Cабақ -2 Топ Күні 05. 09. 2014 Тақырыбы: Іс құжаттары қарым-қатынас жасаудың тәсілі Мақсаты: Білімділік



жүктеу 1,28 Mb.
бет5/15
Дата23.11.2018
өлшемі1,28 Mb.
#24345
түріСабақ
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15

Директор қолы аты-жөнi


P.S. Бұл ескертпенi алған кезде Сiздер төлемдi төлеп үлгерген болсаңыздар,бiз Сiздерге тек қана алғысымызды бiлдiремiз.



Сабақ 43-44

Тақырыбы: Анықтамалар
Мақсаты: Білімділік: Теориялық материалдарды тәжірибе жүзінде қолданыла білуге үйрету, құжаттарға қоятын талаптарды толық игеру. Жалпы іс қағаздарын мемлекеттік тілде сауатты жаза және толтыра білуді үйретуде жоғары нәтижеге қол жеткізу.
Дамытушылық: Оқушыларды іс қағаздарын екі тілде құрастыруды үйрету. Логикалық қабілетін дамыту. Тіл ұстару екі тілде еркін сөйлеуге орысша, қазақша үйрету. Өз мамандығы бойынша еңбекке араласқан кезінде жұмыс орындарында, мекемелерде іс қағаздарын сауатты және еркін жаза білуге үйрету.

Мәтінмен аударма жұмыстарын жүргізуге дағдыландыру.



Тәрбиелік мақсаты: Іс қағаздарын толтыру кезінде ұқып-

тылыққа, жауапкершілікке және

мемлекеттік тіл мәртебесін жоғарыла

туға бейімдеу



Үйлестіру

Деректемелері: Екі тілде толтырылатын құжаттар үлгілері.
Сабақтың

түрі: дамыта оқыту, аралас

Ұйымдастыру

формасы: топтық, дербес, жұптық
Сабақтың

өтілу әдісі: - коммуникативтік сөйлеу

  • сөз әдісі

  • әңгіме

  • дәріспен жұмыс

  • сұрақ-жауап

Сабақтың

көрнекілігі: Құжаттар үлгісі көрсетілген плакаттар.

Құжаттар үлгісі салынған папкалар



Техникалық

құралмен жабдықтау: Дербес компьютер
Пәнаралық

байланыс: Орыс тілі, хатшы ісі, қазақ тілі
Сабақ барысы.
Ұйымдастыру - сәлемдесу.

кезеңі: - кезекшімен сұхбат

Мотивациялық

кезең:

1. Сабақтың тақырыбымен таныстыру.

2. Қысқаша теориялық материалды еске түсіру.

3. Құжатқа қойылатын негізгі талаптарға тоқталу

4. Іс қағазын жазу және толтыру ережесін түсіндіру

Операциялық

кезең: 1. Ақпаратты-анықтамалық құжаттар туралы кіріспе әнгіме

2.Мамандық бойынша іс қағазы үлгісімен таныстыру және жаздыру

3.Сөздік жұмысын жүргізу

4.Әдістемелер мен жұмыс

5.Тапсырма бойынша жұмысты талдау

Тәжірибе бойынша

Тапсырма 1.Папкаларға салынған үлгілер бойынша жұмыс

2. Аударма жұмысын жүргізу



Рефлексивті

бағалау кезеңі: - сабақты қорытындылау

  • оқушылардың қойған сұрақтарына жауап беру.

  • бақылау сұрақтары бойынша жұмыс істеу

  • тәжірибе жұмысын қорғау

  • сабаққа оқушылар жұмысына баға беру.

Үй тапсырмасы:

Бақылау сұрақтар.

1. Анықтама нені дәлелдейді?.

2. Анықтаманың мәтіні қалай құрастырылады?

3. Анықтаманың қандай түрлері бар?

4. Құжатқа қандай деректемелер кіреді?

5. Құжатқа кім қол қояды



Қолданылған

әдебиеттер: 1. Л.Дүйсенбекова. Іс қағаздарын қазақша жүргізу. Алматы, 2001ж.,

2.ҚР “Тіл туралы заңы”

3. Ә. Хазимова. Іс қағаздарын қазақ тілінде жүргізу. Алматы. 2004ж.
Тақырып бойынша қысқаша материал
Анықтама – мазмұны белгiлi бiр фактiнi я оқиғаны дәлелдейтiн, растайтын, сипаттайтын ақпараттық-анықтамалық iс қағазының түрi.

Өмiрдiң түрлi жағдайларына байланысты бiзге әр кезеңде, түрлi мекемелерге барып ір мазмұнда анықтамалар алуға тура келедi. Бiздiң жеке басымызды куәландыратын құжаттарды жоғалтып алғанда да анықтама оның орнын уақытша ауыстыра алады.

Мекеме жетекшiсi өз билiгi мен өкiлеттiгiнiң шеңберiнде анықтама беруге нұсқау бередi және оны растап қол қояды. Анықтама көп жағдайда жеке адамға байланысты нақты бiр ақпаратты растау үшiн берiледi. Мысалы, тегi, аты-жөнi, туған күнi, туған жерi, еңбек стажы, атқаратын қызметi, бiлiмi туралы мәлiмет, мамандығы т.б. Анықтама берiлген мәлiмет әркез мұқият тексерiлуi қажет. Мәлiметтiң дәлдiгiн тексерумен кадр бөлiмiнiң қызметкерi я ұйым жетекшiсi өкiлдiк берген секретариат қызметкерi айналысады. Анықтамадағы қызметтiк сипаттағы мәлiметтi тиiстi бөлiм қызметкерi тексередi. Мысалы, еңбекақы туралы мәлiметтi бухгалтерия бөлiмiнiң қызметкерi тексерiп, дайындайды. Анықтама беру журналындағы рет санының өсу тәртiбiне орай әр анықтамаға нөмiр қойылады және бiрнеше дана берiлсе ол да көрсетiледi. Мысалы, «422/2», берiлген анықтаманың көшiрмесi мекемеде қалдырылмайды. Кейбiр ерекше жағдайда көшiрмесi қалдырылатын болса ол жеке iс папкасына немесе қызметкердiң жеке iсiне тiгiледi.

Анықтама А5 форматты парақта дайындалады. Кейбiр көлемi үлкен анықтамалар ұшiн А4 форматты қағаз парағы пайдаланылады. Анықтама құрылымына мына мәлiметтер кiредi:



  • құжат аты;

  • негiзгi мәтiн;

  • анықтаманың қай ұйымға берiлгенi туралы мәлiмет;

  • анықтаманың жарамдылық мерзiмi жайлы мәлiмет;

  • анықтаманы берiп отырған ұйымның мөрi мен анықтама берушi адамның қолы.



ТӘЖІРИБЕ БОЙЫНША ТАПСЫРМА
1. Сөз тіркестерін аударыныз:

Деректі растау, жеке адамға байланысты, ақпаратты растау, бірнеше дана, агықтама нөмірленеді, анықтама мазмұны, анықтама мәтіні, кімге берілгені, мекеме басшылары, мекеме мөрі, не үшін берілгені, мөр басылады, жарамдылық мерзімі.
2. Жағдаяттар бойынша анықтама үлгісіне қарап құжат жазыңыз:

Анықтама Сапар Жолдасбекұлының мекенжайын растау үшін әскері комиссариатқа керек. Мекенжайы: Семей қ., Пушкин к-сі, 45-үй, 12-пәтер.
Анықтама ұлттық кітапханаға Бақытова Айнұрдың Әл-Фараби атындағы КазҰУ-дың заң факультетінде оқитынын растау үшін керек.

«АЗАМАТ» ЖМПИК

№ 1 АНЫҚТАМА
01.10.2003

Азамат Самат Қанатұлы Омар 1970 жылы туған, Павлодар қ., Мир к., 1-үй, 2-пәтерде тұрады.

Отбасы құрамы: Әйелі, Анар Оспанқызы Омарова, 1971 жылы туған.

Ұлы, Әмір Саматұлы, 1998 жылы туған.

Анықтама талап етуші орынға көрсету үшін берілді.
«АЗАМАТ» ЖМПИК-ның төрағасы мөр қолы / тегі /

«АРАЙ» ЖШС

№ 2 АНЫҚТАМА
11.02.2003

Арман Қайратұлы Ахметов 1999 жылдан ақпарат бөлімінде бағдарламашы болып жұмыс істейді.

А.Қ. Ахметовтің бір айлық еңбекақысы 20000 (жиырма мың) теңге көлемінде.

Анықтама Ұлттық зейнетақы қорына көрсету үшін берілді.


«АРАЙ» ЖШС-ның төрағасы мөр қолы / тегі /

Сабақ 45-46

Тақырыбы: Сенімхаттар
Мақсаты: Білімділік: Теориялық материалдарды тәжірибе жүзінде қолданыла білуге үйрету, құжаттарға қоятын талаптарды толық игеру. Жалпы іс қағаздарын мемлекеттік тілде сауатты жаза және толтыра білуді үйретуде жоғары нәтижеге қол жеткізу.
Дамытушылық: Оқушыларды іс қағаздарын екі тілде құрастыруды үйрету. Логикалық қабілетін дамыту. Тіл ұстару екі тілде еркін сөйлеуге орысша, қазақша үйрету. Өз мамандығы бойынша еңбекке араласқан кезінде жұмыс орындарында, мекемелерде іс қағаздарын сауатты және еркін жаза білуге үйрету.

Мәтінмен аударма жұмыстарын жүргізуге дағдыландыру.



Тәрбиелік мақсаты: Іс қағаздарын толтыру кезінде ұқып-

тылыққа, жауапкершілікке және

мемлекеттік тіл мәртебесін жоғарыла

туға бейімдеу



Үйлестіру

Деректемелері: Екі тілде толтырылатын құжаттар үлгілері.
Сабақтың

түрі: дамыта оқыту, аралас

Ұйымдастыру

формасы: топтық, дербес, жұптық
Сабақтың

өтілу әдісі: - коммуникативтік сөйлеу

  • сөз әдісі

  • әңгіме

  • дәріспен жұмыс

  • сұрақ-жауап

Сабақтың

көрнекілігі: Құжаттар үлгісі көрсетілген плакаттар.

Құжаттар үлгісі салынған папкалар



Техникалық

құралмен жабдықтау: Дербес компьютер
Пәнаралық

байланыс: Орыс тілі, хатшы ісі, қазақ тілі
Сабақ барысы.
Ұйымдастыру - сәлемдесу.

кезеңі: - кезекшімен сұхбат

Мотивациялық

кезең:

1. Сабақтың тақырыбымен таныстыру.

2. Қысқаша теориялық материалды еске түсіру.

3. Құжатқа қойылатын негізгі талаптарға тоқталу

4. Іс қағазын жазу және толтыру ережесін түсіндіру

Операциялық

кезең: 1. Ақпаратты-анықтамалық құжаттар туралы кіріспе әнгіме

2.Мамандық бойынша іс қағазы үлгісімен таныстыру және жаздыру

3.Сөздік жұмысын жүргізу

4.Әдістемелер мен жұмыс

5.Тапсырма бойынша жұмысты талдау

Тәжірибе бойынша

Тапсырма 1.Папкаларға салынған үлгілер бойынша жұмыс

2. Аударма жұмысын жүргізу



Рефлексивті

бағалау кезеңі: - сабақты қорытындылау

  • оқушылардың қойған сұрақтарына жауап беру.

  • бақылау сұрақтары бойынша жұмыс істеу

  • тәжірибе жұмысын қорғау

  • сабаққа оқушылар жұмысына баға беру.

Үй тапсырмасы:

Бақылау сұрақтар.

1. Сенімхаттың анықтамасын бер.

2. Сенімхаттың мәтіні қалай құрастырылады?

3. Сенімхаттың қандай түрлері бар?

4. Сенімхат неше данада шығарылады және қалай сақталады?

Қолданылған

әдебиеттер: 1. Л.Дүйсенбекова. Іс қағаздарын қазақша жүргізу. Алматы, 2001ж.,

2.ҚР “Тіл туралы заңы”

3. Ә. Хазимова. Іс қағаздарын қазақ тілінде жүргізу. Алматы. 2004ж.


Тақырып бойынша қысқаша материал
Сенiмхат – құжат иесi басқа бiреуге бiр iстi атқаруға, сүйтiп, өз атынан оның құқын пайдалануға рұқсат беретiн құжат түрi. Сенiмхатты мынадай ақша түрлерiн алу үшiн пайдалануға болады: жалақы, зейнетақы, алимент, ақша аудару, т,б. Сондай-ақ сатып алу, сату, үй ауыстыру, басқару, сыйлық алу, автокөлiктердi сату, ауыстыру т.б. Операцияларды сенiмхат арқылы жүзеге асыруға болады.

Сенiмдi өкiлге сотта, кәсiпкерлiкте iс жүргiзудi, банктегi есеп – шотқа иелiк етудi т,б сенiп тапсыруға болады.

Сенiмхаттың мәтiнi мындай мәлiметтердi қамтиды:

1. сенiмхат иесiнi аты – жөнi, қызметi және мекен – жайы;

2. сенiп тапсыратын өкiлеттiктерi мен құқықтарының дәл ауқымы;

3. сенiп тапсырған адамның аты – жөнi, оның қызметi немесе мекен – жайы, сондай –ақ жеке басын куәландыратын құжатты (куәлiктiң) нөмiрi, кiм бергенi, қашан бергенi;

4. сенiмхат әрекетiнiң мерзiмi.

Мәтiндегi екiншi және үшiншi бөлiктерiнiң орнын ауыстыруға да болады.

Үлкен жауапкершiлiк жүктейтiн iс - әрекеттi орындауға немесе қымбат мүлiктi алуға берiлген сенiмхат нотариалдық түрғыдан куәландырылуы мүмкiн. Кей жағдайда қойылған қолдар сенiмхатта көрсетiлген адамдар жұмыс iстейтiн мекемелердiң кадырлық қызмет көрсету орындарымен де куәландырылуы мүмкiн.

Сенiмхат ұйымдар тарапынан өз қызметкерлерiне де берiледi. Бұл жағдайда сенiмдi өкiлге қандай құқықтар берiлетiнi дәл көрсетiледi. Ондай құқықтарға келiсiм жасау, фирма атынан келiссөз жүргiзу, жұмысшы жалдау немесе тауар қабылдаулар жатады.

Автомобиль жүргiзуге сенiмхат жеке адам тарапынан берiлгенде де дәл осылай толтырылады. Тек онда ұйымның атының орнына сенiмхат берушi адамның тегi көрсетiледi.

Кейбiр есеп айырысу, несие, нотариалдық, тағы басқа ұйымдар сенiмхат, арыз, анықтама тағы басқа жеке құжаттардың бланкiлерiн басып шығарады. Бұл жұмыс барысын оңтайландырып, жеделдетедi.

Бұл жағдайда клиентке құжат бланкiсiне тек қажет мәлiметтердi енгiзу ғана қалады.

«Бланкiлер» - құжаттың қатаң тәртiпке түсiрiлген үлгi – схемасы ғана. Құжаттардың ондай қатаң бiр үлгiдегi түрi компьютерлердiң көмегiмен операцияларды автоматтандыруға жол ашады. Мұның өзi адамдардың уақытын үнемдеуге көмектеседi. Құжат үлгiсi «еркiн» болған сайын, оны толтырудың қиындығы да көп және оның мазмұнын әр жаққа жүгiртiп талқылауға болады. Сондықтан ресми салада құжаттардың қатаң реттелген үлгiге түсiруi тек қана жақсылық әкеледi.


ТӘЖІРИБЕ БОЙЫНША ТАПСЫРМА

ЗАДАНИЕ ДЛЯ ПРАКТИЧЕСКОЙ РАБОТЫ




  1. Ресми сенімхат жазыңыз.

  2. Келесі біреуге өзіңіздің атыңызға түскен пошта хат-хабарларын алуды сеніп тапсыратыныңыз туралы сенімхат жазыңыз.



СЕНIМХАТ
Мен, Алматы қаласы, Жарков көшесi, 211-үй, 2-пәтерде тұратын Қасым Берiк Мақсатұлы, Алматы қаласы, Жароков көшесi, 211-үй, 3- пәтерде тұратын Сомов Василий Петровичке (жеке куәлiгi № ... кiм, қанша бергенi) маған тиесiлi 2008 жылдық наурыз айының зейнет ақысын бостандық ауданы № 000 жинақ банкiсiндегi № 000 есеп – шотынан алуды сенiп тапсырамын.

Сенiмхат 2008 ж. 1 мамырға дейiн берiлдi.

12.03.2008. Б. Қасым

СЕНІМХАТ
Мен, Арман Бекұлы Тайлақов, жеке куәлік №00000 ҚР ПМ 02.01.2000 жылы берілген, мекен жайым: Павлодар қ., Мир қ., 1-үй, 2-пәтер, азамат Қайрат Мұратұлынан, жеке куәлік №00013 ҚР ПМ 01.01.2000 жылы берілген, мекен жайым: Павлодар қ., Мир қ., 2-үй, 1-пәтер, С.Торайғыров атындағы ПМУ-дың кассасынан мамыр айының еңбекақысын алуды сеніп тапсырамын.
01.04.2003 қолы / тегі /

А.Б. Тайлақовтың қолын куәландырамын

Мемлекеттік нотариус мөр қолы / тегі /

02.04.2003




Сабақ № 47

Тақырыбы: Телефонхаттар
Мақсаты: Білімділік: Теориялық материалдарды тәжірибе жүзінде қолданыла білуге үйрету, құжаттарға қоятын талаптарды толық игеру. Жалпы іс қағаздарын мемлекеттік тілде сауатты жаза және толтыра білуді үйретуде жоғары нәтижеге қол жеткізу.
Дамытушылық: Оқушыларды іс қағаздарын екі тілде құрастыруды үйрету. Логикалық қабілетін дамыту. Тіл ұстару екі тілде еркін сөйлеуге орысша, қазақша үйрету. Өз мамандығы бойынша еңбекке араласқан кезінде жұмыс орындарында, мекемелерде іс қағаздарын сауатты және еркін жаза білуге үйрету.

Мәтінмен аударма жұмыстарын жүргізуге дағдыландыру.



Тәрбиелік мақсаты: Іс қағаздарын толтыру кезінде ұқып-

тылыққа, жауапкершілікке және

мемлекеттік тіл мәртебесін жоғарыла

туға бейімдеу



Үйлестіру

Деректемелері: Екі тілде толтырылатын құжаттар үлгілері.
Сабақтың

түрі: дамыта оқыту, аралас

Ұйымдастыру

формасы: топтық, дербес, жұптық
Сабақтың

өтілу әдісі: - коммуникативтік сөйлеу

  • сөз әдісі

  • әңгіме

  • дәріспен жұмыс

  • сұрақ-жауап

Сабақтың

көрнекілігі: Құжаттар үлгісі көрсетілген плакаттар.

Құжаттар үлгісі салынған папкалар



Техникалық

құралмен жабдықтау: Дербес компьютер
Пәнаралық

байланыс: Орыс тілі, хатшы ісі, қазақ тілі
Сабақ барысы.
Ұйымдастыру - сәлемдесу.

кезеңі: - кезекшімен сұхбат

Мотивациялық

кезең:

1. Сабақтың тақырыбымен таныстыру.

2. Қысқаша теориялық материалды еске түсіру.

3. Құжатқа қойылатын негізгі талаптарға тоқталу

4. Іс қағазын жазу және толтыру ережесін түсіндіру

Операциялық

кезең: 1. Ақпаратты-анықтамалық құжаттар туралы кіріспе әнгіме

2.Мамандық бойынша іс қағазы үлгісімен таныстыру және жаздыру

3.Сөздік жұмысын жүргізу

4.Әдістемелер мен жұмыс

5.Тапсырма бойынша жұмысты талдау

Тәжірибе бойынша

Тапсырма 1.Папкаларға салынған үлгілер бойынша жұмыс

2. Аударма жұмысын жүргізу



Рефлексивті

бағалау кезеңі: - сабақты қорытындылау

  • оқушылардың қойған сұрақтарына жауап беру.

  • бақылау сұрақтары бойынша жұмыс істеу

  • тәжірибе жұмысын қорғау

  • сабаққа оқушылар жұмысына баға беру.

Үй тапсырмасы:

Бақылау сұрақтар.

1. Телефонхаттың анықтамасын бер.

2. Телефонхат қандай жағдайларда жазылады?

3. Телефонхаттың мәтіні қалай құрастырылады?

4. Телефонхат қалай жіберіледі?

5. Телефонхатты жібергенде және қабылдап алғанда қандай ережелер сақтау керек?



Қолданылған

әдебиеттер: 1. Л.Дүйсенбекова. Іс қағаздарын қазақша жүргізу. Алматы, 2001ж.,

2.ҚР “Тіл туралы заңы”

3. Ә. Хазимова. Іс қағаздарын қазақ тілінде жүргізу. Алматы. 2004ж.
Тақырып бойынша қысқаша материал
Телефонхат – телефон я радио арқылы телефонхат, радиограмма ретiнде жеткiзiлетiн жедел сипаттағы құжат.

Телефонхаттың жеделхаттан айырмашылығы сiз үшiншi бiр мекеме қызметiне жүгiнбей өз ақпаратынызды телефон я радио арқылы алушыға тiкелей мәлiмдей аласыз. Ол байланыстың келесi бетiнде тұрып сiз айтқан ақпаратты жазып алады. Телефонхат мәтiнi аса күрделi болмау керек.

Телефонхат формуляры: жiберiлген хабардың аты, нөмiрi, жiберiлген күнi және қабылданған уақыты жөнiндегi мәлiмет, байланыс жүйесiн iске асырған адамның аты-жөнi, телефон я рация нөмiрi.

Телефонхат, радиохат мәтiнi арнаулы бланкке немесе таза қағазға жазылады, оған мекеме бастығы немесе жауапты қызметкер қол қояды.

Бұл құжаттың ерекшелiгi оның мекемеге бiрден келiп түсетiндегi. Телефонхаттар басқа қызметтiк құжаттар сияқты есептеледi, қабылданады, сақталады.

Телефон, радио байланысы арқылы құжаттарды жiберiп қабылдаудың әлсiз жағы Қазақстандағы телефон, радио байланысының әли де талапқа сай құрылмағандығы, техникалық құралдардың нашарлығы.

Телефонхатпен жұмыс iстейтiн қызметкер ептi, мәтiндi тез жазып алуға қабiлеттi, дауысы анық, дикциясы жақсы болуы керек. Есту қабiлетiнiң жақсы, қолы ширақ болуы да мiндеттi. Кеңсе қағаздарына қатысты жұмысты да, телефон байланысын да жақсы меңгерген адам болғаны жөн.

Мекемеде жiберiлген, келген телефонхаттарды тiркеп отыратын арнайы журнал болуы керек. «Телефонхаттар журналы» екi бөлiкке бөлiнедi. Бiрiншi бөлiкке мекемеге келiп түскен телефонхаттар жазылады, екiншi бөлiгi жiберiлген телефонхаттар мәтiндерiн жазуға арналады.

Телефонхат құрылымының жеделхат құрылымынан көп айырмашылығы жөқ. Телефонхат құрылымына:

- адресаттың толық аты-жөнi жазылады. Ақпарат телефон я радио арқылы бiрден мекеменiң өзiне келiп түсетiндiктен мекен-жайы көрсетiлмейдi;

- негiзгi мәтiн (1000 белгiнiң шегiнде болу керек. 9-12 сөйлем);

- жiберушiнiң аты-жөнi;

- ақпаратты телефон арқылы жеткiзушi адамның аты-жөнi, телефонхат жiберiлген телефонның нөмiрi;

- телефонхат жiберiлiп болған уақыт және айы, күнi, жылы.

Телефонхатты жiберушi қызметкер мәтiндi «Телефонхат журналында» жазылған мәтiнмен салыстыра отырып тексеруге, дұрыс жазылғандығына көз жеткiзу үшiн қайталап беруге мiндеттi.

Телефонхатты қабылдап алған адам ақпарат кiмге жiберiлсе сол адамға телефонхаттың келгенi туралы бiрден мәлiмдеуi керек.

Телефонхатты жiберушi адам қабылдап алған адамның аты-жөнiн журналға жазып қоюы керек.

Қызметтiк телефонды пайдаланудың кейбiр қарапайым ережелерi:

- өте қажет жағдайда болмаса қызметтiк телефонды бөгде әнгiме үшiн қолданудың қажетi жоқ;

- қызмет бабында телефонмен сөйлескен кезде төңiректегi басқа адамдар тыныштық сақтауы керек;

- маңызды қызметiк мәлiметтердi телефон арқылы жеткiзу барысында бөгде адамның болуы, жiберушi адамға да, бұл хабардың ерiксiз куәгерi болып түрған бөгде тындаушыға да ыңғайсыздық туғызады;

- әдеттегi қызметтiк сұхбатты жүргiзу 2-3 минуттан артық уақытқа созылмауы керек. Жер алыстығы мен уыјыт тығыздығы болмаса көлемдi, күрделi мәселелердi жеке кездесу кезiнде шешкен абзал;

- телефон арқылы сөйлесiп отырған адамыңызды жақсы ести алмаған жағдайда, оған қайта телефон соғатыныңызды ескертiңiз де, қайтадан байланасыңыз. Телефон байланысы үзiлiп кеткен жағдайда ең бiрiншi хабарласқан адам қайталап телефон соғуы керек. Телефон арқылы жүргiзiлген сұхбатты да бiрiншi аяқтаушы телефон соққан адам болуы керек;

- телефон арқылы құпия информация алудан бас тартыңыз.

ТӘЖІРИБЕ БОЙЫНША ТАПСЫРМА


  1. Телефонхат үлгісіне қарап астында көрсетілген мәліметтерден құжат құраныз:

Телефонхат. 19.07.2008 № 19. Шығармашылық ұйымдардың жетекшілеріне. 14 маусым күні сағат 11-де Республика сарайында Республикадағы шығармашылық ұйымдар жетекшілерінің Халықаралық конкурсқа кандидатуралар дайындау жөнінде бас қосуы болады. Қол қойған: Республикалық шығармашылық ұйымдар бірлестігі ақпарат бөлімінің бастығы Н.Р. Абрамов. Жіберген: хатшы Ж.Есембаева. 19.07.2008 күні сағат 10.00-де қабылдап алған б.Нұрғазина.


ТЕЛЕФОНХАТ

01.05.2008 ж. № 21 Бөлiм меңгерушiлерiне

9.30

14 мамыр күнi сағат 10-да № 1 залда өндiрiс мәселелерiне байланысты өткiзiлетiн халықаралық конференцияға делегаттарды сайлауға бас қосу болады.



Ақмола облысы әкiмнiң орынбасары М.Л.Мейрамов

Жiберген М.Оразова

231218

Қабылдап алушы П.Ережепова



251214

Сабақ № 48-49

Тақырыбы: Шағым. Шағымға жауап.
Мақсаты: Білімділік: Теориялық материалдарды тәжірибе жүзінде қолданыла білуге үйрету, құжаттарға қоятын талаптарды толық игеру. Жалпы іс қағаздарын мемлекеттік тілде сауатты жаза және толтыра білуді үйретуде жоғары нәтижеге қол жеткізу.
Дамытушылық: Оқушыларды іс қағаздарын екі тілде құрастыруды үйрету. Логикалық қабілетін дамыту. Тіл ұстару екі тілде еркін сөйлеуге орысша, қазақша үйрету. Өз мамандығы бойынша еңбекке араласқан кезінде жұмыс орындарында, мекемелерде іс қағаздарын сауатты және еркін жаза білуге үйрету.

Мәтінмен аударма жұмыстарын жүргізуге дағдыландыру.



Тәрбиелік мақсаты: Іс қағаздарын толтыру кезінде ұқып-

тылыққа, жауапкершілікке және

мемлекеттік тіл мәртебесін жоғарыла

туға бейімдеу



Үйлестіру

Деректемелері: Екі тілде толтырылатын құжаттар үлгілері.
Сабақтың

түрі: дамыта оқыту, аралас

Ұйымдастыру

формасы: топтық, дербес, жұптық
Сабақтың

өтілу әдісі: - коммуникативтік сөйлеу

  • сөз әдісі

  • әңгіме

  • дәріспен жұмыс

  • сұрақ-жауап

Сабақтың

көрнекілігі: Құжаттар үлгісі көрсетілген плакаттар.

Құжаттар үлгісі салынған папкалар



Техникалық

құралмен жабдықтау: Дербес компьютер
Пәнаралық

байланыс: Орыс тілі, хатшы ісі, қазақ тілі
Сабақ барысы.
Ұйымдастыру - сәлемдесу.

кезеңі: - кезекшімен сұхбат

Мотивациялық

кезең:

1. Сабақтың тақырыбымен таныстыру.

2. Қысқаша теориялық материалды еске түсіру.

3. Құжатқа қойылатын негізгі талаптарға тоқталу

4. Іс қағазын жазу және толтыру ережесін түсіндіру

Операциялық

кезең: 1. Ақпаратты-анықтамалық құжаттар туралы кіріспе әнгіме

2.Мамандық бойынша іс қағазы үлгісімен таныстыру және жаздыру

3.Сөздік жұмысын жүргізу

4.Әдістемелер мен жұмыс

5.Тапсырма бойынша жұмысты талдау

Тәжірибе бойынша

Тапсырма 1.Папкаларға салынған үлгілер бойынша жұмыс

2. Аударма жұмысын жүргізу



Рефлексивті

бағалау кезеңі: - сабақты қорытындылау

  • оқушылардың қойған сұрақтарына жауап беру.

  • бақылау сұрақтары бойынша жұмыс істеу

  • тәжірибе жұмысын қорғау

  • сабаққа оқушылар жұмысына баға беру.

Үй тапсырмасы:

Бақылау сұрақтар.

1. Шағым құжатының анықтамасын бер.

2. Шағым қандай жағдайларда жазылады?

3. Шағымға кім қол қояды?

4. Шағымға жауаптың қандай нұсқалары болуы мүмкін?

Қолданылған

әдебиеттер: 1. Л.Дүйсенбекова. Іс қағаздарын қазақша жүргізу. Алматы, 2001ж.,

2.ҚР “Тіл туралы заңы”

3. Ә. Хазимова. Іс қағаздарын қазақ тілінде жүргізу. Алматы. 2004ж.
Тақырып бойынша қысқаша материал

Шағым – келісім – шарт міндеттемелерін және осы міндеттемелерді бұзған тараптардың шағындарын өтеу туралы талаптарын бұзғандығы туралы құжат. Шағым тауардың (жұмыстын және қызмет көрсетудің) сапасы, оны жеткізудің көлемі мен мерзімдері, орау, таңбалау, төлемдер және кеісім – шарттың басқа талаптарына қатысты қойылады және оған: шағым жасауға негіздеме; дәлелдер (құжаттарға сілтеме, мысалы, коммерциялық акт, сапа сертификаты); шығындарды өтеудің нақты талаптары. Шағым растаулар шағымға қосымша ретінде ресімделеді.

Шағымға кәсіпорынның басшысы, бас бухгалтері қол қояды және мөр соғады. Шағым тапсырыс хатпен жіберіледі не курьер арқылы қолма – қол тапсырылады.


Шағымға жауап

Шағымға жауаптың мынадай нұсқалары болуы мүмкін:



  • Ол бойынша шешім қабылданбаса, шағымға қарауға қабылдау туралы;

  • Ақы төлеу кезінде күнін және төлем тапсырмасының нөмірін көрсете отырып, толық немесе ішінара шағымды қанағаттандыру туралы;

  • Шағымнан толық немесе ішінара бас тарту. Шағымға жауап жасаған кезде қосымша түрінде ресімделген қажетті құжаттар ұсынылуы тиіс.

Шағымға жауапқа кәсіпорынның басшысы қол қояды және мөрмен растайды.

Сабақ № 50

Тақырыбы: Баяндау хат
Мақсаты: Білімділік: Теориялық материалдарды тәжірибе жүзінде қолданыла білуге үйрету, құжаттарға қоятын талаптарды толық игеру. Жалпы іс қағаздарын мемлекеттік тілде сауатты жаза және толтыра білуді үйретуде жоғары нәтижеге қол жеткізу.
Дамытушылық: Оқушыларды іс қағаздарын екі тілде құрастыруды үйрету. Логикалық қабілетін дамыту. Тіл ұстару екі тілде еркін сөйлеуге орысша, қазақша үйрету. Өз мамандығы бойынша еңбекке араласқан кезінде жұмыс орындарында, мекемелерде іс қағаздарын сауатты және еркін жаза білуге үйрету.

Мәтінмен аударма жұмыстарын жүргізуге дағдыландыру.



Тәрбиелік мақсаты: Іс қағаздарын толтыру кезінде ұқып-

тылыққа, жауапкершілікке және

мемлекеттік тіл мәртебесін жоғарыла

туға бейімдеу



Үйлестіру

Деректемелері: Екі тілде толтырылатын құжаттар үлгілері.
Сабақтың

түрі: дамыта оқыту, аралас

Ұйымдастыру

формасы: топтық, дербес, жұптық
Сабақтың

өтілу әдісі: - коммуникативтік сөйлеу

  • сөз әдісі

  • әңгіме

  • дәріспен жұмыс

  • сұрақ-жауап

Сабақтың

көрнекілігі: Құжаттар үлгісі көрсетілген плакаттар.

Құжаттар үлгісі салынған папкалар



Техникалық

құралмен жабдықтау: Дербес компьютер
Пәнаралық

байланыс: Орыс тілі, хатшы ісі, қазақ тілі
Сабақ барысы.
Ұйымдастыру - сәлемдесу.

кезеңі: - кезекшімен сұхбат

Мотивациялық

кезең:

1. Сабақтың тақырыбымен таныстыру.

2. Қысқаша теориялық материалды еске түсіру.

3. Құжатқа қойылатын негізгі талаптарға тоқталу

4. Іс қағазын жазу және толтыру ережесін түсіндіру

Операциялық

кезең: 1. Ақпаратты-анықтамалық құжаттар туралы кіріспе әнгіме

2.Мамандық бойынша іс қағазы үлгісімен таныстыру және жаздыру

3.Сөздік жұмысын жүргізу

4.Әдістемелер мен жұмыс

5.Тапсырма бойынша жұмысты талдау

Тәжірибе бойынша

Тапсырма 1.Папкаларға салынған үлгілер бойынша жұмыс

2. Аударма жұмысын жүргізу



Рефлексивті

бағалау кезеңі: - сабақты қорытындылау

  • оқушылардың қойған сұрақтарына жауап беру.

  • бақылау сұрақтары бойынша жұмыс істеу

  • тәжірибе жұмысын қорғау

  • сабаққа оқушылар жұмысына баға беру.

Үй тапсырмасы:

Бақылау сұрақтар.

1. Баяндау хаттың анықтамасын бер.

2. Баяндау хат қандай жағдайларда жазылады?

3. Құжаттың мәтінінде не жазылады?

4. Құжатқа қандай деректемелер кіреді?

5. Құжатқа кім қол қояды



Қолданылған

әдебиеттер: 1. Л.Дүйсенбекова. Іс қағаздарын қазақша жүргізу. Алматы, 2001ж.,

2.ҚР “Тіл туралы заңы”

3. Ә. Хазимова. Іс қағаздарын қазақ тілінде жүргізу. Алматы. 2004ж.
Тақырып бойынша қысқаша материал

Баяндау хат – мекеменің немесе жоғары тұрған орындардың басшыларының атына жазылатын құжат. Баяндау хатта мекемеде қалыптасқан жағдай, болған оқиға немесе факті, атқарылған жұмыс туралы баяндалады, құрастырушының ұсыныстары мен қортындылары т.б. жазылады. Құрастырушының бастамасымен жазылған баяндау хат мекеменің басшыларының нақты шешім қабылдауын қажет етеді. Баяндау хаттың мәтіні екі бөлімнен тұрады. Бірінші бөлімде орын алған оқиға, қалыптасқан жағдай, атқарылған жұмыс туралы баяндалса, екінші бөлімде жоғарыда көрсетілген жағдайларға байланысты жасалатын ұсыныс, жасалатын қортынды, т.б. жазылады.

Баяндау хаттың реквизиттері: адресат, құжат түрінің атауы, дата, мәтін, қол. Құжат басқа мекемелерге жіберу үшін дайындалса арнайы бланкіге жазылып, мекеменің мөрі қойылады.

ТӘЖІРИБЕ БОЙЫНША ТАПСЫРМА




  1. Мекеменің хатшы – референтінің атынан бірінші басшының атына жұмыскер Н.А.Омаровтың мекемеге басқа мекемеден бір ай бұрын келіп түскен хатты жоғалтқаны туралы баяндау хат жазыңыз.

  2. Баяндау хатты деректемелердің бұрыштап орналасуы бойынша көркемдеңіз:

Қазақстан Республикасының ғылым және білім министрлігіне. Баяндау хат. Мерзімі, нөмірі, оқу бағдарламасына өзгеріс еңгізу туралы. Оқу бағдарламасында компьютерде іс жүргізуді меңгертуге аптасына 2 сағат бөлінген, бұл сағат саны іс жүргізу дағдысын қалыптастыруға аз деп санаймыз. Сондықтан осы пән бойынша компьютерде іс жүргізу сағат санын аптасына 4 сағатқа өсірсе деген ұсыныс жасаймын. Кәсіптік мектеп директоры Б.А.Исаков.

«Рауан» АҚ-ның

бас инженері

С.А.Құлымжановқа


БАЯНДАУ ХАТ


01.12.2008
Сізге Кутузов көшесіндегі № 10 үйде жөндеу жұмыстарының қажетті құрылыс материалдарының мезгілінде жеткізілмеуі себепті тоқтап тұрғанын хабарлаймын.

Құрылыс материалдарының мезгілінде жеткізілмеу себебін анықтап, тиісті шара қолдануыңызды сұраймын.

Инженер қолы / А.С. Сапаров

№ 1 ЖЭО-ның

бастығы А.Омарға
БАЯНДАУ ХАТ
01.02.2008
Сізге бағдарламашы А.Ақпановтың іссапардан белгіленген мерзімнен 1 жұмыс күніне кешіккенін хабарлаймын.

Тиісті шара қолдануыңызды өтінемін.

№ 3 цехтың бастығы қолы / тегі


Сабақ № 51

Тақырыбы: Түсініктеме
Мақсаты: Білімділік: Теориялық материалдарды тәжірибе жүзінде қолданыла білуге үйрету, құжаттарға қоятын талаптарды толық игеру. Жалпы іс қағаздарын мемлекеттік тілде сауатты жаза және толтыра білуді үйретуде жоғары нәтижеге қол жеткізу.
Дамытушылық: Оқушыларды іс қағаздарын екі тілде құрастыруды үйрету. Логикалық қабілетін дамыту. Тіл ұстару екі тілде еркін сөйлеуге орысша, қазақша үйрету. Өз мамандығы бойынша еңбекке араласқан кезінде жұмыс орындарында, мекемелерде іс қағаздарын сауатты және еркін жаза білуге үйрету.

Мәтінмен аударма жұмыстарын жүргізуге дағдыландыру.



Тәрбиелік мақсаты: Іс қағаздарын толтыру кезінде ұқып-

тылыққа, жауапкершілікке және

мемлекеттік тіл мәртебесін жоғарыла

туға бейімдеу



Үйлестіру

Деректемелері: Екі тілде толтырылатын құжаттар үлгілері.
Сабақтың

түрі: дамыта оқыту, аралас

Ұйымдастыру

формасы: топтық, дербес, жұптық
Сабақтың

өтілу әдісі: - коммуникативтік сөйлеу

  • сөз әдісі

  • әңгіме

  • дәріспен жұмыс

  • сұрақ-жауап

Сабақтың

көрнекілігі: Құжаттар үлгісі көрсетілген плакаттар.

Құжаттар үлгісі салынған папкалар



Техникалық

құралмен жабдықтау: Дербес компьютер
Пәнаралық

байланыс: Орыс тілі, хатшы ісі, қазақ тілі
Сабақ барысы.
Ұйымдастыру - сәлемдесу.

кезеңі: - кезекшімен сұхбат

Мотивациялық

кезең:

1. Сабақтың тақырыбымен таныстыру.

2. Қысқаша теориялық материалды еске түсіру.

3. Құжатқа қойылатын негізгі талаптарға тоқталу

4. Іс қағазын жазу және толтыру ережесін түсіндіру

Операциялық

кезең: 1. Ақпаратты-анықтамалық құжаттар туралы кіріспе әнгіме

2.Мамандық бойынша іс қағазы үлгісімен таныстыру және жаздыру

3.Сөздік жұмысын жүргізу

4.Әдістемелер мен жұмыс

5.Тапсырма бойынша жұмысты талдау

Тәжірибе бойынша

Тапсырма 1.Папкаларға салынған үлгілер бойынша жұмыс

2. Аударма жұмысын жүргізу



Рефлексивті

бағалау кезеңі: - сабақты қорытындылау

  • оқушылардың қойған сұрақтарына жауап беру.

  • бақылау сұрақтары бойынша жұмыс істеу

  • тәжірибе жұмысын қорғау

  • сабаққа оқушылар жұмысына баға беру.

Үй тапсырмасы:

Бақылау сұрақтар.

1. Түсініктеме хаттың анықтамасын бер.

2. Түсініктеме хат қандай жағдайларда жазылады?

3. Құжаттың мәтінінде не жазылады?

4. Құжатқа қандай деректемелер кіреді?

5. Құжат қандай бланкте толтырылады?



Қолданылған

әдебиеттер: 1. Л.Дүйсенбекова. Іс қағаздарын қазақша жүргізу. Алматы, 2001ж.,

2.ҚР “Тіл туралы заңы”

3. Ә. Хазимова. Іс қағаздарын қазақ тілінде жүргізу. Алматы. 2004ж.
Тақырып бойынша қысқаша материал

Түсініктеме – негізгі құжаттың жекелген ережелерінің мамұнын түсіндіретін немесе белгілі бір фактінің, оқиғаның, әркеттің себебі баяндалатын құжат.

Егер түсініктеме негізгі құжатқа байланысты жазылса, ол мекеменің жалпы бланкісіне ресімделеді. Ал түсініктеме белгілі бір фактіге, орын алған оқиғаға, мекемеде қалыптасқан жағдайға байланысты болса, құжатта болған жағдайдың себебі бұлтартпас дәлелмен берілуі қажет.

Құжаттың реквизиттері: адресат, құжат түрінің атауы, дата, мәтін, қол.

ТӘЖІРИБЕ БОЙЫНША ТАПСЫРМА

ЗАДАНИЕ ДЛЯ ПРАКТИЧЕСКОЙ РАБОТЫ


1. Жұмысқа, оқуға кешігіп келуіңіздің себебі көрсетілген түсініктеме жазыңыз. Түсініктеменің мәтінінде кешігіп келген күніңіз, уақыты және себебі көрсетілсін.

2. Атқарылған жұмыстардың тоқсандық есебін мерзімінде тапсырмауыңыздың себебі көрсетілген түсініктеме жазыңыз.


Павлодар қаласының

№ 1 жалпы білім беру мектебінің

директоры А.Сыздыққа


ТҮСІНІКТЕМЕ
01.02.2008
2008 жылғы қаңтардың 10-ынын 29-ына децін кезектен тыс еңбек демалысында болғандықтан, сынып оқушыларының оқу үлгерімдері туралы мәліметті уақытында тапсыра алмадым.
8-сынып жетекшісі қолы / тегі

№ 1 ЖЭО-ның

бастығы А.Омарға

ТҮСІНІКТЕМЕ

02.02.2008
Іссапардаң 1 жұмыс күніне кешігіп келуіме ауа-райына байланысты Алматы-Павлодар ұшағының ұшу кестесінің өзгеруі себеп болды.

Әуежай әкімшілігінің анықтамасы қоса берілді.


Бағдарламашы қолы / тегі
Сабақ № 52-53

Тақырыбы: Визит карточкасы
Мақсаты: Білімділік: Теориялық материалдарды тәжірибе жүзінде қолданыла білуге үйрету, құжаттарға қоятын талаптарды толық игеру. Жалпы іс қағаздарын мемлекеттік тілде сауатты жаза және толтыра білуді үйретуде жоғары нәтижеге қол жеткізу.
Дамытушылық: Оқушыларды іс қағаздарын екі тілде құрастыруды үйрету. Логикалық қабілетін дамыту. Тіл ұстару екі тілде еркін сөйлеуге орысша, қазақша үйрету. Өз мамандығы бойынша еңбекке араласқан кезінде жұмыс орындарында, мекемелерде іс қағаздарын сауатты және еркін жаза білуге үйрету.

Мәтінмен аударма жұмыстарын жүргізуге дағдыландыру.



Тәрбиелік мақсаты: Іс қағаздарын толтыру кезінде ұқып-

тылыққа, жауапкершілікке және

мемлекеттік тіл мәртебесін жоғарыла

туға бейімдеу



Үйлестіру

Деректемелері: Екі тілде толтырылатын құжаттар үлгілері.
Сабақтың

түрі: дамыта оқыту, аралас

Ұйымдастыру

формасы: топтық, дербес, жұптық
Сабақтың

өтілу әдісі: - коммуникативтік сөйлеу

  • сөз әдісі

  • әңгіме

  • дәріспен жұмыс

  • сұрақ-жауап

Сабақтың

көрнекілігі: Құжаттар үлгісі көрсетілген плакаттар.

Құжаттар үлгісі салынған папкалар



Техникалық

құралмен жабдықтау: Дербес компьютер
Пәнаралық

байланыс: Орыс тілі, хатшы ісі, қазақ тілі
Сабақ барысы.
Ұйымдастыру - сәлемдесу.

кезеңі: - кезекшімен сұхбат

Мотивациялық

кезең:

1. Сабақтың тақырыбымен таныстыру.

2. Қысқаша теориялық материалды еске түсіру.

3. Құжатқа қойылатын негізгі талаптарға тоқталу

4. Іс қағазын жазу және толтыру ережесін түсіндіру

Операциялық

кезең: 1. Ақпаратты-анықтамалық құжаттар туралы кіріспе әнгіме

2.Мамандық бойынша іс қағазы үлгісімен таныстыру және жаздыру

3.Сөздік жұмысын жүргізу

4.Әдістемелер мен жұмыс

5.Тапсырма бойынша жұмысты талдау

Тәжірибе бойынша

Тапсырма 1.Папкаларға салынған үлгілер бойынша жұмыс

2. Аударма жұмысын жүргізу



Рефлексивті

бағалау кезеңі: - сабақты қорытындылау

  • оқушылардың қойған сұрақтарына жауап беру.

  • бақылау сұрақтары бойынша жұмыс істеу

  • тәжірибе жұмысын қорғау

  • сабаққа оқушылар жұмысына баға беру.

Үй тапсырмасы:

Бақылау сұрақтар.

1. Визит карточканың анықтамасын бер.

2. Визит карточка қандай жағдайларда жазылады?

3. Құжаттың мәтінінде не жазылады?

4. Құжатқа қандай деректемелер кіреді?

5. Құжат қандай бланкте толтырылады?



Қолданылған

әдебиеттер: 1. Л.Дүйсенбекова. Іс қағаздарын қазақша жүргізу. Алматы, 2001ж.,

2.ҚР “Тіл туралы заңы”

3. Ә. Хазимова. Іс қағаздарын қазақ тілінде жүргізу. Алматы. 2004ж.
Тақырып бойынша қысқаша материал
Қазiргi кезде визит карточкалары адамдардың iскерлiк қарым-қатынасының бөлiнбес атрибутына айналды. Бүгiнгi таңда бiрден көзге ұратын әдемi визиткалармен ешкiмдi таңдандыра алмайсыз. Дегенмен де сiздiң визиткаңыз iскерлiк қатынасты да, жеке басыңызға қатысты қарым-қатынасты да дамыту Үшiн не iстеу керек? Визит карточкасы қандай болу керек? Бұл әрине онда не жазылғанына және қалай жазылғанына байланысты.

Әдетте визит карточкасының бет жағына, анық оқылатын шрифтiмен (негiзгi жазулар үшiн жартылай қанық бояулы Times-14 қолданылады):

- аты-жөнi жазылады. Фамилия үлкен әрiптермен терiледi. Мысалы, БЕКБОЛАТОВ Асан Қайырбекұлы. Ағылшын тiлiнде жазылатын вариантында алдымен фамилия, содан кейiн әкесiнiң атынық бiрiншi әрiпi және өз аты жазылады. Мысалы, BEKBOLATOW K. Asan;

- қызметi. Тек ресми атқаратын қызметi жазылады. «Мiндетiн атқарушы», «уақытша орындаушы», «уақытша» сөздерi визит карточкаларына жазылмайды. Мысалы, уақытша директор, бөлiм бастығының мiндетiн атқарушы т.с.с. Ресми қабылданған, көпшiлiкке түсiнiктi қысқарған сөздердi ғана пайдаланыңыз. Бұл сiздiң визиткаңыздың мүмкiндiктерiн дұрыс пайдалануға өз әсерiн тигiзедi. Түсiнiксiз қысқартылған сөздер мен шартты белгiлердi қолданудан аулақ болыңыз. Одан да мейлiнше ұсақ шрифтiмен берiңiз я болмаса визитканың артық бетiн пайдаланыңыз. Қызмет iстейтiн мекеменiң аты толық жазылғанда иерархия сқјталуы керек. Мысалы,

Қазақстан Республикасының

Iшкi iстер министрлiгi,

кадрлардың бас басқармасы,

әкiмшiлiк бөлiмi. 7-сектор.

Заң тобы.

- Ғылыми дәреже, әскери т.б. атақтар визит карточка иесiнiң iскерлiк қатынас қажеттiлiгiне қарай көрсетiледi. Визитка иесiнiң белгiлi қызметi болмағанда немесе атқаратын қызметiн жасырын ұстау қажет болғанда ғылыми дәрежесi, әскери т.б. атағы ғана көрсетiледi. Мысалы,

«КОПЕЖАНОВ Абылай Темiрханұлы

Авиация генерал-майоры»

немесе

«СЕРIКБОЛСЫНОВ Әдiлет Танатұлы.



Филология ғылымының докторы»

«ӘДIЛБЕКОВ Жайсан Серiкұлы.

Жазушы».

- толық адрестi жазған кезде хат-хабар алуға онай болуы үшiн индекстi де жазып қоюға болады.

- Үйдiң телефоны;

- жұмыс орнының толық адресi көрсетiледi;

- жұмыс телефоны.

Алдымен хатшының (немесе департамент бойынша кезекшiнiң) телефоны жазылады. Қажет деп тапқан сенiмдi жағдайда өзiңiздiң жеке телефоныңызды да көрсетуге болады. Мобиль жүйесiндегi байланысыңыз болса ол кодымен толық көрсетiледi. Егер мобиль жүйесiндегi байланыс бiрнешеу болса әрқайсысы кодымен жеке көрсетiледi.

Басқа ақпаратқа карточкада орын да қалмайды.

Ендi Визит карточкаларының безендiрiлуi туралы. Визит карточкасының стандарт көлемi жоқ. Бiрақ көбiнесе ол

50×90 мм-лiк көлемдегi қатты қағазда жасалады.

Визит карточкаларының түр-түсi:

- Үкiмет құрылымында, сайлау органдарында iстейтiн қызметкерлер көбiне ақ немесе мемлекеттiк ту түсiмен сәйкестiрiп жасайды. Ақ түс – қолының және ниетiнiң ақтығының символы болса, мемлекеттiк ту түсi – мемлекеттiк құрылымында iстейтiндiгiн бiлдiредi және отанына адал қызмет ететiндiгiн көрсетедi;

- қаржы бөлiмдерiнiң, банктердiң қызметкерлерi сенiмдiлiктi, орнықтылығты көрсететiн ауырлау түспен жасатады. Олар: алтын түстi, металл түстi, қызыл, сұр, күмiс, жасыл түстерi;

- түрлi дәрежедегi басқару орындарында iстейтiндер классикалық үлгiдегi түстердi (фон – көгiлдiр, шрифт – қара көк, фон – ақшыл сия түстi, фон – ақшыл қоныр, шрифт – қара қоныр т.б.) қалайды. Әр мамандық иесi өз қалауына қарай тандап жасатады. Мысалы, теңiз, әуе жолы јызметкерлерi көгiлдiр түспен жасатқанды жқјсы көредi. Орман шаруашылығы қызметкерлерi өз визиткаларының фонын көп жағдайда жасыл түске жақын етiп жасатады. Полиграфист қай тонды тандаса да шрифтi мiндеттi түрде қара түспен бередi;

- творчество адамдары өз визиткаларының бiрден көзге ұрып тұратындай болғаның қалайды. Осыдан келiп өз визиткаларын түрлi түстердi бiр-бiрiмен сәйкестендiрiп немесе түрлi фигуралар мен өрнектер, бедерлер сала отырып жасайды. Сондықтан жазушы визиткасынан төгiлген сияның суретiн, музыкант визиткасынан нота белгiлерiн көруге болады;

- Ғылыми интеллигенция, iшкi iстер министрлiгi, қорғаныс министрлiгi, мемлекеттiк қауiпсiздiк комитетi, мемлекеттiк құрылым қызметкерлерi көбiне ақ фонмен, шрифтерi қара, артық-ауыс белгi, фигуралары, сызықтары жоқ визиткалар жасатады.

қызғылт және қызыл түстi визиткалар сирек кездеседi.

Ендi визиткалардағы рәмiздерге келейiк.

Мемлекет қайраткерлерi мен қызметкерлер өз визиткаларында мемлекеттiк ту мен елтаңба белгiсiн орынды, орынсыз орналастыра бередi. Түрлi сала қызметкерлерi өз мамандығына байланысты эмблемаларды көрсетедi. Фирма қызметкерi - өз фирмасының эмблемасын бередi. Географ визиткасынан компас т.с.с. белгiлердi көруге болады. Творчество адамдары пушкин қаламынан бастап, түрлi сән үлгiсiмен жасалған шашқа дейiнгi кез-келген нәрсенi бере бередi.

Iссапар, конференция, семинар, көрме т.б. iскерлiк байланыс жасалатын жерлерге жиналғанда визиткаларды жеткiлiктi етiп алып шығыныз. Бұл жерлерде визиткалар сiздiң жеке басыңыздың құжаты ретiнде де, кепiлдеме ретiнде де сiзге көп пайдасын тигiзедi.

Визиткаларды кiм көрiнгене бере бермеңiз, тек өзiңiз байланыс жасағыңыз келген адамға ғана ұсынған дұрыс. Визитканы оң қолмен алады жәәне бiрден қалтаға сала салмай, мазмұнымен танысады.

Визит карточкаларына кейбiр жағдайда бiр-екi ауыз сөз жазып та тапсыруға болады. Мысалы, сiз кездесу үшiн iздеп келген адамыңыз орнында болмады. өз визиткаңызды ол адамға тапсыру үшiн хатшыға тастап кетуге болады. Ол адамға арадағы жұмыс мақсаты мен мазмұнына қарай: º«Жауап күтемiн», «сейсенбi сағ. 14ºº келемiн», «жұма сағ.15º-де күтемiн» т.б. түрiнде жазып беруге болады. Сол сияқты үлкен жиын, конференция кезiнде сөйлесудiң сәтi түспеген, бiрақ кейiн қарым-қатынас жасағыңыз келетiн адамға да бiр-екi ауыз сөз жазып екiншi адам арқылы я тiкелей визиткаңызды тапсыруыңызға болады. Кейбiр тығыз жағдайға байланысты кездесу алдын-ала келiсiлген адаммен жолыға алмайтындай болғанда визиткаға «кешiрiм өтiнемiн», «Алматыға кетiп барамын», «келген соң жолығамыз», «20.02. күнi телефон соқ» т.б. жазып егер кездесу сiздiң мекемеде өтуге тиiс болған жағдайда өз хатшыңызға, егер ол адамның жұмыс орнында өтуге тиiс болған жағдайда хатшысына немесе көмекшiсiне берiп кетуге болады. Осы сияқты жағдайларда визиткаларға жазылатын сөздер қысқа, нұсқа, нақты, еркiн стильде жазылады. Мұны да жазбаша қатынастың бiр түрiне жатқызуға болады. Бұл қолданыс әрине сiздiң екiншi адаммен арадағы қарым-қатынасыңыздың жақындық деңгейiне iскерлiк қатынасыңыздың түрiне, дәл сол уақыттағы жағдайға орай, сiз қажет деп тапқан жағдайда жүзеге асады.

Дүние жүзi тәжiрибелiгiнде iскерлiк қатынас кезiнде де, жеке басқа қатысты жағдайда да қолданылатын, визит карточкалар арқылы жүзеге асыруға болатын бiрнеше жағдайды ескерте кеткендi жөн көрдiк.



  1. Латын әрiптерiмен берiлетiн «p.f.» белгiсi құттықтау мағынасын бередi. Жаңа жыл қарсаңында, 8-наурыз мерекесi т.б. мейрамдар қарсаңында өткiзiлген iскерлiк кездесу, ресми кездесу, конференция, семинар т.б. кезiнде өзiңiз кейiн байланыс жасағыңыз келетiн, я болмаса, осы сәттi пайдаланып танысқыңыз келген, я болмаса, ол адамға деген өз ниетiңiздi бiлдiргiңiз келген жағдайда «p.f.-2000»- (жаңа жыл қарсаңында), «p.f.8/III-2000»-(8 наурыз қарсаңыда), «p.f.» - (кез келген қуанышты күн, мейрам күндерi) белгiлерiн қойып визит карточкаңызды тiкелей өзiңiз, я екiншi адам арқылы тапсыруыңызға болады.

  2. «P.C.» (латын) – әрiптерi арқылы берiлетiн белгi көңiл айту мағынасын бередi. Мұны да қажет болған жағдайда визиткаға жазып пошта арқылы жiберуге, я екiншi адам арқылы табыс етуге, я тiкелей беруге болады.

3. «P.r.» (латын) белгiсi – алғыс айту, рахмет айту, ризашылық бiлдiру мағынасын бередi. Бұл – көп сөз қолданбай-ақ, шын ниетiңiздi бiлдiрудiң тамаша мүмкiндiгi, ұтымды жолы. өмiрде кездесетiн кез-келген жағдайда қолдануға болады.

  1. «P.p.» - ескi әрiптесiңiзге жаңа адамды таныстырған кезде ұсыныс, кепiлдеме хат орнына қолданасыз. Бұл жағдайда ескi әрiптесiңiзге жаңа адамның визит карточкасын таныстырушы адам, яғни, сiз ұсынасыз.

  2. «P.p.c.» (латын) - («P.p.s.» – постпостскриптум белгiсiмен шатастырып алмау керек) қоштасу мағынасын бередi. Бiреумен арнайы, жеке қоштаса алмайтындай жағдайда «P.p.c.» белгiсiн жазып визиткаңызды жiберуiңiзге болады. Бұл – бiрiншiден ол адамға деген құрмет, екiншiден өзара қарым-қатынастың ары қарай дамуына себепшi болады.

Бұл айтылған белгiлердiң кез-келгенiн ресми, ресми емес, iскерлiк, iскерлiк емес қатынастың барлық түрiнде қолдануға болады. өмiрдiң барлық жағдайларына жарамды.

Визит карточкалары туралы қорыта келе айтарымыз өз визиткаңызға да, өзгелердiң визиткаларына да барынша ұқыпты, құрметпен қараған жөн. Сiзге берiлген визитка оның иесiнiң сiзге деген құрметiн, байланыс жасағысы келген ниетiн, өз тарапынан көрсеткен iлтипатын бiлдiредi. Сондықтан оны жоғалтпаңыз. Ол адаммен байланыс жасамайтыныңызға сенiмдi болсаңыз да оның визиткасын кез-келген жерге лақтырып кетпеңiз. Ол өз мәдениетiңiздiң төмендiгi, визитка иесiн сыйламағандық болып табылады. Визиткаңызды онды-солды, кiм болса соған бере бермеңiз. Карточкаңызда жазылған мәлiмет шын болсын.



жүктеу 1,28 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау