Сіз білетіндей екі компьютер бір желіге жалғануы үшін олар бір бірін түсінуі қажет. Олар бір бірімен бір тілде сөйлесуі керек, яғни бір бірімен анықталған форматтағы сигналдармен алмасуы керек

жүктеу 4,24 Mb.

Дата	24.12.2017
өлшемі	4,24 Mb.
	#5880
түрі	Протокол

КІРІСПЕ
Сіз білетіндей екі компьютер бір желіге жалғануы үшін олар бір – бірін түсінуі қажет. Олар бір – бірімен бір тілде сөйлесуі керек, яғни бір – бірімен анықталған форматтағы сигналдармен алмасуы керек. Мұндай қатал анықталған және стандартта белгіленген сигналдар форматы протокол деп аталады. Протоколдар физикалық болып (дәрежелер және линиядағы сигналдардың формасы, линияның өзінің параметрлері, қабылдап беретін құрылғылар: желілік карталар, модемдер және т.б. ) және логикалық (Желі арқылы жіберілетін мәліметтер форматы, информацияны қысудың алгоритмдері , кедергіден қорғау және беріктікті қамтамасыз ету, компьтерлердің атын өзгертудің әдістері) желінің мінездері. Протоколдар төменгі дәрежелі және жоғарғы дәрежелі болып бөлінеді. Негізінен физикалық протоколдар – төменгі дәрежелі, ал логикалық протоколдар – жоғарғы дәрежелі болып саналады. Жоғарғы дәрежелі протоколдарың базасын төменгі дәрежелі протоколдар құрайды.
Сонымен IP – протоколы төменгі дәрежелі болып табылады. Ол бүкіл әлемдік желінің электрлік параметрлерін сипаттайды және онда берілетін логикалық сигналдардың параметрлерін көрсетеді. IP – адрес информация пакет арқылы беріліп жатқанын және ондағы әрбір пакеттің жіберушісі мен қабылдаушысы бар екенін бақылайды. IP протоколы өте жоғарғы дәрежелі TCP(Transfer Control Protocol – мәліметтерді беру протоколы) протоколының базасын құрайды. Ол кедергіден қорғаудың әдістерін анықтайды және мәліметтермен бірге берілетін қосымша информацияны.

HTML – документтері HTTP (Hyper Text Transfer Protocol – гипертекстті беруді жүзеге асыратын протокол) протоколын қолданып жібереді. Бұл протокол жоғарғы дәрежедегі протокол. Өте көп мәліметтер структурасын басқарады. Бұл протоколдың көмегімен Web – көрсеткіштер мен Web – серверлер бір – бірімен сұхбаттасуға мүмкіндік алды. Web – көрсеткіштер қолданушылардан документті алатын Web – сервердің адресін қабылдайды, содан соң серверге HTTP – сұраныс жібереді. Web – сервер дисктерден сұраныс бойынша тапсырманы іздейді және ол мәлімет табылса сол адрес сұраныс берушіге жібереді.

Менің дипломдық жобамның тақырыбы «HTML тілінде “Математикалық логика” электрондық оқулық құру» болып табылады. Мен ол үшін ең алдымен HTML ортасы туралы барлық мәліметті жинадым, содан соң оны өңдедім, ықшамдадым. Содан кейінгі кезекте электрондық оқулықтың лекциясын НТМL тіліне аударып, оны да өңдедім. Содан соң барып мұны жүйелі түрде программаға енгізуге кірістім. Ол үшін таблицалар мен фреймдер құрдым, сонымен қатар гиперсілтемелер құрдым. Бір – бірімен байланысқан сілтемелер құрылды. Оның әрқайсысының аты бар және сол гиперсілтеме сілтеген беттің бәріне мәліметпен толтырдым , яғни лекция тақырыбы, тесттер деген пункттер бар. Мысалы үшін лекция тақырыбы деген пунктінде лекция толық қамтылған және олардың қызметтерімен таныстырылған. Және де тест деген пунктінде тест бағдарламасының жұмыс істеу принципі ашып көрсетілген

1 HTML тілі туралы түсінік

1.1 Алғашқы Web – беттің мысалы
Ең алдымен HTML – тілін үйрену үшін мысалы бар тексттерді html кеңейтілулері бар файлдарда сақтаймыз. Негізінен HTML – файлдардың html немесе htm деген кеңейтілулері болады. Бірінші кеңету MS DOS – тың мақұлдауын қанағаттандырады. Екінші сәл болса оңайырақ келеді. Екі кеңейтуді де қолдана беруге болады. Байқағанымыздай HTML – документ адам тіліндегідей тілде жазылады, бірақ түсініксіз сөздермен жазылады. Одан да мысал келтіріп көрейік:

<p>Алғашқы Web – бет </p> <br /> <br />

Алғашқы Web – беттің мысалы

Бұл Web – бет алғашқы құрған мысал болып табылады. Осылай кішкене беттермен құра бастап, үйрене де түсеміз. Бұл мысалды міндетті түрде html немесе htm кеңейтулі файлда сақтау керек екенін ұмытпаңыз.

тегінің «баласы» (дочерный ) болып табылады, яғни ол және - ға да «ата – ана» (родительской) бола алады. Сондай – ақ жалғыз тегтер де болады. Мысал ретінде текстке сурет қоя алатын тегті – айтуға болады. Документке сурет қою үшін тексттік фрагменттің шекарасын көрсетудің керегі жоқ, тек қана суретті қоятын орынды көрсетсе жеткілікті болады. Сонда да HTML – дің көптеген тегтері жұп болып келеді. Ал енді
және
тегтері не үшін керек деп сұраңыз? Олар арнайы текстті көрсетеді, листингке , тақырыптарға қатысы жоқ, яғни тексттің бөлек абзацы басқа осы сияқты абзацтардан бөлек кеңістікті. Мысал үшін тексттің жалғыз абзацын екіге бөліп көрейік, не шығар екен. Төмендегі мысалға қарайық. Бұл мысалды кез-келген *.html кеңейтілуі бар файлда сақтаймыз.
Сурет 2. абзац тегін форматтау .

1.2 ТЕКСТТЕРДІ ФОРМАТТАУ
HTML – дің негізін қарастырдық, енді нақты тегтерге және олардың мүмкіндіктерін қарастырайық. Ең алдымен қарапайым текстті форматтауды қарастырамыз. Оның мүмкіндігі көптеген текстік процессорлардың аналогы болып табылады. Қарапайым текстті жұп тегтің және

Мысалдарды тізбелейтін бет

Қарапайым Web - бет

Екі параграфты Web - бет

Тегі бар Web - бет

Тізімдер

Тізімдерді анықтау

[BGCOLOR=”{беттің фонының түсі}”] [TEXT=”{тексттің түсі}”]

[LINK=”{гиперсілтеменің түсі}”]

[VLINK=”{Қолданылған гиперсілтеменің түсі}”]

[ALINK=”{активті гиперсілтеменің түсі}”]

[BGPROPERTIES=”fixed”]

[LEFTMARGIN=”{сол жақ шекара}”] [RIGHTMARGIN=”{оң жақ шекара}”]

[TOPMARGIN=”{Жоғарғы шекара}”] [BOTTOMMARGIN=”{Төменгі шекара}”]

[SCROLL=”yes|no”]>

Фреймдермен сайт құру

бет 1
бет 2

бет 3

Көбейту таблицасы (1-ден 5-ке дейін)

1 2 3 4 5

1 1 2 3 4 5

2 2 4 6 8 10

3 3 6 9 12 15

4 4 8 12 16 20

5 5 10 15 20 25

width=600 height=45>

width=600 height=45>

width=600 height=45>

width=600 height=45>

lang=RU >

_{lang=KZ >КІРІСПЕ}_{lang=KZ >}

Математика барлық тұжырымдар ақыл

қорытындысы арқылы, яғни адамның ойлау қабілеті

заңының жолдарын қолданып,
> дәлелденетін ғылым болып табылады.

Адамның ойлау қабілетінің заңын оқу логика

пәні болып табылады.

Логика өз алдына ғылым болып грек философы
lang=KZ >Аристотельдің
> (384-322 ж.ж б.э.д)

> еңбегінде
нақтыланған. Ол өзіне дейінгі мәліметтерді

жүйеледі және осы жүйе кейін формальды немесе Аристотель логикасы деп аталды.

Формальды логика еш өзгеріссіз 20 ғасырдай өмір сүрді. Математиканың дамуы Аристотель логикасының жетіспеушіліктерін көрсетті және оның әрі қарай дамуын талап етті.

Математикалық негізде логиканы

құру идеясын тарихта алғашқы болып неміс математигі Г.Лейбниц (1646-1716) XVI ғ. аяғында айтты. Ол логиканың негізгі ұғымдарын арнайы шарттармен байланысқан символдармен белгіленуі тиіс дейді. Бұл кез-келген ойларды есепке ауыстыруға мүмкіндік береді.

> Алғашқыболып Лейбництің айтуын жүзеге асырған ағылшынғалымы

>Д. Буль (1815-1864). Ол айтылымдар әріптермен белгіленген алгебраны құрды жәнебұл айтылымдар алгебрасын дүниеге әкелді. Логикағасимвлодық белгілеуді ендіру, бұл ғылымға маңызды болды. Дәл осы символдарды логикаға ендіру жаңа математикалықлогика ғылымының негізін қалады.

     Логикада математиканы қолдану логикалық теорияларды жаңа формада кқруге мүмкіндік берді және есептеуіш аппараттарды адамның ойлау қабілеті жетпейтін есептерді шешуде қолдану логиканың зерттеу облысын кеңейтті.

     XIXғ. аяғ ;ында математика үшін актуальді мәнге ие болатынсұрақтар туындады, яғни оның негізгі ұғымдары мен идеялары бойынша.Бұл мәселенің логикалық негізі болды жәнебұл математикалық логиканың әрі қарай дамуына алып келді. Бұл қатынаста неміс математигі Г.Фреге (1848-1925) және итальян математигі Д. Пеано (1858-1932) еңбектерінде көрсетілген.

     Математикалық
ойлаудың ерекшеліктері математикалық абстракция және олардың байланыстарының түрлілігінің ерекшеліктеріментүсіндіріледі.

Осыған орай осы заманғыматематикалық логиканы математиканың бөлімі ретіндеқарастырады.

Математикалық логиканыңдамуының негізгі себептерінің бірі әртүрліматематикалық теорияларды құруда аксиоматикалықә дістердің кең таралуы болып табылады.

Математикалық теорияны аксио матикық құруда алдын-ала кейбір белгісіз жүйе

ұғымы және олардың арасындағы қатынастандалады. Осы ұғымдар мен қ атынастар негізгі деп аталады.Әрі қарай дәлелдеусіз теория қарастыратын негізгі орынаксиома қолданылады. Барлық алдағы теорияныңмазмұны аксиомадан логикалық түрде шығарады Математикалық теорияда аксиоматикалық құ рудыалғ ашқы болып геометрияны құруды Эвклид қолданды.

Бұл теория алғашқыдаәлсіз түсіндірілді. Эвклид мұнда негізгіұғымдарға (нүкте, түзу, жазықтық)анықтама бергісі келді. Теорияны дәлелдеуде еш жердежинақталмаған орын қолданылды.

Теорияны аксиоматикалық құру

тәсілі XIX ғ. дейін жалғыз болды. Осы әдісті

өзгертуде   Н. И. Лобаче вский(1792-1856) еңбектерінің маңызы зор болды.

     Лобачевский алғашқы болып Евклидтің 5 постулатының дәлелденбейтінін айтты және осы айтуын жаңа геометрияны құруда нақтылады. Кейін неміс математигі Ф.Клейн (1849-1925) Лобачевский геометриясын дәлелдеді. Осылайша математика тарихында олардың еңбектері алғашқы болып аксиоматикалық теорияның ділелденбейтін мәселесі көрсетілді.

     Қарсылықты емес аксиоматикалық теория осы теорияның аксиома жүйесіне қойылатын негізгі талаптардың бірі болып табылады.

>

>     Қарсылықты емес
математикалық теорияны дәлелдеудің әртүрлі тәсілі бар. Осының бірі интерпретация болып табылады. Мұнданегізгі ұғым мен қатынас ретінде кейбір жиынның элементтері

және олардың арасындағы қатынас таңдалады, одан кейін тексеріледі.

Математикалық теория үшін интерпретацияның көпшілігі жиын теориясының қорында құрылады.

Бірақтан, XIX ғ. аяғында жиын теориясында кемшіліктер пайда болды (жиын теориясының парадоксы). Осыған мысал ретінде Б. Рассела парадоксы болыптабылады.

Барлық ойланды жиынды екі класқа бөлеміз. Жиынды “дұрыс”, деп айтамыз егер ол өзініңэлементі ретінде өзі болмаса және      “дұрыс емес” кері жағдайда Мысалы, барлық кітаптар жиыны дұрыс жиын, ал ойдағы заттаржиыны дұрыс емес жиын . L –барлық дұрыс жиындар жиыны болсын.Онда L қай жиын класына жатады?

     ЕгерL – “дұрыс” жиын болса, онда L Î L,яғни дұрыс жиын класында,бірақ ол өз элементі ретінде өзі кіреді, сондықтан ол“дұрыс емес”.

Егер L – “дұрыс емес” жиын болса, онда

L Ï
> L, яғни

дұрыс жиындар құрамында жоқ, бірақ
> L өз элементі ретінде өзі

кірмейді, сондықтан ол

“дұрыс”. Осылайша дұрыс жиын ұғымындақарама-қайшылық туындайды.

     Теорияжиынында қарама-қарсылықты жою ЦЕРМЕЛО-ныаксиоматикалық жиын теориясын құру қажеттілігіне алып келді. Кейінгі өзгерістерге байланысты бұл теория осы заманғы жиын теориясы құрылды.

     Математиканынегіздеудің басқа тәсілдері Д. Гильберт (1862-1943) және оның мектебінде дамытылды.Олар математикалық теорияны құруды синтаксистік теория негізіне сүйене отырып
құрды.

     Осылайша, математикалық теорияның қарсылықты еместігін
дәлелдеу басқа математикалық теория пәні болды, оны Гильберт математика немесе дәлелдеу теориясы деп атады.

     Осытұрғыда синтаксистік, яғни фромальданған аксиоматикалық теорияны математикалық логика негізінқұру мәселесі туындайды. Әртүрлі тәсілменаксиома жүйесі және басқа формуланы шығару шартынтаңдауда әртүрлі синтаксистік логикалық теорияныаламыз. Олардың әрқайсысын логика есептелімі деп атаймыз.
Бұл курста біз классикалықтұжырымдар есептелімімен танысамыз.

1 ТАРАУ. ТҰЖЫРЫМДАР АЛГЕБРАСЫ
1.1. Тұжырым ұғымы

1.2. Тұжырымдарға қолданылатын логикалық амалдар. Терістеу

1.3. Конъюнкция

1.4. Дизъюнкция
1.5. Эквиваленция

1.6. Импликация

1.7. Тұжырымдар алгебрасының формулалары

1.8. Тұжырымдар алгебрасының пара-пар, тепе-тең ақиқат және тепе-тең жалған формулалары

1.9. Негізгі тепе-теңдіктер

1.10. Формулаларды тепе-тең түрлендіру

1.11.Логика алгебрасының функциялары

1.12. Нормал және жетілдірілген формалар

1.13. Формулаларды ақиқаттық мәндер кестесі бойынша қалпына келтіру

1.14. Логикалық байланыстардың толық жүйелері

Тест
Мазмұн

Жабу

1 ТАРАУ. ТҰЖЫРЫМДАР АЛГЕБРАСЫ
1.1. Тұжырым ұғымы

1.2. Тұжырымдарға қолданылатын логикалық амалдар. Терістеу
1.3. Конъюнкция
1.4. Дизъюнкция
1.5. Эквиваленция

1.6. Импликация

1.7. Тұжырымдар алгебрасының формулалары

1.8. Тұжырымдар алгебрасының пара-пар, тепе-тең ақиқат және тепе-тең жалған формулалары

1.9. Негізгі тепе-теңдіктер

1.10. Формулаларды тепе-тең түрлендіру

1.11.Логика алгебрасының функциялары

1.12. Нормал және жетілдірілген формалар

1.13. Формулаларды ақиқаттық мәндер кестесі бойынша қалпына келтіру

1.14. Логикалық байланыстардың толық жүйелері

Тест
Мазмұн

Жабу

1. Келесі импликациялардың қайсысы жалған?

егер 2*2=5, онда 2<3;

егер 2*2=4, онда 2<3;

егер 2*2=4, онда 2>3;Д

егер 2*2=5, онда 2>3;

егер 2*2=5, онда 2>=3;

2. Келесі сөйлемдердің қайсысы тұжырым болмайды?

3 саны А жиынына тиісті

Париж – Испания астанасы

«Информатика» кафедрасының студенті.д

Информатика кафедрасының студенті.

2 саны А жиынына тиісті

3. Айнымалылардың қайсылары бір бірінің терістеулері болады:

) 6<9, 6>9

f функциясы жұп, f функциясы тақ;

ABC үшбұрышы тікбұрышты, ABC үшбұрышы – тең бүйірлі.

барлығы дұрыс

2>3, 2=<3д

4. тұжырымы ақиқат болсын. тұжырымы қандай логикалық мәнге ие болады?

ақиқат-жалған

ақиқатд

жалған

дұрыс жауабы жоқ

барлығы дұрыс

5.Келесі формуланы ықшамдаңыз:

10

0

P

1д

Q

Дұрыс жауап__

Тест бағасы_________

lang=RU >

ӘДЕБИЕТТЕР
>

1.    Ершов Ю.Л., ПалютинЕ.А., «Математическая логика». М., Наука, 1979.

lang=RU-MO >
>2.     Жетпісов Қ . , Түсіпов Ж.А., «Математикалық логика», Тараз ,2000.

lang=RU-MO >
>3.    Лавров И.А., Максимова Л.Л., «Задачи по теории множеств, математической статистике и теории алгоритмов». М., Наука, 1975.

lang=RU-MO >
>4.     Лихтарников Л.М.,Сукачева Т.Г., «Математическая логика». СПб.: «Лань», 1998.

> 5.    Мальцев А.И., «Алгоритмы и рекурсивные функции». М.: Наука, 1986.

6.    Мендельсон Э., «Введение в математическую логику», М., 1976.

>

>

«Математикалық логика » пәнінен электрондық оқулық

> Нұ сқ а: МЛ-1.0

>Дисктегі

өлшемі: 30,0 МБ (31 465 472 байт)

> Құрамы: 1 578 файл; 83 бума

Бағдарлама «HTML» тілінде оқытушы Сарсенова Г.М(тел:8(3252)23-24-28) жетекшілігімен «Информатика» кафедрасының студенті    А.Т Кузембаевпен (тел:8(32547)63-3-52) жасалды.