Part 21 және CS-23, 25, 27, 29 сияқты EASA сертификаттау ерекшеліктерін жалпы түсіну.
Құжаттама
ӘК ұшу жарамдылығы сертификаты, ӘК ұшу жарамдылығы сертификатының шектеулері және ұшу рұқсаты;
ӘК тіркеу сертификаты;
Шу жөніндегі сертификат;
ӘК салмақ деректері;
Радиостанция лицензиясы және мақұлдау.
-
-
|
1
2
|
1
2
|
1
2
|
6.
|
Ұшу жарамдылығына қолдау көрсету
Ұшу жарамдылығына қатысты Part-21 ережелерін егжей-тегжейлі түсіну.
Part-M егжей-тегжейлі түсіну.
|
2
|
2
|
2
|
2
|
7.
|
Қолданылатын ұлттық және халықаралық талаптар (ЕО талаптарына ауыстырылмаған болса)
ӘК ТКЖ бағдарламасы, ТК тексеру және инспекция жасау;
Ұшу жарамдылығы директивалары (AD);
Сервистік бюллетеньдер (SB), өндірушінің күтім жасауы жөніндегі ақпарат;
Модификациялар және жөндеулер;
ӘК ТКЖ бойынша құжаттама: техникалық күтім жасау нұсқаулықтары (АММ), кемінде қажет жабдықтардың тізбесі (MEL), ӘК-ні жөнелту кезіндегі ауытқулар бойынша процедуралар нұсқаулығы (Dispatch Deviation Lists)
Тек А, В1 және В2 санаттарындағы куәліктердің үміткерлері мен иелеріне арналған:
ӘК ұшуына рұқсат беретін кемінде қажет жабдықтардың үлгілік тізбесі (MMEL), ӘК ұшуына рұқсат беретін кемінде қажетті жабдықтардың тізбесі (MEL), ӘК-ні жөнелту кезіндегі ауытқулар бойынша процедуралар нұсқаулығы (Dispatch Deviation Lists);
ӘК ұшу жарамдылығына қолдау көрсету;
Кемінде қажет жабдықтар бойынша талаптар – аралап ұшу;
айдап апару.
Тек В1 және В2 санаттарындағы куәліктердің үміткерлері мен иелеріне арналған:
ETOPS, ӘК жөнелту кезіндегі ауытқулар бойынша процедуралар нұсқаулығы (Dispatch Deviation Lists);
ӘК-ні кез келген ауа райында пайдалану, Пайдаланудың 2/3 санаттары.
|
1
-
|
2
1
|
2
1
|
2
1
|
10RK модулі. ҚР АА комитеті берген ӘК ТКЖ маманы куәлігінің иелері және ҚР ӘК ТКЖ маманы куәлігін иеленуге үміткерлер үшін «Қазақстандық авиациялық және халықаралық заңнама» оқу курсының бағдарламасы
Ескертпе. Модуль бағдарламасы ӘК-ге сервистік қызмет көрсету жөніндегі механиктерге (кестеде «механик» деп белгіленген), «А», «В1», «В2», «В3», «С» санаттарындағы ӘК ТКЖ маманы куәлігінің иелері мен иеленуге үміткерлерге, басқа персоналға (кестеде «басқа персонал» деп белгіленген), атап айтқанда: АТЖ және ТКЖ ұйымының персоналына, ӘК ұшу жарамдылығына қолдау көрсететін персоналға, сондай-ақ ӘК-ге сервистік қызмет және техникалық күтім көрсететін авиациялық персоналдың біліктілік деңгейін анықтау құқығы бар жеке тұлғаларға қатысты қолданылады.
р/б №
|
10RK модулі.
|
Бұл модуль механиктер мен басқа персоналдың А, В1, В2, В3 және С санаттары үшін қолданылады
|
Деңгей/Level
|
Механик
|
А1, В1, В2, В3, С
|
Басқа персонал
|
1.
|
АА саласында заң шығарушы органдар / Құжаттар
ИКАО:
ИКАО, Чикаго конференциясы және Чикаго конвенциясы, ҚР-ның Чикаго конвенциясын ратификациялауы, ИКАО жарғысы.
ИКАО стандарттары және ұсынған практикасы – анықтама. Чикаго конвенциясының «Халықаралық стандарттар мен процедуралардан ауытқу» туралы 36-бабы.
Чикаго конвенциясының «ИКАО мақсаттары мен міндеттері» туралы 44-бабы.
ИКАО қосымшалары (Annexes).
ИКАО 1, 6 (1, 2, 3-бөлімдер), 8-қосымшалары (Annexes). Бұл Қосымшаларды әр Қосымшаның алғысөзінде берілген анықтамалар арқылы қолдану. Коммерциялық әуе көлігі және жалпы мақсаттағы авиация анықтамалары.
ҚР Парламенті, ҚР Үкіметі; ҚР инвестициялар және даму министрлігі және ААК. ҚР-ның азаматтық авиация қызметін реттейтін заң шығарушы органдары шығаратын құжаттар.
FAA, EASA, JAA және олар шығаратын ережелер туралы түсінік. EASA мен JAA заңды өкілеттіктері және олардың өзара айырмашылықтары. EASA шығаратын Commission Regulation және Council Regulation туралы түсінік.
ӘК өндірісі, ӘК ұшу жарамдылығына қолдау көрсету, ӘК ТКЖ ұйымдары, ӘК ТКЖ-мен айналысатын персоналды лицензиялау, оқыту салаларындағы Еуроодақ ережелері. Еуроодақ шегінен тыс ӘК ТКЖ ұйымдарын мақұлдау бойынша EASA саясаты.
Авиациялық билік органдарының қызметін тексеру бойынша ИКАО аудиттері.
|
1
|
2
|
2
|
2.
|
Жалпы анықтамалар
ӘК ТКЖ бойынша мақұлданған ұйым.
ӘК ұшу жарамдылығына қолдау көрсету бойынша мақұлданған ұйым.
ӘК ТКЖ-мен айналысатын персоналды оқыту бойынша мақұлданған ұйым.
Сертификаттайтын, сертификаттамайтын және қолдау жасайтын персонал туралы түсінік. Осы персоналдың ауыр ӘК-де және ауыр емес басқа ӘК-де жұмыс орындау кезіндегі міндеттері.
Персоналды лицензиялау туралы түсінік.
|
1
|
2
|
2
|
3.
3.1.
|
Қазақстан Республикасының 2010.15.07 күнгі № 339- IV
«ҚР әуе кеңістігін пайдалану және авиация қызметі туралы» заңы;
2013.04.07 күнгі № 132-V Қазақстан Республикасы Заңының редакциялары және барлық кейінгі редакциялар.
|
1
|
2
|
2
|
4.
|
Сертификаттайтын персонал.
ҚР-да персоналды лицензиялау жүйесін түсіну.
ИКАО 1-қосымшасының (Annex 1) ӘК ТКЖ маманы куәліктерінің иелеріне қоятын талаптары. Бүкіл ӘК-ге немесе оның жекелеген жүйелеріне күтім жасау мақсатында ӘК ТКЖ маманы куәлігін алуға үміткер жинақтайтын тәжірибеге қойылатын талаптар. А, В1, В2, В3 және С санаттарындағы ӘК ТКЖ маманы куәлігін алуға үміткерлердің тәжірибесіне қойылатын ИКАО, Қазақстан Республикасы және EASA талаптары.
Еуроодақ шегінен тыс Part-145 бойынша сертификатталған ӘК ТКЖ ұйымдарында жұмыс істейтін ӘК ТКЖ мамандарының тәжірибесіне қойылатын талаптар.
ӘК ТКЖ ұйымдары жағдайларында және өздіктерінен ӘК ТКЖ орындау кезіндегі А, В1, В2, В3, С санаттарындағы ӘК ТКЖ маманы куәліктері иелерінің өкілеттіктері. ӘК-де немесе компоненттерінде жұмыстарды орындауға рұқсат беру және жұмыстарды орындағаннан кейін сертификаттайтын персоналды ӘК немесе компонентін пайдалануға жіберу сертификатын беру құқығы.
Сертификаттайтын персоналға берілген EASA анықтамасы. «Техникалық күтім жасау куәлігінің» ИКАО берген анықтамасы және «ӘК немесе компонентін пайдалануға жіберу сертификатының» EASA берген анықтамасы.
Персоналға жеке рұқсат сертификаттарын (рұқсаттарды) беру бөлігіндегі сапа кепілдігі (техникалық бақылау) бөлімінің (департаментінің) өкілеттіктері мен міндеттері және олардың берілгендігін дәлелдейтін дербес деректерді бақылау. АА ұйымының бөлім (департамент) басшысының жеке сертификаттау рұқсаттарын (ЖСР) беру кезіндегі жауапкершілігі. Жұмыстарды орындағаннан кейін ӘК ТКЖ ұйымында сертификаттайтын персоналдың пайдалануға жіберу сертификатын беру құқығын бақылау.
3.6-тармақтың мазмұнын түсіну. (b) ӘК ТКЖ ұйымы мен сертификаттайтын персоналдың өз өкілеттіктерін пайдалану кезіндегі жауапкершілігін қоса алғанда, ӘК ТКЖ маманы куәлігінің қосымшалары (XV тармақ).
Жұмыстарды орындауға рұқсат беру және ӘК компоненттеріне күтім жасау кезінде орындалған жұмыстарды сертификаттау.
ҚР Министрлер кеңесінің «Ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз етуге тікелей қатысатын авиациялық персоналды кәсіби даярлау қағидасы» туралы қаулысы.
ҚР министрлігінің «Авиациялық персонал куәліктерін беру және олардың қолданылу мерзімін ұзарту қағидалары» туралы бұйрығы.
ҚР министрлігінің «Авиациялық персонал куәлігі берілетін тұлғаларға қойылатын біліктілік талаптары» туралы бұйрығы.
«Ұшу қауіпсіздігін қамтамасыз ететін авиациялық персоналды кәсіби даярлау типтік бағдарламалары».
ҚР «Әуе кемелеріне техникалық күтім жасау» кәсіптік стандарты.
Персоналды лицензиялау саласындағы EASA заңнамасын түсіну. ЕО No 1321 /2014 қаулысы; осы Қаулының Annex III (Part 66).
|
1
|
2
|
2
|
5.
|
АТЖ және ТКЖ бойынша мақұлданған ұйым
ӘК ТКЖ ұйымдарын мақұлдау бойынша ҚР заңнамасы мен нормативтік-құқықтық актілерін түсіну:
ҚР Үкіметінің «АА АТЖ және ТКЖ ұйымын сертификаттау қағидалары» туралы қаулысы;
ҚР Үкіметінің «АА АТЖ және ТКЖ ұйымдарына қойылатын сертификаттау талаптары» туралы қаулысы.
ӘК ТКЖ ұйымдарын сертификаттау саласындағы EASA заңнамасын түсіну. ЕО No 1321 /2014 қаулысы; осы Қаулының Annex II (Part 145).
ӘК ТКЖ ұйымының типтік құрылымы.
ҚР-да және EASA агенттігінде қабылданған ӘК мен оның компоненттеріне техникалық күтім жасау стандарттарына сәйкес ӘК ТКЖ ұйымында орындалған жұмыстарға кепілдік беруге жауапты менеджердің (Accountable Manager) анықтамасы және міндеттері.
Жұмыс карталарын (операциялар бойынша тізімдемелерді) қоса алғанда, жұмыс құжаттамасының дұрыс толтырылуын түсіну. ӘК ТКЖ-де тәжірибе жинақтау немесе жұмыс құжаттамасын толтыру кезінде ӘК ТКЖ-де көмек көрсету мақсатында ӘК ТКЖ-ге қатысатын персоналдың, сертификаттайтын персоналдың, сертификаттамайтын персоналдың өкілеттіктері.
Қазақстан Республикасында Part-145 бойынша мақұлданған ӘК ТКЖ ұйымдарының мәртебесі.
|
1
|
2
|
2
|
6.
|
Азаматтық ӘК пайдаланушыларын сертификаттау:
6-қосымшаның 1-бөліміне сәйкес пайдаланушы елінің анықтамасы.
Азаматтық ӘК пайдаланушысының сертификаты туралы түсінік. Пайдалану ерекшеліктері. «Техникалық күтім жасау» атты D бөлімі.
ӘК ұшу жарамдылығына қолдау көрсету бойынша пайдаланушы жауапкершілігі.
ҚР Үкіметінің «Азаматтық ӘК пайдаланушысын сертификаттау және оған сертификат беру қағидалары» туралы қаулысы.
ҚР Үкіметінің «Азаматтық әуе кемелерін пайдаланушыларға қойылатын сертификаттау талаптары» туралы қаулысы.
«Техникалық күтімді реттеу жөніндегі пайдаланушы нұсқаулығы» (ИКАО, ҚР) және «ӘК ұшу жарамдылығына қолдау көрсетілуін басқару нұсқаулығы» (САМЕ) (EASA).
|
1
|
2
|
2
|
7.
7.1
7.2
|
ӘК сертификаттары
ӘК бортында болуы тиіс құжаттар:
ӘК ұшу жарамдылығы сертификаты
ӘК тіркеу сертификаты
ӘК шу жөніндегі сертификаты
ӘК RVSM сертификаты
ӘК радиостанциялары лицензиясы
ӘК ҰЖ сертификатын тану туралы шешім
ҚР министрлігінің «Шет мемлекет берген азаматтық әуе кемелерінің ұшу жарамдылығы сертификатын тану» туралы бұйрығы.
|
1
|
2
|
2
|
8
|
ӘК ұшу жарамдылығына қолдау көрсету:
ИКАО 8-қосымшасына сәйкес ұшу жарамдылығына қолдау көрсету анықтамасы.
Чикаго конвенциясы қосымшасының ӘК тіркеу елінен ӘК пайдаланушысының еліне өкілеттіктерді беру бөлігіндегі 83bis бабы.
ӘК тіркеу мемлекетінің авиациялық билік органдары мен ӘК пайдаланушысы мемлекетінің арасында ӘК ұшу жарамдылығына қолдау көрсетілуін қадағалау мәселелері бойынша өкілеттіктерді бөлу бөлігіндегі ИКАО 8-ережесі.
ӘК ұшу жарамдылығына қолдау көрсету ұйымдарын сертификаттау саласындағы EASA заңнамасын түсіну. ЕО No 1321/2014 қаулысы; осы Қаулының Annex I (Part М).
Техникалық күтімді реттеу жөніндегі пайдаланушы нұсқаулығы / ӘК ұшу жарамдылығына қолдау көрсетілуін басқару ұйымы (САМО) – функциялары, мақсаттары мен міндеттері.
ӘК пайдаланушысының / меншік иесінің / жалға алушысының ӘК ұшу жарамдылығына қолдау көрсету жөніндегі жауапкершілігі.
Part-М талаптарына сәйкес ӘК ұшу жарамдылығына қолдау көрсетудің құрамдас бөліктері;
Коммерциялық әуе көлігі, барлық ауыр ӘК және көп қозғалтқышты тікұшақтар, сондай-ақ коммерциялық тасымалдар үшін қолданылмайтын жеңіл ӘК үшін ӘК-ге еуропалық техникалық күтім жасау құрылымы.
ӘК үлгісінің сертификаты / ӘК үлгісінің қосымша сертификаты туралы түсінік.
ҚР Үкіметінің «Сертификаттау және Ұшу жарамдылығы сертификатын беру қағидалары» туралы қаулысы.
ҚР Үкіметінің «ҚР азаматтық ӘК ұшу жарамдылығы нормалары» туралы қаулысы.
ҚР Үкіметінің 2011.23.07 күнгі № 851 «ҚР азаматтық ӘК-сін техникалық пайдалану және оларды жөндеу қағидаларын бекіту туралы» қаулысының 17-тарауы.
|
1
|
2
|
2
|
9.
|
Түсіну:
Мақұлданған ӘК ТКЖ бағдарламасы және оны мақұлдайтын авиациялық билік органы.
MMEL, MEL, CDL және оларды мақұлдайтын авиациялық билік органдары.
Авиациялық директивалар (AD) және оларды шығаратын авиациялық билік органдары.
Сервистік бюллетеньдер, өндірушінің сервистік ақпараты және оларды шығаратын авиациялық билік органдары.
Модификациялар және жөндеулер. Модификациялар мен жөндеулерді реттеуші органдардың мақұлдауы.
ӘК ТКЖ бойынша құжаттама: АММ, SRM, IPC және т.б.
ӘК ТКЖ бағдарламасының (AMP) көзі ретінде ӘК-ге техникалық күтім жасау деректері (MPD). ӘК ТКЖ нұсқаулығы (АММ), сервистік хаттар (SL) және жұмыс карталарының (Task Cards) көзі ретінде ұшу жарамдылығы директивалары (AD). Сервистік бюллетеньдер (SB) мен қосымша үлгі сертификаттарының (STC) көзі ретінде ұшу жарамдылығына қолдау көрсету (CAR) талаптары.
MPD, AMP, AMM, SL, AD, STC, SB құжаттарының олардың мазмұнына өзара ықпалы.
ИКАО (6-қосымша, Е толықтыруы) талаптарына сәйкес мақұлдауды қажет ететін құжаттар: CDL, MMEL, MEL, Техникалық күтім жасау бағдарламалары, Техникалық күтім жасау жөніндегі бекітілген ұйымдар. Техникалық күтім жасау бойынша міндетті жұмыстар және олардың мерзімділігі.
ӘК-мен аралап ұшу және оны айдап апару.
Түсіну:
- ETOPS / қосалқы аэродромға кететін уақыты ұзартылған ұшуларды жүзеге асыруға қойылатын талаптар (EDTO) – ИКАО, EASA, FAA.
- ӘК автоматты қондыруға арналған 2 / 3A / 3B / 3C санаттары.
- RVSM.
- RNAV
- Отын бактарының қауіпсіздігі (Fuel Tank Safety) / Отын багының ішіндегі компоненттердің жай-күйіне және олардың орналастырылуына қойылатын талаптар (Critical Design Configuration Control Limitation) (CDCCL).
- Электр сымдар мен электр қосылыстарды монтаждау (EWIS).
- Ұшу қауіпсіздігін басқару жүйесі (ҰҚБЖ) / Safety Management System (SMS).
- Шетелдік әуе кемелерінің қауіпсіздігін бағалау (SAFA).
|
1
|
2
|
2
|
10.
|
ӘК ТКЖ-мен айналысатын персоналды оқыту:
-Министрдің «Авиациялық оқу орталықтарына қойылатын сертификаттау талаптары» туралы бұйрығы.
- Министрдің «Азаматтық авиацияның авиациялық оқу орталығын сертификаттау және оған сертификат беру қағидалары» туралы бұйрығы.
- Министрдің «Азаматтық авиацияның авиациялық оқу орталығын сертификаттау және оған сертификат беру» туралы ережелері.
- ӘК ТКЖ-ге қатысатын персоналды оқытатын персонал үшін ҚР және EASA талаптары – ӘК үлгісі бойынша бастапқы даярлау мен оқытудың теориялық және практикалық элементтерінің нұсқаушылары, емтихан қабылдаушылар, практикалық бағалаушылар, міндеттерді практика жүзінде орындауды оқытып-үйрететін супервайзерлер, кәсіптік деңгейді қолдау бағдарламасының нұсқаушылары.
|
|
|
|
11.
|
ӘК-ге сервистік қызмет пен техникалық күтім көрсететін персоналдың өкілеттіктері. ӘК ұшу алдындағы инспекциясын (Pre-Flight Inspection) қоса алғанда, персоналға ӘК-де сервистік жұмыстарды орындауға рұқсат беру бойынша пайдаланушының жауапкершілігі
|
1
|
2
|
2
|
12.
|
ҚР авиациясының, оның заңнамалық және нормативтік базасының даму жолдары.
|
1
|
2
|
2
|
№ п/п
|
11Вмодулі. Поршенді қозғалтқышты- аэродинамика ӘК, құрылымы және жүйесі
1ескерту.Бұл модуль B3 санаты үшін қолдануға келмейді. B3 санатына тиісті тақырыптар 11С модулінде көрсетілген.
2 ескерту. Бұл модульдің көлемі А2 және В1.2 санатшаларға жататын ұшақтардың технологиясын көрсетуі керек.
|
Бұл модуль А2 және В.1.2 санатшалар үшін қолданылады
|
Деңгей/Level
|
А2
|
В1.2
|
1.
|
Ұшу теориясы
|
Төмен. қара
|
1)
|
Ұшақтың аэродинамикасы және басқару органдары
Пайдалану және әсер ету:
-тангаждармен басқару: биікткті рөлдеу, стабилизаторлар, стабилизаторлар мен "үйрек" әуе кемесінің сызбасының қисаюының өзгеруі;
- бағытты басқару, рөлді бағыттауды шектеу;
Элевондар, радеваторлар арқылы басқару;
Биіктікке көтеру құрылғысы, саңылаулар, қақпақшалар жалғасқанатшалар, флаперондар;
Тежеуді келтіретін құрылғы: спойлерлер, тежеу қалқаншалар, ауа тежегіштері;
Қанат ескектерінің, аратәріздес адыңғы ернеулердің аэродинамикалық ықпалы;
Құйын генераторын пайдалана отырып шегаралық қабатты басқару, қанаттың алдыңғы ернеу механизациясының немесе сына тәрізді құрылғылардың олқылықты болдырмау;
Триммерлердің жұмысы және әсері, тепе-теңдік және антибаланс триммерлері (озық), серво-триммерлер, серпінді триммерлер, массаның тепе-теңдігі, көлбеу беттерді басқару, аэродинамикалық тепе-теңдіктің панельдері.
|
1
|
2
|
2)
|
Жоғары жылдамдықтаы ұшу – қолданылмайды
|
-
|
-
|
2.
|
Планердің құрылымы – жалпы концепциялар
(а) Құрылымдық беріктілігіне қойылатын ұшуға жарамдылық талаптары;
Құрылымдық классификация, алғашқы, екінші және үшінші;
Істен шығу кезіндегі қауіпсіздік,өмірге қауіпсіздігі, зақымдануға қарсы тұрақтылық концепциясы;
Аймақтар мен орналасу жері бойынша жүйелер;
Күш салу, бұзылу, майысу, сығылу, жылжу, бұралу, созылу, сақиналы күш салу, шаршау;
Желдету мен құрғатуды қамтамасыз ету;
Орнату жүйелерімен қамтамасыз ету;
Найзағайдан қорғанысты қамтамасыз ету;
ӘК металлдау.
(b) Құрылым әдістері: фюзеляж қаптамасын күшейту, қаңқа, стрингерлер, лонжерондар, аралықтар, рамалар, екі есе ұлғайтқыштар, тұтастырғыштың тіректері, баандар, жабындылар, арматуралау, қаптама тәсілдері, татқа қарсы қорғаныс, қозғалтқыш тіреуіштерін бекіту;
Құрылымды жинау техникасы: тойтару, болттармен, дәнекерлеу;
Жоғарғы беттерін қорғау әдістері, хромдау, анодтау, сырлау сияқты;
Жоғарғы беттерін тазарту;
Планер симетриясы: реттеу және симетриялау.
|
2
1
|
2
2
|
3.
|
Планерлер–ұшақтардың құрылымы
|
Төмен. қара
|
1)
|
Фюзеляж (АТА 52/53/56)
Герметизациялаудың құрылымы және нығыздалуы;
Қанаттың, стабилизатордың, пилон мен шассидің біріктірілуі;
Орындықтар мен жүк тиеу жүйесін орнату;
Есіктер және авариялық шығулар: құрылымдар, құрылғылар, пайдалану және қауіпсіздік құрылғылары;
Терезелер мен жел әйнектердің құрылымы және құрылысы.
|
1
|
2
|
2)
|
Қанаттар (АТА 57)
Құрылымы;
Отынды жайғастыру;
Шассидің, пилондардың, жоғарғы беттерін және көтеруді/ тежеуді басқарудың бекітілуі.
|
1
|
2
|
3)
|
Стабилизаторлар (АТА 55)
Құрылымы;
Жоғарғы беттерді басқарудың бекітілуі.
|
1
|
2
|
4)
|
Басқару органдарының беттері (АТА 55/57)
Құрылым және бекіту;
Теңестіру– масса мен аэродинамикалық.
|
1
|
2
|
5)
|
Гондолдар мен пилондар (АТА 54)
Гондолдар мен пилондар:
- Құрылымы;
- Өртке қарсы арқақабырғалары;
- Қозғалтқыш ілмесінің тораптары.
|
1
|
2
|
4.
|
Ауаны баптау және үрлеу (АТА 21)
Ауа баптау және үрлеу жүйесі;
ӘК герметикалық бөлігіндегі қысымды реттегіштер, қорғаныс және ескерту құрылғысы;
Жылыту жүйесі.
|
1
|
3
|
5.
|
Радиоэлектрондық және аспаптық жабдықтың жүйесі
|
Төмен. қара
|
1)
|
Аспаптық жабдықтың жүйесі (АТА 31)
Статикалық қысымның тұтынушылары: биіктік өлшегіштер, ауа жылдамдығының индикаторлары, тік жылдамдықтың индикаторлары;
Гироскоптар: авиагоризонттар, орын пірмендері, орын көрсеткіштеріу, горизонталды жағдайдың индикаторы, бұрылу және сырғу индикаторы, айналу координаторы.
Компастар: тура есептеу, қашықтан есептеу;
Шабуыл бұрышының индикациясы, құлауды ескерту жүйелері;
Ұшқыштардың кабинасын әйнектеу;
ӘК басқа жүйелерінің индикациясы.
|
1
|
2
|
2)
|
Радиоэлектрондық жабдық жүйесі
Жүйелерді орналастыру және пайдалану негіздері:
Автоұшқыш (АТА 22)
Байланыс (АТА 23)
Навигациялық жүйелер (АТА 34)
|
1
|
1
|
6.
|
Электрмен қамту (АТА 24)
Батареялар мен пайдалануды орнату;
Тұрақты тоқты өндіру;
Ауыспалы тоқты өндіру;
Электрмен қамтамасыз етудің авариялық көздері;
Кернеуді реттеу;
Қуатты реттеу;
Инверторлар, трансформаторлар, түзеткіштер;
Электрлік тізбектің қорғанысы;
Сыртқы/жердегі көздер.
|
1
|
3
|
7.
|
Жабдық және өңдеу(АТА 25)
Авариялық –құтқару жабдығына қойылатын талаптар;
Орындықтар, қауіпсіздік және байлау белбеулері.
(b) Жолаушы салонын орналастыру;
Жабдықты орналастыру;
Жолаушы салонын өңдеуді орналастыру;
Жолаушы салонының ойын-сауық жабдығы;
Асүйді орналастыру;
Тиеу-түсіру жұмыстары және қорғалатын жабдықтар;
Басқыштар.
|
2
1
|
2
1
|
8.
|
Өрт қауіпсізідгі (АТА 26)
Өрт пен түтінді анықтау және ескерту жүйесі;
Өрт сөндіру жүйелері;
Жүйе тестілері;
Тасымалданатын өртсөндіргіштер.
|
1
1
|
3
3
|
9.
|
Басқару органдары (АТА 27)
Алғашқы басқару: элерондар, биіктік рөлі, бағыт рөлі;
Триммерді басқару;
Көтеру күшін ұлғайтуды басқару құрылғысы;
Пайдалану жүйесі: басқару;
Рөлдерді тоқтату;
Теңестіру және құрастыру;
Құлаудан қорғаныс/ескерту жүйесі.
|
1
|
3
|
10.
|
Отын жүйесі (АТА 28)
Жүйелердің орналасуы;
Отын бактары;
Жабдықтау жүйесі;
Авариялық ағызу, желдету және дренаж;
Отын бактарын сақиналау және қотару;
Индикация және ескерту;
Жанармайды үстеп құю және ағызу.
|
1
|
3
|
11.
|
Гидравликалық көздер (АТА 29)
Жүйенің орналасуы;
Гидравликалық сұйықтықтар;
Гидравликалық сыйымдылықтар және аккумуляторлар;
Қысымды жасау: электрлік, механикалық, пневматикалық;
Авариялық қысымды жасау;
Сүзгілер;
Қысым бақылау;
Қуатты тарату;
Индикация және ескерту жүйесі;
Басқа жүйелермен қарым-қатынасы.
|
1
|
3
|
12.
|
Мұзбен жауыннан қорғаныс (АТА 30)
Мұздың жасалуы, классификациясы және анықтау;
Мұз қатуды жою жүйесі: электрлік, ыстық ауа мен химиялық түрін пайдалану;
Әйнек тазалау жүйесі.
|
1
|
3
|
13.
|
Шасси (АТА 32)
Құрылымы, амортизаторлары;
Жинау және шығару жүйесі – қалыпты және апаттық;
Индикация және ескерту жүйесі;
Дөңгелектер, тежегіштер, антиюздық жүйе және автоматтытежеу жүйесі;
Шиналар;
Дөңгелектерді бұруды басқару;
Жерді/ауаны анықтау.
|
2
|
3
|
14.
|
Жарықтандыру (АТА 33)
Сыртқы: навигациялық оттар, соғылуды болдырмау үшін қону, рөлдеу, мұз түзілу аймақтары;
Ішкі: жолаушы салоны, ұшқыштар кабиналары, жүк бөліктері;
Апаттық.
|
2
|
3
|
15.
|
Оттегі (АТА 35)
Жүйенің орналасуы: ұшқыштар кабиналары, жолаушы салоны;
Куат көздері, сақтау, заряд және тарату;
Қамтамасыз етуді реттеу;
Индикация және ескерту.
|
1
|
3
|
16.
|
Пневматикалар/Вакуум (АТА 36)
Жүйенің орналасуы;
Көздер: қозғалтқыш/ВСУ, компрессорлар, резервуарлар, жердегі көздер;
Қысымды бақылау;
Үлестіру;
Индикация және ескерту;
Басқа жүйелермен қарым-қатынасы.
|
1
|
3
|
17.
|
Су жүйесі және қалдықтарды жою жүйесі (АТА 38)
Жүйенің орналасуы, жүйенің жай-күйі, қамтамасыз ету, тарату, үлестіру, қызмет көрсету және ағызу;
Әжетханалар жүйесінің орналасуы, жуу және қызмет көрсету;
Тат басудың түрлері.
|
2
|
3
|
р/с №
|
11С модулі. Поршенді қозғалтқышты – аэродинамика ӘК, құрылымы және жүйесі
Ескету. Бұл модульдің көлемі B3 санатына жтатын әуе кемелерінің технологиясын көрсетуі керек.
|
Бұл модульB3 санатына қолданылады
|
Деңгей/Level
|
B3
|
1.
|
Ұшу теориясы
Пайдалану және әсер ету:
-тангаждармен басқару: биіктікті рөлдеу, стабилизаторлар, стабилизаторлар мен "үйрек" әуе кемесінің сызбасының қисаюының өзгеруі;
- бағытты басқару, рөлді бағыттауды шектеу;
Элевондар, радеваторлар арқылы басқару;
Биіктікке көтеру құрылғысы, саңылаулар, қақпақшалар жалғасқанатшалар, флаперондар;
Тежеуді келтіретін құрылғы: спойлерлер, тежеу қалқаншалар, ауа тежегіштері;
Қанат ескектерінің, аратәріздес адыңғы ернеулердің аэродинамикалық ықпалы;
Құйын генераторын пайдалана отырып шегаралық қабатты басқару, қанаттың алдыңғы ернеу механизациясының немесе сына тәрізді құрылғылардың олқылықты болдырмау;
Триммерлердің жұмысы және әсері, тепе-теңдік және антибаланс триммерлері (озық), серво-триммерлер, серпінді триммерлер, массаның тепе-теңдігі, көлбеу беттерді басқару, аэродинамикалық тепе-теңдіктің панельдері.
|
1
|
2.
|
Планердің құрылымы – жалпы концепциялар
(а) Құрылымдық беріктілігіне қойылатын ұшуға жарамдылық талаптары;
Құрылымдық классификация, алғашқы, екінші және үшінші;
Істен шығу кезіндегі қауіпсіздік,өмірге қауіпсіздігі, зақымдануға қарсы тұрақтылық концепциясы;
Аймақтар мен орналасу жері бойынша жүйелер;
Күш салу, бұзылу, майысу, сығылу, жылжу, бұралу, созылу, сақиналы күш салу, шаршау;
Желдету мен құрғатуды қамтамасыз ету;
Орнату жүйелерімен қамтамасыз ету;
Найзағайдан қорғанысты қамтамасыз ету;
ӘК металлдау.
(b) Құрылым әдістері: фюзеляж қаптамасын күшейту, қаңқа, стрингерлер, лонжерондар, аралықтар, рамалар, екі есе ұлғайтқыштар, тұтастырғыштың тіректері, бағандар, жабындылар, арматуралау, қаптама тәсілдері, татқа қарсы қорғаныс, қозғалтқыш тіреуіштерін бекіту;
Құрылымды жинау техникасы: тойтару, болттармен, дәнекерлеу;
Жоғарғы беттерін қорғау әдістері, хромдау, анодтау, сырлау сияқты;
Жоғарғы беттерін тазарту;
Планер симетриясы: реттеу және симетриялау.
|
2
2
|
3.
|
Планер құрылымы – ұшақтар
|
Төмен. қара
|
1)
|
Фюзеляж (АТА 52/53/56)
Герметизациялаудың құрылымы және нығыздалуы;
Қанаттың, стабилизатордың, пилон мен шассидің біріктірілуі;
Орындықтарды және жүк тиеу жүйесін орнату;
Есіктер және авариялық шығулар: құрылымдар, құрылғылар, пайдалану және қауіпсіздік құрылғылары;
Терезелер мен жел әйнектердің құрылымы және құрылысы.
|
1
|
2)
|
Қанаттар (АТА 57)
Құрылымы;
Отынды жайғастыру;
Шассидің, пилондардың, жоғарғы беттерін және көтеруді/ тежеуді басқарудыңбекітілуі.
|
1
|
3)
|
Стабилизаторлар (АТА 55)
Құрылымы;
Жоғарғы беттерді басқарудың бекітілуі.
|
1
|
4)
|
Басқару органдарының беттері (АТА 55/57)
Құрылым және бекіту;
Теңестіру– масса мен аэродинамикалық.
|
1
|
5)
|
Гондолдар мен пилондар (АТА 54)
Гондолдар мен пилондар:
- Құрылымы;
- Өртке қарсы арқақабырғалары;
- Қозғалтқыш ілмесінің тораптары.
|
1
|
4.
|
Ауаны баптау және үрлеу (АТА 21)
Желдету және жылыту жүйесі.
|
1
|
5.
|
Радиоэлектрондық және аспаптық жабдықтың жүйесі
|
Төмен. қара
|
1)
|
Аспаптық жабдықтың жүйесі (АТА 31)
Статикалық қысымның тұтынушылары: биіктік өлшегіштер, ауа жылдамдығының индикаторлары, тік жылдамдықтың индикаторлары;
Гироскоптар: авиагоризонттар, орын пәрмендері, орын көрсеткіштері, горизонталды жағдайдың индикаторы, бұрылу және сырғу индикаторы, айналу координаторы.
Компастар: тура есептеу, қашықтан есептеу;
Шабуыл бұрышының индикациясы, құлауды ескерту жүйесі;
Ұшқыштардың кабинасын әйнектеу;
ӘК басқа жүйелерінің индикациясы.
|
1
|
2)
|
Радиоэлектрондық жабдық жүйесі
Жүйеледі орналастыру және пайдалану негіздері:
Автоұшқыш (АТА 22)
Байланыс (АТА 23)
Навигациялық жүйелер (АТА 34)
|
1
|
6.
|
Электрмен қамту (АТА 24)
Батареялар мен пайдалануды орнату;
Тұрақты тоқты өндіру;
Кернеуді реттеу;
Қуатты реттеу;
Электрлік тізбектің қорғанысы,
|
2
|
7.
|
Жабдық және өңдеу(АТА 25)
Авариялық –құтқару жабдығына қойылатын талаптар;
Орындықтар, қауіпсіздік және байлау белбеулері.
|
2
|
8.
|
Өрт қауіпсізідгі (АТА 26)
Тасымалданатын өртсөндіргіштер.
|
2
|
9.
|
Басқару органдары (АТА 27)
Алғашқы басқару: элерондар, биіктік рөлі, бағыт рөлі;
Триммерді басқару;
Көтеру күшін ұлғайтуды басқару құрылғысы;
Пайдалану жүйесі: басқару;
Рөлдерді тоқтату;
Теңестіру және құрастыру;
Құлаудан қорғаныс/ескерту жүйесі.
|
3
|
10.
|
Отын жүйесі (АТА 28)
Жүйелердің орналасуы;
Отын бактары;
Жабдықтау жүйесі;
Авариялық ағызу, желдету және дренаж;
Отын бактарын сақиналау және қотару;
Индикация және ескерту;
Жанармай үстеп құю және ағызу.
|
2
|
11.
|
Гидравликалық көздер (АТА 29)
Жүйенің орналасуы;
Гидравликалық сұйықтықтар;
Гидравликалық сыйымдылықтар және аккумуляторлар;
Қысымды жасау: электрлік, механикалық, пневматикалық;
Авариялық қысымды жасау;
Сүзгілер;
Қысым бақылау;
Қуатты тарату;
Индикация және ескерту жүйесі;
Басқа жүйелермен қарым-қатынасы.
|
2
|
12.
|
Мұздан және жауыннан қорғаныс (АТА 30)
Мұздың түзілуі, классификациясы және анықтау;
Мұз қатуды жою жүйесі: электрлік, ыстық ауа мен химиялық түрін пайдалану;
Әйнек тазалау жүйесі.
|
1
|
13.
|
Шасси (АТА 32)
Конструкциясы, амортизаторлары;
Жинау және шығару жүйесі – қалыпты және апаттық;
Индикация және ескерту жүйесі;
Дөңгелектер, тежегіштер, антиюздық жүйе және автоматты тежеу жүйесі;
Шиналар;
Дөңгелектерді бұруды басқару.
|
2
|
14.
|
Жарықтандыру (АТА 33)
Сыртқы: навигациялық оттар, соғылуды болдырмау үшін, қону, рөлдеу, мұз түзілу аймақтар;
Ішкі: жолаушы салоны, ұшқыштар кабиналары, жүк бөліктері;
Апаттық.
|
2
|
15.
|
Оттегі (АТА 35)
Жүйенің орналасуы: ұшқыштар кабиналары, жолаушы салоны;
Қуат көздері, сақтау, заряд және тарату;
Қамтамасыз етуді реттеу;
Индикация және ескерту.
|
2
|
16.
|
Пневматикалар/Вакуум (АТА 36)
Жүйенің орналасуы;
Көздер: қозғалтқыш/ВСУ, компрессорлар, резервуарлар, жердегі көздер;
Қысымды бақылау;
Үлестіру;
Индикация және ескерту;
Басқа жүйелермен қарым-қатынасы.
|
2
|
р/с №
|
11С модулі. Поршенді қозғалтқышты – аэродинамика ӘК, құрылымы және жүйесі
Ескету. Бұл модульдің көлемі B3 санатына жтатын әуе кемелерінің технологиясын көрсетуі керек.
|
Бұл модульB3 санатына қолданылады
|
Деңгей/Level
|
B3
|
1.
|
Ұшу теориясы
Пайдалану және әсер ету:
-тангаждармен басқару: биікткті рөлдеу, стабилизаторлар, стабилизаторлар мен "үйрек" әуе кемесінің сызбасының қисаюының өзгеруі;
- бағытты басқару, рөлді бағыттауды шектеу;
Элевондар, радеваторлар арқылы басқару;
Биіктікке көтеру құрылғысы, саңылаулар, қақпақшалар жалғасқанатшалар, флаперондар;
Тежеуді келтіретін құрылғы: спойлерлер, тежеу қалқаншалар, ауа тежегіштері;
Қанат ескектерінің, аратәріздес адыңғы ернеулердің аэродинамикалық ықпалы;
Құйын генераторын пайдалана отырып шегаралық қабатты басқару, қанаттың алдыңғы ернеу механизациясының немесе сына тәрізді құрылғылардың олқылықты болдырмау;
Триммерлердің жұмысы және әсері, тепе-теңдік және антибаланс триммерлері (озық), серво-триммерлер, серпінді триммерлер, массаның тепе-теңдігі, көлбеу беттерді басқару, аэродинамикалық тепе-теңдіктің панельдері.
|
1
|
2.
|
Планердің құрылымы – жалпы концепциялар
(а) Құрылымдық беріктілігіне қойылатын ұшуға жарамдылық талаптары;
Құрылымдық классификация, алғашқы, екінші және үшінші;
Істен шығу кезіндегі қауіпсіздік,өмірге қауіпсіздігі, зақымдануға қарсы тұрақтылық концепциясы;
Аймақтар мен орналасу жері бойынша жүйелер;
Күш салу, бұзылу, майысу, сығылу, жылжу, бұралу, созылу, сақиналы күш салу, шаршау;
Желдету мен құрғатуды қамтамасыз ету;
Орнату жүйелерімен қамтамасыз ету;
Найзағайдан қорғанысты қамтамасыз ету;
ӘК металлдау.
(b) Құрылым әдістері: фюзеляж қаптамасын күшейту, қаңқа, стрингерлер, лонжерондар, аралықтар, рамалар, екі есе ұлғайтқыштар, тұтастырғыштың тіректері, баандар, жабындылар, арматуралау, қаптама тәсілдері, татқа қарсы қорғаныс, қозғалтқыш тіреуіштерін бекіту;
Құрылымды жинау техникасы: тойтару, болттармен, дәнекерлеу;
Жоғарғы беттерін қорғау әдістері, хромдау, анодтау, сырлау сияқты;
Жоғарғы беттерін тазарту;
Планер симетриясы: реттеу және симетриялау.
|
2
2
|
3.
|
Планер құрылымы – ұшақтар
|
Төмен. қара
|
1)
|
Фюзеляж (АТА 52/53/56)
Герметизациялаудың құрылымы және нығыздалуы;
Қанаттың, стабилизатордың, пилон мен шассидің біріктірілуі;
Орындықтарды және жүк тиеу жүйесін орнату;
Есіктер және авариялық шығулар: құрылымдар, құрылғылар, пайдалану және қауіпсіздік құрылғылары;
Терезелер мен жел әйнектердің құрылымы және құрылысы.
|
1
|
2)
|
Қанаттар (АТА 57)
Құрылымы;
Отынды жайғастыру;
Шассидің, пилондардың, жоғарғы бетерін және көтеруді/ тежеуді басқарудыңбекітілуі.
|
1
|
3)
|
Стабилизаторлар (АТА 55)
Құрылымы;
Жоғарғы беттерді басқарудың бекітілуі.
|
1
|
4)
|
Басқару органдарының беттері (АТА 55/57)
Құрылым және бекіту;
Теңестіру– масса мен аэродинамикалық.
|
1
|
5)
|
Гондолдар мен пилондар (АТА 54)
Гондолдар мен пилондар:
- Құрылымы;
- Өртке қарсы арқақабырғалары;
- Қозғалтқыш ілмесінің тораптары.
|
1
|
4.
|
Ауаны баптау және үрлеу (АТА 21)
Желдету және жылыту жүйесі.
|
1
|
5.
|
Радиоэлектрондық және аспаптық жабдықтың жүйесі
|
См.ниже
|
1)
|
Аспаптық жабдықтың жүйесі (АТА 31)
Статикалық қысымның тұтынушылары: биіктік өлшегіштер, ауа жылдамдығының индикаторлары, тік жылдамдықтың индикаторлары;
Гироскоптар: авиагоризонттар, орын пәрмендері, орын көрсеткіштері, горизонталды жағдайдың индикаторы, бұрылу және сырғу индикаторы, айналу координаторы.
Компастар: тура есептеу, қашықтан есептеу;
Шабуыл бұрышының индикациясы, құлауды ескерту жүйесі;
Ұшқыштардың кабинасын әйнектеу;
ӘК басқа жүйелерінің индикациясы.
|
1
|
2)
|
Радиоэлектрондық жабдық жүйесі
Жүйелерді орналастыру және пайдалану негіздері:
Автоұшқыш (АТА 22)
Байланыс (АТА 23)
Навигациялық жүйелер (АТА 34)
|
1
|
6.
|
Электрмен қамту (АТА 24)
Батареялар мен пайдалануды орнату;
Тұрақты тоқты өндіру;
Кернеуді реттеу;
Қуатты реттеу;
Электрлік тізбектің қорғанысы.
|
2
|
7.
|
Жабдық және өңдеу(АТА 25)
Авариялық –құтқару жабдығына қойылатын талаптар;
Орындықтар, қауіпсіздік және байлау белбеулері.
|
2
|
8.
|
Өрт қауіпсізідгі (АТА 26)
Тасымалданатын өртсөндіргіштер.
|
2
|
9.
|
Басқару органдары (АТА 27)
Алғашқы басқару: элерондар, биіктік рөлі, бағыт рөлі;
Триммерді басқару;
Көтеру күшін ұлғайтуды басқару құрылғысы;
Пайдалану жүйесі: басқару;
Рөлдерді тоқтату;
Теңестіру және құрастыру;
Құлаудан қорғаныс/ескерту жүйесі.
|
3
|
10.
|
Отын жүйесі (АТА 28)
Жүйелердің орналасуы;
Отын бактары;
Жабдықтау жүйесі;
Авариялық ағызу, желдету және дренаж;
Отын бактарын сақиналау және қотару;
Индикация және ескерту;
Жанармай үстеп құю және ағызу.
|
2
|
11.
|
Гидравликалық көздер (АТА 29)
Жүйенің орналасуы;
Гидравликалық сұйықтықтар;
Гидравликалық сыйымдылықтар және аккумуляторлар;
Қысымды жасау: электрлік, механикалық, пневматикалық;
Авариялық қысымды жасау;
Сүзгілер;
Қысым бақылау;
Қуатты тарату;
Индикация және ескерту жүйесі;
Басқа жүйелермен қарым-қатынасы.
|
2
|
12.
|
Мұздан және жауыннан қорғаныс (АТА 30)
Мұздың жасалуы, классификациясы және анықтау;
Мұз қатуды жою жүйесі: электрлік, ыстық ауа мен химиялық түрін пайдалану;
Әйнек тазалау жүйесі.
|
1
|
13.
|
Шасси (АТА 32)
Құрылымы, амортизаторлары;
Жинау және шығару жүйесі – қалыпты және апаттық;
Индикация және ескерту жүйесі;
Дөңгелектер, тежегіштер, антиюздық жүйе және автоматтытежеу жүйесі;
Шиналар;
Дөңгелектерді бұруды басқару
|
2
|
14.
|
Жарықтандыру (АТА 33)
Сыртқы: навигациялық оттар, соғылуды болдырмау үшін, қону, рөлдеу, мұз түзілу аймақтары;
Ішкі: жолаушы салоны, ұшқыштар кабиналары, жүк бөліктері;
Апаттық.
|
2
|
15.
|
Оттегі (АТА 35)
Жүйенің орналасуы: ұшқыштар кабиналары, жолаушы салоны;
Қуат көздері, сақтау, заряд және тарату;
Қамтамасыз етуді реттеу;
Индикация және ескерту.
|
2
|
16.
|
Пневматикалар/Вакуум (АТА 36)
Жүйенің орналасуы;
Көздер: қозғалтқыш/ВСУ, компрессорлар, резервуарлар, жердегі көздер;
Қысымды бақылау;
Үлестіру;
Индикация және ескерту;
Басқа жүйелермен қарым-қатынасы.
|
2
|
Р/с №
|
13 модулі. ӘК – аэродинамика, құрылым және жүйе
|
В2 санатына қолданылатын осы модуль.
|
Деңгей/Level
|
В2
|
1.
|
Ұшу теориясы
|
|
|
Ұшақтың аэродинамикасы және басқару органдары
Пайдалану және ықпал ету:
- қисаюды басқару: элеронар мен спойлерлер;
- тангажды басқару: биіктік рөлі, стабилизаторлар,стабилизатордың және "үйрек"сызбасындағы әуе кемесінің еңкеюінің өзгерісі;
- бағытты басқару, рөлді басқаруды шектегіш;
Элевондар арқылы басқару, ruddervators;
Биіктікке көтерілу құрылғысы, саңылаулар, қақпақшалар, жалғасқанатша, флаперондар;
Тежеуді келтіретін құрылғы: спойлерлер, тежеуіш қалқаншалар, ауа тежегіштері ;
Жұмыс және триммерлердің әсері, серво-триммерлер, беттердің қисаюын басқару;
Жоғары биіктікте ұшу
Дыбыс жылдамдығы, дыбысқа дейінгі ұшу, дыбысжанындағы ұшу, жоғары жылдамдықтағы ұшу;
Қағу саны, Қағудың қауіпті саны;
Айналатын қанаттың аэродинамикасы
Терминология;
Біріккен және айналмалы басқаруды пайдалану және әсері.
|
1
1
1
|
2.
|
Құрылым – жалпы концепциялар
Құрылым жүйесінің негізі
Аймақтар мен орналасу жері бойынша жүйелері;
ӘК электрлік металлизация.
Найзағайдан қорғанысты қамтамасыз ету.
|
1
2
|
3.
|
Автоұшқыш (АТА22)
Жұмыс приниптері мен ағымдағы терминологияны қоса, ұшуды автоматты басқарудың негіздері;
Белгілерді басқаруды өңдеу;
Пайдалану режімдері: қисаю каналдары, тангаж және бағыт;
Іздеу демпферлері;
Тікұшақтардағы тұрақты көтерілу жүйесі;
Триммерді автоматты басқару;
Автоұшқыш пен навигациялық құрылғысымен қарым-қатынас;
Авторотация жүйелері;
Автоматты қону жүйесі: принциптер мен санаттар, пайдалану режімі, кіру, глиссада, қону, 2-ші шеңберге кету, бақылау жүйесі және істен шығулар шарты.
|
3
|
4.
|
Байланыс/Навигация (АТА23/34)
Радиотолқындар, антенналар тарату желілері, байланыс, қабылдағыштар және таратушылар тарату негіздері;
Келесі жүйелердің жұмыс принциптері:
-Ультрақысқа байланыс (VHF),
-Қысқатолқынды байланыс (HF),
-Дыбысжазу,
-Авариялық радиошамшырақ,
-Ұшақтардың кабиналарындағы сөйлесудің тіркесуі,
-Ультрақысқабарлық бағыттағы шамшырақ (VOR);
-Автоматты радиокомпас (ADF);
-Қонудың аспаптық жүйесі( ILS);
-Микротолқынды қону жүйесі (MLS);
-Ұшуды басқарудың директорлық жүйесі, қашықтық өлшегіш (DME),
-Аса төмен жиіліктегі және гиперболиялық навигация (VLF/Omega),
-Допплерлік навигация,
-Аймақтық навигация, RNAV жүйесі,
-Ұшу координациясы және ұйымдастыру,
-Жаһандық жайғастыру жүйесі (GPS), жаһандық спутниктік
навигациялық жүйе (GNSS),
- Инерциалды навигациялық жүйесі,
-Ұшақтық автожауаптағыш, екінші радиолокацияқұрылғысы,
-Әуеде ұшақтардың соғылуын ескерту жүйесі(TCAS),
- Ауа-райлық радиолокатор,
- Радиобиіктік өлшегіш,
- Байланыс жүйесі, ARINC стандартындағы мекенжайлық және мәліметтерді тарату .
|
3
|
5.
|
Электрмен қамту (АТА 24)
Батареялар мен пайдалануды орнату;
Тұрақты тоқты өндіру;
Ауыспалы тоқты өндіру;
Электрмен қамтамасыз етудің авариялық көздері;
Кернеуді реттеу;
Қуатты реттеу;
Инверторлар, трансформаторлар, түзеткіштер;
Электрлік тізбектің қорғанысы;
Сыртқы/жердегі көздер.
|
3
|
6.
|
Жабдық және өңдеу(АТА 25)
Электронды авариялық жабдыққа қойылатын талаптар;
Жолаушылардың көңіл –көтеруге арналған жабдықтар.
|
3
|
7.
|
Басқару органдары (АТА 27)
Алғашқы басқару: элерондар, биіктік рөлі, бағыт рөлі, спойлерлер
Триммерді басқару;
Рөлдеу бетіндегі жүктемені басқару
Көтеру күшінің ұлғайту құрылысы;
Тежегіш қалқаншалары, ауа тежеуіштері.
Жүйені пайдалану: қолмен, гидравликалық, пневматикалық,
Ұшу жүктеулері, іздеу демпфері, Қағу санының триммері, бағыттау рөлін шектеу, рөлдерді тоқтату.
Құлату қорғанысы.
Жүйені пайдалану: электрлік, ұшақты электрқашықтан басқару жүйесі.
|
2
3
|
8.
|
Аспаптық жабдық жүйесі (АТА 31)
Классификация;
Атмосфера;
Терминология;
Қысым және жүйені өлшеу құрылғысы;
Толық қысым қабылдағыштар жүйесі;
Биіктік өлшегіштер;
Тік жылдамдықтарды өлшегіштер;
Ауа жылдамдығының индикаторы
Қағу санын өлшегшітер;
Хабарлау жүйесі/биіктік туралы ескерту;
Ауа мәліметтерінің жүйесі;
Қысым мен температураны есептейтін тура датчиктер;
Температура индикация жүйелері;
Отын көлемінің индикация жүйесі;
Гироскоп қағидасы;
Авиакөкжиек;
Сырғу индикаторлары;
Гироскопты бағыттық жүйесі;
Жермен қауіпті жақындау жүйесі
Компастардың жүйесі;
Ұшу мәліметтерін жазу жүйесі;
Ұшу параметрлерін электронды индикациялау жүйесі;
Ескерту жүйесі және шабуыл бұрышы индикациясыныңжүйесі;
Ұшқыштардың кабинасын әйнектеу.
|
3
|
9.
|
Жарықтандыру (АТА 33)
Сыртқы: навигациялық оттар, соғылуды болдырмау үшін, қону, рөлдеу, мұз түзілу аймақтары;
Ішкі: жолаушы салоны, ұшқыштар кабиналары, жүк бөліктері;
Апаттық.
|
3
|
10.
|
Техникалық қолдаудың борттық жүйесі (АТА45)
Техникалық қызметтің орталық компьютерлері;
Мәліметтерді жүктеу жүйесі;
Электронды кітапхананыың жүйесі;
Басып шығару;
Құрылымды қадағалау (мүмкін болатын зақымдануларды қадағалау).
|
3
|
11.
|
Ауаны баптау және үрлеу (АТА 21)
|
Төмен.қара
|
1)
|
Ауа көзі
Ауа көздері, қозғалтқыштан таңдау жүйесін қоса отырып, ВСУ және жерүсті көздері.
|
2
|
2)
|
Ауаны баптау
Ауаны баптау жүйесі;
Турботоңазытқыш және кептіргіштер;
Тарату жүйесі;
Ауа ағынын, температураны және ылғалдылықты басқару жүйесі.
|
2
3
1
3
|
3)
|
Желдету
Желдету жүйесі;
Басқару тетіктерін және қауіпсіздікті қоса отырып басқару және индикация;
Кабинадағы қысымды реттеуші.
|
3
|
4)
|
Хабарлау және қауіпсіздік құрылғысы
Қорғаныс және хабарлау құрылғысы.
|
3
|
12.
|
Өрт қауіпсізідгі (АТА 26)
(а)Өрт пен түтінді анықтау және ескерту жүйесі;
Өрт сөндіру жүйелері;
Жүйе тестілері;
(b)Тасымалданатын өртсөндіргіштер.
|
3
1
|
13.
|
Отын жүйесі (АТА 28)
Жүйелердің орналасуы;
Отын бактары;
Жабдықтау жүйесі;
Авариялық ағызу, желдету және дренаж;
Отын бактарын сақиналау және қотару;
Индикация және ескерту;
Жанармай үстеп құю және ағызу.
Отынның көлденең теңгеру жүйесі.
|
1
1
1
1
2
3
2
1
|
14.
|
Гидравликалық көздер (АТА 29)
Жүйенің орналасуы;
Гидравликалық сұйықтықтар;
Гидравликалық сыйымдылықтар және аккумуляторлар;
Қысымды жасау: электрлік, механикалық, пневматикалық;
Авариялық қысымды жасау;
Сүзгілер;
Қысым бақылау;
Қуатты тарату;
Индикация және ескерту жүйесі;
Басқа жүйелермен қарым-қатынасы.
|
1
1
1
3
3
1
3
1
3
3
|
15.
|
Мұздан және жауыннан қорғаныс (АТА 30)
Мұздың жасалуы, классификациясы және анықтау;
Мұз қатуды жою жүйесі: электрлік, ыстық ауа мен химиялық түрін пайдалану;
Жауынды итеру;
Датчикте мен дренаж;
Әйнек тазалау жүйесі.
|
2
2
3
1
3
1
|
16.
|
Шасси (АТА 32)
Құрылысы, амортизаторлары;
Жинау және шығару жүйесі – қалыпты және апаттық;
Индикация және ескерту жүйесі;
Дөңгелектер, тежегіштер, антиюздық жүйе және автоматтытежеу жүйесі;
Шиналар;
Дөңгелектерді бұруды басқару
Жерді/ауаны тану.
|
1
3
3
3
1
3
3
|
17.
|
Оттегі (АТА 35)
Жүйенің орналасуы: ұшқыштар кабиналары, жолаушы салоны;
Қуат көздері, сақтау, заряд және тарату;
Қамтамасыз етуді реттеу;
Индикация және ескерту.
|
3
3
3
3
|
18.
|
Пневматикалар/Вакуум (АТА 36)
Жүйенің орналасуы;
Көздер: қозғалтықыш/ВСУ, компрессорлар, резервуарлар, жердегі көздер;
Қысымды бақылау;
Үлестіру;
Индикация және ескерту;
Басқа жүйелермен қарым-қатынасы.
|
2
2
3
1
3
3
|
19.
|
Су жүйесі және қалдықтарды жою жүйесі (АТА 38)
Жүйенің орналасуы, қамтамасыз ету, тарату, үлестіру, қызмет көрсету және ағызу;
Әжетханалар жүйесінің орналасуы, жуу және қызмет көрсету;
Тат басудың түрлері.
|
2
|
20.
|
Интегралды модульді радиоэлектрондық жабдық (АТА 42)
Модульдерге радиоэлектронды жабдыққа типтік интегралдана алатын қызметтер (IMA), солардың ішінде:
Клапандарды, ауа қысымын басқару, ауа желдетуін басқару, радиоэлектрондық жабдықтың бөліктерін және ұшқыштар кабинасын басқару, температураны басқару, әуе қозғалысы кезіндегі байланыс, авиациялық байланыстың және және радиоэлектрондық жабдықтардың тросстаушысы, жүктеуді электрлік басқару, жүйені қорғайтын автоматтарды бақылау, ішкі тестілеудің электрондық жүйесі (BITE), отынды басқару, тежеуіштерді басқару, шассидің алдыңғы тіректерінің бұрылуын басқару, шассиді жинау және шығаруды басқару, шинадағы қысым индикациясы, сұйықтық қысымның индикациясы, тежегіш температурасын және т.б. қадағалау.
Орталық жүйе, желі компоненттері
|
3
|
21.
|
Жолаушылар салоның жүйелері (АТА 44)
Жолаушылардың ұшақтағы көңіл көтеру құралдарын құрайтын тораптар мен бөлшектерді (Жолаушыларсалонындағы ішкі байланыс және мәліметтерді тарату жүйесі), ӘК жолаушылар салоны мен жерүсті стансаларымен байланыс жүйесін басқару(Жолаушылар салонының сервистік желісі). Желінің ішіне дауыстарды, мәліметтерді, музыканы және видеоны тарату желісі кіреді.
Ішкі байланыс және жолаушылар салонынан мәліметтерді тарату жүйесі Система внутренней связи и передачи данных пассажирского салонаӘК ұшқыштар кабинасындағы экипаж мүшелері мен жолаушылар салонындағы жүйелердің қарым-қатынастын қамтамасыз етеді. Бұл жүйелер пайдаланудағы түрлі блоктарды ауыстыратын мәліметтерді қолдайды (LRU), бұлар бортсеріктердің панельдері арқылы пайдаланылады.
Жолаушылар салонындағы сервистік желі типтікжелідегі сервистен тұрады және, қағида бойынша, басқалардың арасында, төмендегі желілермен қарым-қатынаста болады:
- Мәліметтерді тарату / Ұшу кезіндегі жолаушылардың көңіл көтеру жүйесі мен радиобайланыс.
Жолаушы салонындағы сервистік желі жетекші болып төмендегідей желілерде болуы мүмкін:
- Ұшу алдындағы есептерге/ұшу сәтіндегі есептерге рұқсат етілген кіру;
- Электрондық поштаға / интернетке / интранетке кіру;
- Жолаушылардың мәліметтер қорына;
Жолаушылар салонының орталық жүйесіне;
Жолаушылардың көңілін көтеру жүйесі;
Сыртқы байланыс жүйесі;
Жолаушылар салонының масса жадысының жүйесі;
Жолаушылар салонын қадағалау жүйесі;
Жолаушылар салонының басқа жүйелері.
|
3
|
22.
|
Ақпараттық жүйелер(АТА 46)
Сақтау құралдарын, жаңарту және сандық ақпаратты алу дәстүрлі қағаз таратушыдан, микрофильмдерден және микрофиштардан тұратын тораптар мен бөлшектер. ӘК бортындағы және контроллердегі электрондық құжаттарды сақтаудың электрондық кітапханасы сияқты ақпараттық сақтау және жаңарту жүйесі анықтаған блоктар кіреді. Оған басқа қолдану үшін орнатылған басқа жүйелермен үйлескен, ұшқыштар кабинасындағы принтер немесе жалпы пайдалану дисплейі сияқты блоктар мен компоненттер кірмейді.
Әуе қозғалысын басқару жүйесін және ақпараттық басқару және Желілердің серверлік жүйелерін қамтиды.
ӘК жалпы ақпараттық жүйесі;
Ұшқыштар кабинасының ақпараттық жүйесі;
ӘК техникалық қызмет көрсету жөніндегі ақпараттық жүйе;
ӘК жолаушылар салонының ақпараттық жүйесі;
Басқа желілер.
|
3
|
|
14 модуль. Күштік орнату
|
Бұл модуль В2 санатына қолданылады.
|
Деңгей/Level
|
В2
|
1.
|
Реактивтіқозғалтқыштар
(а) Турбореактивті, турбожелдеткішті, бос турбиналы, турбопропеллерлік қозғалтқыштардың қрылымының классификациясы және пайдалануы;
(b) Қозғалтқыштарды электронды басқару және отынды өлшеу жүйесін басқару (FADEC).
|
1
2
|
2.
|
Қозғалтқыштар жүйесінің индикациялары
Шығатын газдардың температурасын/ турбина каскадтарының арасындағы температурасын өлшеу жүйесі;
Қозғалтқыштың айналымы;
Қозғалтқыш тарту күшінің индикациясы, турбинаның немесе реактивті турбоқұбырдағы пайдаланылған газды шығару қысымының жүйесі;
Отын қысымы, температура және шығыс;
Магистралдағы қысым;
Қозғалтқыштың айналу сәті;
Ауа бұрандасының айналымы.
|
2
|
3.
|
Қосу және оталдыру жүйесі
Қозғалтқышты қосу жүйесін пайдалану және құрамдастары;
Оталдыру және құрамдастар жүйесі;
Техникалық қызмет көрсету қауіпсіздігі жөніндегі талаптар.
|
2
|
Достарыңызбен бөлісу: |
