Қазақстан республикасы білім жəне ғылым министрлігі м. Ж. Еркебаев, Қ. С. Құлажанов, Д. Б. Тəттібаева, А. Ы. Мəуленов

232
Монокультура 
жəне 
ассоциациядағы 
пробиотикалық
микроағзалары бар 
Lactococcus spp.,
Streptococcus
Thermophi-
lus туысының 
бактериялары
Ашыған сүт 
өнімдері, 
сырлар, өсімдік 
негізінде 
ашыған өнімдер
– «–
107 
КОЕ/ 
тəул.
109 КОЕ/ 
тəул.
Пробиотикалық 
сүтқышқылды 
микроағзалармен 
кешен түріндегі 
Propionibacterium 
shermanii
Сырлар, 
ашыған сүт 
өнімдері (сүт-
қышқылды 
микроағза-
лармен бірге 
кешен түрінде)
– «–
107-
КOE/ 
тəул.
108-КОЕ/
тəул.
Тағамдық шикізатта болмайтын жəне оның технологиялық өңделуі барысында 
түзілетін биологиялық белсенді заттардың ересек адамдар үшін ұсынылатын 
тəуліктік мөлшері
Лактит
Химиялық синтез 
жолымен алынған
2 г
10 г
Лактулоза
Тортасынан 
айырылған 
жəне зарар-
сыздандырыл-
ған май
Лактозаны изомер-
леу жолымен 
алынатын
2 г
10 г
* Ересек адамдарда алмастырылмайды.
** Спортшыларға арналған арнайыландырылған тағам өнім-
дерінде жаттығудың алдында жəне жаттығудан кейін 2-4 г дозасы 
бойынша қолданылады.
*** Тек арнайыландырылған тағам өнімдері үшін.
**** Теңіз балдырларынан-1000 мкг (сіңімділігінің төмендігін 
ескере отырып).

233
6.2 - қосымшаның кестесі
Өтетін балық жəне одан өңделген өнімдер
Индекс Өнімдер 
тобы
Паразитологиялық 
көрсеткіштер жəне құрамының 
рұқсат етілетін деңгейлері, тірі 
күйдегі балаңқұрттар
1
2
3
4
5
6
7
8
1
Арқан балықтар
-
р/е
р/е
-
-
-
2
Қиыршығыс арқан 
балықтары
р/е
р/е
р/е
р/е
р/е
р/е
3
1- жəне 2- тарауда 
көрсетілген балықтан 
жасалған турама
1 т.
2 т.
р/е
р/е
р/е
р/е
р/е
р/е
р/е
р/е
4
1 тарауда көрсетілген 
тұқымдастардан жасалған 
консервілер мен пре-
сервілер жəне 2 т.
р/е
р/е
р/е
р/е
р/е
р/е
р/е
р/е
5
1 тарауда көрсетіл-
ген тұқымдастардан 
қуырылған, 
құйылған,тұздалған, 
маринадталған, ысталған, 
қақталған балық жəне 2 т.
-
р/е
р/е
р/е
р/е
р/е
-
р/е
-
р/е
-
р/е
6
1 жəне 2 т. көрсетілген 
балықтардың уылдырды-
рығы (гонадтары) 
-
р/е
р/е
-
-
-
Ескертпе: 1) р/е — рұқсат етілмейді (тірі күйдегі дернəсілдер); 
2) паразиттер дернəсілдері:
трематод
цестод
нематод
скребней
3 -нанофиетустар 4-дифилло-
ботриумдар
5- анизакистер
7 -болбоздар
6- контрацекумдар
8 - кориноздар

234
6-қосымша
Балық, шаян тəрізділер, теңіз моллюскалары, қос мекенділер, бауы-
рымен жорғалаушылар жəне олардан өңделген өнімдер
Индекс
Өнімдер тобы
Паразитологиялық көрсеткіштер 
жəне құрамының рұқсат етілетін 
деңгейлері, тірі күйдегі балаңқұрттар
1
2
3
4
5
6
7
8
9 10 11
1
Шаян тəрізділер жəне олардан өңделген өнімдер
1.1.
Қиыр Шығыс су-
қоймаларынан 
алынған шаяндар 
(Ресей, Корей түбегі, 
ҚХР жəне т.б.), АҚШ
р/е -
-
-
-
-
-
-
-
1.2.
Қиыр Шығыс 
суқоймаларынан 
алынған тұщы су 
асшаяндары (Ресей, 
Корей түбегі)
р/е -
-
-
-
-
-
-
-
1.3.
Тұщы су таңқы-
шаяндары (Қиыр 
Шығыс, Ресей, 
Оңтүстік Шығыс 
Азия елдері, Шри-
Ланка, Орталық 
Америка, Перу, 
Либерия, Нигерия, 
Камерун, Мексика, 
Филиппин суқой-
маларынан) 
р/е -
-
-
-
-
-
-
-
1.4.
Тұшысу таңқы-
шаяндарынан жа-
салған тұздық (1.3 
бөлімі)
р/е -
-
-
-
-
-
-
-
2.
Теңіз моллюскалары жəне олардан өңделген өнімдер
2.1.
Кальмарлар
-
-
р/е р/е р/е -
-
-
-
2.2.
Сегізаяқтар
-
-
р/е -
р/е -
-
-
-
2.3.
Тарақ балықтар
-
-
-
-
-
-
-
р/е -
2.4.
Мактралар (спизула)
-
-
-
-
-
-
-
р/е -
2.5.
Устрицалар
-
-
-
-
-
-
-
-
р/е

235
3.
Қос мекенділер (бақа) -
р/е -
-
-
р/е р/е -
-
4.
Бауырымен жорғалаушылар
4.1.
Жыландар
-
р/е -
-
-
-
-
-
-
4.2.
Тасбақалар
-
-
-
-
-
-
-
-
-
4.2.1.
теңіздегілер
-
-
-
-
- 
-
-
р/е -
4.2.2.
тұщысулылар
-
-
-
-
-
-
р/е -
-
Ескертпе:
1) р/е — рұқсат етілмейді (тірі күйдегі балаңқұрттар); 
2) паразиттер балаңқұрттар:
трематоды
цестоды
нематоды
3 - парагонимустар
4 - спирометрлер
5 - анизакистер
6 - контрацекумдар
7 - псевдотеррандар
8 - диоктофимдер
9 - гнатостомдар
10 - сулькаскаристер
11- эхиноцефалустар

236
7- қосымша
Тағам өнімдерін дайындау үшін пайдалану барысында адамның 
денсаулығына зиян келтірмейтін тағамдық қосымшалар
Индекс
Тағамдық қосымшалардың атауы 
(латынша жазылуы көрсетілген)
Технологиялық 
қызметтері
1
2
3
Е100
Куркуминдер (curcumins):
Куркумин (Сurcumin) – Сurcuma longa 
жəне басқа түрлерінен алынған табиғи 
бояғышы
Турмерик (Тurmeric) – куркума тамырының 
турмерик – ұнтағы
бояғыш
Е101
Рибофлавиндер (Ribofl avins):
Рибофлавин (Ribofl avin);
Рибофлавин 5-фосфаттың натрийлі тұзы
(Ribofl avin 5-phosphate sodium)
бояғыш
Е102
Тартразин (Tartrazine)
бояғыш
Е103
Алканет, алканин (Alkanet)
бояғыш
Е104
Cары хинолинді (Quinoline yellow)
бояғыш
Е107
Cары 2G (Yellow 2G)
бояғыш
Е110
Cары «күннің батуы» (Sunset yellow FCF)
бояғыш
Е120
Карминдер (Саггтмпез)
бояғыш
Е122
Азорубин, кармуазин (Аzorubine)
бояғыш
Е124
Понсо 4R, күрең қызыл 4R (Ponceau 4R)
бояғыш
Е128
Қызыл 2G (Red 2G)
бояғыш
Е129
Қызыл ғажайып АС (Аllura red АС)
бояғыш
Е131
Көк патенттелген V (Patent blue V)
бояғыш
Е132
Индигокармин (Indigotine)
бояғыш
Е133
Жылтыр көк FCF, бриллиантты көгілдір 
FCF (Brilliant blue FCF)
бояғыш
Е140
Хлорофилл (Сhlorophyll)
бояғыш
Е141
Мыс кешендерінің хлорофиллдері (Соррег 
сhlorophylls):
Мыс кешендерінің хлорофиллдері 
(Сhlorophyll соррег complex);
Мыс кешендері хлорофиллінің натрий 
жəне калий тұздары (Сhlorophyllin copper 
complex, sodium and potassium salts)
бояғыш
Е142
Жасыл S (green S)
бояғыш

237
Е143
Қаныққан жасыл FCF (Fast green FCF)
бояғыш
Е150а
I Қарапайым қант колері (Сaramel I – Plain) бояғыш
Е150Ь
«Сілтілі-сульфиттік» технология бойынша 
алынған II қант колері (Сaramel I – Сaustic 
sulphite process)
бояғыш
Е150с
«Аммиакты» технология бойынша алынған 
III қант колері (Сaramel III –Ammonia 
process)
бояғыш
Е150d
«Аммиакты-сульфитті» технология 
бойынша алынған IV қант колері (Сaramel 
IV– Ammonia - sulphite process)
бояғыш
Е151
Жылтыр қара РN, бриллиантты қара PN 
(Brilliant black PN)
бояғыш
Е152
Көмір (Carbon black (hydrocarbone))
бояғыш
Е153
Өсімдік көмірі (Vegetable carbon)
бояғыш
Е155
Қоңыр НТ (Brown НТ)
бояғыш
Е160а
Каротиндер (Carotenes):
Синтетикалық бета- Каротин (Beta-carotene 
synthetic);
Табиғи каротиндердің сығындылары (Natu-
ral extracts)
бояғыш
Е160Ь
Аннатосығындылары (Annato extracts)
бояғыш
Е160С
Қызыл бұрыштың майлы шайырлары (Pa-
prika oleoresins)
бояғыш
E160d
Ликопин (Lycopene)
бояғыш
Е160е
бета-Апокаротинді альдегид (Beta-Apo-
carotenal)
бояғыш
E160f
бета-Апо-8-каротин қышқылдары, метил 
немесе этил эфирлері (Beta-Apo-8’-carote-
noic acid, methyl or ethyl ester)
бояғыш
Е161b
Лютеин (Lutein)
бояғыш
E161g
Кантаксантин (Canthaxanthin)
бояғыш
Е162
Қызылша қызылы (Beet red)
бояғыш
Е163
Антоциандар (Anthocyanin):
Антоциандар (Anthocyanins);
Жүзім қабығынан алынған сығынды, 
энобояғыш (Grape skin extract);
Қара қарақат сығындысы (Blackcurrant 
extract)
бояғыш

238
Е170
Кальций карбонаттары
(Calcium carbonates):
Кальций карбонаты
(Calcium carbonate); 
Кальций гидрокарбонаты (Calcium hydro-
gen carbonate)
Сыртқы беттерге 
арналған бояғыш, 
тұнуды жəне 
жентектелуді 
болдырмайтын 
қосымша,
тұрақтандырғыш
Е171
Титан диоксиді (Titanium dioxide)
бояғыш
Е172
Темір оксидтері (Iron oxides):
Темір оксиді (+2.+3), қара (Iron oxide, 
black);
Темір оксиді (+3), қызыл (Iron oxide, red);
Темір оксиді (+3), сары (Iron oxide, yellow)
бояғыш
Е174
Күміс (Silver)
бояғыш
Е175
Алтын (Gold)
бояғыш
Е181
Тағамдық танниндер (Tannins, Food grade)
бояғыш, 
эмульгатор, 
тұрақтандырғыш
Е182
Орсейл, орсин (Orchil)
бояғыш, 
эмульгатор, 
тұрақтандырғыш
Е200
Сорбин қышқылы (Sorbic acid)
консервант
Е201
Натрий сорбаты (Sodium sorbate)
консервант
Е202
Калий сорбаты (Potassium sorbate)
консервант
Е203
Кальций сорбаты (Calcium sorbate)
консервант
Е209
пара -Оксибензой қышқылының гептилдік 
эфирі (Heptylp-hydroxybenzoate)
консервант
Е210
Бензой қышқылы (Benzoic acid)
консервант
Е211
Натрий бензоаты (Sodium benzoate)
консервант
Е212
Калий бензоаты (Potassium benzoate)
консервант
Е213
Кальций бензоаты (Calcium benzoate)
консервант
Е214
пара-Оксибензой қышқылының этил эфирі 
(Ethyl p-hydroxybenzoate)
консервант
Е215
пара-Оксибензойлы қышқыл этил эфирінің 
натрий тұзы
(Sodium ethyl p-hydroxybenzoate)
консервант
Е218
пара-Оксибензой қышқылының метил 
эфирі (Methyl p-hydroxybenzoate)
консервант

239
Е219
пара-Оксибензойлы қышқыл метил 
эфирінің натрий тұзы (Sodium methyl p-
hydroxybenzoate)
консервант
Е220
Күкірт диоксиді (Sulphur dioxide)
консервант, 
тотығуға қарсы 
заттек
Е221
Натрий сульфиті (Sodium sulphite)
консервант, 
тотығуға қарсы 
заттек
Е222
Натрий гидросульфиті (Sodium hydrogen 
sulphite)
консервант, 
тотығуға қарсы 
заттек
Е223
Натрий пиросульфиті (Sodium metabisul-
phite)
консервант, 
тотығуға қарсы 
заттек, ағартқыш 
агент
Е224
Калий пиросульфиті (Potassium metabisul-
phit)
консервант, 
тотығуға қарсы 
заттек
Е225
Калий сульфиті (Potassium sulphite)
консервант, 
тотығуға қарсы 
заттек
Е226
Кальций сульфиті (Calcium sulphite)
консервант, 
тотығуға қарсы 
заттек
Е227
Кальций гидросульфиті (Calcium hydrogen 
sulphite)
консервант, 
тотығуға қарсы 
заттек
Е228
Калий гидросульфиті (бисульфит) (Potas-
sium bisulphite)
консервант, 
тотығуға қарсы 
заттек
Е230
Дифенил (Diphenyl)
консервант
Е231
орто-Фенилфенол (Orto-phenylphenol)
консервант
Е232
орто-Фенилфенолдың натрийлі тұзы (So-
dium o-phenylphenol)
консервант
Е234
Низин (Nisin)
консервант
Е235
Пимарицин, натамицин (Pimaricin, natamy-
cin)
консервант
Е236
Құмырсқа қышқылы (Formic acid)
консервант
Е237
Натрий формиаты (Sodium formate)
консервант
Е238
Кальций формиаты (Calcium formate)
консервант

240
Е242
Диметилдикарбонат (велькорин) (Dimethyl 
dicarbonate)
консервант
Е249
Калий нитриті (Potassium nitrite)
консервант, 
бояуды бекіткіш
Е250
Натрий нитриті (Sodium nitrite)
консервант, 
бояуды бекіткіш
Е251
Натрий нитраты (Sodium nitrate)
консервант, 
бояуды бекіткіш
Е252
Калий нитраты (Potassium nitrate)
консервант, 
бояуды бекіткіш
Е260
Мұздатылған сірке қышқылы (Acetic acid 
glacial)
консервант, 
қышқылдықты 
реттеуіш
Е261
Калий ацетаттары (Potassium acetates):
Калий ацетаты (Potassium acetate);
Калий диацетаты (Potassium diacetate)
консервант, 
қышқылдық-ты 
реттеуіш
Е262
Натрий ацетаттары (Sodium acetates):
Натрий ацетаты (Sodium acetate);
Натрий диацетаты (Sodium diacetate))
консервант, 
қышқылдықты 
реттеуіш
Е263
Кальций ацетаты (Calcium acetates
консервант, 
тұрақтандырғыш, 
қышқылдықты 
реттеуіш
Е264
Аммоний ацетаты (Ammonium acetate)
қышқылдықты 
реттеуіш
Е265
Дегидрацет қышқылы (Dehydroacetic acid)
консервант
Е266
Натрий дегидрацетаты (Sodium dehydroac-
etate)
консервант
Е270
Сүт қышқылы, L-, D- и DL- (Lactic acid, L-, 
D- and DL-)
қышқылдықты 
реттеуіш
Е280
Пропион қышқылы (Propionic acid)
консервант
Е281
Натрий пропионаты (Sodium propionate)
консервант
Е282
Кальций пропионаты (Calcium propionate)
консервант
Е283
Калий пропионаты (Potassium propionate)
консервант
Е290
Көміртегі диоксиді (Carbon dioxide)
сусындарды 
қанықтыруға 
арналған газ
Е296
Алма қышқылы (Malic acid, DL-)
қышқылдықты 
реттеуіш
Е297
Фумар қышқылы (Fumaric acid)
қышқылдықты 
реттеуіш

241
Е300
Аскорбин қышқылы, L- (Ascorbic asid, L-)
тотығуға қарсы 
заттек
Е301
Натрий аскорбаты (Sodium ascorbate)
тотығуға қарсы 
заттек
Е302
Кальций аскорбаты (Calcium ascorbate)
тотығуға қарсы 
заттек
Е303
Аскорбат калия (Potassium ascorbate)
тотығуға қарсы 
заттек
Е304
Аскорбилпальмитат (Ascorbyl palmitate)
тотығуға қарсы 
заттек
Е305
Аскорбилстеарат (Ascorbyl stearate)
тотығуға қарсы 
заттек
Е306
Токоферолдар, (Mixed tocopherols concen-
trate) қоспасының концентраты
тотығуға қарсы 
заттек
Е307
альфа-Токоферол (Alpha-tocopherol)
тотығуға қарсы 
заттек
Е308
синтетикалық гамма-Токоферол (Syntethic 
gamma-tocopherol)
тотығуға қарсы 
заттек
Е309
синтетикалық дельта-Токоферол (Syntethic 
delta-tocopherol)
тотығуға қарсы 
заттек
Е310
Пропилгаллат (Propyl gallate)
тотығуға қарсы 
заттек
Е311
Октилгаллат (Octyl gallate)
тотығуға қарсы 
заттек
Е312
Додецилгаллат (Dodecyl gallate)
тотығуға қарсы 
заттек
Е314
Гваяк шырышы (Guaiac resin)
тотығуға қарсы 
заттек
Е315
Изоаскорбин (эриторбовая) қышқылы (Iso-
ascorbic acid, Erythorbic acid)
тотығуға қарсы 
заттек
Е316
Натрий изоаскорбаты (Sodium isoascorbate) тотығуға қарсы 
заттек
Е317
Калий изоаскорбаты (Potassim isoascorbate) тотығуға қарсы 
заттек
Е318
Кальций изоаскорбаты (Calcium isoascor-
bate)
тотығуға қарсы 
заттек
Е319
трет-Бутилгидрохинон (Tertiary butylhydro-
quinone)
тотығуға қарсы 
заттек
Е320
Бутилгидроксианизол (Butylated hydroxy-
anisole)
тотығуға қарсы 
заттек

242
Е321
Бутилгидрокситолуол («Ионол») (Butylated 
hydroxytoluene)
тотығуға қарсы 
заттек
Е322
Лецитиндер, фосфатидтер (Lecithins)
тотығуға қарсы 
заттек, эмульгатор
Е323
Аноксомер (Anoxomer)
тотығуға қарсы 
заттек 
Е325
Натрий лактаты (Sodium lactate)
тотығуға қарсы 
заттек синергисті, 
ылғалсақтағыш 
агент, 
толықтырғыш
Е326
Калий лактаты (Potassium lactate)
тотығуға қарсы 
заттек синергисті, 
қышқылдықты 
реттеуіш
Е327
Кальций лактаты (Calcium lactate)
қышқылдықты 
реттеуіш, нан жəне 
ұнды жақсартқыш
Е328
Аммоний лактаты (Ammonium lactate)
қышқылдық 
реттеуіш, нан 
жəне ұн сапасын 
жақсартушы
Е329
Магний лактаты, DL- 
(Magnesium lactate, DL-)
қышқылдық 
реттеуіш, нан 
жəне ұн сапасын 
жақсартушы
ЕЗЗО
Лимон қышқылы (Citric acid)
қышқылдық 
реттеуіш,
тотығуға қарсы 
заттек,
кешенқұраушы
Е331
Натрий цитраттары (Sodium citrates):
натрийдің 1 орын басушы цитраты (Sodium 
dihydrogen citrate);
натрийдің 2 орын басушы цитраты 
(Disodium monohydrogen citrate);
натрийдің 3 орын басушы цитраты 
(Trisodium citrate)
қышқылдық 
реттеуіш, 
эмульгатор, 
тұрақтан дырғыш, 
кешенқұ раушы

243
Е332
Калий цитраттары (Potassium citrates):
Калийдің 2 орын басушы цитраты 
(Potassium dihydrogen citrate);
Калийдің 3 орын басушы цитраты 
(Tripotassium citrate)
қышқылдық 
реттеуіш,
тұрақтандырғыш, 
кешен-құраушы
ЕЗЗЗ
Кальций цитраты (Calcium citrates) 
қышқылдық 
реттеуіш,
консистенцияны 
тұрақ-тандырғыш, 
кешенқұ-раушы
Е334
Шарап қышқылы, L(+)- 
(Tartaric acid, L(+)-)
қышқылдық 
реттеуіш, тотығуға 
қарсы заттек 
синергисті, 
кешенқұраушы
Е335
Натрий тартраттары (Sodium tartrates):
натрийдің 1орын басушы тартраты (Mono-
sodium tartrate); натрийдің 2 орын басушы 
тартраты (Disodium tartrate)
тұрақтандырғыш, 
кешенқұраушы
Е336
Калий тартраттары (Potassium tartrates):
калийдің 1 орын басушы тартраты (Mono-
potassium tartrate);
калийдің 2 орын басушы тартраты (Dipo-
tassium tartrate)
тұрақтандырғыш, 
кешенқұраушы
Е337
Калия-натрий тартраты (Potassium sodium 
tartrate)
тұрақтандырғыш, 
кешенқұраушы
Е338
орто-Фосфор қышқылы (Orthophosphoric 
acid)
қышқылдық 
реттеуіш, тотығуға 
қарсы заттек 
синергисті
Е339
Натрий фосфаттары (Sodium phosphates):
натрийдің 1- орын басушы ортофосфаты 
(Monosodium orthophosphate);
натрийдің 2- орын басушы ортофосфаты 
(Disodium orthophosphate);
натрийдің 3- орын басушы ортофосфаты 
(Trisodium orthophosphate)
қышқылдық 
реттеуіш, 
эмульгатор, 
текстуратор, 
ылғалсақтаушы 
агент, 
тұрақтандырғыш, 
кешен-құраушы

244
Е340
Калий фосфаттары (Potassium phosphates):
калийдің 1-орын басушы орто-фосфаты 
(Monopotassium orthophosphate); 
калийдің 2-орын басушы орто-фосфаты 
(Dipotassium orthophosphate);
калийдің 3-орын басушы орто-фосфаты 
(Tripotassium orthophosphate)
қышқылдық 
реттеуіш, 
эмульгатор, 
ылғалсақтаушы 
агент, тұрақтан-
дырғыш, 
кешенқұраушы
Е341
Кальций фосфаттары (Calcium phosphates):
кальцийдің 1-орын басушы орто-фосфаты 
(Monocalcium orthophosphate);
кальцийдің 2-орын басушы орто-фосфаты 
(Dicalcium orthophosphate);
кальцийдің 3-орын басушы орто-фосфаты 
(Tricalcium orthophosphate)
қышқылдық 
реттеуіш, нан 
жəне ұн сапасын 
жақсартушы, 
тұрақтан дырғыш, 
қатайт қыш,тексту-
ратор, қопсытқыш, 
тұнуды жəне 
жентек телуді 
болдырмайтын 
қосымша, ылғал-
сақтаушы агент
Е342
Аммоний фосфаттары (Ammonium phos-
phates):
аммоний 1- орын басушы орто-фосфаты 
(Monoammonium orthophosphate);
аммоний 2- орын басушы орто-фосфаты 
(Diammonium orthophosphate)
қышқылдық 
реттеуіш,
нан жəне 
ұн сапасын 
жақсартушы
Е343
Магний фосфаттары (Magnesium phos-
phates):
магний 1- орын басушы орто-фосфаты
(Monomagnesium orthophosphate);
магний 2- орын басушы орто-фосфаты
(Dimagnesium orthophosphate);
магний 3- орын басушы орто-фосфаты
(Trimagnesium orthophosphate)
қышқылдық 
реттеуіш,
тұнуды жəне 
жентек-телуді 
болдырмайтын 
қосымша
Е345
Магний цитраты (Magnesium citrate)
қышқылдық 
реттеуіш
Е349
Аммоний малаты (Ammonium malate)
қышқылдық 
реттеуіш
Е350
Натрий малаттары (Sodium malates):
натрийдің 1- орын басушы малаты 
(Sodium hydrogen malate);
Натрий малаты (Sodium malate)
қышқылдық 
реттеуіш,
ылғалсақтаушы 
агент

245
Е351
Калий малаттары (Potassium malates):
калийдің 1- орын басушы малаты
(Potassium hydrogen malate);
Калий малаты (Potassium malate)
қышқылдық 
реттеуіш
Е352
Кальций малаттары (Calcium malates)
кальцийдің 1- орын басушы малаттары 
(Calcium hydrogen malate);
(ii) Кальций малаты (Calcium malate)
қышқылдық 
реттеуіш
Е353
мета-Шарап қышқылы (Metatartaric acid)
қышқылдық 
реттеуіш
Е354
Кальций тартраты (Calcium tartrate)
қышқылдық 
реттеуіш
Е355
Адипин қышқылы (Adipic acid)
қышқылдық 
реттеуіш
Е356
Натрий адипинаттары (Sodium adipates)
қышқылдық 
реттеуіш
Е357
Калий адипинаттары (Potassium adipates)
қышқылдық 
реттеуіш
Е359
Аммоний адипинаттары (Ammonium 
adipates)
қышқылдық 
реттеуіш
Е363
Янтар қышқылы (Succinic acid)
қышқылдық 
реттеуіш
Е365
Натрий фумараттары (Sodium fumarates)
қышқылдық 
реттеуіш
Е366
Калий фумараттары (Potassium fumarates)
қышқылдық 
реттеуіш
Е367
Кальций фумараттары (Calcium fumarates)
қышқылдық 
реттеуіш
Е368
Аммоний фумараттары (Ammonium 
fumarate)
қышқылдық 
реттеуіш
Е380
Аммоний цитраттары (Ammonium citrates)
қышқылдық 
реттеуіш
Е381
Аммоний темір цитраттары (Ferric 
ammonium citrate)
қышқылдық 
реттеуіш
Е383
Кальций глицерофосфаты (Calcium glycero-
phosphate)
қоюландырғыш, 
тұрақтандырғыш
Е384
Изопропилцитрат қоспасы
(Isopropyl citrates)
тұнуды жəне 
жентек-телуді 
болдырмайтын 
қосымша

246
Е385
Кальций-натрий 
этилендиаминтетраацетаты 
(Calcium disodium ethylene diamine-tetra-
acetate)
тотығуға қарсы 
заттек, 
консервант, 
кешенқұрау-шы
Е386
Динатрий этилендиаминтетраацетат 
(Disodium ethylene-diamine-tetra-acetate)
тотығуға қарсы 
заттек синергисті, 
консервант, 
кешенқұраушы
Е387
Оксистеарин (Oxystearin)
тотығуға 
қарсы заттек, 
кешенқұраушы
Е391
Фитин қышқылы (Phytic acid)
тотығуға қарсы 
заттек
Е400
Альгин қышқылы (Alginic acid)
қоюландырғыш, 
тұрақтандырғыш
Е401
Натрий альгинаты (Sodium alginate)
қоюландырғыш, 
тұрақтандырғыш
Е402
Калий альгинаты (Potassium alginate)
қоюландырғыш, 
тұрақтандырғыш
Е403
Альгинат аммония (Ammonium alginate)
қоюландырғыш, 
тұрақтандырғыш
Е404
Кальций альгинаты (Calcium alginate)
қоюландырғыш, 
тұрақтандырғыш, 
көбікбасушы
Е405
Пропиленгликольальгинат (Propylene 
glycol alginate)
қоюландырғыш, 
эмульгатор
Е406
Агар (Agar)
қоюландырғыш, 
желімтекті агент, 
тұрақтандырғыш
Е407
Каррагинан, жəне оның натрий, калий, 
аммоний тұздары, фурцеллеранды қоса 
санағанда
(Carrageenan and its Na, К, NH4 Salts 
(includes furcellaran))
қоюландырғыш, 
желімтекті агент, 
тұрақтандырғыш
Е407а ‘
Euchema балдырларының каррагинан 
(Carrageenan pesprocessed Euchema 
seaweed)
қоюландырғыш, 
желімтекті агент, 
тұрақтандырғыш
Е409
Арабиногалактан (Arabinogalactan)
қоюландырғыш, 
желімтекті агент, 
тұрақтандырғыш

247
Е410
Мүйізді ағаштың камеді (Carob bean gum)
қоюландырғыш, 
тұрақтандырғыш
Е411
Сұлы камеді (Oat gum)
қоюландырғыш, 
тұрақтандырғыш
Е412
Гуар камеді (Guar gum)
қоюландырғыш, 
тұрақтандырғыш
Е413
Трагакант камеді (Tragacanth gum)
қоюландырғыш, 
тұрақтандырғыш, 
эмульгатор
Е414
Гуммиарабик (gum arabic (acacia gum))
қоюландырғыш, 
тұрақтандырғыш
Е415
Ксантан камеді (Xantan gum)
қоюландырғыш, 
тұрақтандырғыш
Е416
Карайи камеді (Karaya gum)
қоюландырғыш, 
тұрақтандырғыш
Е417
Тары камеді (Тага gum)
қоюландырғыш, 
тұрақтандырғыш
Е418
Геллан камеді (Gellan gum)
қоюландырғыш, 
тұрақтандырғыш, 
желімтекті агент
Е419
Гхатти камеді (Gum ghatti)
қоюландырғыш, 
тұрақтандырғыш, 
желімтекті агент
Е420
Сорбит жəне сорбитті шəрбат
(Sorbitol and sorbitol syrup)
тəтті дəм қосқыш, 
ылғалсақтаушы 
агент, 
кешенқұраушы, 
текстуратор, 
эмульгатор
Е421
Маннит (Mannitol)
тəтті дəм қосқыш, 
тұнуды жəне 
жентектелуді 
болдырмайтын 
қосымша
Е422
Глицерин (Glycerol)
ылғалсақтаушы 
агент, 
қоюландырғыш

248
Е425.
Конжак (конжак ұны) (Konjac (konjac 
fl our)):
(i) Конжак камеді (Konjac gum);
(ii) Конжак глюкоманнаны (Konjac gluco-
mannane)
қоюландырғыш
Е430
Полиоксиэтилен (8) стеарат (Polyoxyethyl-
ene (8) stearate)
эмульгатор
Е431
Полиоксиэтилен (40),стеарат (Polyoxyethyl-
ene (40) stearate)
эмульгатор
Е432
Полиоксиэтилен (20) сорбитан монолаурат 
(Твин 20) (Polyoxyethylene (20) sorbitan 
monolaurate)
эмульгатор
Е433
Полиоксиэтилен (20) сорбитан моноолеат 
(Твин 80) (Polyoxyethylene (20) sorbitan 
monooleate)
эмульгатор
Е434
Полиоксиэтилен (20) сорбитан 
монопальмитат (Твин 40) Polyoxyethylene 
(20) sorbitan monopalmitate)
эмульгатор
Е435
Полиоксиэтилен (20) сорбитан 
моностеарат (Твин 60) (Polyoxyethylene 
(20) sorbitan monostearate)
эмульгатор
Е436
Полиоксиэтилен (20) сорбитантристеарат 
(Polyoxyethylene (20) sorbitan tristearate)
эмульгатор
Е440
Пектиндер (Pectins)
қоюландырғыш, 
тұрақтандырғыш, 
желімтекті агент
Е442
Фосфатидил қышқылының аммоний 
тұздары (Ammoniun salts of phosphatidic 
acid)
эмульгатор
Е444
Сахарозалар ацетат изобутират (Sucrose 
acetate isobutirat)
эмульга тор,тұрақ-
тандырғыш
Е445
Глицерин жəне шайыр қышқылдарының 
эфирлері (Glycerol esters of wood resin)
эмульгатор, 
тұрақтандырғыш
Е446
Сукцистеарин (Succistearin)
эмульгатор

249
Е450 Пирофосфаттар 
(Diphosphates):
Натрий дигидропирофосфаты 
(Disodium dipho-sphate);
Натрий моногидропирофосфаты 
(Trisodium dipho-sphate);
(Натрий пирофосфаты (Tetrasodium 
diphosphate);
Калий дигидропирофосфаты (Dipotassium 
dipho-sphate);
Калий пирофосфаты (Tetrapotassium 
diphosphate);
Кальций пирофосфаты (Dicalcium 
diphosphate);
Кальций дигидропирофосфаты (Calcium 
dihydro-gen diphosphate);
Магний пирофосфаты (Dimagnesium 
diphosphate) 
эмульгатор, 
тұрақтандырғыш, 
қышқылдықты 
реттеуіш, 
қопсытқыш, 
кешенқұраушы, 
ылғалсақтаушы 
агент
Е451
Трифосфаттар (Triphosphates):
(i) Натрий трифосфаты (5-орын басатын) 
(Pentasodium triphosphate);
(ii) Калий трифосфаты (5- орын басатын) 
(Pentapotassium triphosphate)
кешенқұраушы, 
қышқылдықты 
реттеуіш, 
текстуратор
Е452
Полифосфаттар (Polyphosphates):
(i) Натрий полифосфаты 
(Sodium polyphosphate);
(ii) Калий полифосфаты
(Potassium polyphosphate);
(iii) Натрия-кальций полифосфаты
(Sodium calcium polyphosphate);
(iv) Кальций полифосфаттары
(Calcium polyphosphates);
(v) Аммоний полифосфаттары
(Ammonium polyphosphates)
эмульгатор, 
тұрақтандырғыш, 
кешенқұраушы, 
тексту ратор,
ылғал сақ таушы 
агент
Е459
бета-Циклодекстрин (Beta-cyclodextrin)
тұрақтандырғыш, 
байланыстырушы 
заттек

250
Е460
Целлюлоза (Cellulose):
(i) Микрокристаллды целлюлоза
(Microcrystalline cellulose);
(ii) Ұнтақтағы целлюлоза
(Powdered cellulose)
эмульгатор, 
тұнуды жəне 
жентектелуді 
болдырмайтын 
қосымша, 
текстуратор
Е461
Метилцеллюлоза (Methyl cellulose)
қоюландырғыш, 
эмульгатор, 
тұрақтандырғыш
Е462
Этилцеллюлоза (Ethyl cellulose)
толықтырушы, 
байланыстырушы 
агент
Е463
Гидроксипропилцеллюлоза (Hydroxypropyl 
cellulose)
қоюландырғыш, 
эмульгатор, 
тұрақтандырғыш
Е464
Гидроксипропилметилцеллюлоза (Hy-
droxypropyl methyl cellulose)
қоюландырғыш, 
эмульгатор, 
тұрақтандырғыш
Е465
Метилэтилцеллюлоза (Methyl ethyl cellu-
lose)
қоюландырғыш, 
эмульгатор, 
тұрақтандырғыш, 
көбікжасаушы
Е466
Карбоксиметилцеллюлоза натрий тұзы 
(Sodium carboxymethyl cellulose)
қоюландырғыш, 
тұрақтандырғыш
Е467
Этилгидроксиэтилцеллюлоза (Ethyl hy-
droxyethyl cellulose)
эмульгатор, 
қоюландырғыш, 
тұрақтандырғыш
Е468
Кроскарамеллоза (Croscaramellose)
тұрақтандырғыш, 
байланыстырушы
Е469
Карбоксиметилцеллюлоза ферментативті 
гидролизделген 
қоюландырғыш, 
тұрақтандырғыш
Е470
Май қышқылдары, кальций, натрий, 
магний, калий жəне аммоний алюминий 
тұздары, (Salts of fatty acids (with base Al, 
Ca, Na, Mg, К and NH4))
эмульгатор, 
тұрақтан-
дырғыш,тұнуды 
жəне жентектелуді 
болдырмайтын 
қосымша
Е471
Май қышқылдарының моно- жəне 
диглицерид-тері (Mono- and diglycerides of 
fatty acids)
эмульгатор, 
тұрақтандырғыш

251
Е472а
Глицерин жəне сірке мен май 
қышқылдарының эфирлері (Acetic and fatty 
acid esters of glycerol)
эмульгатор, 
тұрақтандырғыш, 
кешенқұраушы
Е472b
Глицерин жəне сүт пен май қышқылының 
эфирлері (Lactic and fatty acid esters of 
glycerol)
эмульгатор, 
тұрақтандырғыш, 
кешенқұраушы
Е472с
Глицерин жəне лимон қышқылы мен май 
қышқылының эфирлері (Citric and fatty acid 
esters of glycerol)
эмульгатор, 
тұрақтандырғыш, 
кешенқұраушы
E472d
Май жəне шарап қышқылының моно- жəне 
диглицеридтері, эфирлері (Tartaric acid es-
ters of mono- and diglycerides of fatty acids)
эмульгатор, 
тұрақтандырғыш, 
кешенқұраушы
Е472е
Глицерин диацетилшарап жəне май 
қышқылдарының эфирлері (Diacetyltartaric 
and fatty acid esters of glycerol)
эмульгатор, 
тұрақтандырғыш, 
кешенқұраушы
E472f
Глицерин жəне шарап, сірке жəне май 
қышқылдарының аралас эфирлері (Mixed 
tartaric, acetic and fatty acid esters 
of glycerol)
эмульгатор, 
тұрақтандырғыш, 
кешенқұраушы
E472g
Моноглицерид жəне янтар қышқылының 
эфирлері (Succinylated monoglycerides)
эмульгатор, 
тұрақтандырғыш, 
кешенқұраушы
Е473
Сахароза жəне май қышқылының эфирлері
(Sucrose esters of fatty acids)
эмульгатор
Е474
Сахароглицеридтер (Sucroglycerides)
эмульгатор
Е475
Полиглицерин жəне май қышқылының 
эфирлері (Polyglycerol esters of fatty acids)
эмульгатор
Е476
Полиглицериннің жəне 
өзараэтерифицирленген рицинол 
қышқылының эфирлері (Polyglycerol 
esters of interesterifi ed ricinoleic acid)
эмульгатор
Е477
Пропиленгликоль жəне май қышқылының 
эфирлері (Propylene glycol esters 
of fatty acids)
эмульгатор
Е478
Глицериннің лактилирленген май 
қышқылдары жəне пропиленгликоль 
эфирлері (Lactylated fatty acid esters of glyc-
erol and propylene glycol)
эмульгатор

252
Е479
Май қышқылдарының моно- жəне 
диглицеридтері қосылған термиялық 
жолмен ашытылған соя майы (Thermally 
oxidized soya bean oil with mono- and diglyc-
erides of fatty acids)
эмульгатор
Е480
Натрий диоктилсульфосукцинаты (Dioctyl 
sodium sulphosuccinate)
эмульгатор, 
ылғалдандырушы 
агент
Е481
Натрий лактилаттары (Sodium lactylates):
(i) Натрий стеароиллактилаты (Sodium stea-
royl lactylate);(ii) Натрий олеиллактилаты 
(Sodium oleyl lactylate)
эмульгатор,
тұрақ тан дырғыш
Е482
Кальций лактилаттары (Calcium lactylates)
эмульгатор, 
тұрақтандырғыш
Е483
Стеарилтартрат (Stearyl tartrate)
ұн мен нан 
сапасын 
жақсартушы,
Е484
Стеарилцитрат (Stearyl citrate)
эмульгатор, 
кешенқұраушы
Е491
Сорбитан моностеарат (СПЭН 60) (Sorbitan 
monostearate)
эмульгатор
Е492
Сорбитан тристеарат (Sorbitan trlstearate)
эмульгатор
Е493
Сорбитан монолаурат (СПЭН 20) (Sorbitan 
monolaurate)
эмульгатор
Е494
Сорбитан моноолеат (СПЭН 80) (Sorbitan 
monooleate)
эмульгатор
Е495
Сорбитан монопальмитат (СПЭН 40)
(Sorbitan monopalmitate)
эмульгатор
Е496
Сорбитан триолеат (СПЭН 85) (Sorbitan 
toleat)
тұрақтандырғыш, 
эмульгатор
Е500
Натрий карбонаттары (Sodium carbonates):
(i) Натрий карбонаты (Sodium carbonate);
(ii) Натрий гидрокарбонаты
(Sodium hydrogen carbonate);
(iii) Натрий карбонаты жəне 
гидрокарбонатының қоспасы (Sodium 
sesquicarbonate)
қышқылдықты 
реттеуіш,
қопсытқыш, 
тұнуды жəне 
жентектелуді 
болдырмайтын 
қосымша
Е501
Калий карбонаттары (Potassium carbonates):
(i) Калий карбонаты (Potassium carbonate);
(ii) Калий гидрокарбонаты
(Potassium hydrogen carbonate)
қышқылдықты 
реттеуіш,
тұрақтандырғыш

253
Е503
Аммоний карбонаттары 
(Ammonium carbonates):
(i) Аммоний карбонаты 
(Ammonium carbonate);
(ii) Аммоний гидрокарбонаты 
(Ammonium hydrogen carbonate)
қышқылдықты 
реттеуіш,
қопсытқыш
Е504
Магний карбонаттары 
(Magnesium carbonates):
(i) Магний карбонаты 
(Magnesium carbonate);
(ii) Магний гидрокарбонаты 
(Magnesium hydrogen carbonate)
қышқылдықты 
реттеуіш,
тұнуды жəне 
жентектелуді 
болдырмайтын 
қосымша, түсті 
тұрақтандырғыш
Е505
Темір карбонаты (Ferrous carbonate)
қышқылдықты 
реттеуіш
Е507
Тұз қышқылы (Hydrochloric acid)
қышқылдықты 
реттеуіш
Е508
Калий хлориді (Potassium chloride)
желімтекті агент
Е509
Кальций хлориді (Calcium chloride)
қатайтқыш
Е510
Аммоний хлориді (Ammonium chloride)
ұн мен нан 
сапасын 
жақсартушы
Е511
Магний хлориді (Magnesium chloride)
қатайтқыш
Е513
Күкірт қышқылы (Sulphuric acid)
қышқылдықты 
реттеуіш
Е514
Натрий сульфаттары (Sodium sulphates)
қышқылдықты 
реттеуіш
Е515
Калий сульфаттары (Potassium sulphates)
қышқылдықты 
реттеуіш
Е516
Кальций сульфаттары (Calcium sulphates)
ұн мен нан 
сапасын 
жақсартушы, 
кешенқұраушы,
қатайтқыш
Е517
Аммоний сульфаттары (Ammonium sul-
phates)
ұн мен нан 
сапасын 
жақсартушы,
тұрақ тан дыр ғыш
Е518
Магний сульфаттары (Magnesium sulphates) қатайтқыш
Е519
Мыс сульфаты (Cupric sulphate)
түсті бекіткіш, 
консервант

254
Е520
Алюминий сульфаты (Aluminium sulphate)
қатайтқыш
Е521
Алюминий-натрий сульфаты,
Алюмонатрий ашудасы 
(Aluminium sodium sulphate)
қатайтқыш
Е522
Алюминий-калий сульфаты,
Алюминий-калий 
(Aluminium potassium sulphate)
қышқылдықты 
реттеуіш, 
тұрақтандырғыш
Е523
Алюминий-аммоний сульфаты,
Алюмоаммиакты ашудастар (Aluminium 
ammonium sulphate)
тұрақтандырғыш, 
қатайтқыш
Е524
Натрий гидроксиді 
(Sodium hydroxide)
қышқылдықты 
реттеуіш
Е525
Калий гидроксиді 
(Potassium hydroxide)
қышқылдықты 
реттеуіш
Е526
Кальций гидроксиді 
(Calcium hydroxide)
қышқылдықты 
реттеуіш, 
қатайтқыш
Е527
Аммоний гидроксиді 
(Ammonium hydroxide)
қышқылдықты 
реттеуіш
Е528
Магний гидроксиді 
(Magnesium hydroxide)
қышқылдықты 
реттеуіш, түсті 
тұрақтандырғыш
Е529
Кальций оксиді 
(Calcium oxide)
қышқылдықты 
реттеуіш, ұн мен 
нан сапасын жақ-
сартушы
Е530
Магний оксиді 
(Magnesium oxide)
тұнуды жəне 
жентектелуді 
болдырмайтын 
қосымша
Е535
Натрий ферроцианиді 
(Sodium ferrocyanide)
тұнуды жəне 
жентектелуді 
болдырмайтын 
қосымша
Е536
Калий ферроцианиді 
(Potassium ferrocyanide)
тұнуды жəне 
жентектелуді 
болдырмайтын 
қосымша

255
Е538
Кальций ферроцианиді 
(Calcium ferrocyanide)
тұнуды жəне 
жентектелуді 
болдырмайтын 
қосымша
Е539
Натрий тиосульфаты 
(Sodium thiosulphate)
тотығуға 
қарсы заттек, 
кешенқұраушы
Е541
Натрий алюмофосфаты(Sodium aluminium 
phosphate):
(i) Қышқыл (Acidis);
(ii) Негізгі (Basic)
қышқылдықты 
реттеуіш,
эмульгатор
Е542
Сүйек фосфаты (кальций фосфаты)
(Bone phosphate 
(essentiale Calcium phosphate, tribasic))
эмульгатор, 
тұнуды жəне 
жентектелуді 
болдырмайтын 
қосымша, ылғал-
дандырушы агент
Е550
Натрий силикаттары (Sodium silicates):
(i) Натрия силикаты
(Sodium silicate);
(ii) натрий мета-Силикаты 
(Sodium metasilicate)
тұнуды жəне 
жентектелуді 
болдырмайтын 
қосымша
Е551
Аморфты кремний диоксиді 
(Silicon dioxide amorphous)
тұнуды жəне 
жентектелуді 
болдырмайтын 
қосымша
Е552
Кальций силикаты (Calcium silicate)
тұнуды жəне 
жентектелуді 
болдырмайтын 
қосымша
Е553
Магния силикаттары (Magnesium silicates):
(i) Магний силикаты
(Magnesium silicate);
(ii) Магния трисиликаты 
(Magnesium trisilicate);
(iii) Тальк (Talc)
тұнуды жəне 
жентектелуді 
болдырмайтын 
қосымша 
ұнтақтасушы
Е554
Натрий алюмосиликаты (Sodium alumino-
silicate)
тұнуды жəне 
жентектелуді 
болдырмайтын 
қосымша

256
Е555
Калий алюмосиликаты 
(Potassium aluminium silicate)
тұнуды жəне 
жентектелуді 
болдырмайтын 
қосымша
Е556
Кальций алюмосиликаты 
(Calcium aluminium silicate)
тұнуды жəне 
жентектелуді 
болдырмайтын 
қосымша
Е558
Бентонит (Bentonite)
тұнуды жəне 
жентектелуді 
болдырмайтын 
қосымша
Е559
Алюмосиликат (Aluminium silicate)
тұнуды жəне 
жентектелуді 
болдырмайтын 
қосымша
Е560
Калий силикаты (Potassium silicate)
тұнуды жəне 
жентектелуді 
болдырмайтын 
қосымша
Е570
Май қышқылдары (Fatty acids)
көбікті 
тұрақтандырғыш, 
əйнекелеуші, көбік 
басушы
Е574
Глюкон қышқылы (D-) (Gluconic acid (D-))
қышқылдықты 
реттеуіш, 
қопсытқыш
Е575
Глюконо-дельта-лактон (Glucono delta-
lactone)
қышқылдықты 
реттеуіш, 
қопсытқыш
Е576
Натрий глюконаты (Sodium gluconate)
кешенқұраушы
Е577
Калий глюконаты (Potassium gluconate)
кешенқұраушы
Е578
Кальций глюконаты (Calcium gluconate)
қышқылдықты 
реттегіш, 
қатайтқыш
Е579
Темір глюконаты (Ferrous gluconate)
бояуды 
тұрақтандырғыш
Е580
Магния глюконаты (Magnesium gluconate)
қышқылдықты 
реттеуіш, 
қатайтқыш

257
Е585
Темір лактаты (Ferrous lactate)
бояуды 
тұрақтандырғыш
Е620
Глутамин қышқылы, L(+)- (Glutamic acid, 
L(+)-)
дəм жəне хош 
иісті күшейткіш
Е621
Натрийдің 1 орын басушы глутаматы 
(Monosodium glutamate)
дəм жəне хош-
иісті күшейткіш
Е622
Калийдің 1- орын басушы глутаматы 
(Monopotassium glutamate)
дəм жəне хош 
иісті күшейткіш
Е623
Кальций глутаматы (Calcium glutamate)
дəм жəне хош-
иісті күшейткіш
Е624
Аммоний 1 орын басушы глутаматы 
(Monoammonium glutamate)
дəм жəне хош 
иісті күшейткіш
Е625
Магний глутаматы (Magnesium glutamate)
дəм жəне хош-
иісті күшейткіш
Е626
Гуанил қышқылы (Guanylic acid)
дəм жəне хош 
иісті күшейткіш
Е627
5’ –натрийдің 2 орын басушы гуанилаты 
(Disodium 5’-guanylate)
дəм жəне хош-
иісті күшейткіш
Е628
5’-калийдің 2 орын басушы гуанилаты 
(Dipotassium 5’-guanylate)
дəм жəне хош 
иісті күшейткіш
Е629
5’-кальций гуанилаты (Calcium 5’-guanyl-
ate)
дəм жəне хош-
иісті күшейткіш
Е630
Инозин қышқылы (Inosinic acid)
дəм жəне хош 
иісті күшейткіш
Е631
5’- натрийдің 2-орын басушы инозинаты 
(Disodium 5’-inosinate)
дəм жəне хош-
иісті күшейткіш
Е632
Калий инозинаты (Potassium inosinate)
дəм жəне хош 
иісті күшейткіш
Е633
5’- кальций инозинаты (Calcium 
5’-inosinate)
дəм жəне хош 
иісті күшейткіш
Е634
5’ – кальций рибонуклеотидтері (Calcium 
5’-ribonucleotides)
дəм жəне хош 
иісті күшейткіш
Е635
5’- натрийдің 2 орын басушы 
рибонуклеотидтері (Disodium 5’-ribonucle-
otides)
дəм жəне хош 
иісті күшейткіш
Е636
Мальтол (Maltol)
дəм жəне хош 
иісті күшейткіш
Е637
Этилмальтол (Ethyl maltol)
дəм жəне хош 
иісті күшейткіш

258
Е640
Глицин жəне оның натрий тұзы(Glycine fnd 
its sodium solt)
дəм жəне хош 
иістің мо-
дификаторы
Е641
L-Лейцин (L-Leucine)
дəм жəне хош 
иістің мо-
дификаторы
Е642
Лизин гидрохлорид (Lysin hydrochlorid)
дəм жəне хош 
иісін күшейткіші
Е650
Мырыш ацетаты (Zinc acetate)
дəм жəне хош 
иісін күшейткіші
Е900
Полидиметилсилоксан (Polydimethylsilox-
ane)
Көбік басушы, 
эмульгатор, 
тұнуды жəне 
жентектелуді 
болдырмайтын 
қосымша
Е901
Ара балауызы, ақ жəне сары (Beeswax, 
white and yellow)
əйнекелеуші, 
бөлгіш
Е902
Шырақ балауызы (Candelilla wax)
əйнекелеуші
Е903
Карнауб балауызы (Carnauba wax)
əйнекелеуші
Е904
Шеллак (Shellac)
əйнекелеуші
Е905с
Парафин (Petroleum wax):
(i) Микрокристаллды балауыз
(Microcrystalline wax)
(ii) Парафин балауызы
(Paraffi n wax)
əйнекелеуші, 
бөлуші агент, 
герметик
толтырғыш, көбік 
басушы
Е905d
Минералды май, (тұтқырлығы жоғары) 
(Mineral oil, hich viscosity)
əйнекелеуші
Е905e
Минералды май, (тұтқырлығы төмен, 
орташа класс 1) (Mineral oil, medium and 
low viscosity, klass 1)
əйнекелеуші
Е907
Поли 1- децен гидрогенизирленген 
(Hydrogenated poly 1 decene)
əйнекелеуші
Е908
Күріш кебектерінің балауызы 
(Rice bran wax)
əйнекелеуші
Е909
Спермацет балауызы (Spermaceti wax)
əйнекелеуші
Е910
Балауыз эфирлері (Wax esters)
əйнекелеуші
Е911
Май қышқылдарының метил эфирлері 
(Methyl esters of fatty acids)
əйнекелеуші
Е913
Ланолин (Lanolin)
əйнекелеуші

259
Е920
Цистеин, L-, жəне оның гидрохлоридтері – 
натрий жəне калий тұздары 
(Cysteine, L-, and its hydrochlorides – sodium 
and potassium salts)
ұн мен нан 
сапасын 
жақсартушы
Е921
Цистин, L-, жəне оның гидрохлоридтері – 
натрий жəне калий тұздары 
(Cystine, L-, and its hydrochlorides – sodium 
and potassium salts)
ұн мен нан 
сапасын жақ-
сартушы
Е927b
Карбамид (мочевина) (Carbamide (urea))
текстуратор
Е928
Бензоил асқын тотығы (Benzoyl peroxide)
ұн мен нан 
сапасын 
жақсартушы
Е930
Кальций асқын тотығы (Calcium peroxide)
ұн мен нан 
сапасын 
жақсартушы
Е938
Аргон (Argon)
пропеллент, 
қаптағыш газ
Е939
Гелий (Gellium)
пропеллент, 
қаптағыш газ
Е941
Азот (Nitrogen)
қаптамалау жəне 
сақтауға арналған 
газды орта, 
хладагент
Е942
Азоттың шала тотығы (Nitrous oxide)
пропеллент, 
қаптағыш газ
Е943а
Бутан (Butane)
пропеллент
Е943Ь
Изобутан (Isobutane)
пропеллент
Е944
Пропан (Propane)
пропеллент
Е945
Хлорпентафторэтан (Chloropentafl uoroeth-
ane)
пропеллент
Е946
Октафторциклобутан 
(Octafl uorocyclobutane)
пропеллент
Е948
Оттегі (Oxygen)
пропеллент, 
қаптағыш газ
Е950
Калий ацесульфамы (Acesulfame potassium) тəттілеуіш
Е951
Аспартам (Aspartame)
тəттілеуіш, дəмі 
мен хош иісін 
күшейткіші
Е952
Циклам қышқылы жəне оның натрий, 
калий жəне кальций тұздары (Cyclamic acid 
and Na, К, Ca salt)
тəттілеуіш

260
Е953
Изомальт, изомальтит (Isomalt, isomaltitol)
тəттілеуіш, тұнуды 
жəне жентектелуді 
болдырмайтын 
қосымша, 
толық тыр ғыш, 
əйнекелегіш агент
Е954
Сахарин (натрий, калий, кальций тұздары) 
(Saccharin and Na, К, Ca salts)
тəттілеуіш
Е955
Сукралоза (трихлоргалактосахароза) (Su-
cralose (trichlorogalacto-sucrose))
тəттілеуіш
Е957
Тауматин (Thaumatin)
тəттілеуіш, дəмі 
мен хош иісін 
күшейткіш
Е958
Глицирризин (Glycyrrhizin)
тəттілеуіш, дəмі 
мен хош иісін 
күшейткіш
Е959
Неогисперидин дигидрохалкон (Neohes-
peridine dihydrochalcone)
тəттілеуіш
Е960
Стевиозид (Stevioside)
тəттілеуіш
Е962
Твинсвит (Twinsweet)
тəттілеуіш
Е965
Мальтит жəне мальтит сиробы
(Maltitol and maltitol syrup)
тəттілеуіш,
тұрақтандырғыш, 
эмульгатор
Е966
Лактит (Lactitol)
тəттілеуіш,
текстуратор
Е967
Ксилит (Xylitol)
тəттілеуіш, 
ыл ғал сақтағыш 
агент, тұрақтан-
дырғыш, эмульгатор
Е999
Квиллайи сығындысы (Quillaia extracts)
көбікжасағыш
Е1000
Холе қышқылы (Cholic acid)
эмульгатор
Е1001
Холин, тұздары жəне эфирлері (Choline 
salts and esters)
эмульгатор
Е1103
Инвертазалар (Invertases)
тұрақтандырғыш
Е1105
Лизоцим (Lysozyme)
консервант
Е1200
А жəне N полидекстрозалары 
(Polydextroses A and N)
толықтырғыш, 
тұрақтандырғыш, 
қоюландырғыш, 
ылғалсақтағыш 
агент,
текстуратор

261
Е1201
Поливинилпирролидон
(Polyvinylpyrrolidone)
қоюландырғыш, 
тұрақтандырғыш,
мөлдірлендіргіш, 
дисперсиялаушы 
агент
Е1202
Поливинилполипирролидон
(Polyvinylpolypyrrolidone)
түсті 
тұрақтандырғыш, 
коллоидалды 
тұрақтандырғыш
Е1203
Поливинил спирті (Polyvinyl alcohol)
ылғалсақтағыш 
агент, əйнекелегіш
Е1204
Пуллулан (Pulliulan)
əйнекелегіш, 
қоюландырғыш
Е1400
Декстриндер, термиялық əдіспен өңделген 
крахмал, ақ жəне сары (Dextrins, roasted 
starch white and yellow)
тұрақтандырғыш, 
қоюландырғыш,
байланыстырғыш
Е1401
Қышқылмен өңделген крахмал, (Acid-
treated starch)
тұрақтандырғыш, 
қоюландырғыш,
байланыстырғыш
Е1402
Сілтімен өңделген крахмал (Alkaline treated 
starch)
тұрақтандырғыш, 
қоюландырғыш, 
байланыстырғыш
Е1403
Ағартылған крахмал (Bleached starch)
тұрақтандырғыш, 
қоюландырғыш, 
байланыстырғыш
Е1404
Қышқылданған крахмал (Oxidized starch)
эмульгатор, 
қоюландырғыш,
байланыстырғыш
Е1405
Ферментті препараттармен өңделген 
крахмал, (Starches enzime-treated)
қоюландырғыш
Е1410
Монокрахмалфосфат 
(Monostarch phosphate)
тұрақтандырғыш, 
қоюландырғыш,
байланыстырғыш
Е1411
«Тігілген» дикрахмалглицерин (Distarh 
glicerol)
тұрақтандырғыш, 
қоюландырғыш,
байланыстырғыш

262
Е1412
дикрахмалфосфат 
тринатрийметафосфатпен 
этерифицирленген жəне фосфордың 
хлортотығымен этерифицирленген 
(Distarch phosphate esterifi ed with sodium 
trimetasphosphate; esterifi ed with phosphorus 
oxychloride)
тұрақтандырғыш, 
қоюландырғыш,
байланыстырғыш
Е1413
Фосфатталған дикрахмалфосфат «тігілген» 
(Phosphated distarch phosphate)
тұрақтандырғыш, 
қоюландырғыш,
байланыстырғыш
Е1414
Дикрахмалфосфат ацетилденген «тігілген» 
(Acetylated distarch phosphate)
эмульгатор, 
қоюландырғыш
Е1420
Ацетатты крахмал сірке ангидридімен 
этерифицирленген, (Starch acetate esterifi ed 
with acetic anhydride)
тұрақтандырғыш, 
қоюландырғыш
Е1421
Ацетатты крахмал, винилацетатпен 
этерифицирленген (Starch acetate esterifi ed 
with vinyl acetate)
тұрақтандырғыш, 
қоюландырғыш
Е1422
Ацетилденген дикрахмаладипат 
(Acetylated distarch adipate)
тұрақтандырғыш, 
қоюландырғыш, 
байланыстырғыш
Е1423
Ацетилденген дикрахмалглицерин (Acety-
lated distarch glycerol)
тұрақтандырғыш, 
қоюландырғыш, 
байланыстырғыш
Е1440
Оксипропилденген крахмал 
(Hydroxypropyl starch)
эмульгатор, 
қоюландырғыш,
байланыстырғыш
Е1442 Дикрахмалфосфат 
оксипропилденген 
«тігілген» (Hydroxypropyl distarch phos-
phate)
тұрақтандырғыш, 
қоюландырғыш
Е1443
Дикрахмалглицерин оксипропилденген 
(Hydroxypropyl distarch glycerol)
тұрақтандырғыш, 
қоюландырғыш
Е1450
Крахмал жəне октенилянтар қышқылы 
натрий тұзының эфирі (Starch sodium octe-
nyl succinate)
тұрақтандырғыш, 
қоюландырғыш, 
байланыстырғыш, 
эмульгатор
Е1451
Ацетилденген тотықтырылған крахмал 
(Acetilated oxydised starch)
эмульгатор, 
қоюландырғыш
Е1452
Крахмал жəне октенилянтар қышқылы 
алюминий тұзының эфирі (Starch alumini-
um octenyl succinate)
тұрақтандырғыш, 
əйнекелеуіш

263
Е1503
Майсана майы (Castor oil) 
бөлгіш агент
Е1505
Триэтилцитрат (Triethyl citrate)
көбікжасағыш
Е1518
Триацетин (Triacetin)
ылғалсақтағыш 
агент
Е1520
Пропиленгликоль (Propylene glycol)
ылғалсақтағыш 
агент, 
жұмсартқыш жəне 
майдалағыш агент
Полиэтиленгликоль (Polyethylene glycol)
көбік басушы
Аллилқыша майы 
консервант
N-Лауроилглутамин қышқылы
консервант, ұн 
мен нан сапасын 
жақсартқыш
N-Лауроиласпарагин қышқылы
консервант, ұн 
мен нан сапасын 
жақсартқыш
N-Лауроилглицин
консервант, ұн 
мен нан сапасын 
жақсартқыш
Дигидрокверцетин
тотығуға қарсы 
заттек
Имбрицин
консервант
Кверцитин
тотығуға қарсы 
заттек
Күрішті қызыл (Red rice)
бояғыш
Сабынгүл тамырының қайнатпасы (Acanto-
phyllum sp.), ρ1,05
тұрақтандырғыш
Стевия, жапырақтарының ұнтағы жəне 
содан жасалған шəрбат (Stevia rebaudiana 
Bertoni)
тəттілеуіш
Натрий, калий, кальций сукцинаттары
қышқылдықты 
реттеуіш
Калий формиаты (Potassium formate) 
консервант
Хитозан, хитозония гидрохлориді
толықтырғыш, 
қоюландырғыш, 
тұрақтандырғыш
Темір хлориді
ұнды мен 
нан сапасын 
жақсартқыш
Юглон
консервант

жүктеу 1,24 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: