2017 жыл бойынша орындалуы жөніндегі ақпарат 1-бөлім. Мемлекеттік органның іс-іс-шаралары

Қазақстан Республикасында инфекциялық аурулардың профилактикасына бағытталған іс-іс-шаралар тұрақты негізде өткізіледі. Комитеттің селекторлық кеңестерінде 11.05.2017 ж., 09.08.2017 ж., 06.10.2017 ж., 08.11.2017 ж., 08.11.2017 ж, 12.12.2017 ж. ақпараттар тыңдалды.

ҚР ДСМ Комитетінің басшылығына өткізілген іс-іс-шаралар туралы ақпараттар:

31.03.2017 ж. № 25-12/18-і/шығ. хатпен аса қауіпті инфекциялардың профилактикасы және алдын алуға бағытталған іс-іс-шаралар туралы ақпарат.

27.03.2017 ж. №25-12/4-ішкі/шығ. хатпен вакцинациялауды өткізу және ұйымдастыру функциялары туралы ақпарат.

19.04.2017 ж. №25-12/51-і/шығ. хатпен Жіті ішек инфекцясының алдын алу туралы санитариялық-эпидемияға қарсы іс-іс-шаралар туралы ақпарат.

25.04.2017 ж. №25-4/01-12/58- і/шығ. хатпен ОҚО Конго-Қырым геморрагиялық қызбасымен сырқаттанушылық бойынша санитариялық-эпидемияға қарсы іс-іс-шаралар өткізу туралы ақпарат.

03.05.2017 ж.№19-12/75- і/шығ. хатпен вакцинаның болмауына байланысты жаңа туған нәрестелерді В вирустық гепатитіне қарсы вакцинациялау жүргізу мерзімінің бұзылуы туралы ақпарат.

05.05.2017 ж. №19-12/85- і/шығ. хатпен Қазақстан Республикасында ауыз арқылы егілетін полиомиелиттік вакцинаның болмауы туралы ақпарат.

16.05.2017 ж. №01-12/104- і/шығ. хатпен лейшманиоздың профилактикасы бойынша жүргізілетін эпидемияға қарсы және дезинсекциялық іс-іс-шаралар бойынша ақпарат.

15.06.2017 ж. №19-4/152- і/шығ. хатпен Қарағанды облысының ауыл шаруашылығы жануарларының арасында пастереллез тіркелуі туралы және т. б. ақпарат.

Аумақтық Департаменттерідң, Денсаулық сақтау басқармаларының Коксаки вирусын жұқтырумен байланысты аурулардың тіркелуі туралы ақпараттары (23.08.2017ж. №19-4-573-хаты);

- Аумақтық Департаменттерідң, Денсаулық сақтау басқармаларының тұмау мен ЖРВИ (жедел респираторлық вирустық инфекция) эпидемиологиялық маусымына дайындығы туралы ақпарат (11.09.2017 ж. № 19-4-625-19-4-626, 20.09.2017 ж. № 19-4-679-);

- Ұлттық сараптама орталығына тұмау мен ЖРВИ эпидемиологиялық маусымына дайындығы туралы хат іберілді (15. 09.2017 ж. № 19-4-668);

- Аумақтық денсаулық сақтау басқармаларына менингококк инфекциясымен сырқаттанушылық туралы ақпарат (25.10.2017 ж. №19-4-891);

- Аумақтық департаменттерге тұмау және ЖРВИ туралы ақпарат (31.10.2017ж. № 19-4-947-);

Тұрақты негізде профилактикалық және эпидемияға қарсы іс-іс-шаралар өткізіледі (сырқаттанушылық мониторингі, халықты уақтылы вакцинациялау, ошақтарда эпидемияға қарсы ісіс-шаралар, ақпараттық-түсіндіру жұмысы).

СӨСҚПҰО Дүниежүзілік онкологиялық аурулармен күрес күні (4 ақпан) және оған орайластырылған он күндік; Дүниежүзілік туберкулезбен күрес күні (24 наурыз) және оған орайластырылған айлық; мектепте тамақтандыруды ұйымдастыру жөнінде он күндік; жарақаттанушылық профилактикасы бойынша айлық; Дүниежүзілік денсаулық күні (7 сәуір); Дүниежүзілік иммундау апталығы; Дүниежүзілік бронх демікпесімен күрес күні (7 мамыр) және оған орайластырылған он күндік; Дүниежүзілік темекімен күрес күні (31 мамыр) және оған орайластырылған он күндік; Дүниежүзілік артериялық гипертониямен күрес күні (13 мамыр); Халықаралық отбасы күні; Медицина қызметкерлері күніне арналған медицина қызметкерлері арасындағы республикалық спартакиАДа; Халықаралық балаларды қорғау күні; Халықаралық нашақорлықпен және заңсыз есірткі айналысымен күрес күні (26 маусым) және оған орайластырылған айлық; жіті ішек инфекциясының алдын алу бойынша айлық; Халықаралық емшек сүтімен қоректендіру апталығының шеңберінде Ұлттық емшек сүтімен қоректендіруға орайластырған апталық (шілде); Жол-көлік жарақатының алдын алу бойынша онкүндік (тамыз); «Денсаулық фестивалі» кең ауқымды акция (тамыз); Ұлттық отбасы күні (10 қыркүйек); Дүниежүзілік жүрек күні (28 қыркүйек); ЖРВИ, тұмау және пневмококк инфекцияның профилактикасы бойынша айлық (қыркүйек); Дүниежүзілік психикалық денсаулық күні (қыркүйек); Дүниежүзілік сүт безі обыры жөнінде хабардар болу күні (21 қазан); Ұлттық алкогольді тұтынудан бас тарту күні (28 қазан); Дүниежүзілік инсульт күні (қыркүйек); Халықаралық темекі шегуден бас тарту күні (19 қараша) және оған ұштастырылған он күндік; Дүниежүзілік қант диабетімен күрес күні (14 қараша); Дүниежүзілік ЖИТС-пен күрес күні (1 желтоқсан) және оған ұштастырылған айлық өткізу жөнінде тұжырымжамалар әзірленіп, өңірлерге жіберілді.

СӨСҚПҰО:

1. Республика өңірлерінде 2017 жылғы 1-31 мамыр аралығында Дүниежүзілік темекімен күрес күніне арналған айлық өткізді. Айлық шеңберінде 57 510 іс-шара өткізіліп, 868 972 Адам қамтылды, оның ішінде:  кең ауқымды акция – 575; денсаулық мектептерінде сабақ – 1 755; ашық есік күндері – 376; конференция – 31; дөңгелек үстел – 218; семинар, тренинг – 767; конкурс, спорттық іс-шара – 598, темекі профилактикасы жөнінде жастар денсаулық орталығындағы ісіс-шаралар саны -139, темекі профилактикасы жөнінде темекіге қарсы орталықтардағы іс-іс-шаралар саны – 251 және басқа (дәрістер, әңгімелесулер, консультация, ата-аналар жиналысы, сынып сағаттары, пікірталастар, санитариялық бұрыштарды, стендтерді және т.б. рәсімдеу) – 52 800.

2. 2017 жылғы 1 маусымнан бастап 1 шілде аралығында Халықаралық нашақорлықпен және заңсыз есірткі айналысымен күрес күні (26 маусым) және оған орайластырылған айлық өткізілді. Айлық шеңберінде республикАДа 25 302 іс-іс-шара өткізілді, оның ішінде: акция – 293; конференция – 81; дөңгелек үстел – 216; ашық есік күні - 285; семинар, тренинг – 1 032; конкурс, мадени және спорттық іс-іс-шара– 884; және басқа: пікірталастар, дәрістер, әңгімелесулер, консультация, сауалнама, сынып сағаттары, ата-аналар жиналысы, мазмұндама, диктант, көрме, санитариялық бұрыштарды, стендтерді және т.б. ресімдеу – 23 570, оған 348 696 Адам қамтылды.

3. 2017 жылғы 23 қазаннан бастап 1 қараша аралығында 28 қазан Ұлттық алкогольді тұтынудан бас тарту күніне орайластырылған он күндік өткізілді. Республика бойынша ақпараттық науқан шеңберінде 25141 іс-іс-шара өткізілді, оның ішінде: кең ауқымды акция – 269; конференция – 64; дөңгелек үстел – 294; ашық есік күні -367; семинар, тренинг – 908; конкурс, мадени және спорттық іс-іс-шара – 543; және басқа: пікірталастар, дәрістер, әңгімелесулер, консультация, сауалнама, сынып сағаттары, ата-аналар жиналысы, мазмұндама, диктант, көрме, санитариялық бұрыштарды, стендтерді және т.б. ресімдеу – 20266 , оған 359768 Адам қамтылды.

4. 2017 жылғы 13-22 қараша аралығында 19 қараша – Халықаралық темекіден бас тарту күніне орайластырылған он күндік өткізілді. РеспубликАДа он күндік шеңберінде 26394 іс-іс-шара өткізілді, оның ішінде: кең ауқымды акция -174, семинар, тренинг – 1334, конференция – 28, дөңгелек үстел – 191, ашық есік күні - 337, конкурс, спорттық іс-шара – 476, Денсаулық мектептерінде сабақ – 2270, Темекіге қарсы орталықтарда іс-іс-шаралар – 104, Жастар денсаулық орталықтарында іс-іс-шаралар – 176, басқа да іс- іс-шаралар ( дәрістер, әңгімелесулер, консультация, мазмұндама, ата-аналар жиналысы, сынып сағаттары, пікірталастар, санитариялық бұрыштарды, стендтерді және көрмелер ) – 21304, оған 362179 Адам қамтылды.

• 
  6. Белсенді өмір салтын жүргізуге жұртшылықтың, халықтың басым көпшлігінің назарын аударту мақсатында 2017 жылдың 9 қыркүйекте саламатты өмір салтын қалыптастыру қызметінің 20 жылдығына орайластырылған «Денсаулық фестивалі - 2017» өткізілді. Осы іс-шараның кеңінен таратылып өткізілуне байланысты мынАДай мүдделі тараптармен юірлескен жұмыс жүргізілген болатын: Қазақстан халықтарының ассамблеясы, «Нұр Отан» партиясы, ҚР кәсіподақ федерациясы, ҚР «Атамекен» ұлттық кәсіпкерлер палатасы, жастар ресурстық орталықтары, жастар ұйымдары мен қауымдастықтары, үкіметтік емес ұйымдар, БАҚ. РеспубликАДа 2017 жылы 9 749 іс-шара (12 145 – 2016ж) өткізілді , оның ішінде кең ауқымды акция – 2 542, ашық есік күні - 12, дөңгелек үстел -1, семинар-тренинг -5, конкурс, спорттық іс-шара-1 433, Денсаулық мектептірнде сабақ-17, басқа іс-шаралар – 5 739 , оған 1 289 531 Адам қамтылды.
  
• 
  Халық арасында тарату үшін ақпараттық білім беру материалдарының мынадай түрлері әзірленіп, көбейтуге жіберілді: «МҚҚФ жөнінде денсаулық мектептеріне арналған күнделік»; «Темекіге қарсы кабинеттер/орталықтар пациенттеріне арналған өзін-өзі бақылау күнделігі»; «АГ жөнінде денсаулық мектептеріне арналған өзін-өзі бақылау күнделігі»; «БД жөнінде денсаулық мектептеріне арналған өзін-өзі бақылау күнделігі»; «ҚД жөнінде денсаулық мектептеріне арналған өзін-өзі бақылау күнделігі» және т.б.;
  
• 
  «Дене белсенділігі», «Қалай сау және адемі болуға болады», «Еркектерге денсаулығын қалай нығайтуға болады?», «Саламатты өмір салты аспектілері», «Алкогольді тұтыну профилактикасы», «Ішімдіктің зияны», «Темекі тұтыну туралы деректер», «Алкогольді тұтынудың кері әсерлері», «Темекіден бас тарту біздің ағзамызға қалай әсер етеді», «Контрацептивтер туралы не білеміз» инфографикалар әзірленді.
  

СӨСҚПҰО: республикада 15 мамыр мен 15 маусым аралығында «Сау болған – өте жақсы» ұранымен Медицина қызметкерлері күніне арналған медицина қызметкерлері арасындағы республикалық спартакиАДа өткізілді. Облыстық СӨСҚ орталықтары берген есептік деректерге сәйкес 2017 жылы республика бойынша өткізілген іс-шаралар саны 7 806 құрайды. Ағымдағы жылы спорттық іс-шараларға қатысқан тұлғалар саны 95 663 адамды құрады. Республика бойынша келесі іс-шаралар өткізілді: кең ауқымды акция - 39, ашық есік күні -129, семинар – тренинг –170, конкурс -1 487, спорттың 15 түрі бойынша спорттық іс-шара, оларға 95 663 адам қамтылды.

Халық арасында көпшілік арасында насихаттап тарату үшін ақпараттық білім беру материалдарының мынадай түрлері әзірленіп, тираждауға жіберілді: «Дене белсенділігін насихаттау» листовкалар мен «Дене белсенділігі», « Қалай сау және адемі болуға болады », «Ер адамдардың денсаулығын қалай нығайтуға болады?», «Саламатты өмір салты аспектілері» инфографикалар.

Қазақстан Республикасында ДДҰ-ның «Денсаулықты нығайтуға ықпал ететін мектептер» жобасын іске асыруды 730 мектеп жалғастырды. Жалпы алғанда республика бойынша 2017 жылы 65 628 іс-шара өткізілді, оның ішінде: акция – 1 040, конференция – 268, дөңгелек үстел – 2 098, семинар-тренинг – 5 265, ашық есік күні – 453, конкурс мен спорттық іс-шара – 7 143 және басқа – 49 361, онда 2 502 060 адам қамтылды.

ДДҰ-ның «Салматты университеттер» жобасын 61 жоғары оқу орны іске асырады. 2017 жылы ҚР « Саламатты университеттер» жобасының шеңберінде 13 310 іс-шара өткізілді, оның ішінде: кең ауқымды акция – 352, конференция – 59, дөңгелек үстел – 264, семинар – тренинг – 1 360, ашық есік күні – 121, конкурс мен спорттық іс-шара – 847, басқа іс-шаралар – 10 307, оған 265 877 адам қамтылды.

ДДҰ-ның «Салматты қалалар» жобасы Алматы қаласында ғана жүзеге асырылды. 2017 жылғы 12 сәуірде Алматы қаласының әкімі Алматы қаласының ДДҰ-ның «Саламатты қалалар» жүйесіне мүше болып тағайындалғанын растайтын ресми сертификатқа қол қойылып, « Саламатты қалалар» жүйесінің VI кезеңінің мақсаттары мен нәтижелеріне қол жеткізуге ұмтылады және дені сау және әл-ауқатты болашақ ұрпақ үшін ДДҰ мен басқа қалалармен серіктестікте жұмыс істейді. «Қоршаусыз қала» бағдарламасын іске асыру, «Тұңғыш Президент» және «Оңтүстік» саябақтарына, сонымен қатар 20 шағын саябақтар аумағы мен әуежай аумағындағы демалыс орындарындағы өзен арналарына жөндеу жүргізу мен қамтамасыз ету. Жоба шеңберінде 64 мыңнан астам жасыл желек отырғызылып, оның ішінде: 3 827 қылқан жапырақ, 42 мың жапырақты ағаш және 18 мың бұта отырғызылды.

МКҰД, ПБХҒО

Қазақстан Республикасы Президентінің 2016 жылғы 15 қаңтардағы № 176 Жарлығымен бекітілген денсаулық сақтау саласын дамытудың 2016-2019 жылдарға арналған «Денсаулық» мемлекттік бағдарламасының іс-шаралар жоспарын іске асыру шеңберінде мемлекеттік органдардың, жұртшылықтың, БАҚ және халықтың мектепке дейінгі және мектеп жасындағы балалардың, жасөспірімдер, жастардың жарақаттану проблемаларына назарларын аударту, өзін сақтап қалу мінез-құлығының маңыздылығы және денсаулықты сақтау және нығайту үшін жағдай жасауға ықпал ету, жарақаттан болатын мүгедектікті және өлімнің алдын алу мақсатында республика өңірлерінде жарақаттану профилактикасы бойынша іс-шаралар өткізілді.

Балалардың жол-көлік оқиғаларынан болатын жарақаттану профилактикасы бойынша 36 бейне-аудиоролик 1 156 рет көрсетілді. Радиоторап арқылы 76 ақпарат беріліп, СӨС туралы 2 531 түсіндіру жұмысы жүргізіліп, оған 801 адам тартылды. Жол-көлік оқиғаларынан болатын жарақаттану профилактикасының шеңберінде ақпараттық-білім беру материалдарының 70 651 данасы таратылды.

Ұйымдастырылған балалар ұжымдарында (балабақшалар, мектептер) және студенттер арасында семинарлар, конкурс, спорттық іс-ішаралар және т. б. (сынып сағаттары, ата-аналар жиналысы, әңгіме, сауалнама, дәрістер) өткізілді.

Республика бойынша 1-10 қыркүйек аралығында «Абайлаңыз, бағдаршам!» ұранымен «Балалардың өмірін сақтаймыз!» тақырыбында жол-көлік жарақатының профилактикасы он күндігі өткізілді.

2017 жылы республикада ересек және балалардың нысаналы топтарының арасында 11 304 453 скрининг-зерттеу жүргізілді.

2017 жылы қарап-тексеру жоспарланған ересек халықтың ішінен (6 706 978) 6 498 432 қарап-тексерілді, бұл 96,9 % құрайды, 2016 жылдың ұқсас мерзімінде көрсеткіш 100,9 % құрады.

Ересек халық арасында жүргізілген скрининг зерттеулердің ішінде жеке тұлғалар 1 665 348 Адамды құрады.

2017 жылы ҚР 4 876 550 қарап-тексеруге жоспарланған балалардың ішінде 4 806 021 (84,8%) қарап-тексерілді, бұл 98,5 %. ҚР (0-17 жас) балалар халқының арасында 563 296 науқас анықталды, 11,7% құрады. ҚР балалар арасында арасынан анықталған 161 657 бала диспансерлік есепке алынды, бұл 27,5% құрады.

Халықты иммунизациялаудың одан арғы іс-шаралары жалғасуда. Халықты иммунизациямен қамту қамтамасыз етілуде, мониторинг деректері бойынша: 1 жасқа дейінгі балалардың саны – 364100, оның ішінде АКДС3, ИПВ3, В3 типті гемофильді инфекция – 362340 (99,5%), ВГВ3 – 364024 (99,9%), пневмококк – 345795 (95,0%); 1 жастағы балалардың саны – 348640, пневмококк – 342780 (98,3%), ОПВ4 – 339966 (97,5%), ККП1 – 348640 (100,0%); 6 жастағы балалардың саны – 339387, ККП2 – 334990 (98,7%), АКДС5 – 339179 (99,9%) егілді; 16 жасқа дейінгі жасөспірімдердің саны 207791, АДС-М – 204793 (98,6%) егілді.

2017 жылдың ішінде вакцинациялаудың тиімділігі және вакцинациялаудан бас тартуды төмендету бойынша ақпараттық-түсіндіру жұмыстары жүргізілді.

ДДҰ ЕӨБ - №19-4/277 және 26.05.2017 жылы ақпарат берілді.

Қоғамдық денсаулық сақтау комитетінің органдарының және ұйымдарының мамандарымен БАҚ-та 20 ақпарат және сұхбаттар берілген.

«Лесная поляна здоровья» вакцинациялау бойынша көшпелі консультация пункті ұйымдастырылған, 87 ата-анаға берілді.

Иммунизация бойынша 1500 дана баннер, 1500 дана магнит- күнтізбелер таратылды. Өңірлерде баспасөз-конференциялар, семинарлар (940) өткізіліп, БАҚ-тарда иммундау мәселесі, соның ішінде теледидарда (111), радиода (234), газеттер мен журналдарда (253) жарық көрді.

Иммунизация мәселелері бойынша 2145 пункт ұйымдастырылды, 39191 адамға консультация берілді. 824 «ыстық желі» жұмыс істейді, 6088 адамға консультация берілді.

«Дөңгелек үстелдер» (373) өткізілді, басқа да іс-іс-шаралар (акциялар, спорттық жарыстар, жеке әңгімелесу) – 5951 өткізілді, оған 55649 адам қатысты, 6068 дәріс оқылды, дәріспен 119376 адам қамтылды, 150507 - листовка таратылды, 9497 - санбюллетень шығарылды.

ТПҰО

Дүниежүзілік Экономикалық Форумның 2017-2018 жылдарға арналған Жаһандық бәсекеге қабілеттілік туралы есебіне сәйкес Қазақстан 2017 жылдың қорытындысы бойынша «Туберкулездің таралуы» («Tuberculosis incidence») факторы бойынша өзінің жағдайын 2016 жылмен (138 елдің ішінен 92-орында) салыстырғанда 2 позицияға жақсартты және 138 елдің ішінен 90-орын алды.

Халыққа туберкулезге қарсы көмекті 6831 төсектік қуаты бар 27 туберкулезге қарсы ұйымдар мен 350 төсектік Ұлттық фтизиопульмонология ғылыми орталығы көрсетеді.

Төсек қарқынын ұтымды пайдалану мақсатында 2017 жылға ҚР бойынша 1103 төсек қысқарды, ал 2017 жылғы 1 қыркүйектен бастап Қызылорда облысында орталықтандырылған туберкулезге қарсы диспансердің 30 психотуберкулез төсегі орталықтандырылған туберкулезге қарсы диспансердің бағынысына берілді.

2017 жылдың қорытындысы бойынша республикада туберкулез бойынша тұрақты эпидемиологиялық жағдай байқалады. Мұны жалпы еліміз бойынша туберкулезбен сырқаттанушылықтың 1,0%-ға төмендеуі дәлелдеп отыр, жалпы ел бойынша 2016 жылы 100 мың халыққа шаққанда 52,7-ге қарағанда 52,2-ні құрады. Сырқаттанушылық көрсеткішінің төмендеуі Шығыс Қазақстан (100 мың халыққа шаққанда 53,7- өсім-7,6%) және Оңтүстік Қазақстан облыстарынан (100 мың халыққа шаққанда 51,1- өсім-20,2%) басқа барлық облыстарда байқалАДы. Сырқаттанушылықтың Оңтүстік Қазақстан облысындағы өсімі ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің Оңтүстік Қазақстан облысы бойынша жұмыспен қамтуды үйлестіру және әлеуметтік бағдарламалар басқармасының «№4 Түркістан мамандандырылған әлеуметтік қызметтер көрсету орталығы» МКМ-де (бұдан әрі – Орталық) туберкулезбен жаппай сырқаттанушылық жағдайларының анықталуымен түсіндіріледі, осы орталық басшылығының туберкулез жағдайларының жасыру нәтижесінде туындаған (132 адам анықталған, сондай-ақ ОҚО басқа да арнайы бағдарламалар орталықтарында 25 туберкулезбен ауыратын науқас анықталды. Барлығы – 157 адам). Бүгінгі күні өңірде туберкулездің эпидемиологиялық жағдай тұрақталды. Жаппай сырқаттанушылық жағдайының салдарын жою және жаңа жағдайлардың алдын алу бойынша ведомствоаралық жоспарға сәйкес жұмыс жүргізілуде.

2017 жылдың қорытындысы бойынша туберкулезден болатын өлім көрсеткіші 100 мың халыққа шаққанда 11,8%-ға төмендеп, 2016 жылғы 3,4-ке қарағанда 3,0-ді құрады. Туберкулезден қайтыс болғандардың абсолюттік санының 71 адамға 2016 жылғы 607 адамнан 2017 жылы 536 адамға төмендегені байқалады. Солтүстік Қазақстан облысында (100 мың халыққа шаққанда - 4,3) 9,3%-ға, Шығыс Қазақстан облысында (100 мың халыққа шаққанда - 4,0) 2,9 %-ға өскені байқалады. Негізгі эпидемиологиялық көрсеткіштердің төмендеуі халықтың барлық жас ерекшелік топтарында байқалады.

2017 жылы жалпы еліміз бойынша 18 жасқа дейін балалар арасында сырқаттанушылықтың (2016 жылғы-13,3 қарағанда 13,1) 0,7%-ға төмендегені байқалады. Алматы қаласында 37,7%-ға (6,9-дан 9,5-ке дейін), Солтүстік Қазақстан облысында 41,0%-ға (11,7-ден 16,5-ке дейін), Оңтүстік Қазақстан облысында 25,0%-ға (6,4-тен 8,0-ге дейін) және Қызылорда облысында 3,1%-ға (22,8-ден 23,5-ке дейін) балалар сырқаттанушылығының өсуі байқалАДы.

Елімізде туберкулез ауруының рецидиві бар науқастар контингентінің төмендеуі байқалады. 2016-2017 жылдардағы салыстырмалы деректер рецидвердің абсолютті санының 4964 адамнан 4361 адамға (665 жағдайға) дейін төмендеуін көрсетеді. Рецидивтердің 2017 жылғы үлес салмағы 2016 жылғы 34,6% қарағанда 31,7%-ды құрады. 2017 жылы туберкулездің таралу көрсеткіші (жаңа жағдайлар мен рецидивтер) 2016 жылы 100 мың халыққа шаққанда 80,6-дан 76,4-ке дейін, яғни 5,2%-ға төмендеді. Туберкулездің таралу көрсеткішінің төмендеуі Оңтүстік Қазақстан облысынан басқа барлық облыстарда байқалады (100 мың халыққа шаққанда 53,2-ден 61,6-ға дейін, яғни өсімі 13,5%).

Ағымдағы жылғы есепті кезеңде флюорография адісімен 8,5 млн.Адам қарап-тексерілді, 7876 адамда туберкулез анықталды (1000 қарап-тексерілгенге шаққанда 3 стандарт кезінде анықтау 0,9-ды құрады).

Микроскопиялық адіспен туберкулезге күдікпен 80807 адам зерттеп-қаралды, 4526 бактерия шығарушы анықталды, бактериоскопия адісімен анықтау тиімділігі 5,6%-ды құрады (стандарт 5-10%).

ҚР-да барлық облыстық, қалалық және өңірлік туберкулезге қарсы ұйымдар жанындағы бактериологиялық зертханаларда туберкулездің және көптеген дәріге көнбейтін туберкулездің жеделдетілген диагностикасының (2 сағаттың ішінде) үздік инновациялық технологиялары енгізілді: BACTEС MGIT-960, Hain-test и Genе-Хpert. Осының нәтижесінде дәрілік сезімталдыққа тест қоюмен қамту және оларды дұрыс емге алу туберкулез жағдайының 98%-ын құрады.

Туберкулезбен ауыратын науқастарды емдеу тиімділігі елімізде айтарлықтай жоғары. Осылайша, алғаш айқындалған туберкулезбен ауыратын науқастарды емдеу еліміз бойынша 86,9%-ды және сәйкесінше 2016 және 2017 жылдары 87,0%-ды құрады, ал көптеген дәріге көнбейтін туберкулез ағымдағы жылы жақсарып, 2016 жылғы 74,8%-ға қарағанда 78,2%-ды құрады.

«ЕndTB» жобасының шеңберінде 2015 жылғы желтоқсаннан бастап «Денсаулық әріптестері» ұйымы/Гарвард медицина мектебі ҚР-ға жаңа туберкулезге қарсы препараттар жеткізуді жүзеге асырады.

2017 жылғы 31 желтоқсандағы ахуал бойынша 5 топтағы препараттармен емдеуге көптеген дәріге көнбейтін туберкулездің және ауқымды дәріге көнбейтін туберкулездің 373 пациенті емге алынды (2016 жылы – 215; 2017 жылы – 158).

Бактерия шығаруды тоқтату бойынша емнің алдын ала тиімділігі жоғары және 100%-ды құрайды. 373 пациенттің қырық бірі 20 айлық емдеу курсын табысты аяқтады. Сондай-ақ осы жобаның шеңберінде елімізде 2017 жылғы 25 тамыздан бастап, 5 топтағы препараттарды қолдана отырып, емдеудің қысқа мерзімді жаңа режимдерін әзірлеу бойынша мультиорталықтық клиникалық зерттеу басталды. Скринингтен 17 пациент өтті, оның 5-еуі емге алынды. 2016 жылғы сәуірден бастап ҚР Ұлттық фтизиопульмонология ғылыми орталығының мониторинг және бағалау топтарының жұмысы жетілдірілді: алғашқы медициналық-санитариялық көмек ұйымдарының мамандарына мониторинг жүргізу және оқыту.

2017 жылы ҚР Ұлттық фтизиопульмонология ғылыми орталығының мамандары барлығы 2794 адамды оқытылды: шарт негізінде туберкулезге қарсы ұйымның 652 қызметкері, 005 бағдарлама бойынша алғашқы медициналық-санитариялық көмек желісінің 1616 қызметкері, туберкулезге қарсы ұйымның 50 қызметкері оқытылды. Жаһандық қор қаражатының есебінен 476 адам оқытылды, оның ішінде қылмыстық-атқару жүйесінің қызметкерлері – 132, алғашқы медициналық-санитариялық көмек ұйымдарының қызметкерлері – 75 адам, үкіметтік емес ұйымдардың қызметкерлері – 88 адам, ЖИТС орталықтарының қызметкерлері – 22 адам.