Ұшу. Бұл секіру фазасының толық әрекеті, қозғалу тірексіз жағдайда өтеді; сырықпен секіруде, ұшу екі бөлікке бөлінеді: тірек және тірексіз.
Түсу. Әр секіру жерге түсу фазасымен аяқталады. Әр секірушінің бірінші кезекте көздейтіні өзіне қауыпсыздықты қамтамассыз ету, әртүрлі жарақаттардан сақтану.
Секіруші жерге түскен сәтте денесі қатты соққыны сезеді, ол тек дене тізбегімен жіктелмейді, сонымен қоса дистальді, басқа дене бөлшектеріне де әсер етеді. Жұмсақ жерге түсу үшін, сүйір бұрышпен түсіп және үлкен аралық жасау керек.
Тақырып: 1.4 Лақтыру әдісін жіктеу.
Жеңіл атлетикада лақтырудың төрт түрін атап өтуге болады, олардың орындалуы көлеміне және снарядтың массасына байланысты. Лақтыру екі топқа бөлінеді:
1)аэродинамикалық ұшуы байқалмайтын лақтыратын және итеретін снарядтар
2) аэродинамикалық ұшуы байқалатын снарядтар
Әдістің негізінің айырмашылығы снарядтың бастапқы жылдамдығының ұшу бұрышына байланысты.
Жеңіл атлетикалық лақтырулар негізінен бір актілі немесе ациклдық жаттығу. Лақтырушының сыртқы көзбен қарағанда қозғалысы әр түрлі, бірақ оларға тән нәрсе ол снарядқа ең жоғарғы ұшу бұрышын қамтамассыз ету.
Тақырып: 1.5 Секіру әдісінің негізі.
Сауалнама:
Кіріспе
Биіктікке, ұзындыққа секіру әдісінің негіздері
Тапсырмалар:
5-6 адым жерден қайшылау әдісімен таяқшадан өтуді қайталау
6-8 адым жерден қайшылау әдісімен секіруді шыңдау
4 немесе 6-8 жүгіру адым жерден аспалап секіру әдісін шыңдау
Орында тұрып биіктікке (Фосбери-флоп) әдісімен секіруді орындау
1-3 адым жерден Фосбери-флоп әдісімен жіптен секіріп өту
Фосбери-флоп әдісін меңгеру үшін екпінмен жүгіріп өту
4 немесе 6-8 адым жерден екпін алып итерілуді орындау
6-8 адым жерден екпін алып Фосбери-флоп әдісін жетілдіру
Жылдамдық күш сапасын дамыту. Әр қалыпта тұрып орыннан ұзындыққа секіру
Екілік, үштік секірулерді орыннан тұрып орындау
Ұзындыққа аяқты бүгіп секіру әдісін еліктеу қозғалысын орындау
6-8,12 адым жүгіру адымымен ұзындыққа аяқты бүгіп секіру әдісін жетілдіру
Екпінмен жүгіріп ұзындыққа “қайшылау” әдісімен секіруді орындау, еліктеу қозғалыстарын орындау
Тақырып: 1.6 Граната, найза лақтыру әдісінің негізі
Сауалнама:
Найза лақтыру әдісінің негізі (кіші доп және граната)
Тапсырма:
Орта және ұзын қашықтықтан жүгіріп, жалпы шыдамдылықты дамыту
Жалпы және арнайы жаттығуларды найза лақтыруы еліктеп орындау
Кіші доп, граната ұстау әдісін жетілдіру
Найзаны ұстау және ығыстыру әдісін машықтандыру
5-10 м аралықтан найзаны нысанаға тигізу
Лақтыру адымының әдісін еліктеу, қайшылап орындау
Тақырып: 1.7 Спорттық жүру техникасын жіктеу
Сауалнама:
Спорттық жүрудің қысқа тарихи шолу
Спорттық жүру әдісі
Спорттық жүру әдісіне үйрету
Тапсырма:
Қысқа қашықтыққа жүгіру әдісін жіктеуден сынақ тапсыру
Қысқа қашықтыққа жүгіруден практикалық белгіленген межені тапсыру
Екі екіден эстафеталық таяқшаны беру әдісін шындау
Эстафеталық таяқшаны беру әдісін жүгіру кезінде шындау; орта және жоғары жылдамдықпен
Эстафеталық таяқшаны шеңбер бойымен жүгіріп төмен беруді шыңдау
Әдістемелік нұсқау
Жүгіру – ең қарапайым спорттың түрі, одан жарыс ерте заманнан өтіп келеді. Жүгіру ертеден олимпиадаларда, қазір де танымал белсенді барлық мемлекетте дамыған спорт түрі.
Жүгіру әдісінде елеулі қателік денені алға шамадан көп еңкейту. Осы қалып санды алға жоғары көтеруде ауыртпалық тудырады және аяқты жерге қойғанда тежеу күшін тудырады. Денені шамадан көп еңкейту пайда болуы, итерілген аяқтың саны артқа тастауынан туындап бізге белгілі итерілгеннен кейін сан артқа қозғалыс жасамай төмен алға қозғалыс жасау керек. Осы елеулі қателікті тудырмау үшін, тізені жоғары көтеріп жүгіру, бірте – бірте адымды ұлғайтып жедел жүгіруге көшу. Кейбір жағдайларда бұл қатені жөңдеу үшін қолды алды – артқа, жоғары жедел қозғалтып, сәл басты артқа тастауға көмектеседі.
Екі аяқты параллель сызыққа қойып жүгіруді түзу сызықпен бірнеше рет жүгіру арқылы түзеуге болады. Жүгіру әдісін меңгергенде – әсіресе қысқа қашықтыққа жүгіргенде осы қатені жөңдеген абзал. Әдіс жағынан дұрыс жүгіру Д.О.М жанына қарай шайқалтады, итерілу бағытының нәтижелігін нашарлатады. Үйрету кезінде қолдың қозғалуында ереулі жетіспеушілік байқалады. Олардың көпшілігі дұрыс дағдының қалыптаспауынан туындаған. Жүгіру кезінде қолдың қозғалысында мынандай қателіктер байқалады, қолды денеден алшақ ұстап қозғалту, иықты көтеріп жүгіру, әлсіз шынтақты жанына қарай қозғалту. Осы елеулі қателіктерді жөңдеу үшін орындау. Осы жаттығулардан басқа, жүгіру кезінде тұрақты қозғалысы туралы еске салып отырған, әдісті меңгеруде өз нәтежесін берді, (мысалы 100м жүгіргенде Бейжин олимпиадасының чемпионы Усайн Болт қолын жедел қозғалтқаннан, мәреге жеткенде қолын зорға көтерген), бұнда қолдың қозғалуының маңыздылығы айтылған.
Қысқа қашықтықтың классикалық түріне 100, 200,400м және 4х100, 4х400 эстафеталық жүгірулер жатады.
Қысқа қашықтыққа жүгіру әдісі
6. тақырып. Кросстық жүгіру әдісінің негізі және үйрету әдісі.
Кросстық жүгіруден халықаралық жарыс 12 км өтеді. Кросстық жүгіру дегеніміз – дөңес, кедергілер кездесетін жүгіруді айтамыз. Дөңге жүгірген кезде табанның бас жағына қойылып аяқ жедел қойылады, адым қысқартылады. Бөренені өткен кезде табан үстінен нық қойылады. Құм жермен өткенде аяқ тез қоғалып көп күшті қажет етеді. Жалпы жүгіру әдісі орта ұзын қашықтықпен ұқсас.
Достарыңызбен бөлісу: |
