7
КІРІСПЕ
Жоғары оқу орындарын институционалдық аккредиттеу стандарттары
мен критерийлері Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңына,
Еуропалық стандарттар мен нұсқаулықтардың (ESG) жаңа редакциясына,
Болон процесінің, жоғары білім беруді институционалдық аккредиттеу және
аудит бойынша халықаралық тәжірибенің талаптарына сәйкес әзірленген.
Институционалдық аккредиттеу стандарттары мен критерийлері
жоғары оқу орындарында білім беру сапасын іштей қамтамасыз етуге
арналған.
Жоғары білім берудің ішкі сапасын қамтамасыз ету стандарттары мен
критерийлері ESG-дің төрт принципіне негізделеді.
1. Жоғары оқу орындары (ары қарай – ЖОО) білім беру қызметін ұсыну
сапасы мен оның сапасын қамтамасыз етуге толығымен жауапты болады.
2. Сапаны қамтамасыз ету жоғары білім беру жүйелерінің, ЖОО-ның,
білім бағдарламалары мен студенттердің алуан түрлілігіне сәйкес келеді.
3. Сапаны қамтамасыз ету сапа мәдениетінің дамуын қолдайды.
4. Сапаны қамтамасыз ету студенттердің, басқа мүдделі тараптар мен
қоғам қажеттіліктері мен алдағы күтулерін ескереді.
Бұл принциптер Қазақстан Республикасының жоғары білім беру
саласындағы ЖОО қызметі мен мемлекеттік саясатқа сәйкес келеді.
Болон декларациясына қол қойған мемлекеттердің 2015 жылы
мамырдағы білім министрлері Ереванда қабылдаған сапаны қамтамасыз
етудің Еуропалық стандарттары мен нұсқаулығының (ESG) жаңа
редакциясына сәйкес біздің стандарттардағы жаңашылдық студентке
орталықтандырылған оқытуды, білім беру мен бағалауды жүзеге асыру
талаптарының пайда болуы, сапаны қамтамасыз ету саласындағы саясатты,
жоғары оқу орындарындағы сапа мәдениетін қалыптастыру мен жүзеге
асыруға акценттің күшейтілуі, Ұлттық біліктілік шеңберінің, кәсіби
стандарттардың талаптарына сәйкес келетін нақты білім беру нәтижелеріне
қол жеткізу арқылы құзыреттілікті жүзеге асыру болып табылады.
Жұртшылық пен мүдделі талаптарға ЖОО қызметінің анағұрлым ашықтығын
талап ететін «Жұртшылықты ақпараттандыру» стандарты жаңадан енгізілді.
Стандарттардың жаңа редакциясында еңбек нарығының тұрақты өзгермелі
талаптарына сәйкес үздіксіз мониторинг пен бағдарламаларды өзектілігі үшін
мерзімдік бағалау талаптары күшейтілген. Стандарттарда сапаны қамтамасыз
ету бойынша жоғары оқу орындарының үздіксіз жұмысы туралы,
аккредиттеуден кейінгі аудит рәсімдерінің бар болу талаптары көрсетілген.
Студентке
орталықтандырылған
оқытуды
жүзеге
асыру
аясында
стандарттарда студенттерді қолдау қызметі айрықша көрсетілген.
ЖОО институционалдық аккредиттеу стандарттары мен критерийлерін
әзірлеуде: Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2011-2020
жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы, жоғары білім беруді дамыту
8
саласындағы Қазақстан Республикасының саясаты мен стратегиясы,
INQAAHE-нің «Тиісті машықтың тәжірибесі», АQ, ASIIN, ACQUIN, EKKA,
SKVC, QAA, FIBBA, QQI, FINHEEC, NVAO және т.б. танымал еуропалық
аккредиттеу агенттіктерінің тәжірибесі, MSCHE, NEASC-CIHE, NCA-HLC,
SACS, WASC-ACCJC сияқты аймақтық американдық агенттіктердің жоғары
білім беру ұйымдарын институционалдық аккредиттеу стандарттарын әзірлеу
мен қолдануға қатысты тәжірибесі ескерілді.
9
ИНСТИТУЦИОНАЛДЫҚ АККРЕДИТТЕУ СТАНДАРТТАРЫ МЕН
КРИТЕРИЙЛЕРІ
Негізгі ережелер
Енгізу мерзімі
1 ҚОЛДАНУ САЛАЛАРЫ
1.1 Осы стандарттар мен критерийлер Қазақстан Республикасының
«Білім туралы» Заңының 9-1 бабы, 3 тармағына сәйкес әзірленген және
институционалдық
аккредиттеу
стандарттары
мен
критерийлерінің
нормативті талаптарын белгілейді.
1.2 Осы стандарттар мен критерийлер жоғары оқу орындарын
институционалдық аккредиттеу рәсімін жүргізу барысында қолданылады.
1.3 Осы
стандарттардың ережелері сонымен қатар Қазақстан
Республикасы жоғары білім беру ұйымдарында оның мәртебесіне,
ұйымдастырушылық- құқықтық формасына, оқыту және ведомствалық
бағыныстық формаларына қарамастан қолданылады.
Сонымен қатар осы стандарттарды:
а) жоғары оқу орындарының қызметін ішкі және сыртқы бағалауда
(аудит);
б) тиісті нормативтік құжаттаманы әзірлеушілер қолдануы мүмкін.
2 НОРМАТИВТІК СІЛТЕМЕЛЕР
Осы
стандартта
келесі
нормативтік
құжаттарға
сілтемелер
пайдаланылған:
2.1 Қазақстан
Республикасының
Президенті
Н.Ә.Назарбаевтың
Қазақстан халқына Жолдауы «Қазақстан жолы – 2050: Бір мақсат, бір мүдде,
бір болашақ». – Астана, 2014 жылғы 17 қаңтар.
2.2 Қазақстан
Республикасының
Президенті
Н.Ә.Назарбаевтың
Қазақстан халқына Жолдауы «Нұрлы жол – болашаққа бастар жол». – Астана,
2014 жылғы 11 қараша.
2.3 Қазақстан Республикасы Президентінің 2010 жылғы 1 ақпандағы
№922 Жарлығымен бекітілген Қазақстан Республикасының 2020 жылға
дейінгі Стратегиялық даму жоспары.
2.4 Қазақстан
Республикасы
Президентінің
2010
жылғы
7
желтоқсандағы № 1118 Жарлығымен бекітілген Қазақстан Республикасында
білім беруді дамытудың 2011- 2020 жылдарға арналған мемлекеттік
бағдарламасы
2.5 Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 11 ақпандағы
№ 130 Қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасында білім беруді