-
- Үй тапсырмасы
- Жалпақ құрттардың жалпы сипаттамасы.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру. - (бауыр жағы арқасына жабысып, денесі жалпақ
- жапыраққа немесе таспаға ұқсас)
- (қоректік денеге сорғыштарымен жабысады. Екі
- сорғышы бар біреуі аузында,екіншісі бауырында қорегін сору қимылы арқылы сорады
- (эндопаразит жәндіктерге себебі: жануардың ,адамның ішкі мүшелерінде паразиттік тіршілік етеді)
- (ағза денесінің сыртында паразиттік жолмен тіршілік ететін жәндіктер)
- (дене жамылғысының құрлысы ерекше эпителий ұлпаларында жасуша болмайды, оны тығыз түзіліс қаптайды.Ол түзіліс сірқабық деп аталады.Сірқабық қорғаныш және тірек қызметін атқарады.)
- 8. Сірқабық деген не? Ол қандай қызмет атқарады?
- 7. Эктопаразиттер дегеніміз не?
- 6. Таспа құрттар класы қандай жәндіктерге жатады? Неге?
- 5. Иесінің бауырындағы өт жолында сорғыштармен бекініп, өтпен қоректенеді. Сондықтан аталған
- 4. Сорғыш құрттар деп аталу себебі?
- 3. Еркін жүзіп қимылдайтын , жалпақ құрттарға жататын кірпікшелі құрт
- 2. Жалпақ құрттар деп аталу себебі
- 1. Паразит құрттарды зерттейтін сала
Жалпақ құрттар типінің кластарын ата 1.Суретке қарап құрттарды ата - 1.Суретке қарап құрттарды ата
Жұмбақтар - 1)Төрт сорғышпен қармақшалар басында,
- Етпен бірге қосылады асыңа,
- Шала піскен етті жесең байқамай,
- Қауіп – қатер туғызады басыңа.
- 2). Кірпікшелер көп денесін қаптаған,
- Су ішінде тыным тауып жатпаған,
- Екі құлақ, екі көзі тағы бар,
- Осы құрттың атын өзін тауып ал.
-
- IIІ Жаңа сабақ
- Тақырыбы:
- Жұмыр құрттардың жалпы сипаттамасы. Ішексорғы, үшкір құрт, олардың құрылысы, тіршілік әрекеттері және адам мен жануарлар үшін маңызы
Сабақтың мақсаты: - Оқушыларға жалпақ құрттарды естеріне түсіре отырып, жұмыр құрттар типіне жататын жәндіктерге түсінік беру.
- Міндеттері:
- Білімділік-оқушыларға жұмыр құрттардың жалпақ құрттардан айырмашылығын, ішекқұртымен, үшкірқұртпен қосымша таныстыру арқылы оларға паразит құрттардың көп түрлілігі туралы түсінік беру.
- Дамытушылық-өз бетінше жұмыс жасауға, қосымша материалдарды пайдалана білуде, оқушылардың сабаққа белсенділігін арттыру, ойлау қабілетін дамыту.
- Тәрбиелілік –оқушыларды жеке бас тазалығын сақтай білуге үйрету
Денесі буылтықтарға бөлінбегендіктен бұл типке жататын құрттар жұмыр құрттар деп аталады - Негізгі ерекшеліктері:
- - Денесі үш қабаттан тұрады:
- ең сыртқы қабат — сірқабық немесе кутикула;
- ортаңғы қабат — гиподерма (тері астындағы қабат); ең астыңғы қабат — бірыңғай салалы бұлшықет қабаты
- - Денесі екі жақты симметриялы
- - Көпшілігі паразиттік жолмен тіршілік етеді.
Жұмыр құрттар - Жұмыр құрттар-
- денесі буылтықтарға
- бөлінбеген,шұбаланқы,
- цилиндр пішінді немесе
- ұршыққа ұқсас
- жәндіктер
- Жіпшеқұртпен
- зақымданған
- қант қызылшасы
Дене пішіні біржасушалы қарапайымдарға ұқсас жұмыр құрт түрлері – қылтыңбас, зымырақ, құрсақкірпікшелі құрттардың маңызы зор. Өйткені олар бактериялар, біржасушалы жәндіктер, балдырлармен қоректенеді. Сонымен бірге оларды шаяншалар, балық шабақтары, балықтар қорегіне жаратады. Жылқының құйрық қылына ұқсас шумақталған жіңішке (тұрқы 1 м) жұмыр құрт қылқұрт деп аталады. Оның адамға ешқандай зияны жоқ, алайда ол бунақденелілердің денесінде паразиттік тіршілік етеді. - Дене пішіні біржасушалы қарапайымдарға ұқсас жұмыр құрт түрлері – қылтыңбас, зымырақ, құрсақкірпікшелі құрттардың маңызы зор. Өйткені олар бактериялар, біржасушалы жәндіктер, балдырлармен қоректенеді. Сонымен бірге оларды шаяншалар, балық шабақтары, балықтар қорегіне жаратады. Жылқының құйрық қылына ұқсас шумақталған жіңішке (тұрқы 1 м) жұмыр құрт қылқұрт деп аталады. Оның адамға ешқандай зияны жоқ, алайда ол бунақденелілердің денесінде паразиттік тіршілік етеді.
| | | | | | | | | | | | - Денесі сірқабықпен қапталған
| | | | | - Адамға еш зияны жоқ, бунақденелердің денесінде паразиттік тіршілік етеді
| | | | | - Шаруашылыққа орасан зор зиян келтіреді.
| | | | | - Ішектің қабырғасына
- Қадалып,қан сорады
| | | | | V. Қорытындылау Сөйлемдерді толықтыр - Сөйлемдерді толықтыр
- 1.Жұмыр құрт деп атаймыз
- 2.Денесінің сыртынан қапталған.
- 3.Денесінің үш қабаты қабаты.
- 4.Денесінің алдыңғы жағында орналасады.
- 5.Денесінің соңғы бөлігінде болады.
- Сірқабық, гиподерма, бірыңғай салалы бұлшықет
- денесі буылтықтарға бөлінбегендіктен
Ойланып, сұраққа жауап бер. - Ойланып, сұраққа жауап бер.
- Жуылмаған таңқурайды жеген балада бір аптадан
- соң жөтел басталып,өкпеге суық тигендіктің (күн
- жылы болатын) белгілері байқалады. Екі жарым
- айдан соң зертханалық сараптаманың нәтижесі
- балада паразит құрттардың жұмыртқасы бар екенін
- анықтады. Бұл қандай құрт болуы мүмкін?
- VI.Бағалау Үйге тапсырма Жұмыр құрттар типін қайталап оқу Жұмыр құрттар типіне жататын жәндіктердің пайда-зияны туралы әңгімелеңдер
Достарыңызбен бөлісу: |
