Ќазаќстан Республикасы білім жєне ѓылым министрлігі

15 
кристалдар рентгенографиясының әдістемесінен айырмашылығы жоқ. 
Нейтрондар 
ядроларда 
шашырайды, 
бұл 
жағдайда 
шашырау 
интенсивтілігінің атомдық нөмірден тәуелдігі аз. Сондықтан да 
нейтронграфикалық талдау егер зерттелетін кристалда сутектік байланыстар 
болатын болса, сутегін атомдарын оңай локализдеуге мүмкіндік береді. 
Кристалдар рентгенографиясы кристалдық қоршаудағы молекуланың 
құрылысын анықтайды. Кристалда болатын молекулааралық күштер 
байланыс ұзындығын және валенттік бұрыштарын өзгертпейді, бірақ ішкі 
айналу бұрыштарына әсер ете алады 
-
молекуланы газдық фазада тұрақсыз 
болатын конформациясын қалыпқа алуға мәжбүр ете алады. Бұл қатынаста 
классикалық мысал ретінде бифенил молекуласын жатқызуға болады. Оның 
кристалдағы молекуласы жазық болып, ал газдық фазада жазық емес болып 
келеді 
-
фенилді сақиналар бір
-
біріне қатысты 
40-45
º бұрышқа бұрылған.
Микротолқынды спектрлер
Радиоспектроскопиялық әдіс электромагнитті спектрдің 1мм
-10
см
диапазонында жұмыс істеу үшін тағайындалған, онда молекуланың бір 
деңгейден екінші деңгейге өтуіне жауап беретін жұтылу жолақтары 
байқалады. Электромагнитті энергияның жұтылуы электромагнитті өрістің 
молекулалардың дипольді моментімен әсерлесуі нәтижесінде болады; 
сондықтан да микротолқынды спектрлер тек дипольді моменттері болатын 
молекулаларды береді.
Ауысудың айналу жиіліктері инерцияның ең басты үш моменттеріне 
тәуелді , яғни молекулалардың геометриясынан. Жиіліктерді біле отырып, 
кәдімгі жағдаларда тез арада геометриялық параметрлерді анықтауға 
болатын инерция моменттерін табуға болады. Мысалы, екі атомды 
молекулалар үшін

(
)
[
]
2
1
2
1
1
1
m
m
I
r
+
=

жүктеу 0,89 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: