Cабақ -2 Топ Күні 05. 09. 2014 Тақырыбы: Іс құжаттары қарым-қатынас жасаудың тәсілі Мақсаты: Білімділік

ШТАТНОЕ РАСПИСАНИЕ

00.00.00
г. Астана

Заместитель руководителя подпись И.О.Фамилия

00.00.00

Мәтінмен аударма жұмыстарын жүргізуге дағдыландыру.

тылыққа, жауапкершілікке және

мемлекеттік тіл мәртебесін жоғарыла

туға бейімдеу

• 
  сөз әдісі
  
• 
  әңгіме
  
• 
  дәріспен жұмыс
  
• 
  сұрақ-жауап
  

Құжаттар үлгісі салынған папкалар

Сабақтың тақырыбымен таныстыру.

Қысқаша теориялық материалды еске түсіру.

Құжатқа қойылатын негізгі талаптарға тоқталу

Іс қағазын жазу және толтыру ережесін түсіндіру

Операциялық

кезең: 1. Жарлық құжаттары туралы кіріспе әнгіме

2.Мамандық бойынша іс қағазы үлгісімен таныстыру және жаздыру

3.Сөздік жұмысын жүргізу

4.Әдістемелер мен жұмыс

5.Тапсырма бойынша жұмысты талдау

Тәжірибе бойынша

Тапсырма 1.Папкаларға салынған үлгілер бойынша жұмыс

2. Аударма жұмысын жүргізу

• 
  оқушылардың қойған сұрақтарына жауап беру.
  
• 
  бақылау сұрақтары бойынша жұмыс істеу
  
• 
  тәжірибе жұмысын қорғау
  
• 
  сабаққа оқушылар жұмысына баға беру.
  

Бұйрық құжатының анықтамасын берініз..

Бұйрықтын қандай түрлері бар?

Негізгі қызмет бойынша құжаттың мәтінінде не жазылады?

Жеке құрам бойынша бұйрықта не жазылады?

Құжатқа кім қол қояды?

Құжатқа қандай деректемелер кіреді?

Қолданылған

әдебиеттер: 1. Л.Дүйсенбекова. Іс қағаздарын қазақша жүргізу. Алматы, 2001ж.,

2.ҚР “Тіл туралы заңы”

3. Ә. Хазимова. Іс қағаздарын қазақ тілінде жүргізу. Алматы. 2004ж.
Тақырып бойынша қысқаша материал

Бұйрық – қандай да бір міндеттерді шешу ұшін мекеме басшысы шығаратын өкімдік құжаттардың бірі.

Кәсіпорын жұмысын ұйымдастыру, қаржыландыру, жоспарлау, өнімді өткізу сияқты өндірістік мәселелерді шешуге бағытталған бұйрықтар негізгі қызмет бойынша бұйрық деп аталады. Бұйрықтарда ең алдымен мекеменің атауы, күні, айы, жылы және бұйрық нөмірі көрсетілуі тиіс. Сосын «БҰЙРЫҚ» деген сөз және не туралы бұйрық екені жазылады.

Мысалы: Штаттық кестеге өзгерістер енгізу туралы

Кәсіпорынның жойылуы туралы және т.б.

Негізгі қызмет бойынша бұйрықтар жеке құрам бойынша бұйрықтардан бөлек нөмірленіп, жеке жұргізіледі. Негізгі қызмет бойынша бұйрық мәтіні екі бөліктен тұрады. Бірінші констатациялық бөлікте бұйрық беруге негіз болған дерек көрсетіледі. Ол мемлекеттік органдардың нормативті құжаттары, директорлар кеңесінің, акционерлердің жалпы жиналысының шешімдері немесе өндірістік қажеттілік болуы мүмкін. Негізгі қызмет жөніндегі бұйрық негізі, әдетте «... байланысты», «... жүзеге асыруда», «... жақсарту мақсатында», «... орындау мақсатында», «... жетілдіру мақсатында», «үшін», «сәйкес» деген сияқты тұжырымдаулармен басталады. Егер берілетін бұйрық түсіндіруді қажет етпейтін болса, констатациялық бөлім жазылмайды. Негізгі қызмет бойынша бұйрықтың екінші бөлігі өкімдік бөлім деп аталады. Ол «БҰЙЫРАМЫН» деген сөзден басталады. «БҰЙЫРАМЫН» деген сөз бас әріптермен жазылады. Бұйрықтың өкімдік бөлігінде кімге не тапсырылатыны, оның орындалу мерзімі көрсетіледі. Егер тапсырмалар бірнешеу болса, әр тармақ азат жолдан басталады. Соңғы тармақта бұйрықтың орындалуын қадағалайтын жауапты адам көрсетіледі. Барлық бұйрықтардың мәтінінде етістік бұйрық райдың үшінші жағында жазылады.

Мысалы: жүргізілетін болсын

Тыйым салынсын

Қабылдансын

Босатылсын

Белгіленсін

Жүктелсін

Тағайындалсын

Ауыстырылсын және т.б.

Жеке құрам бойынша бұйрықтар мәтiнiнiң тақырыбына жұмысқа алу, басқа жұмысқа ауыстыру, жґмыстан шығару, демалыс беру туралы және т.б. атаулар қойылады.

Мұндай бұйрықтардың мәтiнiнiң белгiлеушi бөлiгiнде негiзгi қызметке байланысты бұйрықтарда мiндеттi саналатын «БҰЙЫРАМЫН» сөзi болмайды. Сондықтан жеке құрам бойынша бұйрықтар нұсқаулық әректтердi бiлдiретiн ҚАБЫЛДАНСЫН, ТАҒАЙЫНДАЛСЫН, АУЫСТЫРЫЛСЫН, ШЫҒАРЫЛСЫН, ДЕМАЛЫС БЕРIЛСIН, ЖОЛСАПАРҒА ШЫҚСЫН т.б. сөздермен басталады.

Жеке құрам бойынша бұйрықтардың жай (жеке) және күрделi түрлерi болады. Жеке бұйрықтарда бiр қызметкер туралы ақпараттар берiледi. Атап айтқанда, этикалық жағы ескерiлiп мадақтау және жазалау туралы бұйрықтар бөлек толтырылады.

Жиынтық бұйрықтарда әртүрлi басқарушылық әрекеттер көрiнiс табуы мүмкiн.

Бұйрықтың әр тармағы ЕтЗК талаптарына сәйкес болуы қажет. Кез келген кадрлық бұйрықтардың мазмұны тұрақты түрде мынадай мәлiметтерден тұрады: нұсқаулық әрекеттердi (ауыстыру, жұмыстан шығару, тағайындау т.б.) көрсету, жұмысшының тегi, аты-жөнi, қызметi, құрылымдық бөлiмшесi, бұйрықта берiлген тармақтың күшiне ену мерзiмi (егер бұйрықтың тiркелу мерзiмiне сәйкес келмесе).

Жеке құрам бойынша жиынтық бұйрықтардың тармақтарындағы басқа мәлiметтердiң құрамы нұсқаулық әрекеттердiң ерекшелiктерiне қатысты белгiленедi.

Мысалы, жұмысқа қабылдауда белгiленген еңбек ақы көлемi, қабылдау шарты (уақытша, 00.00.0 ден 00.00.0 аралықындағы сынау мерзiмiмен т.б.) және тағы басқалары мiндеттi түрде көрсетiледi.

Басқа жұмысқа ауыстырғанда жаңа қызметi, ауыстыру түрi, оның себебi, еңбек ақысындағы өзгерiстер көрсетiледi.

Жеке құрамға қатысты бұйрықтардың әр тармағы еңбек туралы заңдарға, iшкi еңбек тәртiбi ережелерiне сәйкес болуы керек және ол жұмысшыға ескертiледi.

Әдетте жеке құрам туралы бұйрықтардың жобасы басқа да осыған қатысты қызмет иелерiмен: бас бухалтермен, заңгермен, құрылымдық бөлiмшенiң басшысымен келiсiледi. Жеке құрам бойынша бұйрықтарға кадр бөлiмi басшысы тарапынан бұрыштама белгi қойылуы мiндеттi болып саналады.

Жеке құрамға қатысты бұйрықтар мiндеттi түрде тiркеледi.

Жеке құрам бойынша еңбек туралы заңдарды бұзып толтырылған бұйрықтар белгiленген тәртiп негiзiнде қайтып алынады.
Жеке құрам бойынша – по личному составу

Өкімдік құжат - распорядительный документ

Негізгі қызмет бойынша - по основной деятельности

Штаттық кесте - штатное расписание

Кәсіпорынның жойылуы – ликвидация предприятия

Айрықша жұмыс жағдайлары – особые условия труда

1. 
   Сөз тіркестерін аударыңыз
   

2. 
   Үлгі бойынша негізгі қызмет бойынша бұйрық құрастырыңыз
   

3. 
   А. Асановты «Қуат» құрылыс фирмасына инженер қызметіне қабылдау туралы.
   
4. 
   Ж. Досановты еңбек тәртібін ұдайы бұза бергендігі үшін үйлестіруші қызметінен босату туралы.
   
5. 
   Университет ішінде және ауласында шылым шегуге тыйым салу туралы.
   

Мекеменiң, кәсiпорынның Наименование

атауы ведомства, учреждения

(қазақ тiлiнде) (на русском языке)

БҰЙРЫҚ ПРИКАЗ

Алматы Алматы

Шығарылған орны Место издания

(қазақ тiлiнде) (на русском языке)

Жұмысқа қабылдау туралы

Төлеуова Мәншұк Есiмқызы маркетинг бөлiмiнiң инженерi қызметiне 00.00.00. ден бастап айына 25000 (жиырма бес мың)теңге жалақысымен тағайындалсын.

Негiздеме: М. Е. Төлеуованың өтiнiшi.
Директор қолы қол қоюшының аты – жөнi

Бұрыштама белгi

Кадр бөлiмi
«Арай» ЖШС

Жұмысқа қабылдау туралы

№1 БҰЙРЫҚ

11.02.2003

Алма Омарова 2003 жылы ақпанның 10-ынан жоспарлау бөліміне бухгалтер ретінде жұмысқа қабылдансын.

Алма Омароваға 10000 (он мың) теңге көлемінде еңбекақы тағайындалсын.

Негіздеме: А. Омарованың өтініш.

Бұйрықпен таныстым: қолы / Омарова /

Ұлттық банкінің облыстық басқармасы

Кезекті еңбек демалысын беру туралы

№1 БҰЙРЫҚ

11.03.2003

Екінші дәрежелі банкілерді жою үрдісін бақылау бөлімінің жетекші маманы Алма Омарға 2003 жылғы наурыздың 10-ынан наурыздың 31-іне дейін, 28 жұмыс күніне кезекті еңбек демалысы берілсін.т

Негіздеме: А. Омардың өтініш.

Бұйрықпен таныстым: қолы / Омар /
«Роса» ААҚ

Жұмыстан босату туралы

№3 БҰЙРЫҚ

20.03.2003

Жоспарлау бөлімінің бухгалтері Алма Омарқызы, зейнетке шығуына байланысты, 2003 жылғы наурыздың 19- ынан жұмыстан босатылсын

Негіздеме: А. Омарқызының өтініші.

Бұйрықпен таныстым: қолы / Омарқызы /

Кадрлар бөлімінің бастығы қолы / тегі /

Мәтінмен аударма жұмыстарын жүргізуге дағдыландыру.

тылыққа, жауапкершілікке және

мемлекеттік тіл мәртебесін жоғарыла

туға бейімдеу

• 
  сөз әдісі
  
• 
  әңгіме
  
• 
  дәріспен жұмыс
  
• 
  сұрақ-жауап
  

Құжаттар үлгісі салынған папкалар

Сабақтың тақырыбымен таныстыру.

Қысқаша теориялық материалды еске түсіру.

Құжатқа қойылатын негізгі талаптарға тоқталу

Іс қағазын жазу және толтыру ережесін түсіндіру

Операциялық

кезең: 1. Басқару құжаттары туралы кіріспе әнгіме

2.Мамандық бойынша іс қағазы үлгісімен таныстыру және жаздыру

3.Сөздік жұмысын жүргізу

4.Әдістемелер мен жұмыс

5.Тапсырма бойынша жұмысты талдау

Тәжірибе бойынша

Тапсырма 1.Папкаларға салынған үлгілер бойынша жұмыс

2. Аударма жұмысын жүргізу

• 
  оқушылардың қойған сұрақтарына жауап беру.
  
• 
  бақылау сұрақтары бойынша жұмыс істеу
  
• 
  тәжірибе жұмысын қорғау
  
• 
  сабаққа оқушылар жұмысына баға беру.
  

Өкім құжатының анықтамасын берініз..

Өкім құжаттың мәтінінде не жазылады?

Құжаттың басқару бөлігі қандай сөздермен аяқталады?

Құжатқа кім қол қояды?

Құжатқа қандай деректемелер кіреді?

2.ҚР “Тіл туралы заңы”

3. Ә. Хазимова. Іс қағаздарын қазақ тілінде жүргізу. Алматы. 2004ж.
Тақырып бойынша қысқаша материал
Өкiм – кәсiпорынның күнделiктi өндiрiстiк-шаруашылық және әкiмшiлiк қызметiнiң жедел мәселелерi бойынша директор немесе оның орынбасары шығаратың құжат.

Өкiм кәсiпорынның iшкi құжаттарына арналған бланкiлерде ресiмделедi және оған директор немесе оның орынбасарлары қол қояды.

Өкiмнiң мәтiнiне:

-нақты тапсырма;

жауапты орындаушы;

орындау мерзiмi кiредi.

Басқару бөлiгi әдетте, қазақ тiлiндегi мәтiнде «Мiндеттеймiн», «Белгiлеймiн» деген сөздермен аяқталады.

ЖШС «Томирис»

ӨКIМ

0. 
   №_____
   

Екiбастұз қаласы

Жөндеу жұмыстарын жүргiзу туралы

№ 5 бөлмедегі жылу жүйесінің авариялық

Жағдайына байланысты

МIНДЕТТЕЙМIН:

1. 
   № 5 бөлмеге жөндеу жұмыстары жүргізілсін
   
2. 
   Жауапты сантехник Акишев О.О. Орындау мерзiмi 5 күн
   
3. 
   Осы өкімнің орындалуын қадағалауды бас инженер Акишева Р.С.
   

Басшы қолы Аты-жөні

Юрисконсульт қолы Аты-жөні

_______ Аты-жөні

Мәтінмен аударма жұмыстарын жүргізуге дағдыландыру.

тылыққа, жауапкершілікке және

мемлекеттік тіл мәртебесін жоғарыла

туға бейімдеу

• 
  сөз әдісі
  
• 
  әңгіме
  
• 
  дәріспен жұмыс
  
• 
  сұрақ-жауап
  

Құжаттар үлгісі салынған папкалар

Сабақтың тақырыбымен таныстыру.

Қысқаша теориялық материалды еске түсіру.

Құжатқа қойылатын негізгі талаптарға тоқталу

Іс қағазын жазу және толтыру ережесін түсіндіру

Операциялық

кезең: 1. Жарлық құжаттары туралы кіріспе әнгіме

2.Мамандық бойынша іс қағазы үлгісімен таныстыру және жаздыру

3.Сөздік жұмысын жүргізу

4.Әдістемелер мен жұмыс

5.Тапсырма бойынша жұмысты талдау

Тәжірибе бойынша

Тапсырма 1.Папкаларға салынған үлгілер бойынша жұмыс

2. Аударма жұмысын жүргізу

• 
  оқушылардың қойған сұрақтарына жауап беру.
  
• 
  бақылау сұрақтары бойынша жұмыс істеу
  
• 
  тәжірибе жұмысын қорғау
  
• 
  сабаққа оқушылар жұмысына баға беру.
  

Нұсқау құжатының анықтамасын бер.

Нұсқау құжаттың мәтінінде не жазылады?

Құжатқа кім қол қояды?

Құжатқа қандай деректемелер кіреді?

Қолданылған

әдебиеттер: 1. Л.Дүйсенбекова. Іс қағаздарын қазақша жүргізу. Алматы, 2001ж.,

2.ҚР “Тіл туралы заңы”

3. Ә. Хазимова. Іс қағаздарын қазақ тілінде жүргізу. Алматы. 2004ж.
Тақырып бойынша қысқаша материал

Нұсқау-бұйрықтарды, нұсқаулықтарды тапсырмаларды орындауды ұйымдастыруға байланысты мәселелер бойынша басқару құжаты. Нұсқауға кәсіпорынның директоры немесе құзыреті шегінде оның орынбасары қол қояды.

Нұсқаудың басқару бөлігі қазақ тіліндегі мәтінде «ұсынамын», «міндеттеймін» деген сөздермен аяқталады.

Нұсқауларға күнтізбелік жыл шегінде реттік сандар беріледі.

ЖШС «БАК»

НҰСҚАУ

Екiбастұз қаласы

2008 жылғы демалыс кестесі туралы

2008 жылы берiлетiн демалыстардың кестесін жасау үшін

ҰСЫНАМЫН:

1. Құрылым бөлімшелерінің басшылары хатшыға 2009 жылғы еңбек демалысың шамамен салынған тізімін сынуға тиіс. Тізімді тапсыру уақыты 00.00.00 дейін.

Басшы қолы Аты-жөні

Мәтінмен аударма жұмыстарын жүргізуге дағдыландыру.

тылыққа, жауапкершілікке және

мемлекеттік тіл мәртебесін жоғарыла

туға бейімдеу

• 
  сөз әдісі
  
• 
  әңгіме
  
• 
  дәріспен жұмыс
  
• 
  сұрақ-жауап
  

Құжаттар үлгісі салынған папкалар

Сабақтың тақырыбымен таныстыру.

Қысқаша теориялық материалды еске түсіру.

Құжатқа қойылатын негізгі талаптарға тоқталу

Іс қағазын жазу және толтыру ережесін түсіндіру

Операциялық

кезең: 1. Жарлық құжаттары туралы кіріспе әнгіме

2.Мамандық бойынша іс қағазы үлгісімен таныстыру және жаздыру

3.Сөздік жұмысын жүргізу

4.Әдістемелер мен жұмыс

5.Тапсырма бойынша жұмысты талдау

Тәжірибе бойынша

Тапсырма 1.Папкаларға салынған үлгілер бойынша жұмыс

2. Аударма жұмысын жүргізу

• 
  оқушылардың қойған сұрақтарына жауап беру.
  
• 
  бақылау сұрақтары бойынша жұмыс істеу
  
• 
  тәжірибе жұмысын қорғау
  
• 
  сабаққа оқушылар жұмысына баға беру.
  

Шешім құжатының анықтамасын бер.

Шешім құжаттың мәтінінде не жазылады?

Құжатқа кім қол қояды?

Құжатқа қандай деректемелер кіреді?

Қолданылған

әдебиеттер: 1. Л.Дүйсенбекова. Іс қағаздарын қазақша жүргізу. Алматы, 2001ж.,

2.ҚР “Тіл туралы заңы”

3. Ә. Хазимова. Іс қағаздарын қазақ тілінде жүргізу. Алматы. 2004ж.
Тақырып бойынша қысқаша материал
Мұндай құқықтық актiлердi алқалық басқару органдары қабылдайды. ҚР Азаматтық Кодексіне, басқа да заң шығару актілеріне сәйкес мемлекеттік басқару органдары мынадай жарлық құжаттар шығарады: Министрлер кабинеті – қаулылар; Премьер- Министр және оның орынбасарлары – жарлықтар; минитсрліктер – министрлердің бұйрықтарын, алқа шешімдерін; комитеттер мен комиссиялар – қаулылар, бұйрықтар, нұсқаулар; кооперативтік ұйымдар – шешімдер; қоғамдық ұйымдар – қаулылар, жарлықтар.

Үлгiсi жағынан әр түрлi құжаттар шығаруға өкiлеттi органдардын бiрлескен жарлық құжаттары «бiрлескен шешiм» түрiнде шығарылады және ол шешiм бұл құжатты қабылдағай ұйымдардың әр қайсысы үшiн құқықтық күшке ие болады.

Мәселелерді талқылаудың барысы және алқалық органдар отырыстарында, кеңестерде, жиналыстарда, мәжілістерде қабылданған шешімдер хаттамаларда белгіленіп отырады.

Қаулы – алқалық тұрғадан басқарылатын органдардың алдарында тұратын кейбір мәселелерді шешу мақсатында шығаратын құқықтық актілері.

Шешiм немесе қаулы өндірістік мәселелер бойынша жасалған алқалық органдардың құжаттарын білдіреді. Шешім «ШЕШТІ», «ШЕШІЛДІ», «ҚАУЛЫ ЕТЕДІ», «ҚАУЛЫ ҚАБЫЛДАНДЫ» деген сөздерді пайдалана отырып басқару құжаттары сияқты ресімделеді. Шешімге алқалық органның Төрағасы және оның мүшелері немесе Төраға мен хатшы қол қояды

ТӘЖІРИБЕ БОЙЫНША ТАПСЫРМА

1. Қаулының мәтіні оқып, орыс тіліне аударыныз. Қосымшада берілген қаулының мәтінінен кез – келген қаулының мәтінінде болатын немесе жиі кездесетін сөздер мен сөз тіркестерін тауып, көшіріп жазыңыз.

Қазақстан Республикасының Статистика жөніндегі агенттігінің ақпараттық – баста орталығы «Қазстатақпарат» республикалық

мемлекеттік кәсіпорынын құру туралы

ҚАУЛЫСЫ

Елдің әлеуметтік – экономикалық дамуы туралы жұртшылықтың хабардар болу деңгейін көтеру үшін, сондай – ақ статистикалық қызмет көрсетулерді тұтынушыларға сапалы жеткізу мақсатында Қазақстан Республикасы Үкіметі қаулы етеді;

1. Шаруашылық жүргізу құқығындағы «Қазақстан Республикасының Статистика жөніндегі агенттігінің ақпарттық – баста орталығы «Қазстатақпарат» құрылыссын;

2. Қазақстан Республикасының Статистика жөніндегі агенттігі кәсіпорынға қатысы мемлекеттік басқару органы, сондай – ақ мемлекеттік меншік құқығы субьектісінің функцияларын жүзеге асырушы орган болып белгіленсін;

Кәсіпорынның негізгі міндеттері:

0. 
   Статистикалық ақпаратты басып шығару, тарату және сату;
   

3.3. Маркетингтік зерттеулер саласында қызметтер көрсету.

Қолдар

Бұрыштамалар

Мәтінмен аударма жұмыстарын жүргізуге дағдыландыру.

тылыққа, жауапкершілікке және

мемлекеттік тіл мәртебесін жоғарыла

туға бейімдеу

• 
  сөз әдісі
  
• 
  әңгіме
  
• 
  дәріспен жұмыс
  
• 
  сұрақ-жауап
  

Құжаттар үлгісі салынған папкалар

1. Сабақтың тақырыбымен таныстыру.

2. Қысқаша теориялық материалды еске түсіру.

3. Құжатқа қойылатын негізгі талаптарға тоқталу

4. Іс қағазын жазу және толтыру ережесін түсіндіру

Операциялық

кезең: 1. Ақпаратты-анықтамалық құжаттар туралы кіріспе әнгіме

2.Мамандық бойынша іс қағазы үлгісімен таныстыру және жаздыру

3.Сөздік жұмысын жүргізу

4.Әдістемелер мен жұмыс

5.Тапсырма бойынша жұмысты талдау

Тәжірибе бойынша

Тапсырма 1.Папкаларға салынған үлгілер бойынша жұмыс

2. Аударма жұмысын жүргізу

• 
  оқушылардың қойған сұрақтарына жауап беру.
  
• 
  бақылау сұрақтары бойынша жұмыс істеу
  
• 
  тәжірибе жұмысын қорғау
  
• 
  сабаққа оқушылар жұмысына баға беру.
  

1. Қызметтік хаттың анықтамасын бер.

2. Қызметтік хаттың қандай түрлері бар?

3. Құжаттың мәтінінде не жазылады?

4. Құжатқа қандай деректемелер кіреді?

5. Құжатқа кім қол қояды?

2.ҚР “Тіл туралы заңы”

3. Ә. Хазимова. Іс қағаздарын қазақ тілінде жүргізу. Алматы. 2004ж.
Тақырып бойынша қысқаша материал
Қызметтік хаттар ұйымдардың басқа ұйымдарымен, жеке адамдармен байланысуының құралы. Қызмет бабымен жазылатын хаттар түрлі жағдайларға байланысты жазылады. Ұйымдар байланыстың қазіргі заман талабына сай құралдарын, атап айтқанда телефонда, факсті, модемдік байланысты т.б. пайдаланса да, қызметтік хаттардың мәні ерекше болып қала бермек. Қызметтік хаттардың көмегімен басқа ұйымдармен және жеке тұлғалармен келіссөздер, ұсыныстар, өтініштер жасалады. Қызметтік хаттар тек ресми байланыс үшін қолданылады және ұжам мүшелері атынан, ұжымның мүддесі үщін жазылады. Хаттың мәтіні алушының тез қабылдауына ыңғайланып қысқа, түсінікті етіп жазылады. Мамандар қызметтік хаттың мәтіні бір беттен аспағаны жөн деп санайды. Хат мәтінін ресмилікті сақтай отырып, өтіну, ұсыну мәнінде құрастыру үшін дайын қалпында қолданылатын сөздер мен сөз тіркестері пайдаланылады. Хат мәтінінде қолданылатын сөздер тура мағнасында қолданылады. Хатта күмәнді, анықталмаған деректер туралы сөз қозғауға болмайды. Сөйлемдер қысқа болып құрыстырылады. Қызметтік хаттар арнайы бланкілерге жазылады. Республиканың ішіндегі адресатқа жіберілетін хаттар қазақ, орыс тілдерінде екі бөлек ресімделеді. Реквизиттер бланкінің бұрышына немесе ортасына орналастырылады. Хаттың реквизиттері:

1. 
   ҚР Мемлекеттік гербі
   
2. 
   ұйымның атауы
   
3. 
   ұйым туралы ақпараттық деректер
   
4. 
   құжаттың датасы
   
5. 
   құжаттың тіркеу нөмірі
   
6. 
   түскен құжаттың тіркеу нөмірі мен датасына сілтеме
   
7. 
   адресат
   
8. 
   мәтін
   
9. 
   қол
   

Қызметтік хаттардың ішінде кепіл хатта ғана құжат түрінің атауы көрсетіледі.

Хаттың бұл түрі ұйымның атынан өтініш білдіргенде жазылады. Хат мәтінінің бірінші бөлімінде өтініштің себебі өте қысқа және ресми түрде жазылады. Хатта адресатқа өтінішті қабылдағаны үшін алдын – ала ризашылық білдіру қажет. Хатта І жақтан өтінемін, І жақ көпше түрде өтінеміз, ІІІ жақ өтінеді деген етістіктер қолданылады.

Жауап хаттың мәтіні төмендегі жүйеде құрастырылады: жауап жазуға негіз болған өтініш, өтінішке қайтарылатын жауаптың себебі, өтінішке қайтарылатын жауап. Өтініш қабылданбаған жағдайды мәтінде «өкінішке орай сіздердің тараптарыңыздан жасалған туралы өтініштеріңізді қабылдай алмаймыз» немесе «орындауғв мүмкіншілігіміз жоқ» деген сияқты тіркестерді қолдану өтінішке үзілді – кесілді жауап бермеуге мүмкіндік береді.

Ақпараттық хатта басқа мекеме қызметкерлеріне немесе мүдделі жеке тұлғаларға болатын оқиға, шара туралы хабарланды. Хат мәтінінде І жақтан «хабарлаймын» немесе І жақ көпше түрде «хабарлаймыз» деген етістіктер қолданылады. Хатқа хатшы немесе референт қол қоюы мүмкін. Ақпараттық хаттар арқылы ұйымда өткізілетін шаоралар кәсіпорынның шығаратын өнімдері насихатталуы да жиі кездеседі.

Ескерту хат телефонмен сөйлесуге немесе кездесіп қаралатын мәселе жөнінде келісуге мүмкіндік болмаған жағдайда жазылады. Хат мәтінінде іске асырылуы тиіс әркет жайлы ескеріледі және сол әркет іске асырылмаған жағдайда қолданылатын шаралар көрсетіледі. Хат мәтінде «ескертеміз», «бұған дейін ескерткенбіз», «шара қолдануға мәжбүр брламыз» деген тіркестер жиі қолданылады.

Шақыру хат бір адамға немесе ұжымқа арналап жазылуы мүмкін. Хат мәтінінде «шақырамыз», «қатысуыңызды өтінеміз» деген сөздер мен сөз тіркестері қолданылуы мүмкін.

ТӘЖІРИБЕ БОЙЫНША ТАПСЫРМА

ЗАДАНИЕ ДЛЯ ПРАКТИЧЕСКОЙ РАБОТЫ

1. 
   Кәсіпорынның жеке және мемлекеттік кәсіпорындарға келісімді ақылға персоналдық компьютер сататыны туралы ақпараттық хат жазыңыз.
   
2. 
   Келесі кәсіпорынның басшылығының атына кәсіпорынның шығаратын өнімі туралы толық мәлімет сұрап өтініш – хат жазыңыз.
   
3. 
   Мекеменің атынан жеке тұлғаға белгілі бір жағдайға байланысты ескерту- хат жазыңыз.
   

Кәсiпорынның атауы Директоры Омаров Б.А.

№__00.00.00 Павлодар

Торайғыров, 98

637003,

тел. 552763

факс
Жиһаз жеткiзудi туралы

Құрметтi Болат Асқарұлы!

Бiз Сiзе 00.00.00-дағы №___келiсiм-шарт бойынша келiсiлген үш офис жиһазының комплектiсiн, өкiнiшке орай, уақытында жеткiзiп бере алмағыныңыз туралы хабарлаймыз. Өзара келiсiлген мерзiмнен берi екi апта уақыт өтiп кеткенiн естерiңiзге саламыз.

Бұдан әрi кешiктiретiн болсаңыздар бiрлескен қызметтi доғаруымыз әбден мүмкiн.

Бiз Сiздер қажеттi шаралар қолданып, оның нәтижесi туралы бiзге хабарлайды деген үмiттемiз.

жүктеу 1,28 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: