Күріш – Іле, Шу, Сырдария өзенінің бойында өседі.
V. Оқулықпен жұмыс:
ә) Мақсатты оқу әдісі:
1.
Ең қадірлі тағам түрі туралы қай шумақта айтылған ?
Бидай өлең жолын мәнерлеп оқыту.
2.
Елдің ырыс — құтын арттыратын өлең жолдары қай шумақта айтылған ?
Арпатуралымәнерлепоқыту.
3.
Қандайсұраққажауапберетінтүстуралыайтылғаншумақтыкімоқыпбереді ?
4.
Әсіресе жылқы малы жақсы көретін дақыл туралы қай шумақта айтылған?
Сұлытуралыөлеңдімәнерлепоқыту.
5.
Осы дақылдардыңішінде суды
өтекерекететіндақылтуралықайшумақтаайтылған ?
Күріштуралымәнерлепоқыту.
VІ. Оқушыларменжұмыс:
Ақынәрдақылдыңқасиетінқалайсипаттайды ?
Сеніңауылыңда осы дақылдардыңқайсысыкөбірекөседі ?
Олардыкүтіпөсіругесеніңқолғабысыңқандай ?
«Ребус шештіру»:
«Нан анасы — бидай» сөзіншешу.
VІІ. Сөздікпенжұмыс:
Қарымы – өтеуі, ақысыаттысөздіңмағынасынтүсіндіру. Мыс: Дүкенге
барғандаәрнәрсеніңөзақысынтөлепбағасын, алымдыөтеудіайтады.
VІІІ. Дәптерменжұмыс:
Мақалдыжаздыру: Арпа, бидай ас екен,
Алтын, күмістасекен.
Сергіту сәті
Жайқалған биік бидаймын,
Халқыма азық сыйлаймын.
Сіңірген еңбек мен үшін
Алады алғыс біз үшін.
Ой сергітеді,
шаршағандары
басылады
Ой толғаныс
Х. Тірек сызықтарымен жұмыс:
І-топ: Адамдар Көреді сөйлейді естиді тамақтанады
ІІ-топ: Жануарлар Жүгіреді көбейеді қоректенеді естиді
ІІІ-топ: Өсімдіктер Өседі көбейеді қоректенеді ауамен демалады
ХІ. Өз беттерімен жұмыс:
б) «Ойыңды түй» әдісі:
І-топ: «Адамдар» тобы: Ә. Дүйсенбиевтің «Не деу керек ?» атты өлеңіне өз
орындарына қойып құрастыру.
ІІ-топ: «Жануарлар» тобы: Мақал – мәтелдерді жалғастыру:
Төрт аяқты бота … (тату)
Сиырдың сүті … (тілінде)
ІІІ-топ: «Өсімдіктер» тобы:
Табиғат өсімдіктердің бейнелету. (сурет салдыру)
ХІІ. «Венн диаграмма» құрастыру:
Өсімдіктер Жануарлар
Өседі, қоректенеді, тірі табиғат, қоректенеді, көбейеді,
гүл береді, ауамен көбейеді, бір-бірімен ауамен демалады,
демалады, көбейеді. өмір сүре алмайды көреді, естиді.
ХІІІ. Қорытынды: «Бес жол» өлеңі:
Дақыл Қатты, өнімді
Өседі, піседі, қоректенеді.
Дақыл – адамға пайдалы өсімдік.
Дән.
Үйге тапсырма
Өлеңді жаттау
Күнделіктеріне
жазып алады
Бағалау
Оқыту үшін бағалау және оқуды бағалау
Бағалау
парақшасын
толтырады.
Кері байланыс
Смайликтерді өзі қалаған нұсқаға жабыстырады
БОЛАШАҚ МАМАННЫҢ СУБЪЕКТІЛІГІН ДАМЫТУДЫҢ
ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ШАРТТАРЫ
Алматы қаласы Ш.Уәлиханов атындағы
№12 мамандандырылған гимназия
Педагог-психолог және өзін-өзі тану пәнінің
мұғалімі: Оралбаева Г.К
Педагогические условия развития субъектности будущего специалиста
Pedagogical conditions of development of subjectivity of the future expert
Абстракт:Субъектілік тұлғаның белігілі бір кезеңде даму үрдісінде пайда болатын жаңа жүйелі сапасы болып
табылады, ол адамның мінез-құлық ерекшеліктерін өзгертеді және қоршаған орта мен өзіне қатысты
өзгерістерді саналы түсінуіне алып келеді. Адам өзін-өзі танытатын субъект ретінде іс-әрекет пен қарым-
қатынастың сан алуан түрінде белсенділік көрсетеді. Субъектілік адамның жеке тұлғалық қасиеттерінің бірлігін
көрсетеді, нәтижесінде өзін-өзі анықтау арқылы өзінің құнды-мәнді саласын (субъектілік кеңістігін)
қалыптастырады.
Абстракт: Субъектность является новым системным качеством, которое возникает впроцессе развития
личности на определенном его этапе, детерминируетособенности поведения человека и представляет собой
новую способностьосознанно производить изменения окружающей действительности и самого себя.Субъектом
как самоутверждающейся индивидуальностью человек становится впроцессе взаимодействия и проявления
активности в различных видахдеятельности и общения. Субъектность представляет собой
единствоиндивидуально-личностныхсвойств человека, который в результатесамоопределения формирует свою
ценностно-смысловуюсферу (субъектноепространство).
Abstract: Subjectivity is a new system of quality that occurs during the development of the individual at a certain stage
it, determines the characteristics of human behavior and a new ability to consciously make changes to the surrounding
reality and himself. Self-assertive individuality of the subject as a person becomes in the process of interaction and be
active in various activities and communication. Subjectivity is the unity of the individual personality traits of a man who
as a result of self-generates its value-semantic sphere (subjective space).
Тірек сөздер:субъектілік, таным субъектісі, іс-әрекет субъектісі, қарым-қатынас субъектісі, субъект-субъектілі
қатынас, шарт, педагогикалық шарттар.
Ключевые слова: субъектность, субъект познания, субъект деятельности, субъект отношений, субъектно-
субъектный отношения, условия, педагогические условия.
Key words:subjectivity, subject knowledge, subject of activity, the subject of relations, subject-subject relations,
conditions, pedagogical conditions.
Қазіргі қоғаның даму тенденциясы жаңа құбылыстар мен үрдістермен сипатталады. Кәсіби білім беру
жүйесінің әлеуметтік сұранысы білім беру мекемелерін болашақ маман тұлғасын, оның субъектілігінің
дамытуға бағдарлайды. Сондықтанбүгінгі таңдағы кәсіби білім беру педагогикалық іс-әрекет аясындағы жеке
жетістіктеріне көзқарастарын өзгертуге бағытталған шарттарды тудыру мәселесін алға қойып отыр[1].
Қарастырылып отырылған мәселеге арналған ғылыми-педагогикалық әдебиеттерге талдау жасау нәтижесінде
болашақ маманның субъектілігін дамыту және осы үрдіс кезіндегі тиімді әдіс-тәсілдерді қамтитын шарттардың
арасында объективті өзара тәуелділік бар екені айқындалды.
Субъектіліктұлғаның кез келген белсенділік түрлерін жетілдіруге әлеует ретіндегі күрделі психологиялық
құрылым болып табылады. Адам тәрбиенің субъектісі ретінде іс-әрекет, қарым-қатынас және әлеуметтік ортаға
қатысты өзінің тұлғалық ерекшеліктерін өзгертеді. Бүгінгі таңда субъектілік тәсіл басымдылық мәндегі
әдіснамалық қағида әрі зерттеу пәні мәртебесін иеленді.
Бүгінде субъектілік мәселесі әр түрлі тұрғыдан қарастырылады: субъектілік феномен ретінде (В.А.Петровский);
субъектілік тәжірибенің компоненттері (А.К.Осницкий); субъектілік механизмдері (В.А.Татенко);
субъектіліктің сыртқы көрінуі мен ішкі алғышарттары (Е.Н.Волкова); онтогенездегі адамның субъектілік
бастауының даму заңдылықтары (А.В.Захарова, В.И.Слободчиков, Д.И.Фельдштейн, Г.А.Цукерман);
студенттерді субъект-бағдарлы психологиялық дайындаудың әдіснамасын, теориясы мен практикасы
(Ж.Ы.Намазбаева, А.Р.Ерментаева).
Психология ғылымында іс-әрекет субъектісі, таным субъектісі қарым-қатынас субъектісі (Б.Г.Ананьев);
субъект-субъектілі қатынас (Б.Ф.Ломов); тірішілік әрекетінің субъектісі (С.Л.Рубинштейн); психикалық іс-
әрекет субъектісі (К.А.Абульханова); т.б. зерттеулер баршылық.
Субъектілікті адамның белсенділігі, бастамашылдығы, біртұтастықтығының жоғары деңгейінде өз өмірінің
жасампазы, өз тіршілік әрекеттерін басқарушы ретінде анықтау жөнінде тұрақты көзқарас қалыптасқаны
айқындалады.
