Логарифмдердің қасиеттері:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Логарифмдік функция және оның қасиеті мен графигі.
Анықтама: y=logax (a>0, a≠1) формуласымен берілген функцияны логарифмдік функция деп аталады.
Логарифмдік функцияның негізгі қасиеттері:
1. Логарифмдік функцияның анықталу облысы - барлық оң сандар жиыны R+, яғни D(loga)=R+
Шынында да алдыңғыда атап көрсетілгендей, әрбір оң x санының а негізі бойынша логарифмі бар болады.
2. Логарифмдік функцияның мәндерінің облысы – барлық нақты сандар жиыны.
Шынында да, логарифмнің анықтамасы бойынша кез келген нақты y үшін мына теңдік орындалады:
loga(ay)=y
яғни y=logax функциясы x0=ay0 нүктесінде y0 мәнін қабылдайды.
3. Логарифмдік функция бүкіл анықталу облысында өседі,(a>1 болғанда), не кемиді (0Логарифмдік функциялардың қасиеттері қолданылатын мысалдар.
1-мысал. Мына функцияның анықталу облысын табайық: f(x)=log8(4-5x)
Логарифмдік функцияның анықталу облысы R+ - жиыны. Сондықтан берілген функция тек 4-5x>0 шарты орындалатындай x мәндерінде анықталған, яғни x<0.8. Олай болса, берілген функцияның анықталу облысы (-∾, 0.8) интервалы.
2-мысал. Мына функцияның анықталу облысын табайық. f(x)=log2(x2-3x-4)
Алдыңғы мысалдағы сияқты, f функциясы x2-3x-4>0 шарты орындалатындай барлық x мәндерінде анықталған. Осы квадрат теңсіздікті шешіп, D(f) дегеніміз (-∾,-1)Ú(4,+∾) интервалдарының бірігуі екенін табамыз.
Мысалы: y=log3x және y=log5x функцияларының графигін салу керек.
Шешуі:
1) y=log3x
х
|
1/9
|
1/3
|
1
|
3
|
9
|
у
|
-2
|
-1
|
0
|
1
|
2
|
2) y=log5x
х
|
1/25
|
1/5
|
1
|
5
|
25
|
у
|
-2
|
-1
|
0
|
1
|
2
|
Логарифмдік теңдеулер мен теңсіздіктер және оларды шешу.
Анықтама: Айнымалысы логарифм белгісінің ішінде болатын теңднуді логарифмдік теңдеу деп атаймыз. Ең қарапайым логарифмдік теңдеуді қарастырайық logax=b. Логарифмдік функция (0,∾) аралығында өседі (не кемиді) және осы аралықта барлық нақты мәндерді қабылдайды. Түбір туралы теорема бойынша кез келген b үшін берілген теңдеудің түбірі бар және ол тек біреу ғана болатындығы шығады. Санның логарифмінің анықтамасы бойынша ab саны сол шешім екендігі бірден табылады. Логарифмдік теңдеулерді шешудің бірнеше әдістері бар:
1. Логарифмнің анықтамасын қолдану арқылы шығарылатын теңдеулер.
Мысал - . logx(x3-5x+10)=3 теңдеуін шешейік.
Шешуі: Логарифмнің анықтамасы бойынша x3-5x+10=x3, онда бұл теңдеудің шешімі x=2.
Табылған айнымалының мәнін теңдеуге қойып тексереміз:
log2(23-5*2+10)=log28=log223=3log22=3
Демек, x=3 мәні теңдеуді қанағаттандырады.
Жауабы: x=2.
2. Потенциалдауды қолдану арқылы логарифмдік теңдеулерді шешу. Жаңа айнымалы енгізу әдісі. Мүшелеп логарифмдеу әдісі.
3. Жаңа айнымалы енгізу әдісі.
4. Мүшелеп логарифмдеу әдісі.
xlog2x-2=8 теңдеуін шешейік.
Шешуі:
Берілген теңдеуді былай жазайық: xlog2x*x-2=8 немесе xlog2x=8x2
Шыққан теңдеуді негізін 2 – ге тең етіп логарифмдейік:
log2x*log2x=log28+log2x2
log22x=3+2log2x
log22x-2log2x-3=0
Демек,
1) log2x=3, осыдан x1=8
2) log2x=-1, осыдан x2=1/2.
Тексеру:
1) 8log28-2=8 немесе 83-2=8, 8=8.
2) (1/2)log2(1/2)-2=8 немесе (1/2)-3=8, 8=8.
Жауабы: x1=8; x2=1/2.
1>
Достарыңызбен бөлісу: |