1
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ІШКІ ІСТЕР МИНИСТРЛІГІНІҢ
ШЫРАҚБЕК ҚАБЫЛБАЕВ АТЫНДАҒЫ
ҚОСТАНАЙ АКАДЕМИЯСЫ
Д.Б. Тойматаев
ҒЫЛЫМ ТАРИХЫ МЕН ФИЛОСОФИЯСЫ
ДƏРІСТЕР КУРСЫ
Қостанай, 2016
2
ƏОЖ 001 (075.8)
КБЖ 72я73
Т 50
Басуға ҚР ІІМ Ш. Қабылбаев атындағы
Қостанай академиясының
Ғылыми кеңесінде ұсынылды
Пікір берушілер:
С.А. Қолдыбаев – А. Байтұрсынов атындағы Қостанай мемлекеттік
университеті философия кафедрасының меңгерушісі,
философия
ғылымдарының докторы, профессор
;
Е.А. Əбіл - Қостанай мемлекеттік педагогикалық
институтының ғылыми
жұмыс жəне халықаралық байланыстар жөніндегі проректоры,
тарих ғылымдарының докторы, профессор
;
Г.Т. Құлжанова - ҚР ІІМ Ш. Қабылбаев атындағы Қостанай
академиясының күндізгі оқыту факультетінің бастығы,
философия
ғылымдарының кандидаты, доцент
Тойматаев Д.Б.
Т 50 Ғылым тарихы мен философиясы: магистранттарға арналған оқу құралы
/ Д.Б. Тойматаев. - Қостанай: ҚР ІІМ Ш. Қабылбаев атындағы Қостанай
академиясы, 2016. – 209 б.
ISBN 978-601-7551-48-3
Ұсынылып отырған оқу кұралы жоғары кəсіпкерлік білім беру аясында
мемлекеттік білім стандарттарына сəйкес, магистранттарға арналған. Бұл оқу
құралымда ғылымның философиялық, методологиялық жəне тарихи мəселелері
бойынша өзекті сұрақтары қамтылған.
Оқытушыларға, магистранттарға
жəне
ғылым
саласындағы
зерттеушілерге арналған. Сонымен бірге, философиялық категорияларды тиімді
пайдалану, құқықты аналитикалық, арнайы құқықтық жəне заңнамалық
зерттеуді тереңдете түседі.
Ғылым тарихы мен философиясын өзекті тақырыптар негізінде оқу
құқықтың қоғам өміріндегі мəнін жəне маңызын түсінуге негіз бола алады.
Ұсынылып отырған оқу құралы Ібжарова Ш.А., Зəурбекова Л.Р. «Ғылым
тарихы мен философиясы. Дəрістер курсы» атты кітабына негізделіп
құрастырылған. Əзірленген оқу құралы бағдарламаға сəйкес. Оқу құралы ҚР
ІІМ Шырақбек Қабылбаев атындағы Қостанай академиясы магистранттары мен
қызығып оқушыларға көмекші бола алады деген үлкен үміт бар.
ƏОЖ 001 (075.8)
КБЖ 72я73
ISBN 978-601-7551-48-3
© Тойматаев Д. Б., 2016
3
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ .................................................................................................................... 4
1 тақырып. ФИЛОСОФИЯ ЖƏНЕ ҒЫЛЫМ
МЕТОДОЛОГИЯСЫ -
ФИЛОСОФИЯЛЫҚ БІЛІМНІҢ САЛАСЫ ......................................................... 5
2 тақырып. МƏДЕНИЕТ ПЕН ӨРКЕНИЕТТЕГІ ҒЫЛЫМ .............................. 28
3 тақырып. ҒЫЛЫМНЫҢ ПАЙДА БОЛУЫ. ҒЫЛЫМНЫҢ ТАРИХИ
ДИНАМИКАСЫНЫҢ НЕГІЗГІ КЕЗЕҢДЕРІ ................................................... 33
4 тақырып. ҒЫЛЫМИ БІЛІМНІҢ ҚҰРЫЛЫМЫ ............................................. 54
5 тақырып. ҒЫЛЫМИ РЕВОЛЮЦИЯЛАР. ҒЫЛЫМИ РАЦИОНАЛДЫҚ .... 65
6 тақырып. ҒЫЛЫМНЫҢ ҚАЗІРГІ КЕЗДЕГІ ДАМУ БАРЫСЫНЫҢ
ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ ............................................................................................... 93
7 тақырып. ҒЫЛЫМ - ƏЛЕУМЕТТІК ИНСТИТУТ ....................................... 107
8 тақырып. ҚАЗІРГІ ЗАМАНҒЫ
ҒЫЛЫМИ БІЛІМ ҚҰРЫЛЫМЫНДАҒЫ
ЖАРАТЫЛЫСТАНУ ҒЫЛЫМДАРЫ ............................................................ 121
9 тақырып. ҚОҒАМ, МƏДЕНИЕТ, ТАРИХ, АДАМ ТУРАЛЫ
ҒЫЛЫМДАРДЫҢ ҚАЛЫПТАСУЫ ............................................................... 134
10 тақырып. НАҚТЫ ҒЫЛЫМДАРДЫҢ
ФИЛОСОФИЯЛЫҚ МƏСЕЛЕЛЕРІ ................................................................ 152
ГЛОССАРИЙ ....................................................................................................... 177
РЕФЕРАТ, БАЯНДАМАЛАРДЫҢ ТАҚЫРЫПТАРЫ ...................................... 204
ƏДЕБИЕТ (НЕГІЗГІ ЖƏНЕ ҚОСЫМША) ........................................................ 208