7.
|
Киіз
|
тонна
|
248
|
378
|
|
150
|
8.
|
Машинамен және қолмен тоқылған тоқыма шұлықтар
|
мың
дана
|
3007,8
|
2396,4
|
|
80
|
9.
|
Ерлер мен ер балаларға арналған сырт киімдер, трикотаждан басқа
|
дана
|
265866
|
291492
|
|
110
|
10.
|
Әйелдер мен қыздарға арналған сырт киімдер, трикотаждан басқа
|
дана
|
422415
|
409169
|
|
97
|
11.
|
Бөлшек саудаға арнап өлшеп оралмаған жүн иірім жібі
|
тонна
|
389
|
389
|
|
100
|
12.
|
Бөлшек саудаға арнап өлшеп оралмаған мақта иірім жібі
|
тонна
|
2452
|
3743
|
|
153
|
Достарыңызбен бөлісу: |
